İbraniler 5:1-10

5
1İnsanlar arasından seçilen her başkâhin, günahlara karşılık sunular ve kurbanlar sunmak üzere Tanrı'yla ilgili konularda insanları temsil etmek için atanır. 2Bilgisizlere, yoldan sapanlara yumuşak davranabilir. Çünkü kendisi de zayıflıklarla kuşatılmıştır. 3 Bundan ötürü, halk için olduğu gibi, kendisi için de günah sunusu sunmak zorundadır. 4 Kimse başkâhin olma onurunu kendi kendine alamaz; ancak Harun gibi, Tanrı tarafından çağrılırsa alır. 5 Nitekim Mesih de başkâhin olmak için kendi kendini yüceltmedi. O'na,
“Sen benim Oğlum'sun,
Bugün ben sana Baba oldum”
diyen Tanrı O'nu yüceltti. 6 Başka bir yerde de diyor ki,
“Melkisedek düzeni uyarınca
Sen sonsuza dek kâhinsin.”
7 Mesih, yeryüzünde[a] olduğu günlerde kendisini ölümden kurtaracak güçte olan Tanrı'ya büyük feryat ve gözyaşlarıyla dua etti, yakardı ve Tanrı korkusu nedeniyle işitildi. 8Oğul olduğu halde, çektiği acılarla söz dinlemeyi öğrendi. 9Yetkin kılınınca, sözünü dinleyen herkes için sonsuz kurtuluş kaynağı oldu. 10Çünkü Tanrı tarafından Melkisedek düzeni uyarınca başkâhin atanmıştı.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

5:1 başkâhin Bkz. İbr.2:17’ye ait not. sunular ve kurbanlar Bkz. İbr.8:3; İbr.9:9; Lev.1:2 ; Lev.2:1 ve ilgili notlar.
5:2 Bilgisizlere, yoldan sapanlara Bilmeden günah işlemek (bkz. Lev.4. bölüm; İbr.4:2; Say.15:22-29; Say.15:22-23’e ait not) ile Tanrı’ya başkaldırmak (bkz. Say.15:30-31; Say.15:30’a ait not) arasında büyük fark vardır.
5:5 Mesih de başkâhin olmak için kendi kendini yüceltmedi Mez.2:7 ve Mez.110:4’te, Oğul’un (Mesih) Baba Tanrı tarafından yüceltilerek başkâhinliğe atandığı görülür. Bugün ben sana Baba oldum Bkz. İbr.1:5; Mez.2:7-9 ve ilgili notlar; krş. Rom.1:4.
5:6 Melkisedek düzeni uyarınca Bkz. İbr.7:3’e ait not; Yar.14:20; Mez.110:4.
5:7 yeryüzünde olduğu günlerde Grekçe’den birebir çevirisi: “bedendeyken”. kendisini ölümden kurtaracak güçte olan Baba Tanrı. İsa Mesih acı çekmekten veya ölmekten kaçınmadı; tüm insanlığın günahını kendi üzerine almanın ve Tanrı tarafından geçici olarak terk edilmenin tarif edilemez ıstırabı içindeyken de itaat etti (bkz. Mat.26:36-46; Mat.26:38-39’a ait not; ayrıca bkz. Makale: İsa Mesih Kimdir?, s.1373). gözyaşlarıyla dua etti Mesih’in Golgota’da ve Getsemani bahçesinde çektiği ıstıraptan söz edilmektedir. Tanrı korkusu ‘Tanrısayarlık’, ‘Tanrı’ya teslimiyet’ anlamında (bkz. Çık.20:20; Özd.1:7’ye ait not; Luk.22:41-42). işitildi Baba O’nun duasını, O’nu ölümden dirilterek yanıtladı.
5:8 Oğul Bkz. İbr.1:2-3. söz dinlemeyi öğrendi İtaatkâr Oğul, Baba’nın isteğine itaat etmenin ne anlama geldiğini yaşamıyla insana gösterdi. İsa’nın itaati, hem örnek olma açısından hem de imanlıların aklanması açısından imanlılar için son derece önemlidir (bkz. Rom.5:12-21; 2Ko.5:11-21 ve ilgili notlar). Oğul’un Baba’ya itaat etmesi, birinin diğerinden daha üstün yetkiye sahip olduğunu göstermez. Üçlübirlik arasındaki itaat, bir bütün olarak birbiriyle uyum içinde hareket etmelerinin bir parçasıdır (ayrıca bkz. Bilgi Kutusu: Üçlübirlik, s.1433).
5:9 Yetkin kılınınca Diriltilmesi ve yüceltilmesiyle başkâhin olunca. “Yetkin kılınmak” burada mükemmel kılınmak anlamında değil, belli bir iş veya bir durum için hazır olmak (burada cennete hazırlanmak söz konusudur) anlamında kullanılmıştır. Yetkinlik bu kitapta özellikle İsa Mesih’in dirilişi ve göğe alınarak yüceltilmesiyle ilgilidir. İsa Mesih’in tam ve gerçek bir insan olarak cennet için hazır hale gelmesi, diriliş bedenine sahip olması gerekiyordu. İsa’nın “yetkin kılınmak” için önce itaatkâr olması gerekti, çünkü dirilişe kavuşmak için önce ölmeye razı olmalıydı. İtaat edip yetkin kılınan İsa Mesih sayesinde, O’na iman edenler de yetkin kılınır, yani cennete hazır hale gelir (İbr.10:1,İbr.10:14; İbr.11:39-40; İbr.12:23; krş. İbr.2:10,İbr.2:17; İbr.7:19; İbr.9:9).
5:1-10 Harun’un kâhinlik düzeni ile Mesih’in başkahinliği kıyaslanarak Mesih’in üstünlüğü vurgulanmaktadır (bkz. Bilgi Kutusu: Kâhinler, s.128).
4:14-7:28 Mez.110:4’ün bir açıklaması (bkz. Giriş). Başkâhin Mesih’in kâhin Harun’dan üstünlüğü açıklanmaktadır (bkz. Bilgi Kutusu: Kâhinler, s.128).

Videolar

İbraniler Girişi

Genel Bakış: Yazar ne kendi kimliğini, ne de mektubu kime yazdığını açıklıyor. Böylece işimiz, metinde verilen ipuçlarından bazı sonuçlar çıkarmaya kalıyor. Yazarın kendisi, İsa'nın on iki elçisi arasında yer almaz; ama İsa'nın öğretilerini ilk izleyicilerinden duymuştur (2:2-3). Eski Antlaşma'yı iyi bildiği apaçık; Eski Antlaşma'dan yaptığı 29 aktarmanın yanısıra, 50'nin üzerinde bölümden de söz eder. Geleneksel başlıkla (İbraniler'e) içeriğin tamamı, mektubun Yahudi asıllı Mesih inanlılarına yazıldığını gösteriyor. Bu insanlar, daha önce ölüm derecesinde olmamakla birlikte, inançları uğruna büyük baskılara uğramışlardı1. Ama şimdi o kadar gayretli görünmüyorlar. Bunun için inandıklarına sımsıkı sarılmaya özendiriliyorlar2. Mektubun İ.S. 70'ten önce yazıldığı anlaşılıyor. Çünkü Yeruşalim'deki tapınağın İ.S. 70 yılında yıkılmasından hiç söz edilmiyor. Tersine yazar, tapınakta sürekli sunulan sunulardan söz ediyor (örn. 9:6-9).

Mektubun İçeriği: Yazarın ilk sözleri, iletmek istediği bildiriyi özetliyor: «Tanrı eski zamanlarda peygamberler aracılığıyla birçok kez çeşitli yollardan atalarımıza seslendi. Bu son çağda da her şeye mirasçı kıldığı ve aracılığıyla evreni yarattığı kendi Oğlu'yla bize seslenmiştir». İbraniler, özde Tanrı Oğlu'na ilişkin bir mektuptur3. Yazar, Oğul'u meleklerden (1:4-14; 2:15-18) ve Musa'dan (3:2-6) üstün gösterir. Zayıflıklarımızı bilen, «Kendisini bir kez kurban ederek günahı ortadan kaldırmak için çağların sonunda ortaya çıkan» ve kendisinin aracılığıyla «Tanrı'ya yaklaşanları tümüyle kurtarabilen» başkâhin O'dur (4:15; 9:26; 7:25). Başkâhin olarak ortaya çıkması, Kutsal Yasa'da değişikliği gerekli kılıyor4; yeni bir antlaşma eskisinin yerini alıyor. Bu yeni antlaşmaya göre Tanrı diyor ki, «Yasalarımı zihinlerine işleyeceğim, yüreklerine yazacağım. Ben onların Tanrısı olacağım, onlar da benim halkım olacak... Suçlarını bağışlayacağım, günahlarını artık anmayacağım»5. İsa, Tanrı'nın huzuruna giden yeni bir yol açtı. Biz de Tanrı'ya güvenle yaklaşabiliriz (10:19-22).

Mektup ayrıca Tanrı'dan uzaklaşmak tehlikesiyle ilgili uyarılar içerir6. «İman olmadan Tanrı'yı hoşnut etmek olanaksızdır» ifadesinin yer aldığı 11. bölüm, iman konusunda eşsiz bir bölümdür. İmanda örnek alınacak erkek ve kadınlardan söz ediliyor. Bunlar öyle kişiler ki, «Tanrı onların Tanrısı olarak anılmaktan utanmıyor.»

Mektubun son bölümü uygulamaya yönelik öğütler içerir.

Ana Hatlar:

1:1-3 Giriş
1:4-3:6 Mesih'in üstünlüğü
3:7-4:13 Yüreklerinizi nasırlaştırmayın
4:14-7:28 Başkâhinimiz Mesih
8:1-9:28 Daha iyi bir antlaşma
10:1-39 Daha iyi bir kurban
11:1-40 İmanın zaferi
12:1-29 Tanrı sözünü reddetmeyin
13:1-25 Son öğütler

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 27

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş