Yuhanna 10

10
İyi Çoban
1“Size doğrusunu söyleyeyim, koyun ağılına kapıdan girmeyip başka yoldan giren kişi hırsız ve hayduttur. 2Kapıdan giren ise koyunların çobanıdır. 3Kapıyı bekleyen ona kapıyı açar. Koyunlar çobanın sesini işitirler, o da kendi koyunlarını adlarıyla çağırır ve onları dışarı götürür. 4Kendi koyunlarının hepsini dışarı çıkarınca önlerinden gider, koyunlar da onu izler. Çünkü onun sesini tanırlar. 5Bir yabancının peşinden gitmezler, ondan kaçarlar. Çünkü yabancıların sesini tanımazlar.”
6İsa onlara bu örneği anlattıysa da, ne demek istediğini anlamadılar.
7Bunun için İsa yine, “Size doğrusunu söyleyeyim” dedi, “Ben koyunların kapısıyım. 8Benden önce gelenlerin hepsi hırsız ve hayduttu, ama koyunlar onları dinlemedi. 9Kapı Ben'im. Bir kimse benim aracılığımla içeri girerse kurtulur. Girer, çıkar ve otlak bulur. 10Hırsız ancak çalıp öldürmek ve yok etmek için gelir. Bense insanlar yaşama, bol yaşama sahip olsunlar diye geldim. 11Ben iyi çobanım. İyi çoban koyunları uğruna canını verir. 12Koyunların çobanı ve sahibi olmayan ücretli adam, kurdun geldiğini görünce koyunları bırakıp kaçar. Kurt da onları kapar ve dağıtır. 13Adam kaçar. Çünkü ücretlidir ve koyunlar için kaygı duymaz. 14-15 Ben iyi çobanım. Benimkileri tanırım. Baba beni tanıdığı, ben de Baba'yı tanıdığım gibi, benimkiler de beni tanır. Ben koyunlarımın uğruna canımı veririm. 16Bu ağıldan olmayan başka koyunlarım var. Onları da getirmeliyim. Benim sesimi işitecekler ve tek sürü, tek çoban olacak. 17Canımı, tekrar geri almak üzere veririm. Bunun için Baba beni sever. 18Canımı kimse benden alamaz; ben onu kendiliğimden veririm. Onu vermeye de tekrar geri almaya da yetkim var. Bu buyruğu Babam'dan aldım.”
19Bu sözlerden dolayı Yahudiler arasında yine ayrılık doğdu. 20Birçoğu, “O'nu cin çarpmış, delidir. Niçin O'nu dinliyorsunuz?” diyordu.
21Başkaları ise, “Bunlar, cin çarpmış bir adamın sözleri değil” dediler. “Cin, körlerin gözlerini açabilir mi?”
İsa'ya Karşı Tepkiler Büyüyor
22O sırada Yeruşalim'de Tapınağın Açılışını Anma Bayramı kutlanıyordu. Mevsim kıştı. 23İsa tapınağın avlusunda, Süleyman'ın Eyvanı'nda yürüyordu. 24Yahudi yetkililer O'nun çevresini sararak, “Bizi daha ne kadar zaman kuşkuda bırakacaksın?” dediler. “Eğer Mesih isen, bize açıkça söyle.”
25İsa onlara şu karşılığı verdi: “Size söyledim, ama iman etmiyorsunuz. Babam'ın adıyla yaptığım işler bana tanıklık ediyor. 26Ama siz iman etmiyorsunuz. Çünkü benim koyunlarımdan değilsiniz. 27Koyunlarım sesimi işitir. Ben onları tanırım, onlar da beni izler. 28Onlara sonsuz yaşam veririm; asla mahvolmayacaklar. Onları hiç kimse elimden kapamaz. 29Onları bana veren Babam her şeyden üstündür. Onları Baba'nın elinden kapmaya kimsenin gücü yetmez. 30Ben ve Baba biriz.”
31Yahudi yetkililer O'nu taşlamak için yerden yine taş aldılar. 32İsa onlara, “Size Baba'dan kaynaklanan birçok iyi işler gösterdim” dedi. “Bu işlerden hangisi için beni taşlıyorsunuz?”
33 Şöyle yanıt verdiler: “Seni iyi işlerden ötürü değil, küfrettiğin için taşlıyoruz. İnsan olduğun halde Tanrı olduğunu ileri sürüyorsun.”
34 İsa şu karşılığı verdi: “Yasanızda, ‘Siz ilahlarsınız, dedim’ diye yazılı değil mi? 35Tanrı, kendilerine sözünü gönderdiği kimseleri ilahlar diye adlandırır. Kutsal Yazı da geçerliliğini yitirmez. 36Baba beni kendine ayırıp dünyaya gönderdi. Öyleyse ‘Tanrı'nın Oğlu'yum’ dediğim için bana nasıl ‘Küfrediyorsun’ dersiniz? 37Eğer Babam'ın işlerini yapmıyorsam, bana iman etmeyin. 38Ama yapıyorsam, bana iman etmeseniz bile, yaptığım işlere iman edin. Öyle ki, Baba'nın bende, benim de Baba'da olduğumu bilesiniz ve anlayasınız.”
39O'nu yine yakalamaya çalıştılarsa da, ellerinden sıyrılıp kurtuldu.
40 Tekrar Şeria Irmağı'nın karşı yakasına, Yahya'nın başlangıçta vaftiz ettiği yere gitti ve orada kaldı. 41Birçokları, “Yahya hiç mucize yapmadı, ama bu adam için söylediklerinin hepsi doğru çıktı” diyerek İsa'ya geldiler. 42Ve orada birçokları O'na iman etti.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

10:1 Size doğrusunu söyleyeyim Bkz. Mar.3:28-29’ a ait not.
10:7 Ben Bkz. Yu.6:35’e ait not.
10:8 Benden önce gelenlerin hepsi Ferisiler ve başkâhinler gibi “güvenilmez çobanlar” (bkz. Yu.10:1-30’a ait not; Yu.10:1; krş. Zek.Yu.11:5,Yu.11:8 ve ilgili notlar).
10:9 Kapı Kurtuluşa giden tek yol (krş. Yu.14:6; Elç.4:12). Çobanlar ağıldaki hayvanları korumak için geceleri ağılın kapısında uyurlardı (Elç.10:10).
10:11 Ben Bkz. Yu.6:35’e ait not.
10:16 Bu ağıldan olmayan başka koyunlarım var Yahudi olmayıp İsa Mesih’e iman edecek insanlar. tek sürü, tek çoban İsa Mesih kendisine iman eden Yahudiler ile öbür ulusların Tanrı’nın yeni halkını oluşturmasından söz ediyor (bkz. Yu.17:20-23; Ef.2:1 4-22; Ef.3:5-10; Gal.3:28).
10:19 ayrılık doğdu Bkz. Yu.7:43; Yu.9:16.
10:20 cin çarpmış Bkz. Yu.7:20.
10:21 Bkz. Yu.9:16.
10:22 Tapınağın Açılışını Anma Bayramı Tapınağın İÖ Aralık 165’te Yahuda Makabe tarafından tekrar Tanrı’ya adanıp açılmasını anmak için kutlanan, Hannuka olarak da bilinen bayram (bkz. Makale:Antlaşmalar Arası Dönem, s. 1361 ; Tablo: Eski Antlaşma’da Bayramlar ve Diğer Kutsal Günler, s. 176).
10:23 Süleyman’ın Eyvanı Bkz. Elç.3:11 ve ilgili not; Elç.5:12. Bu yapı sanılanın aksine Süleyman tarafından yaptırılmamıştır, yalnızca onun adını taşımaktadır.
10:25 Size söyledim İsa, Samiriyeli kadın (bkz. Yu.4:26 ve ilgili not) ve muhtemelen kör adam (Yu.9:35-38) ile olan konuşmaları dışı nda, Mesih olduğunu belirgin bir biçimde beyan etmez. Mucizelerinin (belirtilerinin), öğretisinin ve karakterinin kendisinin Mesih olduğunu gösterdiğini, Tanrı’nın ve Eski Antlaşma’nın da bunu doğruladığını belirtir. Yaptığı her şeyi Baba’nın adıyla yapar (bkz. Yu.2:23 ve Mez.5:11’e ait not).
10:27 sesimi... tanırım... izler Bkz. Yu.10:3-4,Yu.10:14.
10:28-29 Sonsuz yaşam Mesih’in armağanıdır (bkz. Yu.3:15’e ait not). İmanlıların kurtuluş güvencesi, kendi doğruluklarına veya kutsallıklarına değil, bir olan İsa ve Baba’nın gücüne bağlıdır.
10:29 Babam Bkz. Yu.5:17’ye ait not.
10:1-30 EskiAntlaşma’da (ve eski Ortadoğu’da) “çoban”, Tanrı halkını kayıran ve yol gösteren önderi simgeler. Ferisiler, Tanrı’ya ulaşan tek Yol’u (kapı), kendini feda etmeye hazır olan tek Önder’i (çoban) ve bu Önder’i takip etmeye istekli itaatkâr insanların yüreklerini (kendi çobanının sesini tanıyıp sadece onu izleyen koyunlar) betimleyen bu benzetmeyi anlayamamışlardır (bkz. Yu.8:27; Yu.12:16; Mar.8:16 ve ilgili not; Luk.2:50; Luk.9:45; Luk.18:34). Tanrı, Eski Antlaşma döneminde kendisini “İsrail’in çobanı” olarak adlandırmış (Mez.80:1; bkz. Mez.23:1 ve ilgili not; Yşa.40:10-11; Hez.34:11-16; Hez.34:2’ye ait not; Zek.Hez.10:2 ve ilgili not) ve kendisini temsil eden İsrail’in önderlerine (krallara ve kâhinlere) “çobanlık” sorumluluğu vermiştir. Nihai olarak halkıyla ilgilenmek üzere gerçek Çoban olan Mesih’i göndereceğini vaat etmiştir (Hez.34:23-24).
10:30 Baba ve Oğul özde birdir (bkz. Bilgi Kutusu:Üçlübirlik, s. 1433).
10:31 Yahudi yetkililer Bkz. Yu.1:19-20’ ye ait not. taşlamak için İsa’nın sözlerini Tanrı’ya küfür olarak kabul ettiler ve bu yüzden gerekli yasal süreci izlemeksizin Yasa’nın gereklerini yerine getirmek üzere harekete geçtiler (Lev.24:16).
10:32 iyi işler Krş. Mat.5:16; 1Ti.5:9-10,1Ti.5:25; 1Ti.6:18. Buradaki ifade, İsa’nın mucizeleri dâhil, İsa’nın söylediği ve yaptığı her şey anlamındadır. İsa’nın yaptıkları her zaman Tanrı’yı yansıtır (1Ti.5:17-29; bkz. Yu.10:38).
10:34 Yasanızda “Yasa” terimi burada tüm Eski Antlaşma anlamında kullanılır.
10:35 Kutsal Yazı da geçerliliğini yitirmez İsa, EskiAntlaşma’nın yetkisini ve güvenilirliğini onaylar (bkz. Mat.5:17-20).
10:33-36 Krş. Mez.82:1,Mez.82:6. Eski Antlaşma’da, adaleti sağlamaları ve korumaları için Tanrı tarafından görevlendirilen (bkz. Çık.22:28; Yas.1:17; Yas.16:18; 2Ta.19:6) hâkimler ve önderlerden ilahlar diye söz edilmektedir. İsa, Tanrı’nın bu göreve sahip insanlardan bile “ilahlar” diye söz ettiğini hatırlatarak, sözlerini küfür sayanların tutarsızlığını anlatmaktadır.
10:37 Babam’ın işlerini İtaatkâr bir oğul, babasının nasıl biri olduğunu, babasının istediklerini yerine getirerek gösterir. İsa’nın işi, kendi kimliğini ortaya koyan mucizeler yaparak Tanrı’yı (Tanrı’nın beden almış vahyi olarak ; Yu.1:14) tanıtmak ve kendisine iman edenlerin günahlarından kurtulacağı müjdesini vermekti (bkz. Yu.1:14-18; Yu.3:16-18,Yu.3:36; krş. Mat.4:17,Mat.4:23).
10:38 işlere Bkz. Yu.10:32’ye ait not.
10:39 kurtuldu İsa Mesih, Tanrı’nın belirlediği zamandan önce ve belirlenen yoldan farklı olarak ölemezdi (bkz. Yu.2:4’e ait not; ayrıca bkz. Luk.4:30 ve ilgili not).
10:40 Yahya’nın... vaftiz ettiği yere Bkz. Yu.1:28 ve ilgili not.
10:41 söylediklerinin hepsi Bkz. Yu.1:7 ve ilgili not.

Videolar

Yuhanna Girişi

Kitabın Özelliği: Yuhanna, Matta'dan, Markos'tan ve Luka'dan farklı konuları vurgular. İsa'nın doğumunu anlatarak başlayacağına, İsa'nın başlangıçtan beri Tanrı'yla birlikte bulunmuş, beden alıp aramızda yaşamış olan Tanrı Sözü olduğunu açıklamakla başlar (1:1-18). Kitapta daha az sayıda mucizeden söz edilir ve bunlar İsa'nın bildirisini doğrulayan belirtiler diye anılır. («Belirti» olarak çevrilen Grekçe sözcük dile uygunluk açısından yer yer «doğaüstü belirti» ya da «mucize» olarak çevrilmiştir). Yuhanna'da birkaç yerde örnekten söz edilmekle birlikte (10:6; 16:25), benzetme sözcüğü hiç geçmez. Bunların yerine İsa'nın konuşmalarına yer verilir. Yuhanna, Celile'de geçen olayların ancak bir bölümünü anarken Yeruşalim'de geçen olaylara daha çok yer verir. İsa'nın, tutuklanmasından önceki son gece anlattıkları (13-16 bölümleri) ve 17. bölümdeki duası bunların en önemlileridir. İsa'nın ölüp dirildikten sonra izleyicilerine birkaç kez görünmesine bu kitapta daha çok yer verilir (20 ve 21).

Amaç ve İçerik: Yuhanna'nın farklı yaklaşımı hiç de şaşırtıcı değildir. Bizzat kendisi şöyle diyor: «İsa, öğrencilerinin önünde, bu kitapta yazılı olmayan başka birçok doğaüstü belirti gerçekleştirdi. Ne var ki yazılanlar, İsa'nın, Tanrı'nın Oğlu Mesih olduğuna iman edesiniz ve iman ederek O'nun adıyla yaşama kavuşasınız diye yazılmıştır» (20:30-31). Görülüyor ki, iman konusu güçlü bir biçimde vurgulanıyor1. Dinleyicilerin İsa'ya gösterdikleri ilgi, iman edip etmemeleriyle ölçülüyor2. Sonsuz yaşam konusu ayrıca vurgulanıyor3. İsa diyor ki, «Ben, insanlar yaşama, bol yaşama sahip olsunlar diye geldim» (10:10) ve «Sonsuz yaşam, tek gerçek Tanrı olan seni ve gönderdiğin İsa Mesih'i tanımalarıdır» (17:3).

Kitapta üzerinde durulan başka bir konu, Yahudi önderlerin dinmeyen karşı koymalarıdır4. Nitekim İsa'nın çarmıha gerilmesini isteyenler de bu önderler oldu.

Bununla birlikte kitabın ana amacı, İsa'nın kim olduğunu açıklamaktır. İsa'ya «Söz»5, «Mesih»6, «Tanrı Oğlu»7, «İnsanoğlu»8 ve daha birçok unvan9 verilir. İsa-Baba Tanrı ilişkisi konusundaki öğreti bu açıklamalarla içiçedir10. İsa bu kitapta 109 kez Tanrı'yı «Baba» diye anar. 23 kez de Tanrı'dan, «beni gönderen» diye söz eder. İsa'nın Baba'ya dönmesinden sonra inanlılara gönderilen Kutsal Ruh'la11 ilgili öğretiyi de anmalıyız. Bundan başka İsa Tanrı'yla inanlılar arasındaki harikulade ilişkilerden söz eder12. Bu konuda şöyle diyor: «Beni seven sözüme uyar, Babam da onu sever. Biz de ona gelir, onunla birlikte yaşarız» (14:23).

Ana Hatlar:

1:1-18 Giriş
1:19-51 Vaftizci Yahya ve İsa'nın ilk öğrencileri
2:1-11:57 İsa'nın konuşmaları ve yaptığı mucizeler
12:1-19:42 İsa'nın ölümünden önceki son haftası
20:1-21:25 İsa'nın dirilişinden sonra izleyicilerine görünmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 25

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş