Yeşaya 17

17
Tanrı Aram'ı ve İsrail'i Cezalandıracak
1 Şam'la ilgili bildiri:
İşte Şam kent olmaktan çıkacak,
Enkaz yığınına dönecek.
2Aroer kentleri terk edilecek,
Hayvan sürüleri orada yatacak,
Onları ürküten olmayacak.
3Efrayim'de surlu kent kalmayacak,
Şam'ın egemenliği yok olacak.
Sağ kalan Aramlılar'ın onuru
İsrail'in onuru gibi kırılacak.
Her Şeye Egemen RAB böyle diyor.
4O gün Yakup soyunun görkemi sönecek,
Hepsi bir deri bir kemik kalacak.
5İsrail, ekinin elle biçilip
Başakların devşirildiği bir tarla,
Refaim Vadisi'nde hasattan sonra
Başakların toplandığı bir tarla gibi olacak.
6Çok az kişi kurtulacak.
Artakalanların sayısı, dövüldükten sonra tepesinde iki üç,
Dal uçlarında dört beş zeytin tanesi kalan
Zeytin ağacı gibi olacak.
İsrail'in Tanrısı RAB böyle diyor.
7O gün insanlar kendilerini yaratana bakacaklar, gözleri İsrail'in Kutsalı'nı görecek. 8Elleriyle yaptıkları sunaklara, parmaklarıyla biçim verdikleri Aşera putlarına, buhur sunaklarına bakmayacaklar.
9O gün İsrail'in güçlü kentleri
İsrailliler'den kaçan Amorlular'la Hivliler'in[a]
Terk ettiği kentler gibi ıssız olacak.
10Çünkü, ey İsrail, seni kurtaran Tanrı'yı unuttun,
Sığındığın Kaya'yı anmaz oldun.
Bunun yerine, güzel fidanlar, ithal asmalar dikiyorsun[b].
11Onlar diktiğin gün filizlenip
Ertesi sabah tomurcuklanabilir.
Ama hastalık ve dinmez acı gününde meyve vermeyecekler.
12Eyvah, çok sayıda ulus kükrüyor,
Azgın deniz gibi gürlüyorlar.
Halklar güçlü sular gibi çağlıyor.
13Halklar kabaran sular gibi çağlayabilir,
Ama Tanrı onları azarlayınca uzaklara kaçacaklar.
Rüzgarın önünde dağdaki saman ufağı gibi,
Kasırganın önünde diken yumağı gibi savrulacaklar.
14Akşam dehşet saçıyorlardı,
Sabah olmadan yok olup gittiler.
Bizi yağmalayanların, bizi soyanların sonu budur.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

13:1-23:18 Öbür uluslara yönelik peygamberlikler (ayrıca bkz. Yer.46-51. bölümler; Hez.25-32. bölümler;Amo.1-2. bölümler; Sef.2:4-15 ve ilgili notlar). Tanrı’nın kendi halkını yargılaması, putperest ulusları cezasız bırakacağı anlamına gelmez (bkz. Yer.25:29). Tanrı’nın öbür uluslara vereceği cezalar halkına sağlayacağı kurtuluşun bir parçasıdır (bkz. örn. Yer.10:12). Bu yüzden İsrailliler’in, Tanrı’nın yargılamak üzere olduğu bu uluslara güvenmemesi ve onlardan korkmaması gerekiyordu.
17:1-14 Bkz. Yer.49:23-27; Amo.1:3-5 ve ilgili notlar.
17:1 Şam’la Aram’ın (Suriye) başkenti olup Hermon Dağı’nın kuzeydoğusunda Mezopotamya, Mısır ve Arabistan arasındaki stratejik ticaret yolları üzerinde kuruludur. Davut’un zamanından beri ŞamlıAramlılar İsrailliler’in düşmanlarındandı (bkz. 2Sa.8:5; 1Kr.22:31). bildiri Bkz. Yşa.13:1’e ait not.
17:2 Aroer Lut Gölü’nün doğusundaArnon Irmağı üzerindedir. Bu bölge Aramlılar’ın güneydeki hâkimiyet sınırını belirliyordu (bkz. 2Kr.10:32-33 ve ilgili notlar).
17:3 Efrayim’de Kuzeydeki krallıktan (bkz. Yşa.7:2’ye ait not) burada söz edilmesinin nedeni, Asur’a karşı Şam’la ittifak yapmasıdır (bkz. Yşa.7:1’e ait not). egemenliği İÖ 732’de III. Tiglat-Pileser Şam’ı ele geçirdi ve burayıAsur’a bağlı bir vilayet yaptı ; bunun yanı sıra İsrail’deki birçok kent de ele geçirildi (bkz. Yşa.9:1’e ait not).
17:4,7,9 O gün Bkz. Yşa.2:11,Yşa.2:17,Yşa.2:20; Yşa.10:20,Yşa.10:27’ye ait notlar.
17:5 ekinin elle biçilip Hasat burada yargıyı temsil etmektedir (bkz. Yoe.3:13 ve ilgili not). Refaim Vadisi’nde Yeruşalim’in batısı ve güneybatısında yer alan verimli bir arazi (Yşu.15:8) ; Filistliler buraya sık sık baskınlar düzenlerdi (1Ta.14:9).
17:7-8 Krş. Yşa.10:20.
17:7 İsrail’in Kutsalı’nı Bkz. Yşa.1:4’e ait not.
17:8 sunaklara Muhtemelen Baal için kurulan (krş. 1Kr.16:32). Aşera putlarına Tanrıça Aşera’nın simgeleri (bkz. Çık.34:13 ve Hak.2:13’e ait notlar). buhur sunaklarına Lev.26:30’da tapınma yerleriyle ve 2Ta.34:4’te Baallar’ın sunaklarıyla ilişkilendirilir.
17:9 Amorlular’la Hivliler Septuaginta’da bu şekilde geçerken, Masoretik metinde “orman ve dağ başı” diye geçer. ı ssız olacak Krş. Yşa.7:23-25.
17:10 Kaya’yı Bkz. Yşa.26:4; Yşa.30:29; Yşa.44:8; Yar.49:24 ve ilgili not; Yas.32:4,Yas.32:15,Yas.32:18; Mez.18:2 ve ilgili not. güzel fidanlar, ithal asmalar dikiyorsun Başka ulusların putları ya da başka uluslarla yapılan ittifaklardan söz edilmektedir.
17:11 hastalık ve dinmez acı gününde Asur istilalarının yol açtığı sıkıntılar.
17:12-14 Çabucak alt edilen güçlü bir işgalciyle ilgili olarak Yşa.10:28-34’te benzer bir betimleme yapılır. Yeşaya, ulusların İsrailliler’in varoluşuna yönelik kalıcı bir tehdit olmasından söz etmektedir.
17:12 Azgın deniz Bkz. Yşa.8:7-8’e ait notlar.

Videolar

Yeşaya Girişi

Yeşaya İbranice'de "Rab kurtarır" anlamına gelir. Kitabın adı olan bu ifade bir bakıma kitabın özetidir. Peygamber Yeşaya İ.Ö. 8. yüzyılın ikinci yarısında Yeruşalim'de yaşadı. Kitap üç ana bölüme ayrılabilir:

1. 1-39 arasındaki bölümler güneydeki Yahuda krallığının güçlü komşusu Asur tarafından tehdit edildiği dönemi anlatıyor. Yeşaya, Yahuda'ya yönelen gerçek tehdidin Asur'un yenilmez gücü değil, halkın günahı, Tanrı'ya başkaldırmaları ve Yahuda halkının Tanrı'ya güvensizlikleri olduğunu gördü. Peygamber çarpıcı söz ve davranışlarla Yahuda halkını doğruluğa ve adalete çağırmaktadır. Onları uyarır, Tanrı'ya kulak vermekte gecikirlerse, felaketlerin yakalarını bırakmayacağını söyler. Yeşaya, dünya çapında barışın sağlanacağı dönemi ve Davut'un soyundan gelecek olan örnek kralın gelişini de önceden bildirdi.
2. 40-55 arasındaki bölümler değişen tarihsel durumu yansıtır. Asurlular'dan sonra bölgede egemen güç haline gelen Babilliler İ.Ö. 586'da Yeruşalim'i ele geçirir ve halkını Babil'e sürgün eder. Peygamber, Tanrı'nın kendi halkını özgür kılıp Yeruşalim'e geri götüreceğini ve yeni bir yaşama kavuşturacağını müjdeler. Bu bölümlerde öne çıkan konu, Tanrı'nın tarihi yönlendiren Egemen Rab olduğu, halkının aracılığıyla öteki ulusları da bereketleyen tasarıları olduğudur.
3. 56-66 arasındaki bölümler sürgünden Yeruşalim'e dönenlere ve Tanrı'nın halkına verdiği sözleri yerine getireceğine dair güvence bekleyenlere sesleniyor. Ayrıca doğruluk, adalet, Şabat Günü'ne uyulması ve dua konusunda kaygılar dile getiriliyor. Özet olarak kitap Tanrı'nın mutlak büyüklüğünü, üstünlüğünü vurguluyor. Bütün öbür ilahlar Rab'bin önünde sadece cansız putlar.

Ana Hatlar:

1:1-12:6 Uyarılar, vaatler
13:1-23:18 Ulusların cezalandırılması
24:1-27:13 Tanrı'nın dünyayı yargılaması
28:1-35:10 Yeni uyarılar ve vaatler
36:1-39:8 Yahuda Kralı Hizkiya ve Asurlular
40:1-55:13 Vaat ve umut bildirileri
56:1-66:24 Son uyarılar ve vaatler
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş