Elçilerin İşleri 10

10
İman Eden Yüzbaşı
1Sezariye'de Kornelius adında bir adam vardı. “İtalyan” taburunda yüzbaşıydı. 2Dindar bir adamdı. Hem kendisi hem de bütün ev halkı Tanrı'dan korkardı. Halka çok yardımda bulunur, Tanrı'ya sürekli dua ederdi. 3Bir gün saat üç sularında, bir görümde Tanrı'nın bir meleğinin kendisine geldiğini açıkça gördü. Melek ona, “Kornelius” diye seslendi.
4Kornelius korku içinde gözlerini ona dikti, “Ne var, efendim?” dedi.
Melek ona şöyle dedi: “Duaların ve sadakaların anılmak üzere Tanrı katına ulaştı. 5Şimdi Yafa'ya adam yolla, Petrus olarak da tanınan Simun'u çağırt. 6Petrus, evi deniz kıyısında bulunan Simun adlı bir dericinin yanında kalıyor.”
7Kendisiyle konuşan melek uzaklaştıktan sonra Kornelius, iki uşağıyla özel yardımcılarından dindar bir askeri çağırdı. 8Kendilerine her şeyi anlattıktan sonra onları Yafa'ya gönderdi.
Petrus'un Görümü
9Ertesi gün onlar yol alıp kente yaklaşırlarken, saat on iki sularında Petrus dua etmek için dama çıktı. 10Acıkınca da yemek istedi. Yemek hazırlanırken Petrus kendinden geçti. 11Göğün açıldığını ve büyük bir çarşafı andıran bir nesnenin dört köşesinden sarkıtılarak yeryüzüne indirildiğini gördü. 12Çarşafın içinde, yeryüzünde yaşayan her türden dört ayaklı hayvanlar, sürüngenler ve kuşlar vardı. 13Bir ses ona, “Kalk Petrus, kes ve ye!” dedi.
14“Asla olmaz, ya Rab!” dedi Petrus. “Hiçbir zaman bayağı ya da murdar herhangi bir şey yemedim.”
15Ses tekrar, ikinci kez duyuldu; Petrus'a, “Tanrı'nın temiz kıldıklarına sen bayağı deme” dedi. 16Bu, üç kez tekrarlandı. Sonra çarşafı andıran nesne hemen göğe alındı.
17Petrus şaşkınlık içindeydi. Gördüğü görümün ne anlama gelebileceğini düşünürken, Kornelius'un gönderdiği adamlar sora sora Simun'un evinin kapısına kadar geldiler. 18Evdekilere seslenerek, “Petrus diye tanınan Simun burada mı kalıyor?” diye sordular.
19Petrus hâlâ görümün anlamını düşünürken Ruh ona, “Bak, üç kişi seni arıyor” dedi. 20“Haydi kalk, aşağı in. Hiç çekinmeden onlarla git. Çünkü onları ben gönderdim.”
21Petrus aşağı inip adamlara, “Aradığınız kişi benim” dedi. “Gelişinizin sebebi ne acaba?”
22“Doğru ve Tanrı'dan korkan, bütün Yahudi ulusunca iyiliğiyle tanınan, Kornelius adında bir yüzbaşı var” dediler. “Kutsal bir melek ona, seni evine çağırtıp senin söyleyeceklerini dinlemesini buyurdu.” 23Bunun üzerine Petrus onları içeri alıp konuk etti.
Petrus, Kornelius'un Evinde
Ertesi gün Petrus kalktı, onlarla birlikte yola çıktı. Yafa'daki kardeşlerden bazıları da ona katıldı. 24İkinci gün Sezariye'ye vardılar. Bu arada Kornelius, akraba ve yakın dostlarını toplamış onları bekliyordu. 25Eve giren Petrus'u karşıladı, tapınırcasına ayaklarına kapandı. 26Petrus ise onu ayağa kaldırarak, “Kalk, ben de insanım” dedi.
27Petrus Kornelius'la konuşa konuşa içeri girdiğinde birçok insanın toplanmış olduğunu gördü. 28Onlara şöyle dedi: “Bir Yahudi'nin başka ulustan biriyle ilişki kurmasının, onu ziyaret etmesinin töremize aykırı olduğunu bilirsiniz. Oysa Tanrı bana, hiç kimseye bayağı ya da murdar dememem gerektiğini gösterdi. 29Bu nedenle, çağrıldığım zaman hiç itiraz etmeden geldim. Şimdi, beni ne amaçla çağırttığınızı sorabilir miyim?”
30Kornelius, “Üç gün[a] önce bu sıralarda, saat üçte evimde dua ediyordum” dedi. “Birdenbire, parlak giysili bir adam önüme çıkıverdi. 31‘Kornelius’ dedi, ‘Tanrı senin duanı işitti, verdiğin sadakaları andı. 32Yafa'ya adam yolla, Petrus diye tanınan Simun'u çağırt. O, deniz kıyısında oturan derici Simun'un evinde kalıyor.’ 33Bunun üzerine sana hemen adam yolladım. Sen de lütfedip geldin. İşte şimdi biz hepimiz, Rab'bin sana buyurduğu her şeyi dinlemek üzere Tanrı'nın önünde toplanmış bulunuyoruz.”
34-35 O zaman Petrus söz alıp şöyle dedi: “Tanrı'nın insanlar arasında ayrım yapmadığını, ama kendisinden korkan ve doğru olanı yapan kişiyi, ulusuna bakmaksızın kabul ettiğini gerçekten anlıyorum. 36Tanrı'nın, herkesin Rabbi olan İsa Mesih aracılığıyla esenliği müjdeleyerek İsrailoğulları'na ilettiği bildiriden haberiniz vardır. 37-38Yahya'nın vaftiz çağrısından sonra Celile'den başlayarak bütün Yahudiye'de meydana gelen olayları, Tanrı'nın, Nasıralı İsa'yı nasıl Kutsal Ruh'la ve kudretle meshettiğini biliyorsunuz. İsa her yanı dolaşarak iyilik yapıyor, İblis'in baskısı altında olanların hepsini iyileştiriyordu. Çünkü Tanrı O'nunla birlikteydi.
39“Biz İsa'nın, Yahudiler'in ülkesinde ve Yeruşalim'de yaptıklarının hepsine tanık olduk. O'nu çarmıha gerip öldürdüler. 40Ama Tanrı O'nu üçüncü gün diriltti ve açıkça görünmesini sağladı. 41İsa halkın tümüne değil de, Tanrı'nın önceden seçtiği tanıklara –ölümden dirilmesinden sonra kendisiyle birlikte yiyip içen bizlere– göründü. 42Tanrı tarafından ölülerle dirilerin Yargıcı olarak atanan kişinin kendisi olduğunu halka duyurmamızı, buna tanıklık etmemizi buyurdu. 43Peygamberlerin hepsi O'nunla ilgili tanıklıkta bulunuyorlar. Şöyle ki, O'na inanan herkesin günahları O'nun adıyla bağışlanır.”
44Petrus daha bu sözleri söylerken Kutsal Ruh, konuşmayı dinleyen herkesin üzerine indi. 45Petrus'la birlikte gelen Yahudi[b] imanlılar, Kutsal Ruh armağanının öteki uluslardan olanların da üzerine dökülmesini şaşkınlıkla karşıladılar. 46-47Çünkü onların, bilmedikleri dillerle konuşup Tanrı'yı yücelttiklerini duyuyorlardı.
O zaman Petrus, “Bunlar, tıpkı bizim gibi Kutsal Ruh'u almışlar. Suyla vaftiz olmalarına kim engel olabilir?” dedi. 48Böylelikle onların İsa Mesih adıyla vaftiz olmalarını buyurdu. Sonra onlar Petrus'a, birkaç gün yanlarında kalması için ricada bulundular.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

10:1 Sezariye Kent, SezarAvgustus’un onuruna adlandırılmıştı. İş galci Roma kuvvetlerinin karargâhıydı (ayrıca bkz. Elç.8:40’a ait not). yüzbaşı Roma tümeni (yaklaşık 6 000 askerden oluşuyordu), her biri ayrı birer unvana sahip on tabura bölünmüştü. Burada “İtalyan” taburundan söz edilmektedir (“Avgustus” başka bir taburdu, Elç.27:1). Yüzbaşılar özenle seçilmiş, İmparatorluk’un düzeni için gerekli istikrarı sağlayabilen, üstün niteliklere sahip askerlerdi (bkz. örn. Luk.7:5).
10:2 Bkz. Elç.10:4’e ait not. Tanrı’dan korkardı Bu terim, tek Tanrı’ya inanan ve Yahudiler’in ahlâki öğretilerine saygı gösteren ama Yahudi inancını tamamen kabul etmeyenler için kullanılırdı.
10:3 saat üç sularında Yahudiler’in öğleden sonraki dua vaktiydi (bkz. Elç.3:1) ve muhtemelen Kornelius da bu geleneğe uygun olarak dua ediyordu (bkz. Elç.9:11’ e ait not). Bir görümde Bkz. Yar.15:1’e ait not. Bu durum rüya görme hali değildir; dua ettiği sırada bir melek Kornelius’a Tanrı’nın bildirisini iletmektedir (Yar.10:30; ayrıca bkz. Elç.16:9’a ait not; krş. Va.1:10 ve ilgili not).
10:4 Duaların ve sadakaların Bu eylemler Kornelius’un Tanrı’yı arayan bir kişi olduğunu gösteriyordu. Tanrı onun bu tutumunu gördü, ancak Kornelius’un kurtuluşa kavuşması için müjdeyi duyması ve İsa’ya iman etmesi gerekiyordu (Elç.10:30-43). Melek sadece (Elç.10:3) Kornelius ve Petrus’u bir araya getiren aracıydı (krş. 8.26; Elç.9:10).
10:5-6 Yafa... Simun adlı bir dericinin Bkz. Elç.9:36,Elç.9:43’e ait notlar.
10:9 dua etmek için dama çıktılar Evler, dışarıdan merdivenli, düz damlı yapılardı. Bu tip damlar vakit geçirmek, dinlenmek ve uyumak için elverişlidir (bkz. Mar.2:4; Luk.17:31 ve ilgili notlar).
10:10 kendinden geçti Petrus’un durumu dalınç (vecd) olarak bilinen bir haldir. Tanrı bu yolla, onun tüm dikkatini biraz sonra göreceklerine odaklamasını sağlamıştır.
10:12 Lev.11. bölümde sıralananlara göre, dinsel açıdan hem temiz hem de kirli sayılan hayvanlar da dâhil olmak üzere.
10:14 Asla olmaz, ya Rab! Dinsel açıdan temizlik ve kirlilikle ilgili kurallar o kadar kökleşmişti ki, Petrus bu konuda Rab’be hemen itaat etmeyi reddetti. bayağı ya da murdar Kutsal Yasa tarafından yasaklanan her şey. Bu ayette özellikle yiyecekler söz konusudur (bkz. Lev.11. bölüm ve ilgili notlar).
10:15 Tanrı’nın temiz kıldıklarına İsa Mesih dinsel açıdan temiz ve kirli sayılan yiyeceklere ilişkin kuralların artık gerekli olmadığı nın işaretini önceden vermişti (Mat.15:11; ayrıca bkz. 1Ti.1:1-5). Tanrı’nın Yahudi olmayan imanlıları da halkı olarak kabul edeceği çağ geldiğine göre, Yahudiler ile Yahudi olmayanları ayırmaya yönelik bu kurallar da geçersiz olmalıydı (1Ti.10:28).
10:16 üç kez Petrus’u ikna edip kalıcı bir şekilde etkilemek için.
10:23 onları içeri alıp konuk etti Yahudi olmayanlarla böyle bir yakınlık kurmak Yahudiler’in âdetlerine aykırıydı. Petrus onlara kalacak yer vermekle, Yahudi olmayanları kabul etme yolunda ilk adımı atmış oldu. kardeşlerden bazıları Altı Yahudi Mesih imanlısı (Elç.10:45’ e ait not; Elç.11:12; ayrıca bkz. Elç.11:1’e ait not).
10:26 ben de insanım Kornelius, muhtemelen Tanrı’nın habercisi olması nedeniyle, Petrus’u kendisinden üstün görerek onurlandırmak istemişti, ancak Petrus herhangi bir yanlış anlamaya olanak bırakmadı (krş. Elç.14:11-15).
10:28 Tanrı bana... gösterdi Petrus görümün temiz ve murdar ayrımından daha derin bir anlamı olduğunu anladı: Yahudiler ile Yahudi olmayanlar arasındaki engel kaldırılmıştı (bkz. Ef.2:11-22).
10:30 Üç gün önce Grekçe’den birebir çevirisi: “dördüncü gün”. O çağda Yahudiler günleri hesaplarken yaşadıkları günü de sayarlardı. Buna göre: 1. gün melek Kornelius’a göründü; 2. gün haberciler Yafa’ya geldi ve Petrus görüm gördü; 3. gün grup Yafa’dan yola çıktı ve 4. gün Kornelius’un evine vardı. parlak giysili bir adam İnsan suretinde görünen melekleri tarif etmek için kullanılan genel bir ifade (bkz. Elç.1:10 ve ilgili not; Mat.28:3; Mar.16:5; Yu.20:12).
10:34-35 Tanrı’nın insanlar arasında ayrım yapmadığını Tanrı insanları toplumdaki konumlarına, milliyetlerine veya servetlerine bakarak kayırmaz (bkz. Rom.2:11; Yak.2:1 ve ilgili not; ayrıca bkz. Yas.10:17-19; Eyü.34:19; Ef.6:9; Kol.3:25; 1Pe.1:17). Bu ayetlerde gösterildiği gibi, insanları tutumuna ve yaptıklarına göre yargılar. Kornelius gerçek Tanrı’ya tapıyordu, ancak henüz Mesih’e iman etmemişti (1Pe.10:36).
10:36 herkesin Rabbi Bkz. Elç.10:34-35. esenliği Tanrı ve insanlar arasında (bkz. Rom.5:1 ve ilgili not). İsrailoğulları İsa Mesih’in kurtuluş müjdesi önce onlara duyuruldu.Ancak “herkesin Rabbi” ifadesi, bu bildirinin yalnızca onlara yönelik olmadığını göstermektedir (bkz. Elç.1:8 ve ilgili not; Luk.24:44-49; Yu.3:16-18; Rom.1:16-17 ve ilgili notlar).
10:37-38 Yahya’nın vaftiz çağrısından sonra Petrus’un vaazı, Markos’un Müjdesi’ne benzer biçimde, Yahya’nın vaftizi ile başlayıp İsa’nın dirilişiyle sona erer. İlk kilise babaları Markos’un Petrus’un anlattıklarını yazıya geçirdiğini söyler ve buna göre Markos’un müjdeyi aktarırken Petrus’un vaazlarını aynen koruduğuna inanılır (bkz. Markos: Giriş; Elç.2:14-41; Elç.3:12-26; Elç.4:8-12; Elç.5:29-32; ayrıca bkz. Elç.2:14-40’a ait not). Tanrı’nın... İsa’yı nasıl... meshettiğini Bkz. Yşa.61:1-3; Luk.4:18-21.
10:41 kendisiyle birlikte yiyip içen bizlere İsa’nın bedenen dirilmiş olduğuna tanık olanlara (bkz. Luk.24:42-43; Yu.21:12-15).
10:44 Kutsal Ruh... üzerine indi Bkz. Elç.8:16 ve ilgili not.
10:45 Yahudi Grekçe’den birebir çevirisi: “sünnetlilikten olan”. Grekler ve Romalılar sünneti bayağı bir uygulama olarak görürken, sünnet Yahudiler’e buyrulan (İbrahim’le yapılan) antlaşmanın koşulu olduğu için Yahudiler “sünnetli” diye de tanımlanırdı (Yar.17:10’a ait not). ş aşkınlıkla karşıladılar Yahudi imanlılar bu olay gerçekleşene dek, müjdenin, dolayısıyla kurtuluşun Yahudiler için olduğu kadar Yahudi olmayanlar için de geçerli olduğunu anlayamamışlardı ; öteki uluslardan sadece Yahudilik’i benimseyip sünnet olanları aralarına kabul ediyorlardı (bkz. Elç.6:5-6).
10:46-47 bilmedikleri dillerle konuşup Pentikost Günü’nde (Elç.2:4, 9-11) ve Efes’te (Elç.19:1-2,Elç.19:6) aynı olay yaşandı. Yahudi imanlıların Pentikost Günü’nde aldığı aynı armağanı şimdi Yahudi olmayanların da aldığını görüyorlardı (Elç.11:17). Bu, İsa Mesih’in çağrısının Yahudiler kadar Yahudi olmayanlara da açık olduğunun yadsınamaz bir kanıtıydı.

Videolar

Elçilerin İşleri Girişi

Genel Bakış: Eski çağlarda yazılmış olan birçok yapıtın yazarı gibi, bu kitabın yazarı da kendini doğrudan bize tanıtmıyor. Bununla birlikte, ikinci yüzyılda yaşamış ve bir kısmı İsa'nın elçilerini bizzat tanımış inanlı yazarların hepsi, bu kitabı Luka'nın yazdığında birleşiyorlar. Kitabın yakından incelenmesi halinde «sevgili hekim» Luka'nın (Kol.4:14) elinden çıktığına dair ipuçları görülebilir. Örneğin «biz» çoğul zamirinin kullanılmış olmasından yazarın, Pavlus'un yol arkadaşlarından biri olduğunu anlıyoruz (16:10-17; 20:5-21:18; 27:1-28:16). Yazarın titiz biri olduğu su götürmez bir gerçek. Elçilerin İşleri Yeruşalim, Sezariye, Antakya, Efes, Korint, Atina, Roma ve daha birçok yere ilişkin kesin ve doğru tasvirlerle doludur. Arkeolojik araştırma ve bulgular, gidilen, gezilen yerlerin çeşitliliğine ve büyük kültür farklarına rağmen Luka'nın, kullandığı terim ve kavramlarda ne denli tutarlı olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte Luka'nın kendisi, Elçilerin İşleri Kitabı'nın ilk inanlı topluluklarının bütün bir tarihçesi olmadığını ifade ediyor. Örneğin bölüm 8'de, topluluğun dağıtıldığını, inanlıların Müjde'yi yaya yaya dört bir yana gittiklerini yazar. Bunun sonucunda birçok yerde yerli topluluklar filizlenip gelişir. Ama Luka bu toplulukların tarihçesini yazmaya girişmez. Sonuç olarak, Elçilerin İşleri, kilisenin büyüyüp gelişmesinde önemli bir yer tutan, ders alabileceğimiz temel olaylar dizisini sunuyor bize.

İsa'nın göğe yükseldiği İ.S. 30 yılları ile Elçi Pavlus'un Roma'da tutuklandığı İ.S. 63 yılları arasındaki dönemi konu eden kitap, büyük olasılıkla bu tarihten az sonra yazıldı.

İncil'deki Yeri: Elçilerin İşleri, Luka'nın bir devamıdır. Her iki kitabın da Teofilos adında bir adama hitaben yazıldığı özellikle belirtiliyor. Luka, İsa'nın başlangıçtan göğe alındığı güne dek yapıp öğrettiklerini kaydeder (1:1-3). İncil'in ilk dört kısmından sonra yer alan ve Müjde'nin Yeruşalim'den Anadolu'ya, oradan da antik çağın merkezi Roma'ya yayılışını anlatan Elçilerin İşleri Kitabı, bu özelliğiyle bir köprü görevi görmekte ve İncil'deki mektuplara zemin hazırlamaktadır. Örneğin kitap, Pavlus'un, adını sanını anarak sonradan mektuplar yazdığı birçok kente yaptığı ziyaretleri anlatıyor. Elçilerin İşleri Kitabı'nın bir diğer önemli özelliği, inanlılar topluluğunun ders alabileceği ilkeleri de sergilemesidir.

Konusu: Elçilerin İşleri Kitabı, ilk Mesih inanlılarının Müjde'yi, «Yeruşalim'de, bütün Yahudiye ve Samiriye'de ve dünyanın dört bucağında» (1:8) nasıl yaymaya başladıklarını anlatır. Bütün bu olaylar Kutsal Ruh'un inanlılar topluluğuna verilmesiyle başlar (bölüm 2). Sonraki bölümler, Tanrı'nın kilisesini adım adım nasıl yönlendirdiğini gözler önüne serer. İsa'nın elçileri dolaşıp Müjde'yi yayarken Tanrı da yaptığı mucizelerle onların bildirisini doğruladı (3:1-10; 14:3). Kilise, Yahudi din önderlerinin başını çektiği karşı koymalara rağmen hızla büyüdü. Gerçekte Yahudi kökenli olan inanlılar topluluğunun bütün ulusları kucaklayan bir kimliğe nasıl kavuştuğu, Elçilerin İşleri Kitabı'nda ön plana çıkan önemli konulardan biridir (10:1-11:18 ve 15. bölümün tamamı).

Ana Hatlar:

1:1-11 İsa'nın son buyrukları ve göğe alınması
1:12-8:3 Yeruşalim'deki inanlılar topluluğu
8:4-9:43 Tanrı sözünün Yahudiye ve Samiriye'de yayılması, Pavlus'un iman etmesi
10:1-11:30 Yahudi olmayan ilk inanlılar
12:1-25 Baskılara karşı zafer
13:1-28:31 Pavlus'un elçilik görevi:
13:1-14:28 İlk yolculuk
15:1-35 Yeruşalim'deki toplantı
15:36-18:22 İkinci yolculuk
18:23-21:16 Üçüncü yolculuk
21:17-28:31 Pavlus'un tutukluluk dönemi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 25

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş