Elçilerin İşleri 11

11
Petrus'un Açıklamaları
1Elçilerle bütün Yahudiye'deki kardeşler, öteki ulusların da Tanrı'nın sözünü kabul ettiklerini duydular. 2Ama Petrus Yeruşalim'e gittiği zaman sünnet yanlıları onu eleştirdiler. 3“Sünnetsiz kişilerin evine gidip yemek yemişsin!” dediler.
4Petrus baştan başlayarak olanları tek tek onlara anlattı. 5“Ben Yafa Kenti'nde dua ediyordum” dedi. “Kendimden geçerek bir görüm gördüm. Büyük bir çarşafı andıran bir nesnenin dört köşesinden sarkıtıldığını, bunun gökten inip benim bulunduğum yere kadar geldiğini gördüm. 6Gözlerimi çarşafa dikip dikkatle baktım. Çarşafın içinde, yeryüzünde yaşayan dört ayaklılar, yabanıl hayvanlar, sürüngenler ve kuşlar gördüm. 7Sonra bir sesin bana, ‘Kalk, Petrus, kes ve ye!’ dediğini işittim.
8“ ‘Asla olmaz, ya Rab!’ dedim. ‘Ağzıma hiçbir zaman bayağı ya da murdar bir şey girmedi.’
9“Ses ikinci kez gökten geldi: ‘Tanrı'nın temiz kıldıklarına sen bayağı deme’ dedi. 10Bu, üç kez tekrarlandı; sonra her şey yeniden göğe alındı.
11“Tam o sırada Sezariye'den bana gönderilen üç kişi, bulunduğumuz evin önünde durdular. 12Ruh bana, ayrım gözetmeden onlarla birlikte gitmemi söyledi. Bu altı kardeş de benimle geldiler, varıp adamın evine girdik. 13Adam bize, evinde beliren meleği nasıl gördüğünü anlattı. Melek ona şöyle demiş: ‘Yafa'ya adam yolla, Petrus diye tanınan Simun'u çağırt. 14O sana, senin ve bütün ev halkının kurtuluş bulacağı sözler söyleyecek.’
15“Ben konuşmaya başlayınca Kutsal Ruh, başlangıçta bizim üzerimize indiği gibi, onların da üzerine indi. 16 O zaman Rab'bin söylediği şu sözü anımsadım: ‘Yahya suyla vaftiz etti, sizler ise Kutsal Ruh'la vaftiz edileceksiniz.’ 17Böylelikle Tanrı, Rab İsa Mesih'e inanmış olan bizlere verdiği armağanın aynısını onlara verdiyse, ben kimim ki Tanrı'ya karşı koyayım?”
18Bunları dinledikten sonra yatıştılar. Tanrı'yı yücelterek şöyle dediler: “Demek ki Tanrı, tövbe etme ve yaşama kavuşma fırsatını öteki uluslara da vermiştir.”
Antakya'daki İmanlılar
19 İstefanos'un öldürülmesiyle başlayan baskı sonucu dağılan imanlılar, Fenike, Kıbrıs ve Antakya'ya kadar gittiler. Tanrı sözünü sadece Yahudiler'e duyuruyorlardı. 20Ama içlerinden Kıbrıslı ve Kireneli olan bazı adamlar Antakya'ya gidip Grekler'le de konuşmaya başladılar. Onlara Rab İsa'yla ilgili Müjde'yi bildirdiler. 21Onların arasında etkin olan Rab'bin gücü[a] sayesinde çok sayıda kişi inanıp Rab'be döndü.
22Olup bitenlerin haberi, Yeruşalim'deki kiliseye ulaştı. Bunun üzerine imanlılar Barnaba'yı Antakya'ya gönderdiler. 23-24Kutsal Ruh'la ve imanla dolu, iyi bir adam olan Barnaba, Antakya'ya varıp Tanrı lütfunun meyvelerini görünce sevindi. Herkesi, candan ve yürekten Rab'be bağlı kalmaya özendirdi. Sonuç olarak Rab'be daha birçok kişi kazanıldı.
25-26Sonra Barnaba, Saul'u aramak için Tarsus'a gitti. Onu bulunca da Antakya'ya getirdi. Böylece Barnaba'yla Saul bir yıl boyunca oradaki inanlılar topluluğuyla bir araya gelerek büyük bir kitleyi eğittiler. Öğrencilere ilk kez Antakya'da Mesihçiler[b] adı verildi.
27O günlerde Yeruşalim'den Antakya'ya bazı peygamberler geldi. 28 Bunlardan Hagavos adlı biri ortaya çıkıp bütün dünyada şiddetli bir kıtlık olacağını Ruh aracılığıyla bildirdi. Bu kıtlık, Klavdius'un imparatorluğu sırasında oldu. 29Öğrenciler, her biri kendi gücü oranında, Yahudiye'de yaşayan kardeşlere gönderilmek üzere yardım toplamayı kararlaştırdılar. 30Bu kararı yerine getirip bağışlarını Barnaba ve Saul'un eliyle kilisenin ihtiyarlarına gönderdiler.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:1 Elçiler büyük önem taşıyan konularda herkesten bağımsız şekilde hareket etmemişlerdir; Tanrı’nın kendilerini bir konuda yönlendirdiğini kavradıklarında topluluktaki öbür imanlılarla bunları paylaşmış ve eyleme geçmeden önce onların onayını almışlardır (Elç.6:5-6; Elç.11:1,Elç.11:22; Elç.15:4; krş. Elç.15:22). Elçilerle... kardeşler “Kardeşler” sözcüğü, YeniAntlaşma’da zaman zaman Yahudi soyundan gelenlerin birbirlerine seslenirken kullandıkları bir sözcük olarak geçer (Elç.2:29; Elç.7:2-3). İmanlılara yönelik yazılarda ise Mesih’e ait olan iman kardeşlerini ifade eder (Elç.6:3; Elç.10:23).
11:2 sünnet yanlıları Bkz. Gal.2:4, 12 ve ilgili notlar.
11:3 Yahudi olmayanlar (sünnetsizler), doğal olarak temiz ve kirli sayılan yiyeceklere ilişkin kurallara uymadıklarından dolayı yiyeceklerin hazırlanmasına ilişkin Yahudi kurallarına aykırı davranmış olurlardı. Yemek yemişsin Bkz. Luk.15:2 ve ilgili not.
11:14 senin ve bütün ev halkının Roma yasalarına göre yüzbaşıların evlenmesi yasak olduğuna göre, burada Kornelius’un yönetimi altında çalışanlar ve köleleri söz konusudur (bkz. Yar.6:18’e ait not).
11:4-17 Bkz. Elç.10:1-23,Elç.10:28-33 ve ilgili notlar.
11:17 Tanrı’ya karşı koyayım Petrus Yahudi olmayanların vaftiz olmalarını (Elç.11:46-47) ve Mesih’le tam paydaşlığa kavuşmalarını engelleyemezdi. Kurtuluş kapısı Yahudi olmayanlara insan yönlendirmesiyle değil, Tanrı’nın isteği doğrultusunda açılıyordu.
11:18 tövbe etme ve yaşama kavuşma fırsatını Bkz. Elç.2:38’e ait not.
11:19 İstefanos’un öldürülmesiyle başlayan baskı Bkz. Elç.8:1-4 ve ilgili notlar. Fenike Günümüzdeki Lübnan.Akdeniz’de kıyısı bulunan ülkenin başlıca kentleri Sur ve Sayda’ydı. Kıbrıs Barnaba’nın anayurdu (Elç.4:36-37). Antakya Roma İmparatorluğu’nun Roma ve İskenderiye’den sonraki üçüncü önemli kenti. Çoğunluğu Yahudi olmayanlardan oluşan ilk kilise burada bulunmaktaydı. Pavlus’un müjdeleme yolculuklarının üçü de burada başlamıştı (Elç.13:1-4; Elç.15:40; Elç.18:23).
11:20 Kirene Bkz. Elç.2:1 0’ a ait not.
11:21 Rab’bin gücü Grekçe’den birebir çevirisi: “Rab’bin eli”. Tanrı yüce gücüyle yardım eder ve kutsar (bkz. Elç.4:30; krş. Elç.13:11), zaman zaman da gücünü harikalar ve belirtilerle gösterir (krş. Elç.5:12).
11:22 Barnaba Bkz. Elç.4:36-37 ve ilgili not; Elç.9:27. Antakya’ya gönderdiler Bkz. Elç.8:14’e ait not.
11:23-24 Kutsal Ruh’la ve imanla dolu Bkz. Elç.6:5-6. özendirdi Krş. Elç.4:36-37 ve ilgili not.
11:25-26 Tarsus Bkz. Elç.9:11,Elç.9:30; Elç.21:2-3’ e ait not. bir yıl boyunca Luka bir tarihçi olarak zaman dilimlerini belirtmeye özen gösterir (Elç.18:11; Elç.19:8,Elç.19:10; Elç.24:27; Elç.28:30). Mesihçiler ‘Mesih’ sözcüğünden türetilen bu adın Grekçesi “Hristianous”tur. İmanlılar tarafından mı benimsendiği, yoksa imanlılara karşıt olanlar tarafından küçümsemek amacıyla mı uydurulduğu bilinmese de, “Mesih’e (Hristos’a) ait olanlar” için uygun bir addır (bkz. Elç.26:28; 1Pe.4:16; ayrıca bkz. Mat.2:23’e ait not).
11:27 peygamberler Tanrı’nın sözlerini iletmek veya bu olayda olduğu gibi geleceğe ilişkin bilgi vermek üzere doğrudan doğruya Tanrı’dan bildiri alan kişilerdir (bkz. Elç.13:1; Elç.15:32; Elç.19:6; Elç.21:9-10; Rom.12:6; 1Ko.11:8-10 ve ilgili not; ayrıca bkz. Yun.3:2; Zek.Yun.1:1 ve Ef.4:11’e ait notlar ; Bilgi Kutusu:Peygamberler, s. 267).
11:28 Hagavos Elç.21:10’ da, Pavlus’un tutuklanacağını bildiren peygamber. Klavdius Roma İmparatoru (İS 41-54).
11:29 her biri kendi gücü oranında Krş. 2Ko.8:3.
11:30 Elçilerin İşleri’nde ‘kilise ihtiyarları’ndan (Grekçesi “presbüteroi”) söz edilen ilk yer (bkz. 1Ti.3:1 ve 1Ti.5:17’ye ait notlar). Elçilerden söz edilmediğine göre o sıralarda Yeruşalim’de değillerdi.

Videolar

Elçilerin İşleri Girişi

Genel Bakış: Eski çağlarda yazılmış olan birçok yapıtın yazarı gibi, bu kitabın yazarı da kendini doğrudan bize tanıtmıyor. Bununla birlikte, ikinci yüzyılda yaşamış ve bir kısmı İsa'nın elçilerini bizzat tanımış inanlı yazarların hepsi, bu kitabı Luka'nın yazdığında birleşiyorlar. Kitabın yakından incelenmesi halinde «sevgili hekim» Luka'nın (Kol.4:14) elinden çıktığına dair ipuçları görülebilir. Örneğin «biz» çoğul zamirinin kullanılmış olmasından yazarın, Pavlus'un yol arkadaşlarından biri olduğunu anlıyoruz (16:10-17; 20:5-21:18; 27:1-28:16). Yazarın titiz biri olduğu su götürmez bir gerçek. Elçilerin İşleri Yeruşalim, Sezariye, Antakya, Efes, Korint, Atina, Roma ve daha birçok yere ilişkin kesin ve doğru tasvirlerle doludur. Arkeolojik araştırma ve bulgular, gidilen, gezilen yerlerin çeşitliliğine ve büyük kültür farklarına rağmen Luka'nın, kullandığı terim ve kavramlarda ne denli tutarlı olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte Luka'nın kendisi, Elçilerin İşleri Kitabı'nın ilk inanlı topluluklarının bütün bir tarihçesi olmadığını ifade ediyor. Örneğin bölüm 8'de, topluluğun dağıtıldığını, inanlıların Müjde'yi yaya yaya dört bir yana gittiklerini yazar. Bunun sonucunda birçok yerde yerli topluluklar filizlenip gelişir. Ama Luka bu toplulukların tarihçesini yazmaya girişmez. Sonuç olarak, Elçilerin İşleri, kilisenin büyüyüp gelişmesinde önemli bir yer tutan, ders alabileceğimiz temel olaylar dizisini sunuyor bize.

İsa'nın göğe yükseldiği İ.S. 30 yılları ile Elçi Pavlus'un Roma'da tutuklandığı İ.S. 63 yılları arasındaki dönemi konu eden kitap, büyük olasılıkla bu tarihten az sonra yazıldı.

İncil'deki Yeri: Elçilerin İşleri, Luka'nın bir devamıdır. Her iki kitabın da Teofilos adında bir adama hitaben yazıldığı özellikle belirtiliyor. Luka, İsa'nın başlangıçtan göğe alındığı güne dek yapıp öğrettiklerini kaydeder (1:1-3). İncil'in ilk dört kısmından sonra yer alan ve Müjde'nin Yeruşalim'den Anadolu'ya, oradan da antik çağın merkezi Roma'ya yayılışını anlatan Elçilerin İşleri Kitabı, bu özelliğiyle bir köprü görevi görmekte ve İncil'deki mektuplara zemin hazırlamaktadır. Örneğin kitap, Pavlus'un, adını sanını anarak sonradan mektuplar yazdığı birçok kente yaptığı ziyaretleri anlatıyor. Elçilerin İşleri Kitabı'nın bir diğer önemli özelliği, inanlılar topluluğunun ders alabileceği ilkeleri de sergilemesidir.

Konusu: Elçilerin İşleri Kitabı, ilk Mesih inanlılarının Müjde'yi, «Yeruşalim'de, bütün Yahudiye ve Samiriye'de ve dünyanın dört bucağında» (1:8) nasıl yaymaya başladıklarını anlatır. Bütün bu olaylar Kutsal Ruh'un inanlılar topluluğuna verilmesiyle başlar (bölüm 2). Sonraki bölümler, Tanrı'nın kilisesini adım adım nasıl yönlendirdiğini gözler önüne serer. İsa'nın elçileri dolaşıp Müjde'yi yayarken Tanrı da yaptığı mucizelerle onların bildirisini doğruladı (3:1-10; 14:3). Kilise, Yahudi din önderlerinin başını çektiği karşı koymalara rağmen hızla büyüdü. Gerçekte Yahudi kökenli olan inanlılar topluluğunun bütün ulusları kucaklayan bir kimliğe nasıl kavuştuğu, Elçilerin İşleri Kitabı'nda ön plana çıkan önemli konulardan biridir (10:1-11:18 ve 15. bölümün tamamı).

Ana Hatlar:

1:1-11 İsa'nın son buyrukları ve göğe alınması
1:12-8:3 Yeruşalim'deki inanlılar topluluğu
8:4-9:43 Tanrı sözünün Yahudiye ve Samiriye'de yayılması, Pavlus'un iman etmesi
10:1-11:30 Yahudi olmayan ilk inanlılar
12:1-25 Baskılara karşı zafer
13:1-28:31 Pavlus'un elçilik görevi:
13:1-14:28 İlk yolculuk
15:1-35 Yeruşalim'deki toplantı
15:36-18:22 İkinci yolculuk
18:23-21:16 Üçüncü yolculuk
21:17-28:31 Pavlus'un tutukluluk dönemi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 25

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş