Hakimler 9

9
Avimelek
1Yerubbaal'ın oğlu Avimelek, dayılarının bulunduğu Şekem Kenti'ne giderek onlara ve annesinin boyundan gelen herkese şöyle dedi: 2“Şekem halkına şunu duyurun: ‘Sizin için hangisi daha iyi? Gidyon'un yetmiş oğlu tarafından yönetilmek mi, yoksa bir kişi tarafından yönetilmek mi?’ Unutmayın ki ben sizinle aynı etten, aynı kandanım.”
3Dayıları Avimelek'in söylediklerini Şekem halkına ilettiler. Halkın yüreği Avimelek'ten yanaydı. “O bizim kardeşimizdir” dediler. 4Ona Baal-Berit Tapınağı'ndan yetmiş parça gümüş verdiler. Avimelek bu parayla kiraladığı belalı serserileri peşine taktı. 5Sonra Ofra'ya, babasının evine dönüp kardeşlerini, Yerubbaal'ın yetmiş oğlunu bir taşın üzerinde kesip öldürdü. Yalnız Yerubbaal'ın küçük oğlu Yotam kaçıp gizlendiği için sağ kaldı.
6Şekem ve Beytmillo halkları toplanarak hep birlikte Şekem'de dikili taş meşesinin olduğu yere gittiler; Avimelek'i orada kral ilan ettiler.
7Olup biteni Yotam'a bildirdiklerinde Yotam Gerizim Dağı'nın tepesine çıkıp yüksek sesle halka şöyle dedi: “Ey Şekem halkı, beni dinleyin, Tanrı da sizi dinleyecek. 8Bir gün ağaçlar kendilerine bir kral meshetmek istediler; zeytin ağacına gidip, ‘Gel kralımız ol’ dediler.
9“Zeytin ağacı, ‘İlahları ve insanları onurlandırmak için kullanılan yağımı bırakıp ağaçlar üzerinde sallanmaya mı gideyim?’ diye yanıtladı.
10“Bunun üzerine ağaçlar incir ağacına, ‘Gel sen kralımız ol’ dediler.
11“İncir ağacı, ‘Tatlılığımı ve güzel meyvemi bırakıp ağaçlar üzerinde sallanmaya mı gideyim?’ diye yanıtladı.
12“Sonra ağaçlar asmaya, ‘Gel sen bizim kralımız ol’ dediler. 13Asma, ‘İlahlarla insanlara zevk veren yeni şarabımı bırakıp ağaçlar üzerinde sallanmaya mı gideyim?’ dedi.
14“Sonunda ağaçlar karaçalıya, ‘Gel sen kralımız ol’ dediler.
15“Karaçalı, ‘Eğer gerçekten beni kendinize kral meshetmek istiyorsanız, gelin gölgeme sığının’ diye karşılık verdi, ‘Eğer sığınmazsanız, karaçalıdan çıkan ateş Lübnan'ın bütün sedir ağaçlarını yakıp kül edecektir.’
16“Şimdi siz Avimelek'i kral yapmakla içten ve dürüst davrandığınızı mı sanıyorsunuz? Yerubbaal'la ailesine iyilik mi ettiniz? Ona hak ettiği gibi mi davrandınız? 17Oysa babam sizi Midyanlılar'ın elinden kurtarmak için canını tehlikeye atarak sizin için savaştı. 18Ama bugün siz babamın ailesine karşı ayaklandınız, yetmiş oğlunu bir taşın üzerinde kesip öldürdünüz. Cariyesinden doğan Avimelek kardeşiniz olduğu için onu Şekem'e kral yaptınız. 19Eğer bugün Yerubbaal'la ailesine içten ve dürüst davrandığınıza inanıyorsanız, Avimelek'le sevinin, o da sizinle sevinsin! 20Ama öyle değilse, dilerim, Avimelek ateş olsun, Şekem ve Beytmillo halkını yakıp kül etsin. Ya da Şekem ve Beytmillo halkı ateş olsun, Avimelek'i yakıp kül etsin.”
21Ardından Yotam kardeşi Avimelek'ten korktuğu için kaçtı, gidip Beer'e yerleşti.
22Avimelek İsrail'i üç yıl yönetti. 23Sonra Tanrı Avimelek'le Şekem halkını birbirine düşürdü; halk Avimelek'e başkaldırdı. 24Tanrı bunu Avimelek'i Yerubbaal'ın yetmiş oğluna yapılan zorbalığın aynısına uğratmak, kardeşlerini öldüren Avimelek'ten ve onu bu kırıma isteklendiren Şekem halkından akıttıkları kanın öcünü almak için yaptı. 25Şekem halkı dağ başlarında Avimelek'e pusu kurdu. Oradan geçen herkesi soyuyorlardı. Bu durum Avimelek'e bildirildi.
26Ebet oğlu Gaal kardeşleriyle birlikte gelip Şekem'e yerleşti. Şekem halkı ona güvendi. 27Bağlara çıkıp üzümleri topladıktan, ezip şarap yaptıktan sonra bir şenlik düzenlediler. İlahlarının tapınağına gittiler; orada yiyip içerken Avimelek'e lanetler yağdırdılar. 28Ebet oğlu Gaal kalkıp şöyle dedi: “Avimelek kim ki, biz Şekem halkı ona hizmet edelim? Yerubbaal'ın oğlu değil mi o? Zevul da onun yardımcısı değil mi? Şekemliler'in babası Hamor'un soyundan gelenlere hizmet edin. Neden Avimelek'e hizmet edelim? 29Keşke bu halkı ben yönetseydim! Avimelek'i uzaklaştırır ve, ‘Ordunu güçlendir de öyle ortaya çık!’ derdim.”
30Kentin yöneticisi olan Zevul, Ebet oğlu Gaal'ın sözlerini duyunca öfkelendi. 31Avimelek'e gizlice gönderdiği ulaklar aracılığıyla şöyle dedi: “Ebet oğlu Gaal ve kardeşleri Şekem'e geldiler. Kenti sana karşı ayaklandırıyorlar. 32Gel, adamlarınla birlikte gece kırda pusuya yat. 33Sabah güneş doğar doğmaz kalk, kenti bas. Gaal ile adamları sana saldırdığında onlara yapacağını yap.”
34Böylece Avimelek'le adamları gece kalkıp dört bölük halinde Şekem yakınında pusuya yattılar.
35Ebet oğlu Gaal çıkıp kentin giriş kapısında durunca, Avimelek'le yanındakiler pusu yerinden fırladılar.
36Gelenleri gören Gaal, Zevul'a, “Dağların tepesinden inip gelenlere bak!” dedi.
Zevul, “Adam sandığın aslında dağların gölgesidir” diye karşılık verdi.
37Ama Gaal ısrar etti: “Bak, topraklarımızın ortasında ilerleyenler var. Bir kısmı da Falcılar Meşesi yolundan geliyor.”
38Bunun üzerine Zevul, “ ‘Avimelek kim ki, ona hizmet edelim’ diye övünen sen değil miydin?” dedi, “Küçümsediğin halk bu değil mi? Haydi şimdi git, onlarla savaş!”
39Şekem halkına öncülük eden Gaal, Avimelek'le savaşa tutuştu. 40Ama tutunamayıp kaçmaya başladı. Avimelek ardına düştü. Kentin giriş kapısına dek çok sayıda ölü yerde yatıyordu.
41Avimelek Aruma'da kaldı. Zevul ise Gaal'ı ve kardeşlerini Şekem'den kovdu, kentte yaşamalarına izin vermedi.
42Savaşın ertesi günü Avimelek Şekemliler'in tarlalarına gittiklerini haber aldı. 43Adamlarını üç bölüğe ayırıp kırda pusuya yattı. Halkın kentten çıktığını görünce saldırıp onları öldürdü. 44Sonra yanındaki bölükle hızla ilerleyerek kentin giriş kapısına dayandı. Öbür iki bölükse tarlalardakilere saldırıp onları öldürdü. 45Avimelek gün boyu kente karşı savaştı; kenti ele geçirdikten sonra halkını kılıçtan geçirdi. Kenti yıkıp üstüne tuz serpti.
46Şekem Kulesi'ndeki halk olup biteni duyunca, El-Berit Tapınağı'nın kalesine sığındı. 47Onların Şekem Kulesi'nde toplandığını haber alan Avimelek, 48yanındaki halkla birlikte Salmon Dağı'na çıktı. Eline bir balta alıp ağaçtan bir dal kesti, dalı omuzuna atarak yanındakilere, “Ne yaptığımı gördünüz” dedi, “Çabuk olun, siz de benim gibi yapın.” 49Böylece hepsi birer dal kesip Avimelek'i izledi. Dalları kalenin dibinde yığıp ateşe verdiler. Şekem Kulesi'ndeki bin kadar kadın, erkek yanarak öldü.
50Bundan sonra Avimelek Teves üzerine yürüdü, kenti kuşatıp ele geçirdi. 51Kentin ortasında sağlam bir kule vardı. Kadın erkek bütün kent halkı oraya sığındı. Kapıları kapayıp kulenin damına çıktılar. 52Avimelek gelip kuleyi kuşattı. Ateşe vermek için kapısına yaklaştığında, 53bir kadın değirmenin üst taşını Avimelek'in üzerine atıp başını yardı.
54Avimelek hemen silahlarını taşıyan uşağını çağırdı ve, “Kılıcını çek, beni öldür” dedi, “Hiç kimse, ‘Avimelek'i bir kadın öldürdü’ demesin.” Uşak kılıcını Avimelek'e saplayıp onu öldürdü. 55Avimelek'in öldüğünü görünce İsrailliler evlerine döndüler.
56Böylece Tanrı yetmiş kardeşini öldürerek babasına büyük kötülük eden Avimelek'i cezalandırdı. 57Tanrı Şekem halkını da yaptıkları kötülüklerden ötürü cezalandırdı. Yerubbaal'ın oğlu Yotam'ın lanetine uğradılar.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

9:1-57 Baal’ın yardımıyla (Hak.9:4) kendine bir kent krallığı kurmaya çalışan Avimelek, daha önce Yeşu’nun İsrail’in RAB’be olan bağlılığını tekrar beyan ettiği Şekem Kenti’nde (Yşu.24:14-27) Kenanlılar’ı yeniden harekete geçirmeye çalışır.
9:1 Şekem Kenti’ne Bkz. Yar.33:18’e ait not. Kenan döneminden kalma kalıntılar, Baal-Berit veya El-Berit tapınağıyla (Yar.9:4,Yar.9:46) ilişkilendirilebilecek dinsel bir bölgeye ait kanıtlar sunar. Şekem’in Avimelek tarafından yıkıldığının izlerini taşıyan bu arkeolojik kanıtlar, buradaki dinsel bölgenin o yıkımdan sonra tekrar inşa edilmediğini göstermektedir.
9:2 halkına Muhtemelen kentin ileri gelenleri ve toprak sahipleri kastedilmektedir. aynı etten... kandanım Oysa Avimelek yarı Kenanlı’ydı.
9:4 Tapınağı’ndan Eski tapınaklar, hem bireylere hem kente ait servetin saklandığı yerlerdi. Adak ve cezalar için yapılan ödemelerle beraber, hediyeler de tapınak hazinesinin bir parçasıydı (bkz. Hak.9:1’e ait not). belalı serserileri Siyasi ve askeri amaçlar için paralı askerler tutmak yaygındı (bkz. örn. Yiftah, Hak.11:3; Davut, 1Sa.22:1-2; Avşalom, 2Sa.15:1; Adoniya, 1Kr.1:5; Rezon, 1Kr.11:23-24; Yarovam, 2Ta.13:6-7).
9:5 Avimelek, İsrailli üvey kardeşlerini kurban gibi öldürterek krallığına resmen başlamış oldu (bkz. 2Sa.15:10,2Sa.15:12; 1Kr.1:5,1Kr.1:9; 1Kr.3:4).
9:6 Beytmillo “Beyt”, İbranice’de ‘ev’ anlamına gelir. “Millo”, İbranice ‘doldurmak’ anlamına gelen fiilden türemiştir; muhtemelen duvarları ve büyük yapıları oluşturan toprak dolgu kastedilmektedir. Beytmillo, Hak.9:46’daki “kale” ile aynı yer olabilir.
9:13 ilahlarla İlahların şarap içmek gibi insansal davranışlar sergilediklerine inanılırdı (krş. Çık.29:40).
9:14 karaçalıya Muhtemelen İsrail tepelerinde bulunan dikenli küçük bir çalı olup öbür bitkilere zarar verir. Yarardan çok zarara yol açacak işler yapan Avimelek’i simgeler.
9:15 Lübnan’ın bütün sedir ağaçlarını Ortadoğu ağaçlarının en değerlisi (bkz. Hak.9:20), burada Şekem Kenti’nin ileri gelenlerini simgeler.
9:20 Avimelek ile Şekem halkının birbirlerini yok edeceklerine dair bir peygamberliktir.
9:22 İsrail’i Çoğu Şekem yakınlarında yaşayıpAvimelek’in yetkisini kabul eden İsrailliler.
9:27 ş enlik düzenlediler Bağbozumu dönemi, yılın en eğlenceli zamanlarından biriydi (bkz. Yşa.16:9-10; Yer.25:30); ancak putperest tapınaklarında düzenlenen şenlik ve kutlamalarda içki ve eğlence aşırı boyutlara varıyordu.
9:28 Hamor’un Şekem’in kurucusu olan Hivli bir beydir (Yar.33:19; Yar.34:2; Yşu.24:32).
9:37 Falcılar Meşesi Muhtemelen Baal-Berit tapınağı ile ilişkili dinsel anlam taşıyan bir ağacın adı (bkz. Yar.12:6’ya ait not).
9:45 üstüne tuz serpti Bölgenin çorak kalması amacıyla (bkz. Yas.29:23; Yer.17:6; Sef.2:9).
9:46 El-Berit Baal-Berit (Hak.9:4). kalesine Muhtemelen Hak.9:6’daki Beytmillo.
9:49 ateşe verdiler Yotam’ın laneti yerine gelmiştir (Hak.9:20).
9:53 kadın Erkekler savaşırken kadınlar da kulenin yakınına gelenlerin üzerine ağır taşlar yuvarlayarak savunmaya yardım ediyorlardı. değirmenin üst taşı Sabit taşın üstünde dönen ve ortasında bir delik olan yuvarlak taş. Sisera’nın Yael tarafından öldürülmesini andıran bir biçimde, Avimelek de bir kadın tarafından yine basit bir gereç kullanılarak öldürüldü (bkz. Hak.4:21).
9:54 bir kadın öldürdü Bu, bir asker için utanç vericiydi. Avimelek’in bu şekilde öldürülmesi uzun süre akıllarda kalacaktı (2Sa.11:21).
9:56 cezalandırdı Her şeyin hâkimi olan RAB. İsrail’in kralı olarak,Avimelek’in yaptığı kötülüklerin çabuk ve utanç verici şekilde sona ermesini sağlamıştır.

Videolar

Hakimler Girişi

Hakimler Kitabı, İsrail halkının çoğu Kenan topraklarını ele geçirdiği tarihle İsrail krallığının kurulduğu tarih arasında kalan düzensiz dönemin olaylarından oluşur. Bu olaylar "Hakimler" diye adlandırılan, halk önderlerinden oluşan kahramanların yaptıklarını yansıtır.

Kitabın önemli bir bildirisi vardır: İsrail halkının ayakta kalması Tanrı'ya itaatlerine bağlıdır; itaatsizlikleriyse hep felaket getirmiştir. Ama Tanrı tövbe edip kendisine yönelen halkı her zaman kurtarmaya hazırdır.

Ana Hatlar:

1:1-2:9 Yeşu'nun ölümüne dek geçen olaylar
2:10-16:31 İsrail'in hakimleri
17:1-21:25 Değişik olaylar
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş