Notlar
40:1-48:35 Tanrı, halkını yeni bir öndere (34. bölüm), yeni bir antlaşmaya (36. bölüm), yeni bir siyasal gerçeğe (birleşmiş bir ulus, 37. bölüm) ve yeni bir güvenliğe (düşmanlardan kurtuluyorlar, 38-39. bölümler) kavuşturmuştur. Geriye tapınağın yenilenmesi kalmıştır. 33:21’de tapınak ve Yeruşalim’in yıkılışından sonra kentin, tapınağın ve (coğrafyanın değişmesinin sonucu) tapınağın bulunacağı dağın yenilenmesinden söz edilirken, 40-48. bölümlerde tapınağın arındırılıp yenilenmesi söz konusudur. Tapınaktan ayrılan Tanrı (11. bölüm), artık arındırılmış bir halk arasında yaşayabilir ve yenilenmiş, arındırılmış kente ve tapınağa dönebilir (43:5).
47:1 Adam Bkz. 40:3 ve ilgili not. tapınağın girişine Hezekiel iç avludaydı.
47:2 Kuzey Kapısı’ndan çıkarıp Çünkü doğu kapısı kapalıydı (44:2).
47:3 Bin arşın Yaklaşık 530 m.
47:5 içinden yürüyerek karşıya geçilemezdi Kollarla beslenmeyen bir ırmağın su düzeyinin gitgide yükselmesi olağandışı bir durumdur.
47:8 doğu bölgesine doğru Krş. Zek.14:8. Arava Vadisi’ne Yeruşalim ve Lut Gölü arasındaki kurak bölge. tatlı suya dönüşecek İbranice’den birebir çevirisi: “ş ifa bulacak”.
47:9 Rakım bakımından dünyanın en düşük (deniz seviyesinin 396 m altında) ve en tuzlu (yüzde 25; normalde denizler veya okyanuslar yaklaşık yüzde 3.5 düzeyindedir) su havzası olan bu gölde böylesine bol yaşamın oluşması ırmağın harika yenileyici gücünü sergilemektedir.
47:10 Eyn-Gedi’den Lut Gölü’nün batı kıyılarına dökülen güçlü bir pınar. Eyn-Eglayim’den Bazı yorumcular bu yerin doğu yakası civarında olduğunu savunsa da, muhtemelen Lut Gölü’nün kuzeybatı köşesindeki Eyn-Feşha’dır.
47:11 tuzla olarak kalacak Tanrı yenilediği ülkede halkının tuz ihtiyacını karşılamak gibi bir ayrıntıyı bile ihmal etmez.
47:12 Her ay meyve verecekler Krş. Amo.9:13; Va.22:2.
47:13 Ülkeyi mülk olarak... böleceğiniz Bkz. 45:1. şöyle Septuaginta’da bu şekilde geçerken, Masoretik metinde “vadi” diye geçer. Yusuf’a iki pay düşecek Levi oymağı topraktan pay almadığı için (44:28) Yakup tarafından evlat edinilen Yusuf’un iki oğlu Efrayim ile Manaşşe (Yar.48:5,17-20) iki pay almıştı (bkz. 48:4-5).
47:14 ant içtim RAB, İbrahim’le yaptığı antlaşmadan söz etmektedir (bkz. Yar.15:9-21 ve ilgili notlar; Hez.20:5; 36:28).
47:15 Ülkenin sınırı Vaat edilmiş toprakların sınırları içinde yer almayan Şeria Irmağı’nın karşı tarafı hariç (bkz. 47:18), Kral Davut’un ve Süleyman’ın dönemindeki İsrail’in sınırları kadardır. Sonraki ayetlerde verilen sınır tanımları Say.34:1-12’de belirtilenlerle uyuşmaktadır. Hetlon yoluyla Muhtemelen Akdeniz kıyılarında, bugünkü Lübnan sınırları içerisinde bir yerdir. Levo-Hamat’a, Sedat’a Septuaginta’da bu şekilde geçerken, Masoretik metinde “Levo-Sedat’a, Hama’ya” diye geçer. Levo-Hamat’a Büyük olasılıkla Baalbek’in 25 km kuzeydoğusunda veAsi Irmağı üzerindeki Kadeş’in 30 km güneybatısında, Rivla yakınlarında, günümüzde Lebveh olarak bilinen yerdir. Levo’nun bir zamanlar Hamat’ın güney yolunu koruyan bir kale görevi yaptığı sanılmaktadır. Kutsal Kitap’ta çoğu zaman İsrail’in kuzey sınırı olarak gösterilir (bkz. 47:20; 48:1; Say.13:21; 34:8; Yşu.13:5; 1Kr.8:65; 2Kr.14:25; Amo.6:14). Sedat’a Bkz. Say.34:8.
47:16 Berota’ya Muhtemelen 2Sa.8:8’deki Berotay Kenti’dir. Şam’la Aram’ın (Suriye) başkenti; 47:17’de İsrail sınırları içinde olduğu belirtilir. Hama’nın Şam’ın 190 km kuzeyindeAsi Irmağı üzerindeki kent. Sivrayim’e Muhtemelen 2Kr.17:24 ve 18:34’te geçen Sefarvayim’dir. Haser-Hattikon’a ‘Orta kesim’ anlamındadır. Muhtemelen 47:17’deki Hasar-Enan’dır.
47:18 Lut Gölü’ne ve Tamar’a dek uzanacak Septuaginta’da bu ş ekilde geçerken, Masoretik metinde “Lut Gölü’ne dek ölçeceksiniz” diye geçer. Tamar’a 1Kr.9:18 ve Yar.14:7’de HasesonTamar adıyla anılmaktadır. 2Ta.20:2’de Eyn-Gedi’yle bir tutulur (bkz. 47:10’a ait not).
47:19 Meriva-Kadeş Beer-Şeva’nın yaklaşık 80 km güneyinde yer alan ve Say.34:4’te Kadeş-Barnea olarak geçen bölgedir. Mısır Vadisi Sina’dan başlayarak kuzey ve kuzeybatı doğrultusunda ilerleyen ve Gazze’nin 80 km güneyinde Akdeniz’e dökülen mevsimsel sellerle dolup taşan derin bir vadidir. El-Ariş Vadisi olarak da bilinir. Bu bölge Süleyman’ın krallığının güney sınırını oluşturuyordu (1Kr.8:65).
47:22 Onları İsrail’de doğan yerliler sayacaksınız İsrail’deki yabancılar İsrailli gibi sayılacak ve yerleşik bulundukları oymaklara göre toprak paylaşımına katılacaktır (krş. Yşa.56:3-8; bkz. Yar.12:1-3; 22:18; Çık.19:4-6 ve ilgili notlar).