Luka 12

12
Uyarılar ve Teşvikler
(Mat.10:26-31)
1 O sırada halktan binlerce kişi birbirlerini ezercesine toplanmıştı. İsa önce kendi öğrencilerine şunları söylemeye başladı: “Ferisiler'in mayasından –yani, ikiyüzlülükten– kaçının. 2 Örtülü olup da açığa çıkarılmayacak, gizli olup da bilinmeyecek hiçbir şey yoktur. 3Bunun için karanlıkta söylediğiniz her söz gün ışığında duyulacak, kapalı kapılar ardında kulağa fısıldadıklarınız damlardan duyurulacaktır.
4“Siz dostlarıma söylüyorum, bedeni öldüren, ama ondan sonra başka bir şey yapamayanlardan korkmayın. 5Kimden korkmanız gerektiğini size açıklayayım: Kişiyi öldürdükten sonra cehenneme atma yetkisine sahip olan Tanrı'dan korkun. Evet, size söylüyorum, O'ndan korkun. 6Beş serçe iki meteliğe satılmıyor mu? Ama bunlardan bir teki bile Tanrı katında unutulmuş değildir. 7Nitekim başınızdaki bütün saçlar bile sayılıdır. Korkmayın, siz birçok serçeden daha değerlisiniz.
8“Size şunu söyleyeyim, insanların önünde beni açıkça kabul eden herkesi, İnsanoğlu da Tanrı'nın melekleri önünde açıkça kabul edecek. 9Ama kim beni insanlar önünde inkâr ederse, kendisi de Tanrı'nın melekleri önünde inkâr edilecek. 10 İnsanoğlu'na karşı bir söz söyleyen herkes bağışlanacak. Oysa Kutsal Ruh'a küfreden bağışlanmayacaktır.
11 “Sizi havra topluluklarının, yöneticilerin ve yetkililerin önüne çıkardıklarında, ‘Kendimizi neyle, nasıl savunacağız?’ ya da, ‘Ne söyleyeceğiz?’ diye kaygılanmayın. 12Kutsal Ruh o anda size ne söylemeniz gerektiğini öğretecektir.”
Zengin Budala
13Kalabalığın içinden biri İsa'ya, “Öğretmenim, kardeşime söyle de mirası benimle paylaşsın” dedi.
14İsa ona şöyle dedi: “Ey adam! Kim beni üzerinizde yargıç ya da hakem yaptı?” 15Sonra onlara, “Dikkatli olun!” dedi. “Her türlü açgözlülükten sakının. Çünkü insanın yaşamı, malının çokluğuna bağlı değildir.”
16İsa onlara şu benzetmeyi anlattı: “Zengin bir adamın toprakları bol ürün verdi. 17Adam kendi kendine, ‘Ne yapacağım? Ürünlerimi koyacak yerim yok’ diye düşündü. 18Sonra, ‘Şöyle yapacağım’ dedi. ‘Ambarlarımı yıkıp daha büyüklerini yapacağım, bütün tahıllarımı ve mallarımı oraya yığacağım. 19Kendime, ey canım, yıllarca yetecek kadar bol malın var. Rahatına bak, ye, iç, yaşamın tadını çıkar diyeceğim.’
20“Ama Tanrı ona, ‘Ey akılsız!’ dedi. ‘Bu gece canın senden istenecek. Biriktirdiğin bu şeyler kime kalacak?’
21“Kendisi için servet biriktiren, ama Tanrı katında zengin olmayan kişinin sonu böyle olur.”
Kaygılanmayın
(Mat.6:25-34)
22İsa öğrencilerine şöyle dedi: “Bu nedenle size şunu söylüyorum: ‘Ne yiyeceğiz?’ diye canınız için, ‘Ne giyeceğiz?’ diye bedeniniz için kaygılanmayın. 23Can yiyecekten, beden de giyecekten daha önemlidir. 24Kargalara bakın! Ne eker, ne biçerler; ne kilerleri, ne ambarları vardır. Tanrı yine de onları doyurur. Siz kuşlardan çok daha değerlisiniz! 25Hangi biriniz kaygılanmakla ömrünü bir anlık[a] uzatabilir? 26Bu küçücük işe bile gücünüz yetmediğine göre, öbür konularda neden kaygılanıyorsunuz?
27 “Zambakların nasıl büyüdüğüne bakın! Ne çalışırlar, ne de iplik eğirirler. Ama size şunu söyleyeyim, bütün görkemine karşın Süleyman bile bunlardan biri gibi giyinmiş değildi. 28Ey kıt imanlılar, bugün var olup yarın ocağa atılacak olan kır otunu böyle giydiren Tanrı'nın sizi de giydireceği çok daha kesindir. 29‘Ne yiyeceğiz, ne içeceğiz?’ diye düşünüp tasalanmayın. 30Dünya ulusları hep bu şeylerin peşinden giderler. Oysa Babanız, bunlara gereksinmeniz olduğunu bilir. 31Siz O'nun egemenliğinin ardından gidin, o zaman size bunlar da verilecektir.
32“Korkma, ey küçük sürü! Çünkü Babanız, egemenliği size vermeyi uygun gördü. 33Mallarınızı satın, sadaka olarak verin. Kendinize eskimeyen keseler, göklerde tükenmeyen bir hazine edinin. Orada ne hırsız ona yaklaşır, ne de güve onu yer. 34Hazineniz neredeyse, yüreğiniz de orada olacaktır.”
Uyanık ve Hazırlıklı Olun
(Mat.10:34-36; 24:42-51; Mar.10:38; 13:34-36)
35 “Kuşaklarınız belinizde bağlı ve kandilleriniz yanar durumda hazır olun. 36Düğün şenliğinden dönecek olan efendilerinin gelip kapıyı çaldığı an kapıyı açmak için hazır bekleyen köleler gibi olun. 37Efendileri geldiğinde uyanık bulunan kölelere ne mutlu! Size doğrusunu söyleyeyim, efendileri beline kuşağını bağlayacak, kölelerini sofraya oturtacak ve gelip onlara hizmet edecek. 38Efendi gecenin ister ikinci, ister üçüncü nöbetinde[b] gelsin, uyanık bulacağı kölelere ne mutlu! 39Ama şunu bilin ki, ev sahibi, hırsızın hangi saatte geleceğini bilse, evinin soyulmasına fırsat vermez. 40Siz de hazır olun. Çünkü İnsanoğlu beklemediğiniz saatte gelecektir.”
41Petrus, “Ya Rab” dedi, “Bu benzetmeyi bizim için mi anlatıyorsun, yoksa herkes için mi?”
42Rab de şöyle dedi: “Efendinin, uşaklarına vaktinde azık vermek için başlarına atadığı güvenilir ve akıllı kâhya kimdir? 43Efendisi eve döndüğünde işinin başında bulacağı o köleye ne mutlu! 44Size gerçeği söyleyeyim, efendisi onu bütün malının üzerinde yetkili kılacak. 45-46Ama o köle içinden, ‘Efendim gecikiyor’ der, kadın ve erkek hizmetkârları dövmeye, yiyip içip sarhoş olmaya başlarsa, efendisi, onun beklemediği günde, ummadığı saatte gelecek, onu şiddetle cezalandırıp imansızlarla bir tutacaktır.
47“Efendisinin isteğini bilip de hazırlık yapmayan, onun isteğini yerine getirmeyen köle çok dayak yiyecek. 48Oysa bilmeden dayağı hak eden davranışlarda bulunan, az dayak yiyecek. Kime çok verilmişse, ondan çok istenecek. Kime çok şey emanet edilmişse, kendisinden daha fazlası istenecektir.
49“Ben dünyaya ateş yağdırmaya geldim. Keşke bu ateş daha şimdiden alevlenmiş olsaydı! 50Katlanmam gereken bir vaftiz var. Bu vaftiz gerçekleşinceye dek nasıl da sıkıntı çekiyorum![c] 51Yeryüzüne barış getirmeye mi geldiğimi sanıyorsunuz? Size hayır diyorum, ayrılık getirmeye geldim. 52Bundan böyle bir evde beş kişi, ikiye karşı üç, üçe karşı iki bölünmüş olacak. 53 Baba oğluna karşı, oğul babasına karşı, anne kızına karşı, kız annesine karşı, kaynana gelinine karşı, gelin kaynanasına karşı olacaktır.”
Belirtileri Anlamak
(Mat.5:25-26; 16:2-3)
54İsa halka şunları da söyledi: “Batıda bir bulutun yükseldiğini görünce siz hemen, ‘Sağanak geliyor’ diyorsunuz, ve öyle oluyor. 55Rüzgarın güneyden estiğini görünce, ‘Çok sıcak olacak’ diyorsunuz, ve öyle oluyor. 56Sizi ikiyüzlüler! Yeryüzünün ve gökyüzünün görünümünden bir anlam çıkarabiliyorsunuz da, şimdiki zamanın anlamını nasıl oluyor da çıkaramıyorsunuz?
57“Doğru olana neden kendiniz karar vermiyorsunuz? 58Sizden davacı olanla birlikte yargıca giderken, yolda onunla anlaşmak için elinizden geleni yapın. Yoksa o sizi yargıcın önüne sürükler, yargıç gardiyanın eline verir, gardiyan da sizi hapse atar. 59Size şunu söyleyeyim, borcunuzun son kuruşunu[ç] ödemedikçe oradan asla çıkamazsınız.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

12:1 Ferisiler’in mayasından Bkz. Mar.8:15’e ait not.
12:2 Örtülü Burada, ‘ikiyüzlülükle gizlenen her şey’ anlamında.
12:5 cehenneme atma yetkisine “Cehennem” sözcüğünün Grekçesi olan “ge(h)enna” (bkz. Mat.5:22’ye ait not), ‘ölüler diyarı’ anlamına gelen Grekçe “hades” ile karıştırılmamalıdır (bkz. Makale: Cennet, Cehennem, s. 1898). O’ndan korkun ‘Yetkisine saygı gösterin, heybeti karşısında hayranlık duyun ve O’na güvenin’ anlamında. 6-7. ayetlerde bu güvenin dayanağı açıklanır.
12:8 beni açıkça kabul eden Bkz. Mat.16:16; 1Yu.2:22; 1Yu.5:5-6 ve ilgili not.
12:9 inkâr edilecek Bkz. Mar.8:38; 2Ti.Mar.2:12 ve ilgili notlar; krş. Luk.22:34,Luk.22:61-62; Mat.7:21; Mat.25:41-46.
12:10 Kutsal Ruh’a küfreden Bkz. Mat.12:31’e ait not.
12:12 Kutsal Ruh... ne söylemeniz gerektiğini öğretecektir Bkz. Mat.10:19.
12:13 mirası benimle paylaşsın Bkz. Yas.21:17 ve ilgili not. Böyle konulardaki anlaşmazlıklar genellikle din bilginleri tarafından çözümlenirdi. İsa, bencil adamı, açgözlülüğün sonuçlarıyla ilgili bir benzetme ile yanıtladı.
12:16 benzetme Bkz. Bilgi Kutusu: İsa Mesih’in Anlattığı Benzetmeler, s. 1511 ; Tablo: İsa Mesih’inAnlattığı Benzetmeler, s. 1510.
12:19-20 Bkz. Vai.6:2-6’ya ait not; krş. Yşa.22:13.
12:21 Tanrı katında zengin Krş. “gökte hazineler”, Mat.6:20 ve ilgili not; Luk.12:34.
12:22 kaygılanmayın Bkz. Luk.12:29; ayrıca bkz. Flp.4:6-7 ve ilgili notlar.
12:25 ömrünü bir anlık Grekçesi’nden “boyunu bir arşın” diye de çevrilebilir.
12:28 Bkz. Mat.6:30 ve ilgili not.
12:31 O’nun egemenliğinin ardından gidin Bkz. Mat.6:33 ve ilgili not.
12:33 Mallarınızı satın İsa’nın istediği, öğrencilerinin ellerindeki her şeyi satmaları değil, sahip olduklarını fakirlerle cömertçe paylaşmalarıdır (bkz. Mar.10:21’e ait not). sadaka olarak verin Zenginliğin tehlikesi ve paranın paylaşılmasının gerekliliği Luka’nın ana temalarındandır (bkz. Luk.3:11; Luk.6:30; Luk.11:41 ve ilgili not; Luk.14:13-14; Luk.16:9 ve ilgili not; Luk.18:22; Luk.19:8). göklerde tükenmeyen bir hazine Bkz. Luk.12:21 ve ilgili not.
12:37 beline kuşağını bağlayacak ‘Roller değişecek, efendi hizmetkârlarına hizmet edecek’ anlamında (krş. Luk.22:26-27; Mar.10:45; Yu.13:5-15 ve ilgili notlar).
12:38 ister ikinci, ister üçüncü nöbetinde Gecenin vakitleri Romalılar tarafından dörde (Mar.13:35), Yahudiler tarafından üçe bölünmüştü (bkz. Hak.7:19; Mat.14:25’e ait not). Burada söz edilen, muhtemelen Yahudi nöbetlerinin son ikisidir. Şölen, ilk nöbet zamanında başlamış olmalıdır.
12:40 Mesih’in yeryüzüne tekrar geleceği kesindir, ancak zamanı bilinmemektedir (bkz. Luk.21:34-35’e ait not; Mar.13:32 ve ilgili not).
12:41 İsa, Tanrı ve Tanrı’nın Egemenliği’yle ilgili gerçekleri halka benzetmelerle iletir, ancak on iki öğrencisiyle konuşurken daha açık bir anlatım kullanır. Bununla birlikte uyanık olmakla ilgili bu uyarıları sadece Onikiler’e değil herkese yöneliktir (bkz. Mar.13:37). İzleyen ayetlerde sorumlulukları yerine getirme yükümlülüğü vurgulanmaktadır.
12:49 ateş YeniAntlaşma’da mecazi olarak farklı biçimlerde kullanılmıştır (bkz. Luk.3:16). Burada, yargı ve ayrılıkla (Luk.12:51) ilişkilendirilir. Yargı(hüküm), doğruluktan sapmış kötülerin üzerine gelecektir.
12:50 vaftiz Bkz. Mar.10:38’e ait not. gerçekleşinceye dek Çarmıhta (bkz. Yu.19:28,Yu.19:30 ve ilgili not).
12:54-56 Yahudiye’de batıdan esen rüzgar Akdeniz’den, güneyden esen ise çölden gelirdi. İnsanlar böyle belirtileri hava durumunu tahmin etmekte kullanabilseler de onlarda Mesih’e, kendi ruhsal hayatlarına ve geleceğe (örneğin Roma’nın Yeruş alim’i İS 70’te yıkacağına) ilişkin sezgi ve anlayış yoktu.
12:57 neden kendiniz karar vermiyorsunuz? Ferisiler’in ısrarına, Roma düzenine ve hatta aile baskısına rağmen kendi iradeleriyle Tanrı’yı kabul etmeleri gerekiyordu. Zamanın belirtileri (Yahudi halkının yargıya uğrayacağı zaman gelmeden önce), acilen karar verilmesi gerektiğini gösteriyor.
12:58 yolda anlaşmak için elinizden geleni yapın ‘Çok geç olmadan tövbe edin’ anlamında.
12:59 İsa’nın vurgulamak istediği nokta, borcu ödedikten sonra cehennemden çıkmanın olası olduğu değil, insanların kutsal ve sonsuz Tanrı’ya karşı olan günah borcunu tamamen ödemeye sorumlu olduğudur. kuruş Grekçesi, “lepton” (bkz. Birimler Cetveli).

Videolar

Luka Girişi

Kitabın Amacı: Luka, daha kitabın başında amacının, İsa'nın yaşamını doğru ve ayrıntılı bir biçimde anlatmak olduğunu açıkça ortaya koyuyor (1:1-4). Luka, Elçilerin İşleri Kitabı'nda da Müjde'nin o çağda bilinen dünyanın merkezi durumundaki Roma'ya kadar nasıl yayıldığını anlatır. O devirde yazarların, yapıtlarını ileri gelen kişilere adamaları bir gelenek haline gelmişti. Nitekim Luka da her iki kitabı, adı Teofilos -«Tanrı'yı seven» anlamında- olan bir kişiye hitaben kaleme almıştır. Kuşkusuz Luka bu adamın kişiliğinde geniş bir kitleye seslenmeyi amaçlamıştır.

Kitabın İçeriği: Kitap, «Rab'bin yolunu hazırlamaya» gelen Vaftizci Yahya'nın1 ve İsa'nın doğumuna ilişkin bilgileri vererek başlıyor. Bundan sonra İsa'nın Müjde'yi duyurduğu, öğretisini yayıp mucizeler yaptığı döneme geçiyor. Daha sonra İsa'nın, giderek artan baskılara rağmen Yeruşalim'e, bile bile ölüme gidişi anlatılıyor. Bunu, İsa'nın dirilişi ve göğe alınışını anlatan bölümler izliyor.

Luka, peygamberlik sözlerini yerine getiren Tanrı'nın, bir kurtarıcı göndermekle insanlık tarihini nasıl yönlendirdiğini vurgular2. Tanrı'nın bu etkinliği, meleklerin gönderilmesi olayında3; Tanrı'nın gökten seslenişinde4; ve özellikle birçok inanlının Kutsal Ruh'la dolması olayında5 açıkça görülüyor. Tanrı'nın gücü, İsa'nın yaptığı mucizelerde de gözle görülür bir şekilde etkindi6. On altı ayrı olayda, belirli hastalıklara yakalanmış kişilerin mucizevi şekilde iyileştirildiğinden söz ediliyor. Bunun yanısıra, İsa'nın bir arada bulunan çok sayıda hastayı iyileştirdiği, kitabın beş ayrı yerinde belirtiliyor.

Luka'nın yaklaşık yüzde kırkı İsa'nın öğretisinden oluşuyor. İsa öğretisinde birçok benzetme kullandı; Luka'da 26 benzetme var. Bunların 16'sı İncil'in öbür kısımlarında yer almaz. İsa'nın bütün öğretisini kısaca özetlemek oldukça güçtür. Şu kadarını söyleyelim ki, İsa Tanrı'nın Egemenliği'ni duyuruyor7. Sözü edilen egemenlik, değer yargıları yönünden tümüyle farklı, insanın yüreğinde etkin olan tanrısal egemenliktir8. İsa'nın kendisi, egemenliği günden güne büyüyen, ikinci gelişinde de bu egemenliği tümüyle gerçekleşecek olan Kral olarak çıkar karşımıza9.

Kitapta bireye iletilmek istenen bildiri, günahların bağışlanmasıyla gerçekleşen kurtuluş müjdesidir10. Dünya malına kökten değişik bir yaklaşım içinde olan İsa11, bu müjdeyle özellikle yoksullara, hastalara ve ezilmişlere sesleniyor12. Bildirisinin o çağda hor görülen kadınlara ve Yahudi olmayan uluslara da yönelik olduğunu vurguluyor13. Nitekim, «Kaybolmuş olanı arayıp kurtarmaya geldim» diyordu14. Ama kişinin kurtulmaya istekli olması gerekir. Bu nedenle önce Yahya, sonra İsa, daha sonra da İsa'nın öğrencileri insanları tövbeye çağırdılar15. İsa'yı izleyecek olanlar bütün varlıklarıyla adanmış birer öğrenci olmaya16 ve sürekli bir dua yaşamı sürmeye çağrılmışlardır17.

Ana Hatlar:

1:1-4 Giriş
1:5-2:52 Vaftizci Yahya ile İsa'nın doğum ve çocuklukları
3:1-20 Vaftizci Yahya'nın görevi
3:21-4:13 İsa'nın vaftiz olması ve denenmesi
4:14-9:50 İsa'nın Celile ve çevresindeki etkinlikleri
9:51-19:27 İsa Yeruşalim yolunda
19:28-22:46 İsa'nın Yeruşalim'deki son günleri
22:47-23:56 İsa'nın tutuklanması, yargılanması ve çarmıha gerilmesi
24:1-52 İsa'nın dirilmesi ve göğe yükselmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş