Yaratılış 15

15
Rab'bin Avram'la Yaptığı Antlaşma
1Bundan sonra RAB bir görümde Avram'a, “Korkma, Avram” diye seslendi, “Senin kalkanın benim. Ödülün çok büyük olacak.”
2Avram, “Ey Egemen RAB, bana ne vereceksin?” dedi, “Çocuk sahibi olamadım. Evim Şamlı Eliezer'e kalacak. 3Bana çocuk vermediğin için evimdeki bir uşak mirasçım olacak.”
4RAB yine seslendi: “O mirasçın olmayacak, öz çocuğun mirasçın olacak.” 5 Sonra Avram'ı dışarı çıkararak, “Göklere bak” dedi, “Yıldızları sayabilir misin? İşte, soyun o kadar çok olacak.”
6 Avram RAB'be iman etti, RAB bunu ona doğruluk saydı.
7Tanrı Avram'a, “Bu toprakları sana miras olarak vermek için Kildaniler'in Ur Kenti'nden seni çıkaran RAB benim” dedi.
8Avram, “Ey Egemen RAB, bu toprakları miras alacağımı nasıl bileceğim?” diye sordu.
9RAB, “Bana bir düve, bir keçi, bir de koç getir” dedi, “Hepsi üçer yaşında olsun. Bir de kumruyla güvercin yavrusu getir.”
10Avram hepsini getirdi, ortadan kesip parçaları birbirine karşı dizdi. Yalnız kuşları kesmedi. 11Leşlerin üzerine konan yırtıcı kuşları kovdu.
12Güneş batarken Avram derin bir uykuya daldı. Üzerine dehşet verici zifiri bir karanlık çöktü. 13 RAB Avram'a şöyle dedi: “Şunu iyi bil ki, senin soyun yabancı bir ülkede, gurbette yaşayacak. Dört yüz yıl kölelik edip baskı görecek. 14 Ama soyuna kölelik yaptıran ulusu cezalandıracağım. Sonra soyun oradan büyük mal varlığıyla çıkacak. 15Sen de esenlik içinde atalarına kavuşacaksın. İleri yaşta ölüp gömüleceksin. 16Soyunun dördüncü kuşağı buraya geri dönecek. Çünkü Amorlular'ın yaptığı kötülükler henüz doruğa varmadı.”
17Güneş batıp karanlık çökünce, dumanlı bir mangalla alevli bir meşale göründü ve kesilen hayvan parçalarının arasından geçti. 18-21 O gün RAB Avram'la antlaşma yaparak ona şöyle dedi: “Mısır Irmağı'ndan büyük Fırat Irmağı'na kadar uzanan bu toprakları –Ken, Keniz, Kadmon, Hitit, Periz, Refa, Amor, Kenan, Girgaş ve Yevus topraklarını– senin soyuna vereceğim.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:27-25:11 Tanrı’nınAvram’ı çağırmasıyla, Tanrı ile insan arasındaki ilişkinin odağı belirli bir kişi ve halka yönelir ; böylelikle Tanrı’nın insanı günahtan kurtarma sürecinin ilk adımları atılır. Bu süreç, “İbrahim oğlu” (Luk.3:34; ayrıca bkz. Mat.1:1-17; Gal.3:16) İsa Mesih’le gerçekleşecektir. Tanrı günahı sadece (tufan gibi) cezalandırmakla veya (Babil’deki gibi) engellemekle kalmayacak, Mesih’in kefareti sayesinde Mesih’e iman edenlerin günahını bağış layacak ve günahın onların üzerindeki egemenliğini ortadan kaldıracaktır. Tanrı ile Avram arasındaki ilişki, Tanrı ile İsrail halkı arasındaki ilişkiyi yansıtır.
15:1-21 RAB bu noktada,Avram’la ilişkisinde ilk defa antlaşma ifadelerini kullanmaya başlar. Avram’ın tereddüdü karşısında Tanrı lütuf göstererek vaadini bir antlaşma yemini ile pekiştirir.
15:1 görüm Tanrı’nın insanlara, özellikle peygamberlere, istediği mesajı (örn. uyarı, vaat, peygamberlik sözü, öğreti içeren) verebilmek için kullandığı yollardan biridir. Görümler, çoğunlukla bildiriyle sonuçlanır (örn. Ova.1; Mik.1:1; Nah.1:1; Mal.1:1). Görümlerin, ya görsel (Elç. 10. bölümdeki gibi) ya da işitsel (peygamberlerin çoğunda olduğu gibi) olarak verildiği görülür (ayrıca bkz. Bilgi Kutusu: Vahiy, s.1653; Elç.16:9’a ait not). senin kalkanın benim Kalkan, RAB’bin Avram’ın kralı olduğunu gösteriyor (bkz. örn. Yas.33:29; 2Sa.22:3; Mez.7:10; Mez.84:9). Ödülün çok büyük olacak TanrıAvram’ın en büyük hazinesiydi (krş. Yas.10:9).
15:2 Şamlı Eliezer’e Bkz. Yar.12:5. Yar.24:2’de adı verilmeyen “her şeyden sorumlu uşak” olabilir.
15:3-4 Başka birçok belgenin yanı sıra Kerkük dolaylarında keşfedilen Nuzi belgelerinde de kaydedildiği gibi, çocuğu olmayan bir adam kendi hizmetçilerinden birini evlat edinip mal varlığının varisi yapabilirdi.
15:5 yıldızları sayabilir misin? Bkz. Yar.22:17. işte soyun o kadar çokolacak Bu vaat önce İsrailliler Mısır’a yerleştiklerinde (bkz. Çık.1. bölüm; ayrıca bkz. Yar.1:10; İbr.11:12), nihai olarak da Mesih’e iman etmiş olan herkesinAvram’ın soyundan sayılmasıyla (bkz. Gal.3:29) gerçekleşmiştir.
15:6 Krş. Rom.4:11. İman, her dönemde, Tanrı’nın o ana kadar vermiş olduğu vaatlere güvenmek demektir. Bu ayet, aklanmanın sadece ve sadece imanla gerçekleşebildiğinin kanıtı olarak Yeni Antlaşma’da kullanılır (bkz. Rom.4:3,Rom.4:9; Gal.3:6; İbr.11:7; Yak.2:23; krş. Hab.2:4 ve ilgili not ; ayrıca bkz. Mat.1:19’a ait not).
15:7 seni çıkaran RAB benim Eski kraliyet antlaşmaları genellikle buradaki gibi, kralın kendini tanıtması ve geçmişi kısaca anmasıyla başlardı (bkz. Çık.2 Yar.0:2).
15:8 nasıl bileceğim? Krş. Luk.1:18.Avram, Tanrı’nın verdiği oğul vaadine iman eder (Luk.15:6) ama toprak vaadi için güvence ister.
15:9-12 Tanrı’nınAvram ile yaptığı antlaşma, eski Ortadoğu’da toprak alıp vermekle ilgili kraliyet antlaşmalarına benzer.Avram ve soyuna o toprakların verileceğine dair ebedi ve koşulsuz tanrısal ant söz konusudur (1Ta.16:14-18; Mez.105:8-11).
15:13 yabancı bir ülkede, gurbette Mısır’da (bkz. Yar.46:3-4). Dört yüz yıl Sayı yuvarlanmıştır. Çık.12:40’ta İsrailliler’in Mısır’da dört yüz otuz yıl geçirdiği belirtilir.
15:15 Bu sözlerin Yar.25:8’de anlatılanlarla gerçekleştiği görülür.
15:16 dördüncü kuşağı “Kuşak” (yasal açıdan) ilk oğlun doğumuyla başlar; burada yüz yıllık bir süreden söz edilmektedir (bkz. Yar.21:5). Amorlular’ın yaptığı kötülükler henüz doruğa varmadı Tanrı, kötü Kenanlılar’ı bile hemen cezalandırmamıştı. Kenanlılar’ın ne kadar günah içinde yaşadığı, arkeolojik bulgularda ve Suriye’nin kuzeyinde Ras Şamra’da (eski Ugarit) keşfedilen kendi edebi metinlerinde görülür. Çok tanrılı ibadetlerine putperestlik, dinsel fahişelik, büyücülük ve bazen çocuk kurban etmek de dâhildi (krş. Yas.18:9-12).
15:17 dumanlı bir mangalla alevli bir meşale Ateş genelde Tanrı’nın varlığını simgelemek için kullanılır (bkz. Çık.3:2; Çık.14:24; Çık.19:18; 1Kr.18:38; Elç.2:3-4). Parçaların arasından geçti Eski dönemlerde antlaşmayı yapan iki taraf, kesilerek iki parçaya ayrılan hayvanın arasından geçerek antlaşmayı onayladığını beyan ederdi (bkz. Yer.34:18-19). Tanrı, parçaların arasından tek başına geçmekle antlaşmayı yerine getirmekteki tek taraflı sorumluluğunu gösterir. Bazı yorumcular bu hareketi bağlayıcı bir yemin olarak görür. Tanrı, toprak vaadi konusunda koşulsuz ve tek taraflı bir antlaşma yaparak Avram’ın beklediği güvenceyi vermektedir (bkz. Yar.9:9-10’a ait not).
15:18-21 Benzer bir liste Yar.10:15-18’de de bulunur (ayrıca bkz. Çık.3:8,Çık.3:17; Çık.13:5; Çık.23:23; Çık.33:2; Çık.34:11; Say.13:29; Yas.7:1; Yas.20:17; Yşu.3:10; Yşu.9:1; Yşu.11:3; Yşu.12:8; Yşu.24:11; Hak.3:5). Mısır Irmağı’ndan Muhtemelen Sina yarımadasının kuzeydoğusunda bulunan, bugünkü El-Ariş Vadisi. Fırat Irmağı’na Asya’nın batısında bulunan en uzun ırmaktır (yaklaşık 1,800 km). bu toprakları... senin soyuna vereceğim RAB bu vaadini Yeşu döneminde yerine getirmeye başlayacaktır (bkz. Yşu.1:2-9; Yşu.21:43; ayrıca bkz. Hak.1-2; 1Kr.4:20-21).

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş