Yaratılış 21

21
İshak'ın Doğumu
1RAB verdiği söz uyarınca Sara'ya iyilik etti ve sözünü yerine getirdi. 2 Sara hamile kaldı; İbrahim'in yaşlılık döneminde, tam Tanrı'nın belirttiği zamanda ona bir erkek çocuk doğurdu. 3İbrahim Sara'nın doğurduğu çocuğa İshak[a] adını verdi. 4 Tanrı'nın kendisine buyurduğu gibi oğlu İshak'ı sekiz günlükken sünnet etti. 5İshak doğduğunda İbrahim yüz yaşındaydı.
6Sara, “Tanrı yüzümü güldürdü” dedi, “Bunu duyan herkes benimle birlikte gülecek. 7Kim İbrahim'e Sara çocuk emzirecek derdi? Bu yaşında ona bir oğul doğurdum.”
Hacer'le İsmail Uzaklaştırılıyor
8Çocuk büyüdü. Sütten kesildiği gün İbrahim büyük bir şölen verdi. 9 Ne var ki Sara, Mısırlı Hacer'in İbrahim'den olma oğlu İsmail'in alay ettiğini görünce, 10İbrahim'e, “Bu cariyeyle oğlunu kov” dedi, “Bu cariyenin oğlu, oğlum İshak'ın mirasına ortak olmasın.” 11Bu İbrahim'i çok üzdü, çünkü İsmail de öz oğluydu. 12 Ancak Tanrı İbrahim'e, “Oğlunla cariyen için üzülme” dedi, “Sara ne derse, onu yap. Çünkü senin soyun İshak'la sürecektir. 13Cariyenin oğlundan da bir ulus yaratacağım, çünkü o da senin soyun.”
14İbrahim sabah erkenden kalktı, biraz yiyecek, bir tulum da su hazırlayıp Hacer'in omuzuna attı, çocuğunu da verip onu gönderdi. Hacer Beer-Şeva Çölü'ne gitti, orada bir süre dolaştı. 15Tulumdaki su tükenince, oğlunu bir çalının altına bıraktı. 16Yaklaşık bir ok atımı uzaklaşıp, “Oğlumun ölümünü görmeyeyim” diyerek onun karşısına oturup hıçkıra hıçkıra ağladı.
17Tanrı çocuğun sesini duydu. Tanrı'nın meleği göklerden Hacer'e, “Nen var, Hacer?” diye seslendi, “Korkma! Çünkü Tanrı çocuğun sesini duydu. 18Kalk, oğlunu kaldır, elini tut. Onu büyük bir ulus yapacağım.” 19Sonra Tanrı Hacer'in gözlerini açtı, Hacer bir kuyu gördü. Gidip tulumunu doldurdu, oğluna içirdi.
20Çocuk büyürken Tanrı onunlaydı. Çocuk çölde yaşadı ve okçu oldu. 21Paran Çölü'nde yaşarken annesi ona Mısırlı bir kadın aldı.
İbrahim'le Avimelek Arasındaki Antlaşma
22 O sırada Avimelek'le ordusunun komutanı Fikol İbrahim'e, “Yaptığın her şeyde Tanrı seninle” dediler, 23“Onun için, Tanrı'nın önünde bana, oğluma ve soyuma haksız davranmayacağına ant iç. Bana ve konuk olarak yaşadığın bu ülkeye, benim sana yaptığım gibi iyi davran.”
24İbrahim, “Ant içerim” dedi.
25İbrahim Avimelek'e bir kuyuyu zorla ele geçiren adamlarından yakındı. 26Avimelek, “Bunu kimin yaptığını bilmiyorum” diye yanıtladı, “Sen de bana söylemedin, ilk kez duyuyorum.”
27Daha sonra İbrahim Avimelek'e davar ve sığır verdi. Böylece ikisi bir antlaşma yaptılar. 28İbrahim sürüsünden yedi dişi kuzu ayırdı. 29Avimelek, “Bunun anlamı ne, niçin bu yedi dişi kuzuyu ayırdın?” diye sordu.
30İbrahim, “Bu yedi dişi kuzuyu benim elimden almalısın” diye yanıtladı, “Kuyuyu benim açtığımın kanıtı olsun.” 31Bu yüzden oraya Beer-Şeva[b] adı verildi. Çünkü ikisi orada ant içmişlerdi.
32Beer-Şeva'da yapılan bu antlaşmadan sonra Avimelek, ordusunun komutanı Fikol'la birlikte Filist yöresine geri döndü. 33İbrahim Beer-Şeva'da bir ılgın ağacı dikti; orada RAB'bi, ölümsüz Tanrı'yı adıyla çağırdı. 34Filist yöresinde konuk olarak uzun süre yaşadı.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:27-25:11 Tanrı’nınAvram’ı çağırmasıyla, Tanrı ile insan arasındaki ilişkinin odağı belirli bir kişi ve halka yönelir ; böylelikle Tanrı’nın insanı günahtan kurtarma sürecinin ilk adımları atılır. Bu süreç, “İbrahim oğlu” (Luk.3:34; ayrıca bkz. Mat.1:1-17; Gal.3:16) İsa Mesih’le gerçekleşecektir. Tanrı günahı sadece (tufan gibi) cezalandırmakla veya (Babil’deki gibi) engellemekle kalmayacak, Mesih’in kefareti sayesinde Mesih’e iman edenlerin günahını bağış layacak ve günahın onların üzerindeki egemenliğini ortadan kaldıracaktır. Tanrı ile Avram arasındaki ilişki, Tanrı ile İsrail halkı arasındaki ilişkiyi yansıtır.
21:1 Bkz. Gal.4:22-23,Gal.4:28. Tanrı’nın, antlaşma soyunu devam ettireceğini vaat ettiği oğul artık doğacaktır (Gal.17:21).
21:4 Bkz. Yar.17:10,Yar.17:12’ye ait notlar.
21:5 Vaadin gerçekleşmesiyle (bkz. Yar.17:16) İbrahim yüz yaşı nda baba olur (bkz. Yar.17:17).
21:6 güldürdü... gülecek Bkz. Yar.17:17’ye ait not.
21:8 sütten kesildiği gün Eski Ortadoğu’da çocuklar ancak iki üç yaşlarında sütten kesilirdi.
21:9 alay ettiğini İbranice’den, “oyun oynadığını” diye de çevrilebilir. İsmail o sıralar ergenlik çağındaydı (bkz. Yar.16:15-16). Sara, İsmail’i asıl mirasçı olan İshak için bir tehdit olarak görüyordu (Yar.21:10).
21:10 Bu cariyeyle oğlunu kov Bkz. Gal.4:21-31. Onların kovulmasıyla İsmail mirastan mahrum kalacaktır.
21:11 Bu İbrahim’i çok üzdü İbrahim hem sevgiden hem de gelenekten ötürü üzüntü duydu. Geleneklere göre (Nuzi tabletlerinde de yer alır), yasal konumu zaten zayıf olan bir cariyenin oğlunun keyfi olarak kovulamayacağını biliyordu.
21:12 Tanrı hem İshak’ın hem de İsmail’in büyük bir ulus haline geleceğini vaat eder (krş. Yar.15:4). Senin soyun İshak’la sürecektir Bkz. Yar.17:19; Yar.22:18; ayrıca bkz. Rom.9:6-8; İbr.11:17-19.
21:14 sabah erkenden Bkz. Yar.12:4’e ait not. Beer-Şeva Bkz. Yar.21:31’e ait not.
21:15 bir çalının Bkz. Yar.21:33’e ait not.
21:17 Tanrı... sesini duydu... Tanrı çocuğun sesini duydu Bkz. Yar.16:11’e ait not. ‘İsmail’ adıyla yapılan bir sözcük oyunu (bkz. Yar.17:20).
21:21 Paran Çölü’nde Sina Dağı’nın kuzeyinde.
21:22 Avimelek’le Bkz. Yar.20:2 ve ilgili not. Fikol Ya aile adıdır ya da resmi bir unvandır ; yaklaşık altmış yıl sonra (Yar.25:26) benzer bir bağlamda tekrar geçer (Yar.26:26).
21:23 Antlaşma yapılırken sıklıkla kullanılan ifadelerdir (bkz. Yar.21:27,Yar.21:32). Buradaki ‘iyi’ ifadesi dostane bir yaklaşımı kasteder (krş. Yar.21:27; Yar.20:14). Bu tür antlaşmalarda daima antlar, yeminler olurdu.
21:27 Bunun İbrahim’in o bölgede güvende olmasını sağlayan geleneksel bir antlaşma olduğu tahmin edilir (bkz. Yar.15:10).
21:30 Antlaşma yaparken (veya benzeri önemli durumlarda) olayı hatırlatacak kanıt veya tanık olması sağlanır (bkz. Yar.31:48,Yar.31:52; Yas.4:26; Yas.30:19; Yas.31:19,Yas.31:26; Yas.32:1; Yşu.22:27-28; Yşu.24:27; 1Sa.6:18) ve gerekli olduğunda bunlara başvurulurdu (bkz. Mez.50:1 ve ilgili not; Yşa.1:2).
21:31 Beer-Şeva... çünkü ikisi orada ant içmişlerdi Yerin adı ‘ant kuyusu’ anlamına gelir (bkz. bu adla ilgili benzer bir sözcük oyunu, Yar.26:33). Kuzey Negev’de önemli bir kent olan Beer-Şeva, sonraki yıllarda İsrail Krallığı’nın güney sınırını oluşturacaktır (bkz. örn. 2Sa.17:11).
21:32 Filist yöresine Bkz. Yar.11:13-14’e ait not.
21:33 ı lgın Kurak alanlarda yetişen çalı tipi küçük ağaç. Bol yapraklı dalları sayesinde iyi bir gölgelik sağlar. Hacer’in 15. ayette İsmail’i altına yatırdığı çalı muhtemelen bir ılgın ağacıydı.

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş