Yeremya 19

19
Kırılan Çömlek
1RAB bana şöyle dedi: “Git, çömlekçiden bir çömlek satın al. Halkın ve kâhinlerin ileri gelenlerinden birkaçını yanına alıp 2 Harsit[a] Kapısı'na yakın Ben-Hinnom Vadisi'ne git. Sana söyleyeceklerimi orada duyur. 3De ki, ‘RAB'bin sözünü dinleyin, ey Yahuda kralları ve Yeruşalim'de yaşayanlar! İsrail'in Tanrısı, Her Şeye Egemen RAB şöyle diyor: Dinleyin! Buraya, her duyanı şaşkına çevirecek bir felaket göndermek üzereyim. 4Çünkü beni terk ettiler, burayı yabancı bir ülke haline getirdiler. Kendilerinin de atalarıyla Yahuda krallarının da tanımadığı başka ilahlara burada buhur yaktılar, burayı döktükleri suçsuz kanıyla doldurdular. 5 Çocuklarını ateşte Baal'a kurban etmek için tapınma yerleri kurdular. Böyle bir şey ne buyurdum ne sözünü ettim ne de aklımdan geçirdim. 6Bundan ötürü buranın artık Tofet ya da Ben-Hinnom Vadisi değil, Kıyım Vadisi diye anılacağı günler geliyor, diyor RAB. 7Yahuda ve Yeruşalim'in tasarılarını burada boşa çıkaracağım. Onları canlarına susayanların eline verecek, düşmanlarının önünde kılıçla düşüreceğim. Cesetlerini yem olarak yırtıcı kuşlara, yabanıl hayvanlara vereceğim. 8Bu kenti viraneye çevirecek, alay konusu edeceğim; oradan her geçen şaşkın şaşkın bakıp başına gelen belalardan ötürü onunla alay edecek. 9Onlara oğullarının, kızlarının etini yedireceğim. Canlarına susamış düşmanları onları kuşattığında sıkıntıdan birbirlerini yiyecekler.’
10“O zaman seninle gidenlerin önünde çömleği kır 11ve onlara de ki, ‘Her Şeye Egemen RAB şöyle diyor: Çömlekçinin çömleği nasıl kırılıp bir daha onarılamazsa, ben de bu halkı ve bu kenti öyle kıracağım. Ölüleri yer kalmayana dek Tofet'te gömecekler. 12Bu kente de içinde yaşayanlara da böyle davranacağım, diyor RAB. Bu kenti Tofet gibi yapacağım. 13Yeruşalim'in evleri de Yahuda krallarının sarayları da Tofet gibi kirli sayılacak. Çünkü bu evlerin damlarında gök cisimlerine buhur yaktılar, başka ilahlara dökmelik sunular sundular.’ ”
14Peygamberlik etmesi için RAB'bin Tofet'e gönderdiği Yeremya oradan döndü. RAB'bin Tapınağı'nın avlusunda durup halka şöyle dedi: 15“İsrail'in Tanrısı, Her Şeye Egemen RAB diyor ki, ‘İşte bu kente ve çevresindeki köylere sözünü ettiğim bütün felaketleri getireceğim. Çünkü dikbaşlılık edip sözümü dinlemediler.’ ”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

18:1-20:18 Bu üç bölüm RAB’bin Peygamber Yeremya’ya, muhtemelen İÖ 605’teki ilk Babil sürgününden önce, bir çömlek atölyesinde öğrettiklerine odaklanır (bkz. Yer.17:15’e ait not).
19:1-15 Yeremya’nın çömleği kırması (Yer.19:1-10), Tanrı’nın, Yahuda Krallığı’nı ve Yeruşalim’i yıkıma uğratacağının simgesel anlatımıdır (Yer.19:11-15). 18. bölümde kilin tekrar şekil verilebilecek kıvamda olduğu belirtilmişti (bkz. Yer.18:1-11); bu bölümde ise artık kilin katılaştığı ve yok edilmesinden başka bir çözüm olmadığı bildirilir (bkz. Yer.19:11). RAB Yahuda halkına merhamet edip onlara vereceği cezadan vazgeçebilirdi, ancak halk RAB’be dönmedi.
19:1 çömlek ‘Dar boğazlı kap’ anlamına gelen İbranice sözcük, muhtemelen kazılarda sıkça rastlanan ve boyu 13 ila 30 cm arasında değişen testiyi tanımlar. ileri gelenlerinden İsrail halkının bu kesimi, görevleri bakımından biri kamu idaresi ve öbürü din işleriyle uğraşan iki gruba ayrılıyordu.
19:2 Harsit İbranice’de, ‘kırık çömlek parçaları’ anlamına gelir; kırık çömlek parçalarının atıldığı ana çöplüğe baktığı için bu adla anılır. Harsit Kapısı’na Yeruşalim Targumu’nda (eski birAramice tefsir) Harsit Kapısı ile Neh.2:13’te söz edilen Gübre Kapısı aynı kapı olarak yorumlanır. Ben-Hinnom Vadisi’ne Bkz. Yer.7:31’e ait not.
19:3 kralları Bkz. Yer.17:20’ye ait not. her duyanı Yaklaşan felaket hakkındaki bildiriyi işitenleri.
19:4 terk ettiler Halk tapınağa ne kadar çok sunu getirirse getirsin, bir yandan günahlı bir hayat sürdürüyor bir yandan da putperestlik yapıyorsa, aslında Tanrı’yla ilişkisi yok demektir (bkz. 7. bölüm). burayı Yeruşalim’i. suçsuz kanıyla doldurdular Özellikle kötü kral Manaşşe’nin katlettiği (bkz. Yer.15:4 ve ilgili not; ayrıca bkz. 2Kr.21:16), Tanrı’ya tapan insanların kanıyla (bkz. Yer.2:34; Yer.7:6; Yer.22:3,Yer.22:17; Yer.26:15).
19:5-6 Bkz. Yer.7:31-32 ve ilgili notlar.
19:7 Düşmanları... düşüreceğim Babilliler’e.
19:8 Bkz. Yer.18:16 ve ilgili not. Viran... şaşkın şaşkın Bu iki sözcüğün İbranicesi aynıdır; yargı, hem insanlar hem de kent üzerinde aynı etkiyi yaratır.
19:9 Tanrı’nın antlaşmasına uymamanın yol açtığı lanetlerden biri (bkz. Lev.26:29; Yas.28:53-57). oğullarının, kızlarının etini yedireceğim... birbirlerini yiyecekler Yeruşalim’in İÖ 586’da Babilliler tarafından kuşatıldığı sırada başgösteren kıtlık, kent halkını yamyamlığa sürükleyecektir (bkz.Ağı.2:20; Ağı.4:10; Hez.5:10). İsrailliler bu laneti daha önce de yaşamıştı (bkz. Yas.28:53; 2Kr.6:28-29) ve İS 70’te Yeruşalim Romalılar tarafından kuşatıldığı zaman bu lanet tekrar başlarına gelecekti (bkz. Zek.2Kr.11:9 ve ilgili not).
19:13 Tofet gibi kirli sayılacak Kral Yoşiya putperestliğe ait uygulamaları ve özellikle çocuk kurban edilmesini engellemek için Tofet’i tapınma törenlerinin yapılması mümkün olmayacak hale getirmişti (2Kr.23:10). evlerin damlarında Ahaz gibi Yahuda kralları, Yeruşalim’deki sarayın damına putperest sunaklar kurmuşlardı (bkz. 2Kr.23:12). gök cisimlerine Güneşe, aya ve yıldızlara tapınmak Yahuda’nın krallık tarihinin son dönemlerinde iyice yaygın hale gelmişti (bkz. örn. 2Kr.17:16; 2Kr.21:3,2Kr.21:5; 2Kr.23:4-5; Sef.1:5).
19:14 halka Bkz. Yer.19:1.
19:15 çevresindeki köylere Yeruşalim’e bağlı Yahuda köyleri (bkz. Yer.1:15; Yer.9:11). dikbaşlılık edip sözümü dinlemediler Krş. Yer.7:26.

Videolar

Yeremya Girişi

Peygamber Yeremya İ.Ö. 7. yüzyılın sonuyla 6. yüzyılın başlarında yaşadı. Uzun hizmeti sırasında Tanrı'nın halkını uyardı, yaptıkları günah ve putperestlik yüzünden başlarına gelecek büyük felaketi önceden bildirdi. Peygamberliğin yerine geldiğini -Yeruşalim'in Babil Kralı Nebukadnessar'ın eline geçtiğini, kentin ve tapınağın yıkıldığını, Yahuda Kralı'yla birçok kişinin Babil'e sürgüne gittiğini- gördü. Halkın sürgünden geri dönüp eski gönencine kavuşacağını da bildirdi.

Yeremya Kitabı aşağıdaki bölümlere ayrılabilir:

1. Yeremya'nın çağrılışı.
2. Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde Tanrı'nın Yahuda halkına verdiği uyarılar.
3. Yeremya'nın yazmanı Baruk'un derlediği yazılarla Yeremya'nın peygamberlik sözleri ve yaşamından önemli kesitler.
4. Tanrı'nın birçok ulusa ilişkin bildirileri.
5. Yeruşalim'in düşüşü ve halkın Babil'e sürülmesi

Yeremya çok duyarlı biriydi. Halkını seviyor, halkın başına gelecek yıkımları bildirmekten hoşlanmıyordu. Birçok bölümde Tanrı onu peygamber olarak atadığı için acı duyduğunu söylüyor. Tanrı'nın sözü onun yüreğinde ateş gibiydi, onu söndüremiyordu.

Kitabın 31:31-34 ayetleri umut doludur. Yeni bir antlaşmanın olacağı bir gün gelecek. Öğreten olmadan, anımsatan olmadan halkın Tanrı sözünü yerine getireceği gün gelecek. Çünkü Tanrı sözü onların yürekleri üzerine yazılacak.

Ana Hatlar:

1:1-19 Yeremya'nın çağrılışı
2:1-25:38 Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde yapılan peygamberlik sözleri
26:1-45:5 Yeremya'nın başından geçen olaylar
46:1-51:64 Uluslara ilişkin bildiriler
52:1-34 Yeruşalim'in düşüşü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş