Mısır'dan Çıkış 13

13
İlk Doğanların Adanması
1-2 RAB Musa'ya, “Bütün ilk doğanları bana adayın” dedi, “İsrailliler arasında insan olsun, hayvan olsun her rahmin ilk ürünü bana aittir.”
3Musa halka, “Mısır'dan, köle olduğunuz ülkeden çıktığınız bugünü anımsayın” dedi, “Çünkü RAB güçlü eliyle sizi oradan çıkardı. Mayalı hiçbir şey yenmeyecek. 4Bugün Aviv ayında buradan ayrılıyorsunuz. 5RAB sizi Kenan, Hitit, Amor, Hiv ve Yevus topraklarına, atalarınıza vereceğine ant içtiği süt ve bal akan ülkeye götürdüğü zaman bu ay şu törelere uyacaksınız: 6Yedi gün mayasız ekmek yiyecek, yedinci gün RAB'be bayram yapacaksınız. 7O yedi gün içinde yalnız mayasız ekmek yiyeceksiniz. Aranızda ve ülkenizin hiçbir yerinde mayalı bir şey görülmeyecek. 8O gün oğullarınıza, ‘Mısır'dan çıktığımızda RAB'bin bizim için yaptıklarından dolayı bunları yapıyoruz’ diye anlatacaksınız. 9Bu elinizde bir belirti ve alnınızda bir anma işareti olacak; öyle ki, RAB'bin yasası hep ağzınızda olsun. Çünkü RAB güçlü eliyle sizi Mısır'dan çıkardı. 10Siz de her yıl belirlenen tarihte bu kuralı uygulamalısınız.
11“RAB size ve atalarınıza ant içerek söz verdiği gibi sizi Kenan topraklarına getirecektir. Orayı size verdiği zaman, 12 ilk doğan erkek çocuklarınızın ve hayvanlarınızın hepsini RAB'be adayacaksınız. Çünkü bunlar RAB'be aittir. 13İlk doğan her sıpanın bedelini bir kuzuyla ödeyin. Bedelini ödemezseniz, boynunu kırın. Bütün ilk doğan erkek çocuklarınızın bedelini ödemelisiniz.
14“İlerde oğullarınız size, ‘Bunun anlamı ne?’ diye sorduklarında, ‘RAB bizi güçlü eliyle Mısır'dan, köle olduğumuz ülkeden çıkardı’ diye yanıtlarsınız, 15‘Firavun bizi salıvermemekte diretince, RAB Mısır'da insanların ve hayvanların bütün ilk doğanlarını öldürdü. İşte bunun için hayvanların ilk doğan erkek yavrularını RAB'be kurban ediyoruz. İlk doğan erkek çocuklarımızın bedelini ise bir hayvanla ödüyoruz.’ 16Bu uygulama elinizde bir belirti ve alnınızda bir anma işareti olacak; RAB'bin bizi Mısır'dan güçlü eliyle çıkardığını anımsatacak.”
Kamış Denizi'ni Geçiş
17Firavun İsrailliler'i salıverdiğinde, Filist yöresi yakın olmasına karşın, Tanrı onları oradan götürmedi. Çünkü, “Halk savaşla karşılaşınca, düşüncelerini değiştirip Mısır'a geri dönebilir” diye düşündü. 18Halkı çöl yolundan Kamış Denizi'ne doğru dolaştırdı. İsrailliler Mısır'dan silahlı çıkmışlardı.
19 Musa Yusuf'un kemiklerini yanına almıştı. Çünkü Yusuf İsrail'in oğullarına, “Tanrı kesinlikle size yardım edecek, kemiklerimi buradan götüreceksiniz” diye sıkı sıkı ant içirmişti.
20Sukkot'tan ayrılıp çöl kenarında, Etam'da konakladılar. 21Gece gündüz ilerlemeleri için, RAB gündüzün bir bulut sütunu içinde yol göstererek, geceleyin bir ateş sütunu içinde ışık vererek onlara öncülük ediyordu. 22Gündüz bulut sütunu, gece ateş sütunu halkın önünden eksik olmadı.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:1-18:27 Bu bölümler, kitabın ikinci ana kısmını oluşturur. Bu kısımda, koyun güden Musa’nın Tanrı halkını gütmeye çağrılması (krş. Davut, 2Sa.7:8), Mısır üzerine gönderilen belalar, İsrailliler’in Mısır’dan çıkışı (Fısıh Bayramı, denizden geçiş) ve Sina Dağı’na yolculuk konuları yer alır.
13:2 ilk doğanları... bana adayın İsrail halkını ilk doğan oğlu olarak kabul eden RAB (bkz. Çık.4:22), insan olsun hayvan olsun İsrailliler’in bütün ilk doğanlarını onuncu beladan kurtardı (bkz. Çık.12:12-13). Bu yüzden İsrailliler’in ilk doğanları RAB’be aittir (krş. Luk.2:7,Luk.2:22-23).
13:5 Bkz. Çık.3:8’e ait not.
13:9 elinizde bir belirti ve alnınızda bir anma işareti Bkz. Çık.13:16; Yas.6:8; Yas.11:18; krş. Özd.3:3; Özd.6:21; Özd.7:3; Ezg.8:6. Bazı Yahudiler bu ayeti birebir anlamıyla anladığı için Ezg.13:1-10,Ezg.13:11-16, Yas.6:4-9 ve Yas.11:13-21 ayetlerini ayrı ayrı parşömenlere yazarak iki küçük deri kutuya koyarlar. “Hamail” adı verilen (Mat.23:5) bu kutuları sabah duasından önce alınlarına ve sol kollarına bağlarlar. Bu uygulama muhtemelen Babil sürgününden sonra ortaya çıkmıştır.
13:13 bedeli Bkz. Çık.6:6 ve ilgili not. Bütün ilk doğan erkek çocuklarınızın Her şeyin ilk ürünü RAB’be aittir. RAB insan kurban edilmesini istemediği için bunun bedeli bir hayvanın kurban edilmesiyle ödenmeliydi.
13:14 Bkz. Çık.12:26’ya ait not.
13:16 Bkz. Çık.13:9’a ait not.
13:17 Filist yöresi Goşen bölgesinden Kenan topraklarına giden en kısa yol Filist yöresinden geçmesine karşın, bu güzergâh Mısırlılar’ın sıkı denetimindeydi.
13:18 çöl yolundan Sina yarımadasının batı kıyısı boyunca güneye doğru ilerleyerek. Kızıldeniz’e Geleneksel olarak Kızıldeniz diye çevrilen İbranice “Yam Suf” adı, aslında ‘Sazlık Denizi’ demektir. Sina yarımadasında bataklık bir bölge olduğu tahmin edilir. Bazı uzmanlara göre geçiş, Sina yarımadasının Akdeniz kıyısında bulunan, Musa’nın zamanında bataklık olan (günümüzde kurumuş) bir bölgede gerçekleşmiştir (ayrıca bkz. Çık.14:2’ye ait not). silahlı çıkmışlardı Muhtemelen yalnızca mızrakları, yayları ve sapanları vardı.
13:19 Bkz. Yar.50:24-25’e ait notlar.
13:21 bir bulut sütunu... bir ateş sütunu Tanrı’nın halkı arasındaki varlığının gözle görülen belirtisi (bkz. Çık.14:24; ayrıca bkz. Çık.3:2 ve Çık.7:17’ye ait not ; Say.12:5-6; Yas.31:15-16; Mez.99:6-7).

Videolar

Mısır'dan Çıkış Girişi

Mısır'dan Çıkış Kitabı, İsrail halkının yaklaşık 3 500 yıl önce köle oldukları Mısır'dan ayrılmalarını anlatır. Kitap dört ana bölüme ayrılabilir:

1. İsrailliler'in kölelikten kurtulması.
2. Sina Dağı'na yaptıkları yolculuk.
3. Tanrı'nın Sina Dağı'nda halkıyla yaptığı antlaşma.
(Bu antlaşma yaşamlarına ışık tutacak ahlaksal, sosyal ve dinsel yasaları içermekteydi.)
4. Tapınma yerinin yapımı, döşenmesi, Tanrı'ya tapınma, kâhinlerle ilgili yasalar.

Kitap, her şeyden önce Tanrı'nın halkını kölelikten kurtarıp geleceğe umutla bakan bir ulus kılmak için neler yaptığını anlatır.

Kitabın odağındaki kişi, Tanrı'nın halkını Mısır'dan çıkarmaya öncülük etsin diye seçtiği Musa'dır. 20. bölümde geçen On Buyruk kitabın en iyi bilinen konularındandır.

Ana Hatlar:

1:1-15:21 İsrailliler'in Mısır'dan kurtulması
a.1:1-22 Mısır'da kölelik
b.2:1-4:31 Musa'nın doğumu ve gençlik yılları
c.5:1-11:10 Musa'yla Harun'un firavuna meydan okuması
ç.12:1-15:21 Fısıh kurbanı ve Mısır'dan çıkış
15:22-18:27 Kamış Denizi'nden Sina Dağı'na göç
19:1-24:18 Sina Dağı'nda yapılan antlaşma
25:1-40:38 Buluşma Çadırı'yla tapınma kuralları
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş