Mısır'dan Çıkış 17:8-15

Amalekliler Bozguna Uğruyor
8Amalekliler gelip Refidim'de İsrailliler'e savaş açtılar. 9Musa Yeşu'ya, “Adam seç, git Amalekliler'le savaş” dedi, “Yarın ben elimde Tanrı'nın değneğiyle tepenin üzerinde duracağım.”
10Yeşu Musa'nın buyurduğu gibi Amalekliler'le savaştı. Bu arada Musa, Harun ve Hur tepenin üzerine çıktılar. 11Musa elini kaldırdıkça İsrailliler, indirdikçe Amalekliler kazanıyordu. 12Ne var ki, Musa'nın elleri yoruldu. Bir taş getirip altına koydular. Musa üzerine oturdu. Bir yanda Harun, öbür yanda Hur Musa'nın ellerini yukarıda tuttular. Güneş batıncaya dek Musa'nın elleri yukarıda kaldı. 13Böylece Yeşu Amalek ordusunu yenip kılıçtan geçirdi.
14 RAB Musa'ya, “Bunu anı olarak kayda geç” dedi, “Yeşu'ya da söyle, Amalekliler'in adını yeryüzünden büsbütün sileceğim.”
15Musa bir sunak yaptı, adını “Yahve nissi[a]” koydu.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:1-18:27 Bu bölümler, kitabın ikinci ana kısmını oluşturur. Bu kısımda, koyun güden Musa’nın Tanrı halkını gütmeye çağrılması (krş. Davut, 2Sa.7:8), Mısır üzerine gönderilen belalar, İsrailliler’in Mısır’dan çıkışı (Fısıh Bayramı, denizden geçiş) ve Sina Dağı’na yolculuk konuları yer alır.
15:22-18:27 İsrailliler’in, Sazlık Denizi’nden (bkz. Çık.13:18’e ait not) Sina Dağı’na yaptıkları yolculuğun öyküsü (bkz. Giriş).
17:8 Amalekliler Bkz. Yar.14:7’ye ait not.
17:9 Yeşu’ya Musa’nın Nun oğlu Hoşea’ya verdiği ad (bkz. Say.13:16). Hoşea ‘kurtuluş’, Yeşu ise ‘RAB kurtarır’ demektir. “İsa” adı, Yeşu’nun Grekçe şekli olan Isus’tan gelir. Yeşu, on iki oymağın en güçlülerinden biri olan Efrayim oymağındandı (bkz. Yar.48:6,Yar.48:19’a ait notlar; Say.13:8). Amalekliler’le savaş Tanrı’ya olan imanı ve Musa’ya sadakati sayesinde Yeşu, Musa’nın yardımcısı (Çık.24:13; Çık.33:11) ve onun yerine geçecek kişi olmaya uygundu (bkz. Yas.1:38; Yas.3:28; Yşu.1:5). Ayrıca askeri alandaki becerisi sayesinde, kırk yıl sonra Kenan topraklarının fatihi oldu.
17:10 Hur Kalev’in oğlu ve Buluşma Çadırı’nı yapan ustalardan biri olan Besalel’in (bkz. Çık.31:2-5) büyükbabası olabilir (bkz. 1Ta.2:19-20).
17:11 elini kaldırdıkça Tanrı’ya yardım ve güç için yalvardıkça (bkz. Çık.9:29’a ait not; ayrıca bkz. Çık.9:22; Çık.10:12; Çık.14:16).
17:14 Kayıtlar, uzun deri veya papirüs parçalarına mürekkeple (bkz. Yer.36:18) sütunlar halinde (bkz. Yer.36:23), bazen her iki yanına da yazılmak (bkz. Hez.2:10; Va.5:1) suretiyle tutulurdu. Tomar da denilen bu parçalar burulup rulo haline getirildikten sonra mühürlenirdi (bkz. Yşa.29:11; Dan.12:4; Va.5:1-2,Va.5:5,Va.5:9). Çeşitli boylarda tomarlar bulunurdu (bkz. Yşa.8:1; Va.10:2,Va.10:9-10). Kutsal Yazı tomarlarının uzunluğu, örneğin Yeşaya Kitabı 9 m civarındaydı (bkz. Luk.4:17). Tomarlarda yazılanları okumak, bir elle tomarı açarken öbür elle ruloyu açmayı gerektirdiğinden oldukça zahmetli bir işti (bkz. Yşa.34:4; Hez.2:10; Luk.4:17,Luk.4:20; Va.6:14). İsa Mesih’ten sonra birinci yüzyılda tomarın yerini kodeks (bugünkü şekliyle kitap) almaya başladı. Kodeksin, Kutsal Yazılar’ı çoğaltma ihtiyacını duyan birinci yüzyıl Hıristiyanları’nın icadı olduğu düşünülür. kayda geç Bkz. Çık.24:4; Çık.34:27-28; Say.33:2; Yas.28:58; Yas.29:20,Yas.29:21,Yas.29:27; Yas.30:10; Yas.31:9,Yas.31:19,Yas.31:22,Yas.31:24; ayrıca bkz. Giriş.
17:15 Yahve nissi ‘RAB sancağımdır’ anlamına gelen bu ifade, Musa’nın ellerini kaldırarak (bkz. Çık.17:11-12,Çık.17:16) yalvarışını ve Tanrı’nın halkını korurken sergilediği gücü çağrıştırır.

Videolar

Mısır'dan Çıkış Girişi

Mısır'dan Çıkış Kitabı, İsrail halkının yaklaşık 3 500 yıl önce köle oldukları Mısır'dan ayrılmalarını anlatır. Kitap dört ana bölüme ayrılabilir:

1. İsrailliler'in kölelikten kurtulması.
2. Sina Dağı'na yaptıkları yolculuk.
3. Tanrı'nın Sina Dağı'nda halkıyla yaptığı antlaşma.
(Bu antlaşma yaşamlarına ışık tutacak ahlaksal, sosyal ve dinsel yasaları içermekteydi.)
4. Tapınma yerinin yapımı, döşenmesi, Tanrı'ya tapınma, kâhinlerle ilgili yasalar.

Kitap, her şeyden önce Tanrı'nın halkını kölelikten kurtarıp geleceğe umutla bakan bir ulus kılmak için neler yaptığını anlatır.

Kitabın odağındaki kişi, Tanrı'nın halkını Mısır'dan çıkarmaya öncülük etsin diye seçtiği Musa'dır. 20. bölümde geçen On Buyruk kitabın en iyi bilinen konularındandır.

Ana Hatlar:

1:1-15:21 İsrailliler'in Mısır'dan kurtulması
a.1:1-22 Mısır'da kölelik
b.2:1-4:31 Musa'nın doğumu ve gençlik yılları
c.5:1-11:10 Musa'yla Harun'un firavuna meydan okuması
ç.12:1-15:21 Fısıh kurbanı ve Mısır'dan çıkış
15:22-18:27 Kamış Denizi'nden Sina Dağı'na göç
19:1-24:18 Sina Dağı'nda yapılan antlaşma
25:1-40:38 Buluşma Çadırı'yla tapınma kuralları
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş