Mısır'dan Çıkış 7:8-12:32

Harun'un Değneği Yılan Oluyor
8RAB Musa'yla Harun'a şöyle dedi: 9“Firavun size, ‘Bir mucize yapın’ dediğinde, söyle Harun'a, değneğini alıp firavunun önüne atsın. Değnek yılan olacak.”
10Böylece Musa'yla Harun firavunun yanına gittiler ve RAB'bin buyurduğu gibi yaptılar. Harun değneğini firavunla görevlilerinin önüne attı. Değnek yılan oluverdi. 11 Bunun üzerine firavun kendi bilgelerini, büyücülerini çağırdı. Mısırlı büyücüler de büyüleriyle aynı şeyi yaptılar. 12Her biri değneğini attı, değnekler yılan oldu. Ancak Harun'un değneği onların değneklerini yuttu. 13Yine de, RAB'bin söylediği gibi firavun inat etti ve Musa'yla Harun'u dinlemedi.
Kan Belası
14RAB Musa'ya, “Firavun inat ediyor, halkı salıvermeyi reddediyor” dedi, 15“Sabah git, firavun Nil'e inerken onu karşılamak için ırmak kıyısında bekle. Yılana dönüşen değneği eline al 16ve ona de ki, ‘Halkımı salıver, çölde bana tapsınlar, demem için İbraniler'in Tanrısı RAB beni sana gönderdi. Ama sen şu ana kadar kulak asmadın. 17 Benim RAB olduğumu şundan anla, diyor RAB. İşte, elimdeki değneği ırmağın sularına vuracağım, sular kana dönecek. 18Irmaktaki balıklar ölecek, ırmak leş gibi kokacak, Mısırlılar artık ırmağın suyunu içemeyecekler.’ ”
19Sonra RAB Musa'ya şöyle buyurdu: “Harun'a de ki, ‘Değneğini al ve elini Mısır'ın suları üzerine –ırmakları, kanalları, havuzları, bütün su birikintileri üzerine– uzat, hepsi kana dönsün. Bütün Mısır'da tahta ve taş kaplardaki sular bile kana dönecek.’ ”
20Musa'yla Harun RAB'bin buyurduğu gibi yaptılar. Harun firavunla görevlilerinin gözü önünde değneğini kaldırıp ırmağın sularına vurdu. Bütün sular kana dönüştü. 21Irmaktaki balıklar öldü, ırmak kokmaya başladı. Mısırlılar ırmağın suyunu içemez oldular. Mısır'ın her yerinde kan vardı.
22Mısırlı büyücüler de kendi büyüleriyle aynı şeyi yaptılar. RAB'bin söylediği gibi firavun inat etti ve Musa'yla Harun'u dinlemedi. 23Olanlara aldırmadan sarayına döndü. 24Mısırlılar içecek su bulmak için ırmak kıyısını kazmaya koyuldular. Çünkü ırmağın suyunu içemiyorlardı.
25RAB'bin ırmağı vurmasının üzerinden yedi gün geçti.
8
Kurbağa Belası
1RAB Musa'ya şöyle dedi: “Firavunun yanına git ve ona de ki, ‘RAB şöyle diyor: Halkımı salıver, bana tapsınlar. 2Eğer halkımı salıvermeyi reddedersen, bütün ülkeni kurbağalarla cezalandıracağım. 3Irmak kurbağalarla dolup taşacak. Kurbağalar çıkıp sarayına, yatak odana, yatağına, görevlilerinin ve halkının evlerine, fırınlarına, hamur teknelerine girecekler. 4Senin, halkının, bütün görevlilerinin üstüne sıçrayacaklar.’
5“Harun'a de ki, ‘Elindeki değneği ırmakların, kanalların, havuzların üzerine uzatıp kurbağaları çıkart; Mısır'ı kurbağalar kaplasın.’ ”
6Böylece Harun elini Mısır'ın suları üzerine uzattı; kurbağalar çıkıp Mısır'ı kapladı. 7Ancak büyücüler de kendi büyüleriyle aynı şeyi yaptılar ve ülkeye kurbağaları saldılar.
8Firavun Musa'yla Harun'u çağırtıp, “RAB'be dua edin, benim ve halkımın üzerinden kurbağaları uzaklaştırsın” dedi, “O zaman halkınızı RAB'be kurban kessinler diye salıvereceğim.”
9Musa, “Sen karar ver” diye karşılık verdi, “Bunu sana bırakıyorum. Kurbağalar senden ve evlerinden uzak dursun, yalnız ırmakta kalsınlar diye senin, görevlilerin ve halkın için ne zaman dua edeyim?”
10Firavun, “Yarın” dedi.
Musa, “Peki, dediğin gibi olsun” diye karşılık verdi, “Böylece bileceksin ki, Tanrımız RAB gibisi yoktur. 11Kurbağalar senden, evlerinden, görevlilerinden, halkından uzaklaşacak, yalnız ırmakta kalacaklar.”
12Musa'yla Harun firavunun yanından ayrıldılar. Musa RAB'bin firavunun başına getirdiği kurbağa belası için RAB'be feryat etti. 13RAB Musa'nın isteğini yerine getirdi. Kurbağalar evlerde, avlularda, tarlalarda öldüler. 14Kurbağaları yığın yığın topladılar. Ülke kokudan geçilmez oldu. 15Ancak firavun ülkenin rahatladığını görünce, RAB'bin söylediği gibi inatçılık etti ve Musa'yla Harun'u dinlemedi.
Sivrisinek Belası
16RAB Musa'ya şöyle dedi: “Harun'a de ki, ‘Değneğini uzatıp yere vur, yerdeki toz sivrisineğe dönüşsün, bütün Mısır'ı kaplasın.’ ” 17Öyle yaptılar. Harun elindeki değneği uzatıp yere vurunca, insanlarla hayvanların üzerine sivrisinekler üşüştü. Mısır'da yerin bütün tozu sivrisineğe dönüştü. 18Büyücüler de kendi büyüleriyle tozu sivrisineğe dönüştürmek istedilerse de başaramadılar. İnsanların, hayvanların üzerini sivrisinek kapladı.
19 Büyücüler firavuna, “Bu işte Tanrı'nın parmağı var” dediler. Ne var ki, RAB'bin söylediği gibi firavun inat etti, Musa'yla Harun'u dinlemedi.
At Sineği Belası
20RAB Musa'ya şöyle dedi: “Sabah erkenden kalk, firavun ırmağa inerken onu karşıla ve şöyle de: ‘RAB diyor ki, halkımı salıver, bana tapsınlar. 21Halkımı salıvermezsen senin, görevlilerinin, halkının, evlerinin üzerine at sineği yağdıracağım. Mısırlılar'ın evleri ve üzerinde yaşadıkları topraklar at sinekleriyle dolup taşacak.
22“ ‘Ama o gün halkımın yaşadığı Goşen bölgesinde farklı davranacağım. Orada at sineği olmayacak. Böylece bileceksin ki, bu ülkede RAB benim. 23Kendi halkımla senin halkın arasına fark koyacağım. Yarın bu belirti gerçekleşecek.’ ”
24RAB dediğini yaptı. Firavunun sarayına, görevlilerinin evlerine sürü sürü at sineği gönderdi. Mısır at sineği yüzünden baştan sona harap oldu.
25Firavun Musa'yla Harun'u çağırtıp, “Gidin, bu ülkede Tanrınız'a kurban kesin” dedi.
26Musa, “Bu doğru olmaz” diye karşılık verdi, “Çünkü Mısırlılar Tanrımız RAB'be kurban kesmeyi iğrenç sayıyorlar. İğrenç saydıkları bu şeyi gözlerinin önünde yaparsak bizi taşlamazlar mı? 27Tanrımız RAB'be kurban kesmek için, bize buyurduğu gibi üç gün çölde yol almalıyız.”
28Firavun, “Çölde Tanrınız RAB'be kurban kesmeniz için sizi salıveriyorum” dedi, “Yalnız çok uzağa gitmeyeceksiniz. Şimdi benim için dua edin.”
29Musa, “Yarın at sineklerini firavunun, görevlilerinin, halkının üzerinden uzaklaştırsın diye, yanından ayrılır ayrılmaz RAB'be dua edeceğim” dedi, “Yalnız firavun RAB'be kurban kesmek için halkın gitmesini önleyerek bizi yine aldatmamalı.”
30Musa firavunun yanından çıkıp RAB'be dua etti. 31RAB Musa'nın isteğini yerine getirdi; firavunun, görevlilerinin, halkının üzerinden at sineklerini uzaklaştırdı. Tek sinek kalmadı. 32Öyleyken, firavun bir kez daha inatçılık etti ve halkı salıvermedi.
9
Hayvanların Ölümü
1RAB Musa'ya şöyle dedi: “Firavunun yanına git ve ona de ki, ‘İbraniler'in Tanrısı RAB şöyle diyor: Halkımı salıver, bana tapsınlar. 2Salıvermeyi reddeder, onları tutmakta diretirsen, 3RAB'bin eli kırlardaki hayvanlarınızı –atları, eşekleri, develeri, sığırları, davarları– büyük kırıma uğratarak sizi cezalandıracak. 4RAB İsrailliler'le Mısırlılar'ın hayvanlarına farklı davranacak. İsrailliler'in hayvanlarından hiçbiri ölmeyecek.’ ”
5RAB zamanı da belirleyerek, “Yarın ülkede bunu yapacağım” dedi. 6Ertesi gün RAB dediğini yaptı: Mısırlılar'ın hayvanları büyük çapta öldü. Ama İsrailliler'in hayvanlarından hiçbiri ölmedi. 7Firavun adam gönderdi, İsrailliler'in bir tek hayvanının bile ölmediğini öğrendi. Öyleyken, inat etti ve halkı salıvermedi.
Çıban Belası
8RAB Musa'yla Harun'a, “Yanınıza iki avuç dolusu ocak kurumu alın” dedi, “Musa kurumu firavunun önünde göğe doğru savursun. 9Kurum bütün Mısır'ın üzerinde ince bir toza dönüşecek; ülkenin her yanındaki insanların, hayvanların bedenlerinde irinli çıbanlar çıkacak.”
10 Böylece Musa'yla Harun ocak kurumu alıp firavunun önünde durdular. Musa kurumu göğe doğru savurdu. İnsanlarda ve hayvanlarda irinli çıbanlar çıktı. 11Büyücüler çıbandan ötürü Musa'nın karşısında duramaz oldular. Çünkü bütün Mısırlılar'da olduğu gibi onlarda da çıbanlar çıkmıştı. 12RAB firavunu inatçı yaptı, RAB'bin Musa'ya söylediği gibi, firavun Musa'yla Harun'u dinlemedi.
Dolu Belası
13RAB Musa'ya şöyle dedi: “Sabah erkenden kalkıp firavunun huzuruna çık, de ki, ‘İbraniler'in Tanrısı RAB şöyle diyor: Halkımı salıver, bana tapsınlar. 14Yoksa bu kez senin, görevlilerinin, halkının üzerine bütün belalarımı yağdıracağım. Öyle ki, bu dünyada benim gibisi olmadığını öğrenesin. 15Çünkü elimi kaldırıp seni ve halkını salgın hastalıkla vurmuş olsaydım, yeryüzünden silinmiş olurdun. 16 Gücümü sana göstermek, adımı bütün dünyaya tanıtmak için seni ayakta tuttum. 17Hâlâ halkımı salıvermiyor, onlara üstünlük taslıyorsun. 18Bu yüzden, yarın bu saatlerde Mısır'a tarihinde görülmemiş ağır bir dolu yağdıracağım. 19Şimdi buyruk ver, hayvanların ve kırda neyin varsa hepsi sığınaklara konsun. Dolu yağınca, eve getirilmeyen, kırda kalan bütün insanlarla hayvanlar ölecek.’ ”
20Firavunun görevlileri arasında RAB'bin uyarısından korkanlar köleleriyle hayvanlarını çabucak evlerine getirdiler. 21RAB'bin uyarısını önemsemeyenler ise köleleriyle hayvanlarını tarlada bıraktı.
22RAB Musa'ya, “Elini göğe doğru uzat” dedi, “Mısır'ın her yerine, insanların, hayvanların, kırdaki bütün bitkilerin üzerine dolu yağsın.” 23Musa değneğini göğe doğru uzatınca RAB gök gürlemeleri ve dolu gönderdi. Yıldırım düştü. RAB Mısır'a dolu yağdırdı. 24 Şiddetli dolu yağıyor, sürekli şimşek çakıyordu. Mısır Mısır olalı böylesi bir dolu görmemişti. 25Dolu Mısır'da insandan hayvana dek kırdaki her şeyi, bütün bitkileri mahvetti, bütün ağaçları kırdı. 26Yalnız İsrailliler'in yaşadığı Goşen bölgesine dolu düşmedi.
27Firavun Musa'yla Harun'u çağırtarak, “Bu kez günah işledim” dedi, “RAB haklı, ben ve halkım haksızız. 28RAB'be dua edin, yeter bu gök gürlemeleri ve dolu. Sizi salıvereceğim, artık burada kalmayacaksınız.”
29Musa, “Kentten çıkınca, ellerimi RAB'be uzatacağım” dedi, “Gök gürlemeleri duracak, artık dolu yağmayacak. Böylece dünyanın RAB'be ait olduğunu bileceksin. 30Ama biliyorum, sen ve görevlilerin RAB Tanrı'dan hâlâ korkmuyorsunuz.”
31Keten ve arpa mahvolmuştu; çünkü arpa başak vermiş, keten çiçek açmıştı. 32Ama buğday ve kızıl buğday henüz bitmediği için zarar görmemişti.
33Musa firavunun yanından ayrılıp kentten çıktı. Ellerini RAB'be uzattı. Gök gürlemesi ve dolu durdu, yağmur dindi. 34Firavun yağmurun, dolunun, gök gürlemesinin kesildiğini görünce, yine günah işledi. Hem kendisi, hem görevlileri inat ettiler. 35RAB'bin Musa aracılığıyla söylediği gibi, firavun inat ederek İsrailliler'i salıvermedi.
10
Çekirge Belası
1RAB Musa'ya, “Firavunun yanına git” dedi, “Belirtilerimi aralarında göstermek için firavunla görevlilerini inatçı yaptım. 2Mısır'la nasıl alay ettiğimi, aralarında gösterdiğim belirtileri sen de çocuklarına, torunlarına anlat ki, benim RAB olduğumu bilesiniz.”
3Musa'yla Harun firavunun yanına varıp şöyle dediler: “İbraniler'in Tanrısı RAB diyor ki, ‘Ne zamana dek alçakgönüllü olmayı reddedeceksin? Halkımı salıver, bana tapsınlar. 4Halkımı salıvermeyi reddedersen, yarın ülkene çekirgeler göndereceğim. 5Yeryüzünü öylesine kaplayacaklar ki, toprak görünmez olacak. Doludan kurtulan ürünlerinizi, kırda biten bütün ağaçlarınızı yiyecekler. 6Evlerine, bütün görevlilerinin, bütün Mısırlılar'ın evlerine çekirge dolacak. Ne babaların, ne ataların ömürlerince böylesini görmediler.’ ” Sonra Musa dönüp firavunun yanından ayrıldı.
7Görevlileri firavuna, “Ne zamana dek bu adam bize tuzak kuracak?” dediler, “Bırak gitsinler, Tanrıları RAB'be tapsınlar. Mısır harap oldu, hâlâ anlamıyor musun?”
8Böylece, Musa'yla Harun'u firavunun yanına geri getirdiler. Firavun, “Gidin, Tanrınız RAB'be tapın” dedi, “Ama kimler gidecek?”
9Musa, “Genç, yaşlı hep birlikte gideceğiz” dedi, “Oğullarımızı, kızlarımızı, davarlarımızı, sığırlarımızı yanımıza alacağız. Çünkü RAB'be bayram yapmalıyız.”
10Firavun, “Alın çoluk çocuğunuzu, gidin gidebilirseniz, RAB yardımcınız olsun!” dedi, “Bakın, kötü niyetiniz ne kadar açık. 11Olmaz. Yalnız erkekler gidip RAB'be tapsın. Zaten istediğiniz de bu.” Sonra Musa'yla Harun firavunun yanından kovuldular.
12RAB Musa'ya, “Elini Mısır'ın üzerine uzat” dedi, “Çekirge yağsın; ülkenin bütün bitkilerini, doludan kurtulan her şeyi yesinler.”
13Musa değneğini Mısır'ın üzerine uzattı. Bütün o gün ve gece RAB ülkede doğu rüzgarı estirdi. Sabah olunca da doğu rüzgarı çekirgeleri getirdi. 14 Mısır'ın üzerinde uçuşan çekirgeler ülkeyi boydan boya kapladı. Öyle çoktular ki, böylesi hiçbir zaman görülmedi, kuşaklar boyu da görülmeyecek. 15Toprağın üzerini öyle kapladılar ki, ülke kapkara kesildi. Bütün bitkileri, dolunun zarar vermediği ağaçlarda kalan meyvelerin hepsini yediler. Mısır'ın hiçbir yerinde, ne ağaçlarda, ne de kırdaki bitkilerde yeşillik kalmadı.
16Firavun acele Musa'yla Harun'u çağırttı. “Tanrınız RAB'be ve size karşı günah işledim” dedi, 17“Lütfen bir kez daha günahımı bağışlayın ve Tanrınız RAB'be dua edin; bu ölümcül belayı üzerimden uzaklaştırsın.”
18Musa firavunun yanından çıkıp RAB'be dua etti. 19RAB rüzgarı çok şiddetli batı rüzgarına döndürdü. Rüzgar çekirgeleri sürükleyip Kamış Denizi'ne döktü. Mısır'da tek çekirge kalmadı. 20Ama RAB firavunu inatçı yaptı. Firavun İsrailliler'i salıvermedi.
Karanlık Belası
21 RAB Musa'ya, “Elini göğe doğru uzat” dedi, “Mısır'ı hissedilebilir bir karanlık kaplasın.” 22Musa elini göğe doğru uzattı, Mısır üç gün koyu karanlığa gömüldü. 23Üç gün boyunca kimse kimseyi göremez, yerinden kımıldayamaz oldu. Yalnız İsrailliler'in yaşadığı yerler aydınlıktı.
24Firavun Musa'yı çağırttı. “Gidin, RAB'be tapın” dedi, “Yalnız davarlarınızla sığırlarınız alıkonacak. Çoluk çocuğunuz sizinle birlikte gidebilir.”
25Musa, “Ama Tanrımız RAB'be kurban kesmemiz için bize kurbanlık ve yakmalık sunular da vermelisin” diye karşılık verdi, 26“Hayvanlarımızı da yanımıza almalıyız. Bir tırnak bile kalmamalı burada. Çünkü Tanrımız RAB'be tapmak için bazı hayvanları kullanacağız. Oraya varmadıkça hangi hayvanları RAB'be sunacağımızı bilemeyiz.”
27Ancak RAB firavunu inatçı yaptı, firavun İsrailliler'i salıvermeye yanaşmadı. 28Musa'ya, “Git başımdan” dedi, “Sakın bir daha karşıma çıkma. Yüzümü gördüğün gün ölürsün.”
29Musa, “Dediğin gibi olsun” diye karşılık verdi, “Bir daha yüzünü görmeyeceğim.”
11
İlk Doğan Çocukların Ölümü
1RAB Musa'ya, “Firavunun ve Mısır'ın başına bir bela daha getireceğim” dedi, “O zaman gitmenize izin verecek, sizi buradan adeta kovacak. 2Halkına söyle, kadın erkek herkes komşusundan altın, gümüş eşya istesin.” 3RAB İsrail halkının Mısırlılar'ın gözünde lütuf bulmasını sağladı. Musa da Mısır'da, firavunun görevlilerinin ve halkın gözünde çok büyüdü.
4Musa firavuna şöyle dedi: “RAB diyor ki, ‘Gece yarısı Mısır'ı boydan boya geçeceğim. 5Tahtında oturan firavunun ilk çocuğundan, değirmendeki kadın kölenin ilk çocuğuna kadar, hayvanlar dahil Mısır'daki bütün ilk doğanlar ölecek. 6Bütün Mısır'da benzeri ne görülmüş, ne de görülecek büyük bir feryat kopacak. 7İsrailliler'e ya da hayvanlarına bir köpek bile havlamayacak.’ O zaman RAB'bin İsrailliler'le Mısırlılar'a nasıl farklı davrandığını anlayacaksınız. 8Bu görevlilerinin hepsi gelip önümde eğilecek, ‘Sen ve seni izleyenler, gidin!’ diyecekler. Ondan sonra gideceğim.” Musa firavunun yanından büyük bir öfkeyle ayrıldı.
9RAB Musa'ya, “Mısır'da şaşılası işlerim çoğalsın diye firavun sizi dinlemeyecek” demişti. 10Musa'yla Harun firavunun önünde bütün bu şaşılası işleri yaptılar. Ama RAB firavunu inatçı yaptı. Firavun İsrailliler'i ülkesinden salıvermedi.
12
Fısıh Bayramı
1-2 RAB Mısır'da Musa'yla Harun'a, “Bu ay sizin için ilk ay, yılın ilk ayı olacak” dedi, 3“Bütün İsrail topluluğuna bildirin: Bu ayın onunda herkes ailesine göre kendi ev halkına birer kuzu[a] alacak. 4Eğer bir kuzu bir aileye çok geliyorsa, aile bireylerinin sayısı ve herkesin yiyeceği miktar hesaplanacak ve aile kuzuyu en yakın komşusuyla paylaşabilecek. 5Koyun ya da keçilerden seçeceğiniz hayvan kusursuz, erkek ve bir yaşında olmalı. 6Ayın on dördüne kadar ona bakacaksınız. O akşamüstü bütün İsrail topluluğu hayvanları boğazlayacak. 7Hayvanın kanını alıp, etin yeneceği evin yan ve üst kapı sövelerine sürecekler. 8O gece ateşte kızartılmış et mayasız ekmek ve acı otlarla yenmelidir. 9Eti çiğ veya haşlanmış olarak değil, başı, bacakları, bağırsakları ve işkembesiyle birlikte kızartarak yiyeceksiniz. 10Sabaha kadar bitirmelisiniz. Artakalan olursa, sabah ateşte yakacaksınız. 11Eti şöyle yemelisiniz: Beliniz kuşanmış, çarıklarınız ayağınızda, değneğiniz elinizde olmalı. Eti çabuk yemelisiniz. Bu RAB'bin Fısıh kurbanıdır.
12“O gece Mısır'dan geçeceğim. Hem insanların hem de hayvanların bütün ilk doğanlarını öldüreceğim. Mısır'ın bütün ilahlarını yargılayacağım. Ben RAB'bim. 13Bulunduğunuz evlerin üzerindeki kan sizin için belirti olacak. Kanı görünce üzerinizden geçeceğim[b]. Mısır'ı cezalandırırken ölüm saçan size hiçbir zarar vermeyecek. 14Bu gün sizin için anma günü olacak. Bu günü RAB'bin bayramı olarak kutlayacaksınız. Gelecek kuşaklarınız boyunca sürekli bir kural olarak bu günü kutlayacaksınız.”
Mayasız Ekmek Bayramı
(Lev.23:4-8; Say.28:16-25; Yas.16:1-8)
15“Yedi gün mayasız ekmek yiyeceksiniz. İlk gün evlerinizden mayayı kaldıracaksınız. Kim bu yedi gün içinde mayalı bir şey yerse, İsrail'den atılacaktır. 16Birinci ve yedinci günler kutsal toplantı yapacaksınız. O günler hiçbir iş yapılmayacak. Herkes yalnız kendi yiyeceğini hazırlayacak. 17Mayasız Ekmek Bayramı'nı kutlayacaksınız, çünkü sizi ordular halinde o gün Mısır'dan çıkardım. Bu günü kalıcı bir kural olarak kuşaklarınız boyunca kutlayacaksınız. 18Birinci ayın on dördüncü gününün akşamından yirmi birinci gününün akşamına kadar mayasız ekmek yiyeceksiniz. 19Evlerinizde yedi gün maya bulunmayacak. Mayalı bir şey yiyen yerli yabancı herkes İsrail topluluğundan atılacaktır. 20Mayalı bir şey yemeyeceksiniz. Yaşadığınız her yerde mayasız ekmek yiyeceksiniz.”
İlk Fısıh Bayramı
21Musa İsrail'in bütün ileri gelenlerini çağırtarak onlara şöyle dedi: “Hemen gidin, aileleriniz için kendinize davarlar seçip Fısıh kurbanı olarak boğazlayın. 22Bir demet mercanköşkotu alın, leğendeki kana batırıp kanı kapılarınızın yan ve üst sövelerine sürün. Sabaha kadar kimse evinden çıkmasın. 23 RAB Mısırlılar'ı öldürmek için gelecek, kapılarınızın yan ve üst sövelerindeki kanı görünce üzerinden geçecek, ölüm saçanın evlerinize girip sizi öldürmesine izin vermeyecek.
24“Sen ve çocukların kalıcı bir kural olarak bu olayı kutlayacaksınız. 25RAB'bin size söz verdiği topraklara girdiğiniz zaman bu töreye uyacaksınız. 26Çocuklarınız size, ‘Bu törenin anlamı nedir?’ diye sorduklarında, 27‘Bu RAB'bin Fısıh kurbanıdır’ diyeceksiniz, ‘Çünkü RAB Mısırlılar'ı öldürürken evlerimizin üzerinden geçerek bizi bağışladı.’ ” İsrailliler eğilip tapındılar. 28Sonra gidip RAB'bin Musa'yla Harun'a verdiği buyruğu eksiksiz uyguladılar.
29 Gece yarısı RAB tahtında oturan firavunun ilk çocuğundan zindandaki tutsağın ilk çocuğuna kadar Mısır'daki bütün insanların ve hayvanların ilk doğanlarını öldürdü. 30O gece firavunla görevlileri ve bütün Mısırlılar uyandı. Büyük feryat koptu. Çünkü ölüsü olmayan ev yoktu.
Mısır'dan Çıkış
31Aynı gece firavun Musa'yla Harun'u çağırttı ve, “Kalkın!” dedi, “Siz ve İsrailliler halkımın arasından çıkıp gidin, istediğiniz gibi RAB'be tapın. 32Dediğiniz gibi davarlarınızı, sığırlarınızı da alın götürün. Beni de kutsayın!”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:1-18:27 Bu bölümler, kitabın ikinci ana kısmını oluşturur. Bu kısımda, koyun güden Musa’nın Tanrı halkını gütmeye çağrılması (krş. Davut, 2Sa.7:8), Mısır üzerine gönderilen belalar, İsrailliler’in Mısır’dan çıkışı (Fısıh Bayramı, denizden geçiş) ve Sina Dağı’na yolculuk konuları yer alır.
7:9-10 yılan Bu sözcüğün İbranicesi, Çık.4:3’te “yılan” diye çevrilen sözcükten farklıdır (bkz. “canavar”, Mez.74:13).
7:11 bilgelerini, büyücülerini Bkz. Yar.41:8’e ait not. Eski Yahudi kaynaklarına göre, Musa’ya karşı gelen iki büyücünün adları Yannis’le Yambris’tir (bkz. 2Ti.Yar.3:8; ilkinin adı Kumran Tomarları’nda geçer). Mısırlı büyücüler de büyüleriyle Ya el çabukluğuyla ya da cinlerin yardımıyla.
7:12 Harun’un değneği... yuttu Tanrı’nın firavuna ve Mısır’ın tanrılarına olan üstünlüğünün göstergesidir.
7:13 inat etti Firavun Tanrı’yı ve sözlerini ciddiye almayı ısrarla reddeder (ayrıca bkz. Çık.4:21’e ait not).
7:14-10:29 İlk dokuz bela, üçer beladan oluşan üç gruba ayrılır (Çık.7:14-8:19; Çık.8:20-9:12; Çık.9:13-10:29). İlk üç bela firavunun meydan okumasına bir yanıt niteliğindedir: Firavun RAB’bin kim olduğunu öğrenir (Çık.7:17). İkinci üç bela RAB’bin sadece İsrail’in Tanrısı değil, Mısır’da da etkin ve egemen RAB olduğunu gösterir (Çık.8:22). Üçüncü üç bela ise RAB’bin eşsiz olduğunu vurgular (Çık.9:14). Bu amaçlar hem firavun ve Mısırlılar’a hem de İsrail’e yöneliktir. Bazı uzmanlara göre, bunlar Tanrı’nın doğrudan yaptığı mucizelerdir. Bazıları ise, Tanrı’nın doğaüstü müdahalesinin olayların zamanlamasına (tüm şartların bir araya gelmesini sağlayarak) ve yoğunluğuna yöneliktir.
7:17 ı rmağın sularına... kana dönecek Bkz. Mez.78:44; Mez.105:29. Bazı uzmanlara göre, Tanrı burada ırmağı doğrudan kana döndürmüştür. Bazıları ise bunun, doğa olaylarının mucizevî biçimde uygun zamanda gerçekleşmesiyle görüldüğüne inanır. Buna göre, Mısır’ın can damarı olan Nil Irmağı, yıllık seller sonucu kabardığı bir dönemde Etiyopya’dan gelen olağanüstü miktarda kırmızı tortu ve yosun nedeniyle kan rengine dönmüş olabilir; bunun tam Musa’nın değneğini suya değdirdiği anda gerçekleşmesi, olanların Tanrı’nın müdahalesi sonucu gerçekleştiğini kanıtlar (bkz. Bilgi Kutusu: Mucizeler, s.1393).
7:19 Değneğini Harun bunu Musa adına yapıyordu (bkz. Çık.7:17). tahta ve taş kaplardaki Bazılarına göre bu bela, tahtadan, kilden ya da taştan yapılmış putlarda hayat bulduğuna inandıkları ilahlara tapan Mısırlılar’ın bu inanışını yermek amacını taşır (bkz. Çık.12:12; Yas.29:16-17).
7:20 Nil Irmağı’nın yaşam veren sularına bağımlı olan Mısırlılar bu ırmağı Hapi adıyla ilahlaştırmış, onuruna şükran ilahileri de bestelemişlerdi (bkz. Çık.7:19’a ait not).
7:24 içecek su... kıyısını kazmaya Irmağın kıyısındaki kumlu topraklardan süzülen su içilebilirdi.
8:2 bütün ülkeni kurbağalarla cezalandıracağım Kurbağa, eski Mısır’da doğum yapan kadınlara yardım ettiğine inanılan tanrıça Heket olarak ilahlaştırılmıştı. Kurbağa yaşamın ve yenilenmenin simgesiydi.
8:3 Kurbağalar Nil Irmağı’ndan çıkıp tüm ülkeyi kaplar. Tanrı bu mucizeyi doğrudan veya Etiyopya’dan gelen, ırmağı kirleterek balıkları öldüren bakteri yüklü yosunlar aracılığıyla gerçekleştirmiş olabilir (krş. Çık.7:17’ye ait not).
8:13 RAB Musa’nın isteğini yerine getirdi Bkz. örn. Çık.8:31; 1Sa.12:18; 1Kr.18:42-45;Amo.7:1-6. Kurbağalar... öldüler Muhtemelen Nil Irmağı’na yayılan bakteriden etkilenmişlerdi (bkz. Çık.8:3’e ait not).
8:15 inatçılık etti Bkz. Çık.7:13’e ait not.
8:16 yerdeki toz sivrisineğe dönüşsün Sivrisinekler, sonbaharın sonlarında Mısır’ın suyla kaplanmış tarlalarında ürerdi. Burada Tanrı’nın doğrudan yaratması da söz konusu olabilir, doğal süreci hızlandırması da. Her durumda sivrisineklerin çokluğu ve zamanlama mucizevidir (bkz. örn. Yar.13:16; krş. Çık.7:17’ye ait not).
8:19 Tanrı’nın parmağı Krş. Çık.9:3 ile Yşa.51:9 ve ilgili not; Yşa.31:18; Mez.8:3; bkz. Luk.11:20.
8:20 firavun ırmağa inerken Firavun ırmağın kıyısına ya bir mabette tapınmak ya da daha önce kızının yaptığı gibi, yıkanmak amacıyla iniyordu (Çık.2:5; ayrıca bkz. Çık.7:15).
8:21 atsineği yağdıracağım Nil Irmağı’nın çekilmesiyle oluşan balçıkta hızla çoğalmış olmalıdırlar.
8:22 farklı davranacağım Bkz. Çık.33:16. Tanrı, Mısır’ı cezalandırırken kendi halkını atsineği, hayvanların ölümü (Çık.9:4,Çık.9:6), dolu (bkz. Çık.9:26), karanlık (bkz. Çık.10:23), ilk doğanların ölümü (bkz. Çık.11:7) ve muhtemelen çıban ve çekirge (bkz. Çık.9:11; Çık.10:6) belalarından esirgeyerek İsrail halkıyla firavunun halkı arasında bir fark olduğunu göstermiştir (Çık.8:23). Goşen Bkz. Yar.45:10 ve ilgili not.
8:23 belirti Bkz. Çık.4:8 ve ilgili not.
8:26 Mısırlılar... iğrenç sayıyorlar Bkz. Yar.46:34; ayrıca bkz. Yar.43:32 ve ilgili not.
8:31 RAB Musa’nın isteğini yerine getirdi Bkz. Çık.8:13’e ait not.
9:3 RAB’bin eli Bkz. Çık.8:19’a ait not. hayvanlarınızı... büyük kırıma Dördüncü bela olarak ortaya çıkan atsinekleri (bkz. Çık.8:21’e ait not) muhtemelen hayvanlara bulaşacak bir tür bakteri taşıyordu (bkz. Çık.8:13’e ait not; krş. Çık.7:17’ye ait not). Bu durum, hayvancılığa dayalı olan ekonomiye ve orduya büyük bir yıkım getirecektir. Mısırlılar, aralarında boğa ilahlarApis ile Mnevis, inek başlı ilah Hator ve koç başlı ilah Hnum olmak üzere pek çok hayvan başlı ilaha tapıyordu. Böylece Mısır inançlarının bir hiç olduğu tekrar gözler önüne seriliyordu (bkz. Çık.7:19’a ait not). develeri Bkz. Yar.12:16’ya ait not.
9:4 farklı Bkz. Çık.8:22’ye ait not.
9:5 Yarın Tanrı’dan korkan ve uyarıları dikkate alan Mısırlılar’a hayvanlarını kırlardan getirmeleri için zaman vermek amacıyla (bkz. Çık.9:20).
9:6 Mısırlılar’ın hayvanları Sadece kırda bırakılan hayvanlar (bkz. Çık.9:19-21).
9:8 ocak İsrail’in esaretini simgeleyen ocak, burada muhtemelen bir tuğla fırınıydı (bkz. Çık.1:14; Çık.5:7-19). Aynı sözcük, Yar.19:28’de Sodom ve Gomora’nın yıkılmasıyla ilgili bir benzetme olarak geçer. ocak kurumu alın... göğe doğru savursun Bu simgesel eylemle, hastalığı gönderenin RAB olduğu bir kere daha vurgulanır. Kurumun savrulması, ayrıca çıban belasının çok yaygın ve çıbanların siyah renkli olacağını ima ediyor olabilir.
9:9 insanların, hayvanların Kırdaki hayvanları etkileyen salgın, öbür hayvanlarla birlikte Mısır halkına da sıçradı. çıbanlar Muhtemelen şarbon benzeri bir virüsten (Çık.9:1-7’de hayvanları vuran salgının bir çeşidi) ötürü deri üzerinde irinli şişliklere dönüşen siyah, yakıcı bir apse.
9:11 Büyücüler... duramaz oldular Mısır çıbanı (Yas.28:27), dizleri ve bacakları etkiliyordu (bkz. Yas.28:35).
9:12 RAB firavunu inatçı yaptı Bkz. Çık.4:21’e ait not.
9:16 Firavun bu yetkiye açıkça karşı koyarak Tanrı’nın yargısına uğramaktaydı. Pavlus bu ayeti, Tanrı’nın mutlak yetkisini tasvir etmek üzere alıntılar (bkz. Rom.9:17).
9:18 dolu yağdıracağım Bkz. Çık.9:31-32’ye ait not.
9:19-21 Bkz. Çık.9:6’ya ait not.
9:19 Tanrı, uyarılarını dikkate alan Mısır halkına da beladan kurtulmaları için bir fırsat sağlamış olmaktadır (ayrıca bkz. Yun.4:11’e ait not).
9:27 Bu kez günah işledim Artık RAB’bin inkâr edilemez gücü ve ihtişamıyla karşı karşıya kalan firavun ilk kez günahlılığını kabul eder.
9:29 ellerimi RAB’be uzatacağım ‘Dua edeceğim’ anlamında (bkz. 1Kr.8:22,1Kr.8:38,1Kr.8:54; Ezr.9:5; Mez.44:20; Mez.88:9; Mez.143:6; 1Ti.2:8).
9:30 RAB T anrı’dan Bkz. Yar.2:4’e ait not.
9:31-32 Bu açıklamadan, dolu belasının Ocak veya Şubat ayında gerçekleştiği anlaşılır.
9:32 kızıl buğday Eski Mısır tapınaklarında, normal buğdayla aynı cinsten olan kızıl buğday tohumlarına rastlanmıştır. Bu tür, asıl buğdaya kıyasla daha düşük kalitede olduğu halde kuru topraklarda iyi yetişir.
10:2 çocuklarına, torunlarına anlat Tanrı’nın kurtarışıyla ilgili anılar, kuşaktan kuşağa aktarılarak canlı tutulmalıydı (bkz. Çık.12:26-27; Çık.13:8,Çık.13:14-15; Yas.4:9; Mez.77:11-20; Mez.78:4-6,Mez.78:43-53; Mez.105:2 6-38; Mez.106:7-12; Mez.114:1-3; Mez.135:8-9; Mez.136:10-15).
10:4 çekirgeler göndereceğim Bkz. Çık.10:13. Mart ve nisan aylarında esen güçlü doğu rüzgârları, zaman zaman beraberinde ekinleri yiyip tüketen milyonlarca (elli milyon çekirge bir kilometre karelik alanda, bir gecede yaklaşık yüz bin ton bitki tüketebilir) çekirge getirirdi. Bu olayın da öncekiler gibi RAB’bin uyardığı zaman gerçekleşmesi, mucize olduğunu gösterir (bkz. Çık.7:17’ye ait not). Büyük korku yaratan bu çekirge istilaları, eski çağlarda Tanrı’nın yargısının güçlü bir simgesiydi (bkz. Yoe.1:4-7; Yoe.2:1-11; Amo.7:1-3).
10:7 Ne zamana dek...? Musa’nın sorusuna (Çık.10:3) tezattır.
10:10 RAB yardımcınız olsun Muhtemelen alaycı bir tonla söylenmiştir.
10:11 Yalnız erkekler gidip Kadın ve çocukların gitmesine izin vermemesinin amacı, erkekleri geri dönmeye mecbur bırakmaktı.
10:13 doğu rüzgarı Bkz. Çık.10:4’e ait not.
10:19 RAB rüzgarı... döndürdü Bkz. Çık.10:4; Çık.14:21; Mez.104:4 ve ilgili notlar; krş. Mat.8:23-27.
10:21 Mısır’ı hissedilebilir bir karanlık kaplasın Üçüncü ve altıncı belalar gibi, dokuzuncu bela da firavuna önceden bildirilmedi. Bu karanlık, ya doğrudan bir mucizedir ya da her yıl baharın ilk aylarında çöl yönünden esen kum fırtınasının alışılmadık bir şiddette olmasından ötürü yaşanmış olabilir (krş. Çık.7:17). Ka ranlık belası, firavun ve görevlilerine olduğu kadar Mısır’ın en önemli ilahlarından biri olan güneş tanrısı Ra’ya inananlara yönelikti.
11:1 sizi buradan adeta kovacak İbranice metin ayrıca “seni hediyelerle yüklü bir gelin gönderir gibi gönderecek” ş eklinde yorumlanabilir.
11:5 Mısır’daki bütün ilk doğanlar ölecek Bkz. Mez.78:51; Mez.105:36; Mez.135:8; Mez.136:10.Ailenin soyu ilk doğan oğula bağlı olduğu için ölmesi en ağır beladır. Mısır halkının tamamı bu cezaya uğrayacaktır. Sadece ilk doğan oğulların ölmesi, bu belanın bir rastlantı sonucu değil, RAB’bin mucizevi şekilde gönderdiği bir ceza olduğunu kanıtlar. değirmendeki kadın kölenin İş ler arasında en aşağı görülenidir (bkz. Yşa.47:2).
11:7 farklı Bkz. Çık.8:22’ye ait not.
11:8 Musa... büyük bir öfkeyle Musa’nın firavunun ilk oğlunun öleceğini bildirmesi RAB’bin, kulu Musa’ya yapılan ölüm tehdidine verdiği yanıttır (Çık.10:28).
12:2 Bu ay... ilk ay İsrail’de kullanılan dini takvimin başladığı ay. Eski Ortadoğu’da yeni yıl bayramları, yeni mevsimle birlikte başlardı. Bu ayın yeni yılın başlangıcı olarak belirlenmesi İsrail halkına, Tanrı’nın halkı olarak sahip oldukları yeni yaşamın, Tanrı’nın onları Mısır’dan kurtarmasına dayandığını hatırlatır. Kenanlılar’ın bu aya verdiği adAviv’di (bkz. Çık.13:4; Çık.23:15; Çık.34:18; Yas.16:1). Daha sonraları Babilliler’in verdiği Nisan adı kullanılmaya başlandı (bkz. Neh.2:1; Est.3:7). İsrailliler’in sonbaharla başlayan zirai takvimi (bkz. Çık.23:16’ya ait not), krallık dönemi boyunca halkın kullandığı ulusal takvim olarak ağırlık kazandı. Her iki (ulusal ve dini) takvim, sürgünden sonrasına kadar birlikte kullanılmaya devam etti. Günümüzde Yahudiler’in dini takvim yılbaşısı sonbaharda başlar.
12:3-4 İbranice’den “kuzu” olarak çevrilen sözcük ‘oğlak’ anlamına da gelebilir.
12:5 hayvan kusursuz Bkz. Lev.22:18-25; krş. 1Pe.1:19.
12:6 akşamüstü İbranicesi, ya ikindiyle günbatımı arasındaki ya da günbatımıyla akşam karanlığı arasındaki zaman dilimi anlamındadır. Şabat Günü ile öbür kutsal günlerin başlangıç zamanları hakkındaki tartışmalar bu belirsizlikten kaynaklanır.
12:7 kanını Bir yaşamın karşılığında bir başkasının verilmesi anlamına gelen kefareti temsil eder (bkz. Yar.9:4-6; Lev.17:11 ve ilgili notlar). İsrail halkının Mısır’ın başına gelecek cezadan yalnızca bir kurban aracılığıyla kurtulabileceği gibi, günümüzde de insan Tanrı’nın gazabından İsa Mesih’in günahlara karşılık ölen son kurban olduğuna iman ederek kurtulabilir (bkz. İbr.9:22; 1Yu.1:7).
12:8 mayasız ekmek Halkın Mısır’ı aceleyle terk edişini hatırlatacaktır (bkz. Çık.12:11,Çık.12:39; Yas.16:3; ayrıca bkz. Yar.19:3’e ait not). acı otlarla Acı marul, hindiba gibi acımsı bitkiler, ilk olarak Mısır’da yetiştirilmiştir. Bunların yenmesi, Mısır’da kölelikle geçen acı dolu yılları hatırlatacaktır (bkz. Çık.1:14 ve ilgili not).
12:9 kızartarak Göçebe çobanlar eti bu yöntemle pişirirdi.
12:11 Fısıh Bkz. Çık.12:13,Çık.12:23,Çık.12:27. Fısıh diye çevrilen İbranice “Pesah” sözcüğü, ‘dokunmadan, zarar vermeden geçmek, korumak’ anlamına gelir. RAB kurban kanıyla işaretlenmiş evlerde yaşayanların canını esirgeyecek, onlara dokunmadan geçecektir. Bu “geçiş” olayı Fısıh Bayramı olarak kutlanmaktadır.
12:12 Mısır’ın bütün ilahlarını yargılayacağım Bazıları zaten yargılanmıştır (bkz. Çık.7:19; Çık.8:2; Çık.9:3; Çık.10:21’e ait notlar). Bundan sonra da, bu ilahların, yaklaşan kıyımı durdurmakta aciz kaldıkları gösterilecek ve ilahlara benzetilen birçok hayvan öldürülecektir.
12:13 belirti... geçeceğim RAB’bin, kurban kanıyla işaretlenmiş olan evlerdekileri esirgeyip üzerinden geçmesi (fısıh), Tanrı’nın merhametinin göstergesiydi (bkz. Çık.12:11’e ait not); belalar ise, firavun ve halkının cezalandırılmakta olduğunun göstergesiydi (bkz. Çık.4:3 ve ilgili not; Çık.8:23).
12:14 Fısıh Günü’nün kutlanması Kutsal Kitap boyunca çok sayıda ayetle vurgulanır (bkz. Say.9:1-5; Yşu.5:10; 2Kr.23:21-23; 2Ta.30:1-27; 2Ta.35:1-19; Ezr.6:19-22; Luk.2:41-43; Yu.2:13,Yu.2:23; Yu.6:4; Yu.11:55-12:1).
12:15 evlerinizden mayayı kaldıracaksınız Dindar Yahudiler bugün de, Fısıh Günü’nden önce, evlerinde mayalanmış ekmekten düşen kırıntıları bile temizlerler. “Maya” sözcüğü daha sonraları, ikiyüzlülük (Luk.12:1; krş. Mar.8:15 ve ilgili not), kin ve kötülükle ilgili (1Ko.5:8; bkz. ilgili not) örneklerde görüleceği gibi, günahın bir simgesi olarak da kullanılacaktır. İsrail’den atılacaktır Böyleleri, RAB’bin antlaşma halkının (İsrail halkının) arasından ölüm cezası (bkz. örn. Çık.31:14; Lev.20:2-3) veya uzaklaştırma yollarıyla atılacaktır (ayrıca bkz. Yar.17:14’e ait not).
12:17 Mayasız Ekmek Bayramı’nı Fısıh yemeğiyle başlar ve yedi gün sürer (bkz. Çık.12:18-19; ayrıca bkz. Mar.14:12 ve ilgili not). ordular Bkz. Çık.6:26’ya ait not.
12:21 Fısıh kurbanı Bkz. Çık.12:7,Çık.12:11,Çık.12:13,Çık.12:26’ ya ait notlar. İsrail halkının Mısır’dan ayrılmadan önce sundukları kurbandır. Bu kurban, gelecek olan ve tüm insanların günahına karşılık kurban olacak Mesih’i simgeler. Bu yüzden İsa Mesih, ilk ve son kez (İbr.7:27) kurban edilen Fısıh kuzusudur (1Ko.5:7).
12:22 mercanköşkotu Burada muhtemelen düz gövdeli (bkz. Yu.19:29), beyaz çiçekli, nane cinsine ait kokulu bir yaban bitkisinden (Origanum maru) söz edilmektedir. Şileotu olarak da bilinir. Yapraklarının ve dallarının tüylü yüzeyi sayesinde sıvıları iyi tutan bu bitki, arındırma törenlerinde serpme aracı olarak kullanılmaya uygundu (bkz. Lev.14:4,Lev.14:6,Lev.14:49,Lev.14:51-52; Say.19:6,Say.19:18; İbr.9:19; ayrıca bkz. Mez.51:7).
12:23 geçecek Bkz. Çık.12:11’e ait not. ölüm saçanın Mez.78:49’da “bir alay kötülük meleği” olarak tanımlanır. Tanrı, yıkıcı belaları çoğu kez melekleri aracılığıyla gerçekleştirir (bkz. 2Sa.24:15-16; 2Kr.19:35; ayrıca bkz. 1Ko.10:10 ve ilgili not).
12:26 Bkz. Çık.13:14. Fısıh Bayramı, İsrailliler’in Mısır’daki kölelikten kurtuluşunun anıldığı ve bu kurtuluşun öneminin hatırlandığı bir bayramdır.
12:27 Fısıh kurbanıdır Bkz. Çık.12:21’e ait not. geçerek Bkz. Çık.12:11’e ait not.
12:29 En üst konumdaki kişi ile en düşük konumdaki (bkz. Çık.11:5’e ait not) kişi karşılaştırılıyor.
12:31 firavun Musa’yla... çağırttı Daha önce Musa ile bir daha görüşmek istemediğini belirten (bkz. Çık.10:28) firavunun katı tutumunu değiştirdiği görülüyor.

Videolar

Mısır'dan Çıkış Girişi

Mısır'dan Çıkış Kitabı, İsrail halkının yaklaşık 3 500 yıl önce köle oldukları Mısır'dan ayrılmalarını anlatır. Kitap dört ana bölüme ayrılabilir:

1. İsrailliler'in kölelikten kurtulması.
2. Sina Dağı'na yaptıkları yolculuk.
3. Tanrı'nın Sina Dağı'nda halkıyla yaptığı antlaşma.
(Bu antlaşma yaşamlarına ışık tutacak ahlaksal, sosyal ve dinsel yasaları içermekteydi.)
4. Tapınma yerinin yapımı, döşenmesi, Tanrı'ya tapınma, kâhinlerle ilgili yasalar.

Kitap, her şeyden önce Tanrı'nın halkını kölelikten kurtarıp geleceğe umutla bakan bir ulus kılmak için neler yaptığını anlatır.

Kitabın odağındaki kişi, Tanrı'nın halkını Mısır'dan çıkarmaya öncülük etsin diye seçtiği Musa'dır. 20. bölümde geçen On Buyruk kitabın en iyi bilinen konularındandır.

Ana Hatlar:

1:1-15:21 İsrailliler'in Mısır'dan kurtulması
a.1:1-22 Mısır'da kölelik
b.2:1-4:31 Musa'nın doğumu ve gençlik yılları
c.5:1-11:10 Musa'yla Harun'un firavuna meydan okuması
ç.12:1-15:21 Fısıh kurbanı ve Mısır'dan çıkış
15:22-18:27 Kamış Denizi'nden Sina Dağı'na göç
19:1-24:18 Sina Dağı'nda yapılan antlaşma
25:1-40:38 Buluşma Çadırı'yla tapınma kuralları
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş