Süleyman'ın Özdeyişleri 14

14
1Bilge kadın evini yapar,
Ahmak kadın evini kendi eliyle yıkar.
2Doğru yolda yürüyen, RAB'den korkar,
Yoldan sapan, RAB'bi hor görür.
3Ahmağın sözleri sırtına kötektir,
Ama bilgenin dudakları kendisini korur.
4Öküz yoksa yemlik boş kalır,
Çünkü bol ürünü sağlayan öküzün gücüdür.
5Güvenilir tanık yalan söylemez,
Yalancı tanıksa yalan solur.
6Alaycı bilgeliği arasa da bulamaz,
Akıllı içinse bilgi edinmek kolaydır.
7Akılsız kişiden uzak dur,
Çünkü sana öğretecek bir şeyi yok.
8İhtiyatlı kişinin bilgeliği, ne yapacağını bilmektir,
Akılsızların ahmaklığıysa aldanmaktır.
9Ahmaklar suç sunusuyla[a] alay eder,
Dürüstler ise iyi niyetlidir.
10Yürek kendi acısını bilir,
Sevinciniyse kimse paylaşmaz.
11Kötü kişinin evi yerle bir edilecek,
Doğru kişinin konutuysa bayındır olacak.
12 Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür,
Ama sonu ölümdür.
13Gülerken bile yürek sızlayabilir,
Sevinç bitince acı yine görünebilir.
14Yüreği dönek olan tuttuğu yolun,
İyi kişi de yaptıklarının ödülünü alacaktır.
15Saf kişi her söze inanır,
İhtiyatlı olansa attığı her adımı hesaplar.
16Bilge kişi korktuğu için kötülükten uzaklaşır,
Akılsızsa büyüklük taslayıp kendine güvenir.
17Çabuk öfkelenen ahmakça davranır,
Düzenbazdan herkes nefret eder.
18Saf kişilerin mirası akılsızlıktır,
İhtiyatlı kişilerin tacı ise bilgidir.
19Alçaklar iyilerin önünde,
Kötüler doğruların kapısında eğilirler.
20Komşusu bile yoksulu sevmez,
Oysa zenginin dostu çoktur.
21Komşuyu hor görmek günahtır,
Ne mutlu mazluma lütfedene!
22Kötülük tasarlayan yolunu şaşırmaz mı?
Oysa iyilik tasarlayan sevgi ve sadakat kazanır.
23Her emek kazanç getirir,
Ama boş lakırdı yoksulluğa götürür.
24Bilgelerin tacı servetleridir,
Akılsızlarsa ahmaklıklarıyla tanınır[b].
25Dürüst tanık can kurtarır,
Yalancı tanık aldatıcıdır.
26RAB'den korkan tam güvenliktedir,
RAB onun çocuklarına da sığınak olacaktır.
27RAB korkusu yaşam kaynağıdır,
İnsanı ölüm tuzaklarından uzaklaştırır.
28Kralın yüceliği halkının çokluğuna bağlıdır,
Halk yok olursa hükümdar da mahvolur.
29Geç öfkelenen akıllıdır,
Çabuk sinirlenen ahmaklığını gösterir.
30Huzurlu yürek bedenin yaşam kaynağıdır,
Hırs ise insanı için için yer bitirir.
31Muhtacı ezen, Yaradanı'nı hor görüyor demektir.
Yoksula acıyansa Yaradan'ı yüceltir.
32Kötü kişi uğradığı felaketle yıkılır,
Doğru insanın ölümde bile sığınacak yeri var.
33Bilgelik akıllı kişinin yüreğinde barınır,
Akılsızlar arasında bile kendini belli eder.
34Doğruluk bir ulusu yüceltir,
Oysa günah herhangi bir halk için utançtır.
35Kral sağduyulu kulunu beğenir,
Utanç getirene öfkelenir.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

14:1 Bilge kadın evini yapar Bkz. Özd.31:10-31.
14:2 RAB’den korkar Bkz. Özd.1:7’ye ait not.
14:3 sırtına kötektir Bkz. 10 :13; Özd.19:29; Özd.26:3.
14:5 Bkz. Özd.6:19’a ait not.
14:6 Alaycı Bkz. Özd.1:22 ve ilgili not. bilgeliği arasa da bulamaz RAB’den korkmaya ya da O’nun tarafından eğitilmeye yanaşmadığı için.
14:8 ne yapacağını bilmektir... aldanmaktır Bilgeliğin temel niteliklerinden biri, kişinin kendini tanıyarak davranışlarının ne gibi sonuçlar yaratacağını kavramasıdır. Ahmaklıksa özeleştiriden yoksun kalarak aldanmaktır.
14:9 Krş. Özd.19:28. suç sunusuyla İbranice’den, “suçla” diye de çevrilebilir.
14:11 Bkz. Özd.10:25 ve ilgili not.
14:14 Bkz. Özd.1:31; Özd.12:14 ve ilgili notlar; ayrıca bkz. Özd.22:8; Eyü.4:8.
14:15 Saf kişi Bkz. Özd.1:4’e ait not.
14:16 korktuğu için RAB korkusu söz konusudur (bkz. Özd.1:7’ye ait not).
14:17 Çabuk öfkelenen Bkz. Özd.14:29; Tit.1:7. Düzenbazdan Krş. Özd.12:2; Eyü.5:12-13; 1Ko.3:19.
14:18 tacı ise bilgidir Bkz. Özd.4:9’a ait not; ayrıca bkz. Özd.14:24; Özd.12:4; Mez.103:4.
14:21 Ne mutlu mazluma lütfedene Yemeğini paylaşmak (Özd.22:9), ödünç para vermek (Özd.28:8) ve haklarını savunmak (Özd.31:9), mazlumlara iyilik etmenin yollarındandır. Böyle bir kişinin “eksiği olmaz” (Özd.28:27; krş. Özd.21:13; Mez.41:1) ve bu yaptıklarıyla “Yaradan’ı yüceltir” (Mez.14:31; krş. Özd.17:5).
14:22 Kötülük tasarlayan Bkz. Özd.3:29; Özd.6:14,Özd.6:18; Mik.2:1. yolunu şaşı rmaz mı? Bkz. Özd.5:23; Özd.12:26. sevgi ve sadakat Bkz. Mez.26:3 ve ilgili not.
14:23 Bkz. Özd.10:4’e ait not; ayrıca bkz. Özd.21:5.
14:24 tacı servetleridir Bkz. Özd.10:22 ve ilgili not. Akılsızlarsa ahmaklıklarıyla tanınır İbranice’den, “Akılsızların çelengiyse (‘armağanıysa’ anlamında) ahmaklıktır” diye de çevrilebilir.
14:25 Bkz. Özd.14:5; Özd.12:17; ayrıca bkz. Özd.6:19’a ait not.
14:26 RAB’den korkan Bkz. Özd.1:7’e ait not. tam güvenliktedir... sığınak Ya anne babaların RAB korkusu kendilerinin ve çocuklarının kutsanmasına yol açacak (bkz. Özd.20:7) ya da RAB korkusu çocukların da sığınabileceği güçlü bir kule olacak (bkz. Özd.18:10; Mez.71:7; Yşa.33:6) anlamına gelir.
14:29 Geç öfkelenen Bkz. Özd.15:18; Özd.16:32; Özd.19:11; Yak.1:19. Çabuk sinirlenen Bkz. Özd.14:17; krş. Ef.4:26.
14:30 bedenin yaşam kaynağıdır Krş. Özd.3:7-8,Özd.3:16-18. yer bitirir Bkz. Mez.37:7-8.
14:31 Yaradanı’nı hor görüyor demektir Çünkü Tanrı, zengini de yoksulu da kendi suretinde yaratmıştır (bkz. Özd.17:5; Özd.22:2; Yar.1:26 ve ilgili not; Eyü.31:15; Yak.3:9). Yoksula acıyansa Bkz. Özd.14:21’e ait not. Yaradan’ı yüceltir Çünkü Tanrı’nın isteğini yerine getirmiştir (bkz. Özd.14:21 ve ilgili not; Mat.25:40).
14:32 Kötü kişi... yıkılır Bkz. Özd.1:26; Özd.11:5; Özd.24:16. Doğru insanın ölümde bile sığınacak yeri var Tanrı’ya iman edenlere mezarın ötesine ilişkin umut vermektedir (bkz. Özd.12:28; Mez.49:15 ve ilgili not).
14:34 Doğruluk bir ulusu yüceltir Tanrı, halkına, buyruklarına itaat etmesi koşuluyla gönenç ve onur vaat etmiştir (bkz. Yas.28:1-14). günah herhangi bir halk için utançtır Kenanlılar, işledikleri korkunç günahlar yüzünden topraklardan kovulmuşlardı (Lev.18:24-25); onların topraklarına sahip çıkan İsrailliler de daha sonra aynı lanete uğradı (Yas.28:15-68; krş. 2Sa.12:10).
14:35 öfkelenir Bkz. Özd.16:14; Özd.19:12; Dan.2:12.

Videolar

Süleyman'ın Özdeyişleri Girişi

Özdeyişler Kitabı deyimler ve özdeyişler biçiminde anlatılan ahlaksal ve dinsel öğretişlerin toplamıdır. Büyük bölümü günlük yaşamla ilgili konuları içerir. Kitap, "RAB korkusudur bilginin temeli" hatırlatmasıyla başlar (1:7). Sadece dinsel ahlak kurallarına dokunmakla kalmıyor, sağduyu ve örnek davranışlar üzerinde özellikle duruyor. Kitapta yer alan kısa deyimler, aklı başında kişilerin hangi durumda nasıl davranacaklarına ilişkin sezgi ve öğütleri açıklar. Bunların kimileri aile, kimileri de iş ilişkileriyle ilgilidir; yine kimileri toplumsal ilişkiler içinde önemli yer tutan görgü kurallarıyla, kimileri de kişisel özdenetimle ilgilidir. Kitapta çokça söz edilen konular arasında alçakgönüllülük, sabır, yoksulların hakkını gözetme ve dostlara sadakat anılabilir.

Ana Hatlar:

1:1-6 Sunuş
1:7-9:18 Bilgeliğin üstünlüğü
10:1-22:16 Süleyman'ın özdeyişleri
22:17-24:22 Bilgeden otuz öğüt
24:23-34 Bilgelerin öbür özdeyişleri
25:1-29:27 Süleyman'ın özdeyişlerinin ikinci bölümü
30:1-33 Agur'un özdeyişleri
31:1-9 Kral Lemuel'in özdeyişleri
31:10-31 Erdemli kadının özellikleri
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş