Mısır'dan Çıkış 17

17
Kayadan Çıkan Su
1 RAB'bin buyruğu uyarınca, bütün İsrail topluluğu Sin Çölü'nden ayrıldı, bir yerden öbürüne göçerek Refidim'de konakladı. Ancak orada içecek su yoktu. 2Musa'ya, “Bize içecek su ver” diye çıkıştılar.
Musa, “Niçin bana çıkışıyorsunuz?” dedi, “Neden RAB'bi deniyorsunuz?”
3Ama halk susamıştı. “Niçin bizi Mısır'dan çıkardın?” diye Musa'ya söylendiler, “Bizi, çocuklarımızı, hayvanlarımızı susuzluktan öldürmek için mi?”
4Musa, “Bu halka ne yapayım?” diye RAB'be feryat etti, “Neredeyse beni taşlayacaklar.”
5RAB Musa'ya, “Halkın önüne geç” dedi, “Birkaç İsrail ileri gelenini ve Nil'e vurduğun değneği de yanına alıp yürü. 6Ben Horev Dağı'nda bir kayanın üzerinde, senin önünde duracağım. Kayaya vuracaksın, halk içsin diye su fışkıracak.” Musa İsrail ileri gelenlerinin önünde denileni yaptı.
7Oraya Massa[a] ve Meriva[b] adı verildi. Çünkü İsrailliler orada Musa'ya çıkışmış ve, “Acaba RAB aramızda mı, değil mi?” diye RAB'bi denemişlerdi.
Amalekliler Bozguna Uğruyor
8Amalekliler gelip Refidim'de İsrailliler'e savaş açtılar. 9Musa Yeşu'ya, “Adam seç, git Amalekliler'le savaş” dedi, “Yarın ben elimde Tanrı'nın değneğiyle tepenin üzerinde duracağım.”
10Yeşu Musa'nın buyurduğu gibi Amalekliler'le savaştı. Bu arada Musa, Harun ve Hur tepenin üzerine çıktılar. 11Musa elini kaldırdıkça İsrailliler, indirdikçe Amalekliler kazanıyordu. 12Ne var ki, Musa'nın elleri yoruldu. Bir taş getirip altına koydular. Musa üzerine oturdu. Bir yanda Harun, öbür yanda Hur Musa'nın ellerini yukarıda tuttular. Güneş batıncaya dek Musa'nın elleri yukarıda kaldı. 13Böylece Yeşu Amalek ordusunu yenip kılıçtan geçirdi.
14 RAB Musa'ya, “Bunu anı olarak kayda geç” dedi, “Yeşu'ya da söyle, Amalekliler'in adını yeryüzünden büsbütün sileceğim.”
15Musa bir sunak yaptı, adını “Yahve nissi[c]” koydu. 16“Eller Rab'bin tahtına doğru kaldırıldı” dedi, “RAB kuşaklar boyunca Amalekliler'e karşı savaşacak!”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:1-18:27 Bu bölümler, kitabın ikinci ana kısmını oluşturur. Bu kısımda, koyun güden Musa’nın Tanrı halkını gütmeye çağrılması (krş. Davut, 2Sa.7:8), Mısır üzerine gönderilen belalar, İsrailliler’in Mısır’dan çıkışı (Fısıh Bayramı, denizden geçiş) ve Sina Dağı’na yolculuk konuları yer alır.
15:22-18:27 İsrailliler’in, Sazlık Denizi’nden (bkz. Çık.13:18’e ait not) Sina Dağı’na yaptıkları yolculuğun öyküsü (bkz. Giriş).
17:1 bir yerden öbürüne göçerek Bkz. belirli konaklama alanlarının listesi, Say.33:12-14. Refidim’de Günümüzde ya Refayid Vadisi ya da Feyran Vadisi’dir; ikisi de Sina yarımadasının güneyinde bulunan Cebeli Musa yakınlarındadır (bkz. Çık.3:1’e ait not).
17:3 söylendiler Bkz. Çık.15:24’e ait not.
17:4 Bu halka RAB’bin, mesafe ve yabancılık ifade eden bir seslenişle (“halkım” yerine, “bu halka”; ayrıca bkz. Çık.32:7,Çık.32:9-11; Çık.33:13) halkına hitap etmesi, peygamberler aracılığıyla ilettiği yargı sözlerinde de görülür (bkz. örn. Yşa.6:9-10 ve ilgili not; Hag.1:2).
17:6 Horev Dağı’nda Bkz. Çık.3:1’e ait not. bir kayanın üzerinde... duracağım Pavlus 1Ko.10:4’te muhtemelen bu sözlere gönderme yapmaktadır. Kayaya vuracaksın... su fışkıracak Bkz. Mez.78:15-16,Mez.78:20; Mez.105:41; Yşa.48:21.
17:7 Massa ve Meriva Bkz. Mez.95:7-8’e ait not; İbr.3:7-8,İbr.3:15. Kutsal Kitap’ta, Kadeş-Barnea yakınlarındaki başka bir Meriva’dan (bkz. Yar.14:7’ye ait not) da söz edilir (bkz. Say.20:13,Say.20:24; Say.27:14; Yas.33:8; Mez.81:7; Mez.106:32; Hez.48:28).
17:8 Amalekliler Bkz. Yar.14:7’ye ait not.
17:9 Yeşu’ya Musa’nın Nun oğlu Hoşea’ya verdiği ad (bkz. Say.13:16). Hoşea ‘kurtuluş’, Yeşu ise ‘RAB kurtarır’ demektir. “İsa” adı, Yeşu’nun Grekçe şekli olan Isus’tan gelir. Yeşu, on iki oymağın en güçlülerinden biri olan Efrayim oymağındandı (bkz. Yar.48:6,Yar.48:19’a ait notlar; Say.13:8). Amalekliler’le savaş Tanrı’ya olan imanı ve Musa’ya sadakati sayesinde Yeşu, Musa’nın yardımcısı (Çık.24:13; Çık.33:11) ve onun yerine geçecek kişi olmaya uygundu (bkz. Yas.1:38; Yas.3:28; Yşu.1:5). Ayrıca askeri alandaki becerisi sayesinde, kırk yıl sonra Kenan topraklarının fatihi oldu.
17:10 Hur Kalev’in oğlu ve Buluşma Çadırı’nı yapan ustalardan biri olan Besalel’in (bkz. Çık.31:2-5) büyükbabası olabilir (bkz. 1Ta.2:19-20).
17:11 elini kaldırdıkça Tanrı’ya yardım ve güç için yalvardıkça (bkz. Çık.9:29’a ait not; ayrıca bkz. Çık.9:22; Çık.10:12; Çık.14:16).
17:14 Kayıtlar, uzun deri veya papirüs parçalarına mürekkeple (bkz. Yer.36:18) sütunlar halinde (bkz. Yer.36:23), bazen her iki yanına da yazılmak (bkz. Hez.2:10; Va.5:1) suretiyle tutulurdu. Tomar da denilen bu parçalar burulup rulo haline getirildikten sonra mühürlenirdi (bkz. Yşa.29:11; Dan.12:4; Va.5:1-2,Va.5:5,Va.5:9). Çeşitli boylarda tomarlar bulunurdu (bkz. Yşa.8:1; Va.10:2,Va.10:9-10). Kutsal Yazı tomarlarının uzunluğu, örneğin Yeşaya Kitabı 9 m civarındaydı (bkz. Luk.4:17). Tomarlarda yazılanları okumak, bir elle tomarı açarken öbür elle ruloyu açmayı gerektirdiğinden oldukça zahmetli bir işti (bkz. Yşa.34:4; Hez.2:10; Luk.4:17,Luk.4:20; Va.6:14). İsa Mesih’ten sonra birinci yüzyılda tomarın yerini kodeks (bugünkü şekliyle kitap) almaya başladı. Kodeksin, Kutsal Yazılar’ı çoğaltma ihtiyacını duyan birinci yüzyıl Hıristiyanları’nın icadı olduğu düşünülür. kayda geç Bkz. Çık.24:4; Çık.34:27-28; Say.33:2; Yas.28:58; Yas.29:20,Yas.29:21,Yas.29:27; Yas.30:10; Yas.31:9,Yas.31:19,Yas.31:22,Yas.31:24; ayrıca bkz. Giriş.
17:15 Yahve nissi ‘RAB sancağımdır’ anlamına gelen bu ifade, Musa’nın ellerini kaldırarak (bkz. Çık.17:11-12,Çık.17:16) yalvarışını ve Tanrı’nın halkını korurken sergilediği gücü çağrıştırır.

Videolar

Mısır'dan Çıkış Girişi

Mısır'dan Çıkış Kitabı, İsrail halkının yaklaşık 3 500 yıl önce köle oldukları Mısır'dan ayrılmalarını anlatır. Kitap dört ana bölüme ayrılabilir:

1. İsrailliler'in kölelikten kurtulması.
2. Sina Dağı'na yaptıkları yolculuk.
3. Tanrı'nın Sina Dağı'nda halkıyla yaptığı antlaşma.
(Bu antlaşma yaşamlarına ışık tutacak ahlaksal, sosyal ve dinsel yasaları içermekteydi.)
4. Tapınma yerinin yapımı, döşenmesi, Tanrı'ya tapınma, kâhinlerle ilgili yasalar.

Kitap, her şeyden önce Tanrı'nın halkını kölelikten kurtarıp geleceğe umutla bakan bir ulus kılmak için neler yaptığını anlatır.

Kitabın odağındaki kişi, Tanrı'nın halkını Mısır'dan çıkarmaya öncülük etsin diye seçtiği Musa'dır. 20. bölümde geçen On Buyruk kitabın en iyi bilinen konularındandır.

Ana Hatlar:

1:1-15:21 İsrailliler'in Mısır'dan kurtulması
a.1:1-22 Mısır'da kölelik
b.2:1-4:31 Musa'nın doğumu ve gençlik yılları
c.5:1-11:10 Musa'yla Harun'un firavuna meydan okuması
ç.12:1-15:21 Fısıh kurbanı ve Mısır'dan çıkış
15:22-18:27 Kamış Denizi'nden Sina Dağı'na göç
19:1-24:18 Sina Dağı'nda yapılan antlaşma
25:1-40:38 Buluşma Çadırı'yla tapınma kuralları
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş