Mısır'dan Çıkış 23:14-19

19:3-24:18 Bkz. Bilgi Kutusu:Antlaşma, s.25. Tanrı’nın Sina Dağı’nda halkıyla yaptığı antlaşma. Bu antlaşma, Ortadoğu’nun İÖ ikinci bin yıldan kalma hükümdar ile tebaası arasındaki antlaşmalara benzer. Antlaşmaya göre Tanrı, kendisine ve antlaşmanın yükümlülüklerine sadık kalmaları halinde İsrailliler’in Hükümdarı ve Koruyucusu olmaya ant içer. Bu antlaşma sonradan birkaç kez yenilenir (bkz. örn. 35. bölüm; Yasa’nın Tekrarı; Yşu.24. bölüm; ayrıca bkz. Yer.31:32’ye ait not).

20:22-23:19 “Antlaşma kitabı”nda (Çık.24:7) yer alan koşullar, On Buyruk’un genişletilmiş ve irdelenmiş halidir.

23:14-19 Bkz. Lev.23:4-44; Say.28:16-31.

23:15 Mayasız Ekmek Bayramı’nı Bkz. Çık.12:8’e ait not. “Hamursuz Bayramı” olarak da bilinir. Arpa hasadının başında ilk ayın (Miladi takvime göre mart ortasından nisan ortasına kadar olan ay; bkz. Çık.12:2’ye ait not) 15. ve 21. günleri arasında kutlanır; Mısır’dan çıkışın anısına Fısıh Bayramı’yla birlikte kutlanır.

23:16 Hasat Bayramı’nı Mayasız Ekmek Bayramı’ndan yedi hafta sonra kutlandığı için ayrıca “Haftalar Bayramı” olarak da adlandırılır (Çık.34:22). Bu bayram, buğday hasadı sırasında üçüncü ayın (Miladi takvime göre mayıs ortasından haziran ortasına kadar olan ay) altıncı günü kutlanır. Yeni Antlaşma döneminde, “Pentikost (Günü)” adıyla anıldığı belirtilir (‘elli’ anlamına gelir, bkz. Lev.23:16; ayrıca bkz. Elç.2:1; Elç.20:16; 1Ko.16:8). Elç.2. bölümde anlatılan Pentikost Günü’nde, Kutsal Ruh’un verilmesiyle kurtuluşun ilk ürünlerinin (ilk imanlıların) ortaya çıkması kutlanmaktadır (krş. Rom.8:23). Yıl sonunda Sonbaharda başlayan zirai takvimin sonlandığı mevsimde (bkz. Çık.12:2’ye ait not). Ürün Devşirme Bayramı’nı İsrailliler, Mısır’dan çıktıktan sonra geçici çardaklarda barındıkları için (bkz. Lev.23:42-43) bu bayram “Çardak Bayramı” (Lev.23:34) olarak da adlandırılır. Meyve bahçelerinin ve bağların hasat dönemi olan yedinci ayın (Miladi takvime göre eylül ortasından ekim ortasına kadar olan ay) 15. ve 22. günleri arasında, Mısır’dan çıkıştan sonra çöldeki yolculuklarını anmak için kutlanır. Ezr.3:4’te Çardak Bayramı’nın, yeniden yapılan sunakta sunu ve kurban uygulamalarının yenilenmesi amacıyla kutlandığı görülür.

23:17 Bütün erkekleriniz Aileleriyle birlikte (bkz. örn. 1Sa.1. bölüm).

23:18 maya bulunduğu sürece... kesmeyeceksiniz Bkz. Çık.12:15’e ait not. sabaha bırakılmamalı Bkz. Çık.12:9-10.

23:19 ilk ürünlerini Hasadın tümünü temsil eder. İlk ürünlerin RAB’be sunulması, hasadın RAB sayesinde gerçekleştiğini ve O’na ait olduğunun kabul edildiğini gösterir (Lev.2:12-14; Lev.23:10-20; ayrıca bkz. Özd.3:9-10; Hez.44:30; ilk ürün olarak İsrail, Yer.2:3; “Ruh’un turfandası” olarak imanlılar, Rom.8:23; ölümden dirilenlerin ilk örneği olarak İsa Mesih, 1Ko.15:20). Oğlağı anasının sütünde haşlamayacaksınız Bu yasaklamanın nedeni kesin olarak bilinmiyorsa da, Kenanlılar’ın verimliliği artırmak için bunu bir büyü olarak yaptıkları tahmin edilmektedir. Daha sonraki dönemlerde hahamlar bu ayete dayanarak, et ile sütün aynı kapta pişirilmesini ve aynı öğünde yenmesini yasakladılar.