Süleyman'ın Özdeyişleri 3

« Süleyman'ın Özdeyişleri 2 | Süleyman'ın Özdeyişleri 4 »
3
Bilgenin Yolu
1Oğlum, unutma öğrettiklerimi,
Aklında tut buyruklarımı.
2Çünkü bunlar ömrünü uzatacak,
Yaşam yıllarını, esenliğini artıracaktır.
3Sevgiyi, sadakati hiç yanından ayırma,
Bağla onları boynuna,
Yaz yüreğinin levhasına.
4 Böylece Tanrı'nın ve insanların gözünde
Beğeni ve saygınlık kazanacaksın.
5RAB'be güven bütün yüreğinle,
Kendi aklına bel bağlama.
6Yaptığın her işte RAB'bi an,
O senin yolunu düze çıkarır.
7 Kendini bilge biri olarak görme,
RAB'den kork, kötülükten uzak dur.
8Böylece bedenin sağlık
Ve ferahlık bulur.
9Servetinle ve ürününün turfandasıyla
RAB'bi onurlandır.
10O zaman ambarların tıka basa[a] dolar,
Teknelerin yeni şarapla dolup taşar.
11 Oğlum, RAB'bin terbiye edişini hafife alma,
O'nun azarlamasından usanma.
12 Çünkü RAB, oğlundan hoşnut bir baba gibi,
Sevdiğini azarlar.
13Bilgeliğe erişene,
Aklı bulana ne mutlu!
14Gümüş kazanmaktansa onu kazanmak daha iyidir.
Onun yararı altından daha çoktur.
15Daha değerlidir mücevherden,
Dileyeceğin hiçbir şey onunla kıyaslanamaz.
16Sağ elinde uzun ömür,
Sol elinde zenginlik ve onur vardır.
17Yolları sevinç yollarıdır,
Evet, bütün yolları esenliğe çıkarır.
18Bilgelik yaşam ağacıdır ona sarılanlara,
Ne mutlu ona sımsıkı tutunanlara!
19RAB dünyanın temelini bilgelikle attı,
Gökleri akıllıca yerleştirdi.
20Bilgisiyle enginler yarıldı,
Bulutlar suyunu verdi.
21Oğlum, sağlam öğüde, sağgörüye tutun.
Sakın gözünü ayırma onlardan.
22Onlar sana yaşam verecek
Ve boynuna güzel bir süs olacak.
23O zaman güvenlik içinde yol alırsın,
Sendelemeden.
24Korkusuzca yatar,
Tatlı tatlı uyursun.
25Beklenmedik felaketten,
Ya da kötülerin uğradığı yıkımdan korkma.
26Çünkü senin güvencen RAB'dir,
Tuzağa düşmekten seni O koruyacaktır.
27Elinden geldikçe,
İyiliğe hakkı olanlardan iyiliği esirgeme.
28Elinde varken komşuna,
“Bugün git, yarın gel, o zaman veririm” deme.
29Sana güvenerek yanında yaşayan komşuna
Kötülük tasarlama.
30Sana kötülük etmemiş biriyle
Yok yere çekişme.
31Zorba kişiye imrenme,
Onun yollarından hiçbirini seçme.
32Çünkü RAB sapkınlardan tiksinir,
Ama doğruların candan dostudur.
33RAB kötülerin evini lanetler,
Doğruların oturduğu yeriyse kutsar.
34 RAB alaycılarla alay eder,
Ama alçakgönüllülere lütfeder.
35Bilge kişiler onuru miras alacak,
Akılsızlara yalnız utanç kalacak.
« Süleyman'ın Özdeyişleri 2 | Süleyman'ın Özdeyişleri 4 »
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:2 ömrünü uzatacak RAB korkusu (Özd.19:23) bedene sağlık verir (Özd.3:8) ve “ömrü uzatır” (Özd.10:27; ayrıca bkz. Özd.9:10-11). Tanrı bilgelik için dua eden Süleyman’a (1Kr.3:9), zenginlikle birlikte, kendi buyruklarına uyduğu takdirde uzun ömür vermeyi de vaat etmiştir (1Kr.3:13-14). esenliğini Kutsal Kitap’ta genelde, doğru kişilerin esenlik ve huzur içinde olduğu vurgulanır (Özd.12:21; krş. Mez.46:10; Mez.119:65; Flp.4:6-7); ancak, geçici olmakla beraber (Mez.37:10,Mez.37:20,Mez.37:35-36; Mez.73:17-19) kötülerin de güce ve zenginliğe sahip olduğundan söz edilir (Mez.73:3,Mez.73:12).
3:3 Sevgiyi, sadakati Bkz. Mez.26:3 ve ilgili not. Bağla... boynuna Güzel bir gerdanlık gibi (krş. Özd.1:9; Özd.3:22). Yaz yüreğinin levhasına Bkz. Özd.7:3; Mez.119:9,Mez.119:11; krş. Yer.31:33 ve ilgili not; ayrıca bkz. Çık.13:9; Yas.6:8-9 ve ilgili notlar.
3:4 Tanrı’nın ve insanların Bkz. 1Sa.2:26; Luk.2:52; Rom.12:17 ve ilgili not; 2Ko.8:21. Beğeni Bkz. Özd.8:35; Özd.12:2; Yar.6:8.
3:5 RAB’be güven İbrahim’in yaptığı gibi (bkz. Yar.15:6; Mez.22:4-5; Mez.37:5; Rom.4. bölüm). bütün yüreğinle Bkz. Say.14:24; Yas.1:36; Yşu.14:6-14 ; Yşa.38:3.
3:6 an Sözcüğün İbranicesi ‘tanımak’ anlamındadır; her zaman RAB’be dikkatini vermeyi ve O’na yürekten bir sadakatle itaat etmeyi çağrıştırır (bkz. 1Ta.28:9; Hoş.4:1; Hoş.6:3,Hoş.6:6). yolunu düze çıkarır Bkz. Özd.11:5; Yşa.45:13.
3:7 RAB’den kork, kötülükten uzak dur Krş. Eyü.1:1.
3:8 sağlık ve ferahlık Bkz. Özd.15:30; Özd.16:24; krş. Özd.14:30; Özd.17:22.
3:9 ürününün turfandasıyla İsrailliler’in her yıl zeytinyağı, şarap ve buğdayın ilk ürünlerini kâhinlere teslim etmeleri gerekiyordu (bkz. Lev.23:10; Say.18:12-13).
3:10 tıka basa İbranice’den, “tahılla” diye de çevrilebilir. RAB, kendisine ondalık ve sunu getirenleri fazlasıyla kutsayacağını vaat etmektedir (bkz. Mal.3:10; ayrıca bkz. Yas.28:8,Yas.28:12; 2Ko.9:6-11).
3:11-12 Karşılaştığı denenmeler ve sıkıntılar doğru kişiyi daha bilge kılar (bkz. Özd.12:1; Mez.119:7 1; krş. İbr.11:5-7,İbr.11:10 ; Bilgi Kutusu: Acılar, Denenmeler, s.1830).
3:12 bir baba gibi Tanrı, halkı İsrail’i kırk yıl çölde deneyerek terbiye etmişti (bkz. Yas.8:2-5 ; Mez.89:32-33).
3:13-18 İbranice’de kutsanmak anlamını çağrıştıran “ne mutlu” sözleriyle başlayıp biten ve bilgeliğin değerini anlatan bir ilahi (krş. Eyü.5:17).
3:14 Gümüş kazanmaktansa... altından Krş. Mez.19:10; Mez.119:72,Mez.119:127.
3:15 mücevherden Bkz. Özd.8:11; Özd.20:15; krş. Özd.31:10-31 ve ilgili notlar.
3:16 uzun ömür Bkz. Özd.3:2’ye ait not. zenginlik ve onur Bkz. Özd.8:18; Özd.22:4.
3:17 esenliğe Krş. Özd.16:7; Mez.119:165.
3:18 yaşam ağacıdır ‘Yaşam kaynağıdır’anlamında (krş. Özd.11:30; ayrıca Özd.13:12 ve Özd.15:4’teki “yaşam verir” sözü İbranice’de “yaşam ağacı” diye geçer). Burada, Aden bahçesindeki ağaca gönderme yapılıyor olabilir (bkz. Yar.2:9 ve ilgili not; ayrıca bkz. Giriş).
3:19-20 Bkz. Özd.8:22-31 ve ilgili notlar.
3:19 dünyanın temelini Bkz. Özd.8:29. Evrenin düzeni rastlantılara dayanmaz; usta bir mimarın inşasında olduğu gibi, Tanrı’nın bilgeliğine dayanır (bkz. 1Kr.5:17; ayrıca bkz. Eyü.38:4-6; Mez.24:2 ve ilgili not; Mez.104:5; Zek.Mez.12:1). Gökleri akıllıca yerleştirdi Bkz. Yşa.42:5; Yşa.48:13 ve ilgili not; Yşa.51:16.
3:20 yarıldı Bkz. Yar.7:11; Mez.74:15. İbranice’den “açıldı” diye de çevrilebilir.
3:22 boynuna güzel bir süs Bkz. Özd.3:3 ve ilgili not.
3:23 güvenlik içinde... Sendelemeden Bkz. Özd.3:26.
3:24 Korkusuzca yatar Esenlik ve huzur, Tanrı’nın, halkıyla yaptığı antlaşmanın bereketlerindendir (bkz. Lev.26:6; Mik.4:4; Sef.3:13; ayrıca bkz. Özd.1:33). Tatlı tatlı uyursun Bkz. Özd.6:22; Mez.4:8.
3:25 felaketten... yıkımdan Bkz. Özd.10:25; Mez.91:3-8; Eyü.5:21.
3:26 Tuzağa düşmekten seni O koruyacaktır Bkz. Özd.1:18; krş. Özd.7:22-23.
3:27 hakkı olanlardan Özellikle yoksul ve muhtaçlardan. iyiliği esirgeme Bkz. Gal.6:10; 1Yu.3:17-18.
3:28 Bkz. Luk.11:5-8; Yak.2:15-16.
3:31 Zorba kişiye Özd.1:10-19’da söz edilen günahkârlar gibi (krş. Özd.16:29). imrenme Bkz. Özd.23:17; Özd.24:19; Mez.37:1,Mez.37:7.
3:32 tiksinir Bu sözcük başka yerlerde, putperest uygulamalardan ve yozlaşmışlıktan iğrenmeyi ifade etmektedir (bkz. Yas.18:9,Yas.18:12). Süleyman’ın Özdeyişleri’nde yaygın olarak kullanılan bu sözcük, kutsal olan Tanrı’nın kötülüğe ve akılsızlığa verdiği tepkinin şiddetini tasvir eder (bkz. örn. “iğrenme” olarak çevrilen Yas.6:16; Yas.8:7; Yas.11:20). doğruların candan dostudur Bkz. Yar.18:17 ve ilgili not; Eyü.29:4; Mez.25:14;Amo.3:7; Yu.15:15.
3:33 Bu karşıtlık ayrıca Yas.11:26-28’de de göze çarpar. RAB kötülerin evini lanetler Bkz. Yşu.7:24-25; Zek.Yşu.5:3-4. Doğrularınoturduğu yeri kutsar Bkz. Eyü.42:12-14.
3:34 alaycılarla alay eder Bkz. Özd.1:26’ya ait not. lütfeder İyilik gösterir (bkz. Özd.3:4; krş. Yak.4:6; 1Pe.5:5).

Videolar

Süleyman'ın Özdeyişleri Girişi

Özdeyişler Kitabı deyimler ve özdeyişler biçiminde anlatılan ahlaksal ve dinsel öğretişlerin toplamıdır. Büyük bölümü günlük yaşamla ilgili konuları içerir. Kitap, "RAB korkusudur bilginin temeli" hatırlatmasıyla başlar (1:7). Sadece dinsel ahlak kurallarına dokunmakla kalmıyor, sağduyu ve örnek davranışlar üzerinde özellikle duruyor. Kitapta yer alan kısa deyimler, aklı başında kişilerin hangi durumda nasıl davranacaklarına ilişkin sezgi ve öğütleri açıklar. Bunların kimileri aile, kimileri de iş ilişkileriyle ilgilidir; yine kimileri toplumsal ilişkiler içinde önemli yer tutan görgü kurallarıyla, kimileri de kişisel özdenetimle ilgilidir. Kitapta çokça söz edilen konular arasında alçakgönüllülük, sabır, yoksulların hakkını gözetme ve dostlara sadakat anılabilir.

Ana Hatlar:

1:1-6 Sunuş
1:7-9:18 Bilgeliğin üstünlüğü
10:1-22:16 Süleyman'ın özdeyişleri
22:17-24:22 Bilgeden otuz öğüt
24:23-34 Bilgelerin öbür özdeyişleri
25:1-29:27 Süleyman'ın özdeyişlerinin ikinci bölümü
30:1-33 Agur'un özdeyişleri
31:1-9 Kral Lemuel'in özdeyişleri
31:10-31 Erdemli kadının özellikleri
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş