Yeşaya 19

19
Tanrı Mısır'ı Cezalandıracak
1 Mısır'la ilgili bildiri:
İşte RAB hızla yol alan buluta binmiş Mısır'a geliyor!
Mısır putları O'nun önünde titriyor,
Mısırlılar'ın yüreği hopluyor.
2RAB diyor ki,
“Mısırlılar'ı Mısırlılar'a karşı ayaklandıracağım;
Kardeş kardeşe, komşu komşuya, kent kente,
Ülke ülkeye karşı savaşacak.
3Mısırlılar'ın cesareti tükenecek,
Tasarılarını boşa çıkaracağım.
Yardım için putlara, ölülerin ruhlarına,
Medyumlarla ruh çağıranlara danışacaklar.
4Mısırlılar'ı acımasız bir efendiye teslim edeceğim,
Katı yürekli bir kral onlara egemen olacak.”
Rab, Her Şeye Egemen RAB böyle diyor.
5Nil'in suları çekilecek,
Kuruyup çatlayacak yatağı.
6Su kanalları kokacak,
Kuruyacak ırmağın kolları,
Kamışlarla sazlar solacak.
7Nil kıyısında, ırmağın ağzındaki sazlar,
Nil boyunca ekili tarlalar kuruyacak,
Savrulup yok olacak.
8Balıkçılar yas tutacak,
Nil'e olta atanların hepsi ağlayacak,
Suyun yüzüne ağ atanlar perişan olacak.
9Taranmış keten işleyenler,
Beyaz bez dokuyanlar umutsuzluğa kapılacak.
10Dokumacılar bunalacak,
Ücretliler sıkıntıya düşecek.
11Soan[a] Kenti'nin önderleri ne kadar akılsız!
Firavunun bilge danışmanları
Saçma sapan öğütler veriyorlar.
Nasıl olur da firavuna,
“Biz bilgelerin oğulları,
Eski zaman krallarının torunlarıyız” diyorlar?
12Ey firavun, hani nerede senin bilgelerin?
Her Şeye Egemen RAB Mısır'a karşı neler tasarladı,
Bildirsinler bakalım sana eğer biliyorlarsa.
13Soan Kenti'nin önderleri aptal olup çıktılar,
Nof[b] önderleri aldandılar,
Mısır oymaklarının ileri gelenleri Mısır'ı saptırdılar.
14RAB onların aklını karıştırdı;
Kendi kusmuğu içinde yalpalayan sarhoş nasılsa,
Mısır'ı da her alanda saptırdılar.
15Mısır'da kimsenin yapabileceği bir şey kalmadı;
Ne başın ne kuyruğun, ne hurma dalının ne de sazın.
Mısır Rab'be Bağlı Olacak
16O gün Mısırlılar kadın gibi olacaklar; Her Şeye Egemen RAB'bin kendilerine karşı kalkan elinin önünde titreyip dehşete kapılacaklar. 17Yahuda Mısır'ı dehşete düşürecek. Yahuda dendi mi, Her Şeye Egemen RAB'bin Mısır'a karşı tasarladıklarını anımsayan herkes dehşete kapılacak.
18O gün Mısır'da Kenan dilini konuşan beş kent olacak. Bu kentler Her Şeye Egemen RAB'be bağlılık andı içecekler; içlerinden biri ‘Yıkım Kenti[c]’ diye adlandırılacak.
19O gün Mısır'ın ortasında RAB için bir sunak, sınırında da bir sütun dikilecek. 20Her Şeye Egemen RAB için Mısır'da bir belirti ve tanık olacak bu. Halk kendine baskı yapanlardan ötürü RAB'be yakarınca, RAB onları savunacak bir kurtarıcı gönderip özgür kılacak. 21RAB kendini Mısırlılar'a tanıtacak, onlar da o gün RAB'bi tanıyacak, kurbanlarla, sunularla O'na tapınacaklar. RAB'be adak adayacak ve adaklarını yerine getirecekler.
22RAB Mısırlılar'ı hastalıkla alabildiğine cezalandıracak, sonra iyileştirecek. RAB'be yönelip yakaracaklar. RAB de onları iyileştirecek.
23O gün Mısır'la Asur arasında bir yol olacak. Asurlu Mısır'a, Mısırlı Asur'a gidip gelecek. Mısırlılar'la Asurlular birlikte tapınacaklar.
24O gün Mısır ve Asur'un yanısıra İsrail üçüncü ülke olacak. Dünya bu üçü sayesinde kutsanacak. 25Her Şeye Egemen RAB, “Halkım Mısır, ellerimin işi Asur ve mirasım İsrail kutsansın” diyerek dünyayı kutsayacak.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

13:1-23:18 Öbür uluslara yönelik peygamberlikler (ayrıca bkz. Yer.46-51. bölümler; Hez.25-32. bölümler;Amo.1-2. bölümler; Sef.2:4-15 ve ilgili notlar). Tanrı’nın kendi halkını yargılaması, putperest ulusları cezasız bırakacağı anlamına gelmez (bkz. Yer.25:29). Tanrı’nın öbür uluslara vereceği cezalar halkına sağlayacağı kurtuluşun bir parçasıdır (bkz. örn. Yer.10:12). Bu yüzden İsrailliler’in, Tanrı’nın yargılamak üzere olduğu bu uluslara güvenmemesi ve onlardan korkmaması gerekiyordu.
19:1-20:6 Bkz. Yer.46. bölüm; Hez.29-32 ve ilgili notlar.
19:1-15 Bkz. Yşa.13:1-23:18’e ait not.
19:1 bildiri Bkz. Yşa.13:1’e ait not. hızla yol alan buluta Krş. Mez.68:4 ve ilgili not; Mez.104:3; Mat.26:64. putları... titriyor Bkz. Çık.12:12; Yer.50:2 ve ilgili notlar. yüreği hopluyor Bkz. Yşa.13:7.
19:2 Krş. Yşa.9:21. Libya Hanedanlığı, Kûşlular’la (bkz. Yşa.18:1’e ait not) ve 24. Firavun Hanedanlığı’ndan Saisliler’le çatışmıştır.
19:3 ruh çağıranlara danışacaklar İsrailliler de aynı hataya düşmüşlerdi (bkz. Yşa.8:19 ve ilgili not).
19:4 acımasız bir efendiye Asur Kralı’na (bkz. Yşa.20:4). Esarhaddon İÖ 670’ te Mısır’ı fethetti.
19:5 Nil Irmağı Mısır’ın yaşam kaynağıydı; her yıl meydana gelen taşkınlar, doğal bir sulama sağlayarak ülkenin tek verimli bölgesinin toprağını besliyordu.
19:7 ekili tarlalar Mısır’da bol miktarda tahıl ürünü yetiştirilir ve bunun bir kısmı dış ülkelere satılırdı.
19:8 Balıkçılar Balıkçılığı muhtemelen Mısır’da öğrenmişlerdi (bkz. Say.11:5).
19:9 keten işleyenler Keten işlemek için çok miktarda su gerekiyordu. Beyaz bez Mısır’ın iyi bilinen bir ihraç ürünü.
19:11 Soan Kenti’nin Tanis Kenti olduğu varsayılır. Nil deltasının kuzeydoğu kesiminde yer alan ve İsrailliler’in Mısır’da geçirdikleri kölelik döneminde iyi bildikleri bir kenttir (bkz. Say.13:22; Mez.78:12,Mez.78:43). Mısır’da 25. Hanedanlık zamanında kuzeydeki başkentti. bilgelerin Mısır bilge adamlarıyla da ünlüydü (bkz. 1Kr.4:30 ve ilgili not).
19:13 Nof Memfis diye de bilinir. Delta’nın güneyinde bulunan, Eski Krallık zamanındaki (İÖ yaklaşık 2686-2160) başkent. ilerigelenleri Peygamberler, kâhinler ve siyasi önderler (bkz. Yşa.9:15-16 ve ilgili not).
19:15 başın... kuyruğun... hurma dalın... sazın Mısır’ın önderleri.Aynı ikili benzetme Yşa.9:14-15’te İsrail’in önderleri için kullanılmaktadır (bkz. Yşa.9:14’e ait not).
19:16-25 Yeşaya Peygamber, dünya güçlerinin gururlanıp RAB’bi kabul etmediği ve RAB’bin halkını ezdiği günlerin ötesini görmektedir. Tanrı öteki ulusların O’na güvenmesi için harekete geçecektir. “O gün”, Mesih’in ikinci kez geleceği gündür (krş. Yşa.11:10-11). “O gün”e ilişkin olaylar hakkında dört bildiri şöyledir: (1) Tanrısal yargı aracılığıyla Yahuda, Mısır’a hâkim olacak (Yşa.19:16-17). (2) Mısır’da “beş kent” RAB’be “bağlılık andı içecek” (Yşa.19:18). (3) Tanrı’nın Mısır’da sağladığı kurtuluş nedeniyle, Mısır’da Mısırlılar’ın RAB’be tapınacağı bir sunak dikilecek (Yşa.19:19-22). (4) Mısır,Asur ve İsrail, RAB’bin tek halkı olarak birleşecek (Yşa.19:23-25).
19:16 RAB’bin... kalkan elinin Bkz. Yşa.14:26-27 ve ilgili not.
19:17 Mısırlılar kendilerini yargılayanın Yahudalılar’ın inandığı Tanrı olduğunu anlayacaktır.
19:18 Kenan dilini konuşan RAB’be İsrailliler gibi tapınacaklarını ifade eden dolaylı bir anlatım (bkz. Yşa.19:21-22,Yşa.19:25). Yıkım Kenti Muhtemelen Nebukadnessar tarafından yıkılan ve güneş tanrısının kenti olarak bilinen Heliopolis. “Yıkım” sözcüğünün İbranicesi “güneş” sözcüğüyle neredeyse aynıdır.
19:20 belirti ve tanık Krş. Yşu.22:26-27. baskı yapanlardan... kurtarıcı Hâkimler Kitabı’nın üslubu burada da görülmektedir (bkz. Hak.2:18 ve ilgili not). Bu kişi, ancak Davut’un soyundan gelen vaat edilmiş Mesih olabilir (bkz. Yşa.11:1-10 ve ilgili notlar).
19:21 kendini... tanıtacak Krş. Çık.7:5. kurbanlarla... tapınacaklar Bkz. Yşa.56:7; Yşa.60:7; krş. Zek.Yşa.14:16-19; Yşa.14:16’ya ait not.
19:22 Mısırlılar’ı hastalıkla cezalandıracak Baskı (bkz. Yşa.19:20) ve hastalık, Tanrı’nın yargısının iki biçimidir (krş. Çık.12:29-30). yönelip... iyileştirecek Krş. Yşa.6:10; burada “savunacak bir kurtarıcı” ile benzerlik gösterir (Yşa.19:20).
19:23 yol Krş. Yeruşalim’e giden yol, Yşa.11:16; Yşa.35:8-10 (bkz. ilgili notlar). Mısırlılar ve Asurlular yüzyıllarca birbiriyle savaşmıştır, ancak gelecekte RAB’be bağlılıkları nedeniyle dost olacaklardır (krş. Yşa.25:3). birlikte tapınacaklar Bkz. Yşa.2:2-4 ve ilgili not.
19:24-25 Halkım Mısır Tanrı’nın,İsrail’in ezeli düşmanı olan Mısır’a yakınlık ifade eden böyle bir sözle hitap etmesi, Mesih’in egemenliğindeki mucizevî değişimlerin göstergesidir (krş. Yşa.9:6,Yşa.9:7; Yşa.11:1-10).
19:25 ellerimin işi... kutsansın RAB, çoğunlukla İsrailliler için kullandığı (halkıyla arasındaki antlaşmaya dayanan) bu ifadeyi, burada Asur ve Mısır için kullanacağını belirtmektedir (Yşa.10:24; Yşa.60:21) ; böylece RAB’bin Yar.12:3’teki vaadi yerine gelmiş olacaktır (bkz. ilgili not).

Videolar

Yeşaya Girişi

Yeşaya İbranice'de "Rab kurtarır" anlamına gelir. Kitabın adı olan bu ifade bir bakıma kitabın özetidir. Peygamber Yeşaya İ.Ö. 8. yüzyılın ikinci yarısında Yeruşalim'de yaşadı. Kitap üç ana bölüme ayrılabilir:

1. 1-39 arasındaki bölümler güneydeki Yahuda krallığının güçlü komşusu Asur tarafından tehdit edildiği dönemi anlatıyor. Yeşaya, Yahuda'ya yönelen gerçek tehdidin Asur'un yenilmez gücü değil, halkın günahı, Tanrı'ya başkaldırmaları ve Yahuda halkının Tanrı'ya güvensizlikleri olduğunu gördü. Peygamber çarpıcı söz ve davranışlarla Yahuda halkını doğruluğa ve adalete çağırmaktadır. Onları uyarır, Tanrı'ya kulak vermekte gecikirlerse, felaketlerin yakalarını bırakmayacağını söyler. Yeşaya, dünya çapında barışın sağlanacağı dönemi ve Davut'un soyundan gelecek olan örnek kralın gelişini de önceden bildirdi.
2. 40-55 arasındaki bölümler değişen tarihsel durumu yansıtır. Asurlular'dan sonra bölgede egemen güç haline gelen Babilliler İ.Ö. 586'da Yeruşalim'i ele geçirir ve halkını Babil'e sürgün eder. Peygamber, Tanrı'nın kendi halkını özgür kılıp Yeruşalim'e geri götüreceğini ve yeni bir yaşama kavuşturacağını müjdeler. Bu bölümlerde öne çıkan konu, Tanrı'nın tarihi yönlendiren Egemen Rab olduğu, halkının aracılığıyla öteki ulusları da bereketleyen tasarıları olduğudur.
3. 56-66 arasındaki bölümler sürgünden Yeruşalim'e dönenlere ve Tanrı'nın halkına verdiği sözleri yerine getireceğine dair güvence bekleyenlere sesleniyor. Ayrıca doğruluk, adalet, Şabat Günü'ne uyulması ve dua konusunda kaygılar dile getiriliyor. Özet olarak kitap Tanrı'nın mutlak büyüklüğünü, üstünlüğünü vurguluyor. Bütün öbür ilahlar Rab'bin önünde sadece cansız putlar.

Ana Hatlar:

1:1-12:6 Uyarılar, vaatler
13:1-23:18 Ulusların cezalandırılması
24:1-27:13 Tanrı'nın dünyayı yargılaması
28:1-35:10 Yeni uyarılar ve vaatler
36:1-39:8 Yahuda Kralı Hizkiya ve Asurlular
40:1-55:13 Vaat ve umut bildirileri
56:1-66:24 Son uyarılar ve vaatler
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş