Ağıtlar 3

3
3. Ağıt
1RAB'bin gazap değneği altında acı çeken adam benim.
2Beni güttü,
Işıkta değil karanlıkta yürüttü.
3Evet, dönüp dönüp bütün gün bana elini kaldırıyor.
4Etimi, derimi yıprattı, kemiklerimi kırdı.
5Beni kuşattı,
Acı ve zahmetle sardı çevremi.
6Çoktan ölmüş ölüler gibi
Beni karanlıkta yaşattı.
7Çevreme duvar çekti, dışarı çıkamıyorum,
Zincirimi ağırlaştırdı.
8Feryat edip yardım isteyince de
Duama set çekiyor.
9Yontma taşlarla yollarımı kesti,
Dolaştırdı yollarımı.
10Benim için O pusuya yatmış bir ayı,
Gizlenmiş bir aslandır.
11Yollarımı saptırdı, paraladı,
Mahvetti beni.
12Yayını gerdi, okunu savurmak için
Beni nişangah olarak dikti.
13Oklarını böbreklerime sapladı.
14Halkımın önünde gülünç düştüm,
Gün boyu alay konusu oldum türkülerine.
15Beni acıya doyurdu,
Bana doyasıya pelinsuyu içirdi.
16Dişlerimi çakıl taşlarıyla kırdı,
Kül içinde diz çöktürdü bana.
17Esenlik yüzü görmedi canım,
Mutluluğu unuttum.
18Bu yüzden diyorum ki,
“Dermanım tükendi,
RAB'den umudum kesildi.”
19Acımı, başıboşluğumu,
Pelinotuyla ödü anımsa!
20Hâlâ onları düşünmekte
Ve sıkılmaktayım.
21Ama şunu anımsadıkça umutlanıyorum:
22RAB'bin sevgisi hiç tükenmez[a],
Merhameti asla son bulmaz;
23Her sabah tazelenir onlar,
Sadakatin büyüktür.
24“Benim payıma düşen RAB'dir” diyor canım,
“Bu yüzden O'na umut bağlıyorum.”
25RAB kendisini bekleyenler,
O'nu arayan canlar için iyidir.
26RAB'bin kurtarışını sessizce beklemek iyidir.
27İnsan için boyunduruğu gençken taşımak iyidir.
28RAB insana boyunduruk takınca,
İnsan tek başına oturup susmalı;
29Umudunu kesmeden yere kapanmalı,
30Kendisine vurana yanağını dönüp
Utanca doymalı;
31Çünkü Rab kimseyi sonsuza dek geri çevirmez.
32Dert verse de,
Büyük sevgisinden ötürü yine merhamet eder;
33Çünkü isteyerek acı çektirmez,
İnsanları üzmez.
34Ülkedeki bütün tutsakları ayak altında ezmeyi,
35Yüceler Yücesi'nin huzurunda insan hakkını saptırmayı,
36Davasında insana haksızlık etmeyi
Rab doğru bulmaz.
37Rab buyurmadıkça kim bir şey söyler de yerine gelir?
38İyilikler gibi felaketler de Yüceler Yücesi'nin ağzından çıkmıyor mu?
39İnsan, yaşayan insan
Niçin günahlarının cezasından yakınır?
40Davranışlarımızı sınayıp gözden geçirelim,
Yine RAB'be dönelim.
41Ellerimizin yanısıra yüreklerimizi de göklerdeki Tanrı'ya açalım:
42“Biz karşı çıkıp başkaldırdık,
Sen bağışlamadın.
43Öfkeyle örtünüp bizi kovaladın,
Acımadan öldürdün.
44Dualar sana erişmesin diye
Bulutları örtündün.
45Uluslar arasında bizi pisliğe, süprüntüye çevirdin.
46Düşmanlarımızın hepsi bizimle alay etti.
47Dehşet ve çukur, kırgın ve yıkım çıktı önümüze.”
48Kırılan halkım yüzünden
Gözlerimden sel gibi yaşlar akıyor.
49Durup dinmeden yaş boşanıyor gözümden,
50RAB göklerden bakıp görünceye dek.
51Kentimdeki kızların halini gördükçe
Yüreğim sızlıyor.
52Boş yere bana düşman olanlar bir kuş gibi avladılar beni.
53Beni sarnıca atıp öldürmek istediler,
Üzerime taş attılar.
54Sular başımdan aştı, “Tükendim” dedim.
55Sarnıcın dibinden seni adınla çağırdım, ya RAB;
56Sesimi, “Ahıma, çağrıma kulağını kapama!” dediğimi duydun.
57Seni çağırınca yaklaşıp, “Korkma!” dedin.
58Davamı sen savundun, ya Rab,
Canımı kurtardın.
59Bana yapılan haksızlığı gördün, ya RAB,
Davamı sen gör.
60Benden nasıl öç aldıklarını,
Bana nasıl dolap çevirdiklerini gördün.
61-62Aşağılamalarını, ya RAB,
Çevirdikleri bütün dolapları,
Bana saldıranların dediklerini,
Gün boyu söylendiklerini duydun.
63Oturup kalkışlarına bak,
Alay konusu oldum türkülerine.
64Yaptıklarının karşılığını ver, ya RAB.
65İnat etmelerini sağla,
Lanetin üzerlerinden eksilmesin.
66Göklerinin altından öfkeyle kovala, yok et onları, ya RAB.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:1 acı Bkz. Ağı.3:19. gazap değneği Bkz. Eyü.9:34; Eyü.21:9; krş. Yşa.10:5 ve ilgili not. Bu ayetlerde çobanın değneğiyle ilişkili olarak yapılan tanımlamayla bir çobanın yapmaması gerekenler anlatılmıştır; çobanın koyunlarını kollaması gerekirken (örn. Mez.23; Yşa.77:32,Yşa.77:33), koyunlar (Yahuda halkı) çobanın (önderin) verdiği sıkıntıdan (Yşa.3:2,Yşa.3:10-11) ötürü acı çekmektedir.
3:1-66 Bu ağıt, 1. ve 2. bölümler gibi, alfabetik akrostiştir ve yirmi iki adet üçer dizeli birimlerden oluşur. Burada her birimin her dizesi aynı harfle başlar (bkz. Giriş). 1-18. ayetlerde yazarın Tanrı’nın yargısından ötürü yaşadığı yoğun acılardan, 19-30. ayetlerde benzetmeler aracılığıyla insanların Tanrı’nın yargısına alçakgönüllülükle boyun eğmesi gerektiğinden söz edilir. Bu ve sonraki ayetlerde, Tanrı bazen ulaşılamaz gibi görünse de, adaletinin, sevecenliğinin ve iyiliğinin hâlâ sürgün edilen halkın tek umudu olduğu üzerinde durulur.
3:2 Işıkta değil karanlıkta Bkz. Eyü.12:25; Mez.143:3; Yşa.50:10; Yşa.59:9; krş. Amo.5:18 ve ilgili not.
3:4 kemiklerimi kırdı Bkz. Mez.51:8; Yşa.38:13 ve ilgili not.
3:5 Beni kuşattı Bkz. Eyü.19:6. Acı İbranice’den birebir çevirisi: “zehir” (bkz. Yer.8:14 ve ilgili not). zahmet Bkz. Çık.18:8; Say.20:14; Neh.9:32.
3:6 Bkz. Mez.143:3 ve ilgili not.
3:7 duvar çekti Bkz. Eyü.19:8; Hoş.2:6. çıkamıyorum Bkz. Mez.88:8.
3:8 duama set çekiyor Bkz. Ağı.3:44; Eyü.30:20; Mez.18:41; Mez.22:2; Özd.1:28; Yer.7:16 ve ilgili not. Fiziksel ve duygusal acıların yanı sıra, Tanrı’nın sessizliği sonucu çekilen ruhsal sıkıntı daha ağırdır. Aslında Tanrı burada, gösterdiği yargı aracılığıyla konuşmaktadır.
3:9 Dolaştırdı Bkz. Mez.5:8; Özd.3:6 ve ilgili not; Özd.11:5; Yşa.26:7; Yşa.45:2,Yşa.45:13; Yer.31:9 ve ilgili not.
3:10 bir ayı... bir aslandır Bkz. Yer.4:7; Yer.5:6; Yer.49:19; Yer.50:44; Amo.1:2 ve ilgili not; Amo.5:19; Bilgi Kutusu: Mecazlar, Benzetmeler, s.1173; krş. Mez.7:2 ve ilgili not.
3:12 Yayını gerdi Bkz. Ağı.2:4’e ait not. Beni nişangâh olarak dikti Bkz. Eyü.6:4’e ait not.
3:13 Oklarını Bkz. Mez.38:2 ve ilgili not. böbreklerime Krş. Eyü.16:13.
3:14 Bkz. Yer.20:7. alay konusu oldum Bkz. Ağı.3:63; Mez.69:12; ayrıca bkz. Mez.22:6-7; krş. Yşa.28:9-10 ve ilgili not.
3:15 acıya doyurdu “Acı” sözcüğü İbranice’de çoğuldur ve sıkıntıların ağırlığını vurgular. Bu sözcük Fısıh kutlamalarında yenen acı bitkileri anımsatır (bkz. Yer.9:15’e ait not; Çık.12:8 ve ilgili not). pelinsuyu “Acı otun suyu”nu hatırlatır.
3:16 Dişlerimi çakıl taşlarıyla kırdı Krş. Mez.72:9; Mik.7:17. Kül içinde diz çöktürdü bana Bkz. Mez.7:5.
3:18 RAB’den umudum Bkz. Mez.39:7.
3:19 Acımı, başıboşluğumu Bkz. Ağı.1:7. Pelinotuyla ödü Bkz. Ağı.3:5, 15 ve ilgili notlar.
3:21-26 Ağıtlar Kitabı’nın teolojik ve ruhsal açıdan en can alıcı ayetleri (bkz. Giriş).
3:22 büyük sevgisinden Bkz. Ağı.3:32. Bu ifade İbranice’de çoğuldur (Mez.107:43’te de olduğu gibi) ve RAB’bin halkıyla arasındaki antlaşmanın vaatlerine olan sevgi dolu sadakatini belirtir (bkz. Mez.6:4’e ait not; Mez.89:1; ayrıca bkz. Yşa.63:7; Yer.2:2 ve ilgili notlar).
3:23 Her sabah Bkz. Mez.30:5 ve ilgili not; Yşa.33:2. Sadakatin büyüktür Bkz. Ağı.3:32’ye ait not; ayrıca bkz. Çık.34:6-7; Mez.36:5 ve ilgili not.
3:24 payıma düşen RAB’dir Bkz. Mez.16:5-6; Mez.73:26; Mez.142:5 ve ilgili notlar. umut bağlıyorum Bkz. Mez.27:14; Mez.71:14 ve ilgili notlar.
3:25 RAB... iyidir Bkz. Mez.34:8; Mez.34:8-14’e ait not; Mez.86:5. kendisini bekleyenler Bkz. Mez.25:3; Mez.33:18; Mez.37:9 ve ilgili not.
3:27 boyunduruğu... taşımak RAB’bin terbiye edişine boyun eğmek (bkz. Makale: Yargı, s.260). gençken Krş. Vai.12:1. iyidir Bkz. Özd.3:11-12 ve ilgili not.
3:28 susmalı Bkz. Ağı.3:39; Mez.39:9.
3:29 Umudunu kesmeden Bkz. 2Sa.12:22;Amo.5:15; Yun.3:9. yere kapanmalı Tanrı’ya alçakgönüllü biçimde boyun eğmenin göstergesidir.
3:30 yanağını dönüp Bkz. Mat.5:39. utanca doymalı Bkz. Mez.123:3-4.
3:31 kimseyi sonsuza dek geri çevirmez Bkz. Yşa.49:14-16; krş. Yer.3:5’e ait not.
3:32 Yargılayan da, tekrar eski gönence kavuşturan da Tanrı’dır (bkz. Mez.30:5; Yşa.54:7-8). Büyük sevgisi Bkz. Ağı.3:22-23 ve ilgili notlar. “Sadakat” ve “sevgi”, Tanrı’nın, halkıyla yaptığı antlaşmada verdiği vaadi hatırlatmak için çoğunlukla birlikte kullanılır (bkz. Mez.25:10; Mez.26:3 ve ilgili notlar).
3:33 isteyerek acı çektirmez Bkz. Hez.18:23,Hez.18:32; Hoş.11:8; 2Pe.3:9.
3:34 ayak altında ezmeyi İÖ 586’da Babilliler’in İsrail halkına yaptığı gibi.
3:35 Yüceler Yücesi’nin huzurunda “Yüceler Yücesi’nin, adaleti sağlamaları için atadığı kişilerin huzurunda” anlamında (bkz. Çık.22:8-9 ve ilgili notlar; ayrıca bkz. Mez.82’ye ait not). hakkını saptırmayı Kutsal Yasa’yı açıkça ihlal eden Yahuda önderlerinin yaptığı gibi (bkz. Çık.23:6).
3:36 haksızlık etmeyi Bkz. Eyü.8:3; Eyü.34:12. Rab doğru bulmaz Bkz. Mez.10:13-15.
3:37 söyler de yerine gelir Hiç kimse Tanrı’ya eş değildir (bkz. Yar.1:3 ve ilgili not; Mez.33:9-11); mutlak yetkiye sahip olan yalnızca RAB’dir (krş. Eyü.1:12; Eyü.2:6 ve ilgili notlar).
3:38 Bkz. Eyü.2:10; Özd.3:11-12; ayrıca bkz. Yer.32:42.
3:39 yakınır? Bkz. Ağı.3:28 ve ilgili not.
3:40-41 Burada, Yeruşalim halkına seslenilmektedir (bkz. Ağı.3:1’e ait not; Ağı.1:8 ve ilgili not; ayrıca bkz. Mez.32:3-5; Mez.39:7-10; Mez.40:11-12; Mez.41:4).
3:40 RAB’be dönelim Bkz. Hoş.6:1; krş. Yer.3:1; Yer.4:1; Hoş.14:1; Yoe.2:12-13; Zek.Yoe.1:3.
3:41 Ellerimizin... açalım Bkz. Ağı.2:19’a ait not. göklerdeki Bkz. Mez.2:4; Yşa.63:15; Yşa.66:1.
3:42 karşı çıkıp başkaldırdık Bkz. benzer itiraflar, Mez.106:6; Dan.9:5.
3:43 Öfkeyle örtünüp Krş. Yşa.59:17-18. bizi kovaladın, Acımadan öldürdün Bkz. Ağı.3:66; Ağı.2:21; Yer.29:18.
3:48 Gözlerimden... yaşlar akıyor Bkz. Ağı.1:16’ya ait not.
3:50 göklerden bakıp görünceye dek Bkz. Ağı.5:1; Mez.80:14; Yşa.63:15.
3:51 Kentimdeki kızların halini Bkz. Ağı.1:4,Ağı.1:18; Ağı.2:20-21; Ağı.5:11.
3:52 Boş yere bana düşman olanlar Bkz. Mez.35:19’a ait not. kuş gibi Bkz. Mez.124:7.
3:53 sarnıca atıp öldürmek Bkz. Mez.35:7. taş attılar Bkz. 2Sa.16:6; 1Kr.12:18.
3:54 Sular başımdan aştı Bkz. Mez.32:6; Mez.42:7; Mez.69:1-2 ve ilgili notlar.
3:55 Sarnıcın dibinden Bkz. Mez.30:1 ve ilgili not.
3:57 çağırınca yaklaşıp Bkz. Mez.145:18. Korkma! Tanrı’nın güven vermek amacıyla en çok söylediği sözlerden biri (bkz. Yer.1:8 ve ilgili not).
3:59 gördün Bkz. Mez.10:14; Mez.35:22. Davamı sen gör Bkz. Mez.35:23; Mez.43:1; Mez.119:154.
3:61-62 dediklerini... söylendiklerini Bkz. Mez.5:9 ve ilgili not.
3:63 Oturup kalkışlarına Yaptıkları her şeyi anlatan bir mecaz (bkz. Yas.6:7; Yas.11:19; Mez.139:2; Yşa.37:28). Alay konusu oldum türkülerine Bkz. Ağı.3:14’e ait not.
3:64 Krş. Mez.28:4; bkz. Mez.5:10 ve ilgili not.
3:65 Lanetin üzerlerinden eksilmesin Bkz. Mez.109:16-20 ve ilgili not.

Videolar

Ağıtlar Girişi

Ağıtlar Kitabı İ.Ö. 586'da Yeruşalim'in yıkılışı, sürgün ve bu yıkımın sonuçları üzerine yakılan beş ağıttan oluşmaktadır. Kitabın ilk dört bölümü akrostiş biçimde yazılmıştır. Ayetler sırasıyla İbrani alfabesinin harfleriyle başlar. Yalnız üçüncü bölümde üçer ayet aynı harfle başlıyor. Kitap genellikle yas niteliği taşımakla birlikte, geleceğe umut ve Tanrı'ya güven de görülmektedir. Ağıtlar, İ.Ö. 586 yılında İsrailliler'in yaşadığı ulusal felaketin anısına her yıl tutulan yas ve oruç günlerinde tapınmada Yahudiler'ce kullanılır.

Ana Hatlar:

1:1-22 Yeruşalim'in acıları
2:1-22 Yeruşalim'in cezası
3:1-66 Ceza ve umut
4:1-22 Yeruşalim'in viraneye dönmesi
5:1-22 Merhamet için edilen dua
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş