Elçilerin İşleri 1:1-8

1
1-2 Ey Teofilos,
İlk kitabımda[a] İsa'nın yapıp öğretmeye başladığı her şeyi, seçmiş olduğu elçilere Kutsal Ruh aracılığıyla buyruklar verip yukarı alındığı güne dek olanları yazmıştım. 3İsa, ölüm acısını çektikten sonra birçok inandırıcı kanıtlarla elçilere dirilmiş olduğunu gösterdi. Kırk gün süreyle onlara görünerek Tanrı'nın Egemenliği hakkında konuştu. 4 Kendileriyle birlikteyken onlara şu buyruğu vermişti: “Yeruşalim'den ayrılmayın, Baba'nın verdiği ve benden duyduğunuz sözün gerçekleşmesini bekleyin. 5 Şöyle ki, Yahya suyla vaftiz etti, ama sizler birkaç güne kadar Kutsal Ruh'la vaftiz edileceksiniz.”
İsa Göğe Alınıyor
6Elçiler bir araya geldiklerinde İsa'ya şunu sordular: “Ya Rab, İsrail'e egemenliği şimdi mi geri vereceksin?”
7İsa onlara, “Baba'nın kendi yetkisiyle belirlemiş olduğu zamanları ve tarihleri bilmenize gerek yok” karşılığını verdi. 8 “Ama Kutsal Ruh üzerinize inince güç alacaksınız. Yeruşalim'de, bütün Yahudiye ve Samiriye'de ve dünyanın dört bucağında benim tanıklarım olacaksınız.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

1:1-2 ilk kitabımda Bkz. Luka: Giriş. başladığı her şeyi İsa’nın başlattığı hizmet, Kutsal Ruh’un imanlılar topluluğu aracılığıyla yürüttüğü hizmet sayesinde devam etmektedir. Kutsal Ruh aracılığıyla Bkz. Elç.1:4-5,Elç.1:8; Luk.24:49 ve ilgili not; ayrıca bkz. Bilgi Kutusu:Kutsal Ruh, s. 1664. Luka özellikle Kutsal Ruh’un imanlılar aracılığıyla yaptığı hizmeti ve onları nasıl güçlendirdiğini aktarır (bkz. Elç.2:4,Elç.2:16-17; Elç.4:8,Elç.4:31; Elç.6:3-6; Elç.7:55; Elç.9:31; Elç.10:44; Elç.13:2,Elç.13:4; Elç.15:28-29; Elç.16:6; Elç.19:6; bkz. Luk.4:1-2’ ye ait not). yukarı alındığı Bkz. Elç.1:9’a ait not.
1:3 birçok inandırıcı kanıtlarla Bkz. Mat.28:1-20; Luk.24:1-53; Yu.20:1-29; 1Ko.15:3-8. Tanrı’nın Egemenliği Bkz. Bilgi Kutusu:Tanrı’nın Egemenliği, s. 1383.
1:4 Baba’nın verdiği... sözün Kutsal Ruh’la ilgili vaadin yerine gelmesi (bkz. Luk.24:49 ve ilgili not; Yu.14:26; Yu.15:26-27; Yu.16:7-13).
1:5 Yahya suyla vaftiz etti Bkz. Makale:Vaftiz, s. 1591. birkaç güne kadar İsa’nın bu sözlerinden on gün sonra, Pentikost Günü’nde, öğrencileri Kutsal Ruh’la vaftiz oldular (Elç.2:1-4).
1:6 İsrail’e egemenliği şimdi mi geri vereceksin? İsa Mesih’in elçileri de, öbür Yahudiler gibi, İsrail’in yabancıların hâkimiyetinden kurtulmasını ve Eski Antlaşma’da vaat edilen Tanrı’nın Egemenliği’nin (bkz. örn. 2Sa.7:1 0-14; Mez.2; Yşa.2,11, 24-27. bölümler ; Hez.40-48. bölümler) yeryüzünde kurulmasını bekliyorlardı. Kutsal Ruh’tan söz edilmesi, bu yeni çağın başlamak üzere olup olmadığını merak etmelerine yol açmıştı (bkz. Yoe.2:28; Yoe.3:1).
1:7 zamanları ve tarihleri ‘Gelecekteki olayların nasıl ve ne zaman olacağı’ anlamında (bkz. Mar.13:32; 1Se.5:1 ve ilgili notlar).
1:8 Elçilerin Yeruşalim’de ( 1-7. bölümler), Yahudiye’de (yani öncelikle Yahudiler’e) ve Samiriye’de (ardından Yahudi olmayanlara; 8-9. bölümler) ve dünyanın dört bucağında ( 10-28. bölümler) Mesih’le ilgili gördüklerini ve kurtuluş müjdesini duyurmaları buyrulmuştu.Ancak, Kutsal Ruh’un gücüyle donatılıncaya dek bu hizmete başlayamazlardı (Elç.1:4-5). Yahudiye Yeruşalim bu bölgede bulunuyordu. Samiriye Yahudiye’nin kuzeyinde, Yahudi olmayan ulusların yoğunlukla yaşadığı bölge. benim tanıklarım Elçilerin İşleri’nin ana temalarından biridir (Elç.2:32; Elç.3:15; Elç.5:32; Elç.10:39; Elç.13:31; Elç.22:15; bkz. Bilgi Kutusu:Mesih’e Tanıklık, s. 1537).

Videolar

Elçilerin İşleri Girişi

Genel Bakış: Eski çağlarda yazılmış olan birçok yapıtın yazarı gibi, bu kitabın yazarı da kendini doğrudan bize tanıtmıyor. Bununla birlikte, ikinci yüzyılda yaşamış ve bir kısmı İsa'nın elçilerini bizzat tanımış inanlı yazarların hepsi, bu kitabı Luka'nın yazdığında birleşiyorlar. Kitabın yakından incelenmesi halinde «sevgili hekim» Luka'nın (Kol.4:14) elinden çıktığına dair ipuçları görülebilir. Örneğin «biz» çoğul zamirinin kullanılmış olmasından yazarın, Pavlus'un yol arkadaşlarından biri olduğunu anlıyoruz (16:10-17; 20:5-21:18; 27:1-28:16). Yazarın titiz biri olduğu su götürmez bir gerçek. Elçilerin İşleri Yeruşalim, Sezariye, Antakya, Efes, Korint, Atina, Roma ve daha birçok yere ilişkin kesin ve doğru tasvirlerle doludur. Arkeolojik araştırma ve bulgular, gidilen, gezilen yerlerin çeşitliliğine ve büyük kültür farklarına rağmen Luka'nın, kullandığı terim ve kavramlarda ne denli tutarlı olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte Luka'nın kendisi, Elçilerin İşleri Kitabı'nın ilk inanlı topluluklarının bütün bir tarihçesi olmadığını ifade ediyor. Örneğin bölüm 8'de, topluluğun dağıtıldığını, inanlıların Müjde'yi yaya yaya dört bir yana gittiklerini yazar. Bunun sonucunda birçok yerde yerli topluluklar filizlenip gelişir. Ama Luka bu toplulukların tarihçesini yazmaya girişmez. Sonuç olarak, Elçilerin İşleri, kilisenin büyüyüp gelişmesinde önemli bir yer tutan, ders alabileceğimiz temel olaylar dizisini sunuyor bize.

İsa'nın göğe yükseldiği İ.S. 30 yılları ile Elçi Pavlus'un Roma'da tutuklandığı İ.S. 63 yılları arasındaki dönemi konu eden kitap, büyük olasılıkla bu tarihten az sonra yazıldı.

İncil'deki Yeri: Elçilerin İşleri, Luka'nın bir devamıdır. Her iki kitabın da Teofilos adında bir adama hitaben yazıldığı özellikle belirtiliyor. Luka, İsa'nın başlangıçtan göğe alındığı güne dek yapıp öğrettiklerini kaydeder (1:1-3). İncil'in ilk dört kısmından sonra yer alan ve Müjde'nin Yeruşalim'den Anadolu'ya, oradan da antik çağın merkezi Roma'ya yayılışını anlatan Elçilerin İşleri Kitabı, bu özelliğiyle bir köprü görevi görmekte ve İncil'deki mektuplara zemin hazırlamaktadır. Örneğin kitap, Pavlus'un, adını sanını anarak sonradan mektuplar yazdığı birçok kente yaptığı ziyaretleri anlatıyor. Elçilerin İşleri Kitabı'nın bir diğer önemli özelliği, inanlılar topluluğunun ders alabileceği ilkeleri de sergilemesidir.

Konusu: Elçilerin İşleri Kitabı, ilk Mesih inanlılarının Müjde'yi, «Yeruşalim'de, bütün Yahudiye ve Samiriye'de ve dünyanın dört bucağında» (1:8) nasıl yaymaya başladıklarını anlatır. Bütün bu olaylar Kutsal Ruh'un inanlılar topluluğuna verilmesiyle başlar (bölüm 2). Sonraki bölümler, Tanrı'nın kilisesini adım adım nasıl yönlendirdiğini gözler önüne serer. İsa'nın elçileri dolaşıp Müjde'yi yayarken Tanrı da yaptığı mucizelerle onların bildirisini doğruladı (3:1-10; 14:3). Kilise, Yahudi din önderlerinin başını çektiği karşı koymalara rağmen hızla büyüdü. Gerçekte Yahudi kökenli olan inanlılar topluluğunun bütün ulusları kucaklayan bir kimliğe nasıl kavuştuğu, Elçilerin İşleri Kitabı'nda ön plana çıkan önemli konulardan biridir (10:1-11:18 ve 15. bölümün tamamı).

Ana Hatlar:

1:1-11 İsa'nın son buyrukları ve göğe alınması
1:12-8:3 Yeruşalim'deki inanlılar topluluğu
8:4-9:43 Tanrı sözünün Yahudiye ve Samiriye'de yayılması, Pavlus'un iman etmesi
10:1-11:30 Yahudi olmayan ilk inanlılar
12:1-25 Baskılara karşı zafer
13:1-28:31 Pavlus'un elçilik görevi:
13:1-14:28 İlk yolculuk
15:1-35 Yeruşalim'deki toplantı
15:36-18:22 İkinci yolculuk
18:23-21:16 Üçüncü yolculuk
21:17-28:31 Pavlus'un tutukluluk dönemi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 25

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş