Notlar
4:8-6:18 Bu kayıtlar, Pers İmparatorluğu’na ait resmi Aramice belgelerden alıntılanmıştır.Ayrıca
Ezr.7:12-26’daki sözler deAramice olarak kaydedilmiştir.
6:3-7 büyük taş... kiriş Bkz.
Ezr.5:8.
1Kr.6:36 ve
1Kr.7:12’de aynı inşaat tekniğinden söz edilmektedir; muhtemelen binanın yer sarsıntılarına karşı korunmasını sağlıyordu.
Yüksekliği ve genişliği altmışar arşın Bu ölçüler genişlik açısından Süleyman’ın inşa ettiği tapınağın ölçüleriyle uyuşmamaktadır (bkz.
1Kr.6:2’ye ait not). Bazı yorumculara göre bu ölçüler, inşa edilen tapınağın niteliklerini değil, Persler’in yapımı için para yardımında bulunmaya razı olduğu yapının dış sınırlarını ifade eder.
Giderler saraydan karşılansın 1973 yılında Fethiye’deki (Antalya) Ksantos harabelerinde keşfedilen, son Pers döneminden kalma bir tapınak kurma izni belgesinde, Ezra Kitabı’nda söz edildiği gibi, sunuların miktarı, kâhinlerin adları ve tapınağın bakımıyla ilgili sorumluluklar belirtilmiştir (krş.
Ezr.1:9;
Ezr.7:20).
6:8 giderleri kralın hazinesinden... ödensin İmparatorluğa ait topraklarda bulunan kutsal mekânların onarılmasına yardım etmek, Pers krallarının geleneksel politikasıydı.
6:9 Kambises ve I. Darius’un Mısır’daki kâhin ve tapınaklara ilişkin düzenleyici fermanları, Pers krallarının yabancı ulusların inançlarıyla ayrıntılı olarak ilgilendiğini açıkça göstermektedir. II. Darius’un (İÖ 423-404) emriyle, Elefantin’deki Yahudiler’e, Mayasız Ekmek Bayramı’nın kutlanmasına ilişkin bir mektup yazılmıştı.
6:10 ben ve oğullarım sağ kalalım diye dua etsinler Aynı sözler fırında pişirilmiş kilden yapılan Koreş Silindiri’ndeki yazıtta da bulunur. Elefantin’deki Yahudiler günlük havra ibadetleri sırasında kraliyet ailesi ve Yahuda valisi için de dua ederlerdi (krş.
1Ti.2:1-2).
6:11 bu kararı değiştirenin Fermanların ve antlaşmaların sonuna, bunlara karşı gelecek kişiler için uzun bir lanet listesi eklemek adetti. (krş. Yas.28-30. bölümler).
6:12 adına konut seçen Tanrı Bkz.
Yas.12:5’e ait not.