Notlar
7:1-10:44 İnsanların, koşulların ve önderlerin değişmesinden ötürü İsrailliler’den yeni yetişen soy, RAB’be ve sözüne bağlı kalacağına, O’na itaat edeceğine dair yeniden ant içmeli, adanmışlığını yenilemeliydi. Söz konusu adanma, her zaman olduğu gibi, önderlerin ve halkın RAB’be sadık kalmalarına bağlıydı.
7:1-6 Ezra’nın görevini yerine getirebilmek için gerekli yetki ve yeteneğe sahip olduğu vurgulanmaktadır.
Bu olaylardan sonra Bundan önceki bölümde anlatılan olaylar, İÖ 516’ da tapınağın yapımının tamamlanmasıyla sona erer.
Artahşasta Eğer bu kişi I. Artahşasta ise, Ezra Yahuda’ya İÖ 458’ de varmıştır; 6. ve 7. bölümlerde anlatılanlar arasında altmış yıllık bir ara vardır. Bu süre boyunca kayda geçen tek olay, Ahaşveroş’un döneminde (İÖ 486-465) Yeruşalim’in yeniden inşasına karşı çıkılmasıdır (
Ezr.4:6). Ester Kitabı’nda anlatılan olaylar, bu altmış yıl içerisinde gerçekleşir.
Hilkiya Yoşiya’nın krallığı döneminde başkâhindi (
2Kr.22:4).
Seraya Ezra’nın gelişinden yüz yirmi sekiz yıl önce, İÖ 586’ da Nebukadnessar tarafından öldürülen Sidkiya’nın krallığı döneminde başkâhindi (
2Kr.25:18-21). Buna göre Seraya Ezra’nın babası değil, atasıdır; “oğul” sözcüğü ‘soyundan gelen, torun’ anlamına da gelmektedir (bkz.
1Ta.6:14-15).
Ezra Muhtemelen kendi soyağacında iki kez geçenAzarya adının kısaltılmış biçimidir. Grekçesi,Apokrifa kitaplarda yer aldığı gibi Esdras’tır.
Ahituv Sadok’un büyükbabasıdır (
Neh.11:11).
Sadok Davut’un krallığı döneminde kâhindi (
2Sa.8:17). Kral Süleyman Sadok’u, asi Adoniya’yı destekleyen Aviyatar’ın yerine başkâhin atamıştı (
1Kr.1:7-8;
1Kr.2:35). Sadok’un soyu, başkâhinlik görevini İÖ 171 yılına dek sürdürmüştür (krş.
Hez.44:15).
bilgin Sürgün döneminden sonra “bilginler”, birkaç dil bilen, edebiyattan anlayan ve Kutsal Yazılar’ı öğretip araştıran uzmanlar haline gelmiştir. Yeni Antlaşma’da “Kutsal Yasa öğretmenleri” olarak tanımlanırlar (bkz.
Mat.2:4;
Luk.5:17).
RAB’bin yardımıyla İbranice’den birebir çevirisi: “RAB’bin eli üzerinde olduğu için”. Tanrı’nın gücünün ve lütfunun bir tanımı olan bu ifade İbranice’den çeşitli biçimlerde tercüme edilmiştir (örn. “Tanrı’nın eli”, “destek”, “iyilik” olarak; ayrıca krş.
Ezr.7:9,
Ezr.7:28;
Ezr.8:18,
Ezr.8:22,
Ezr.8:31;
Neh.2:8,
Neh.2:18).
7:7-9 Ezra yolculuğuna Nisan başında başlayıp (İÖ 8 Nisan 458) Ab ayının başında Yeruşalim’e vardı (4 Ağustos 458). Yolculuk, on bir günlük gecikme (krş.
Ezr.7:9 ile
Ezr.8:31) de dâhil olmak üzere dört ay sürdü. Babil ve Yeruşalim arasındaki mesafe yaklaşık 800 km olmasına rağmen, çöl sıcağında yolculuk etmemek için yolcular Fırat Irmağı boyunca kuzeybatıya, oradan da güneye doğru giderek toplamda yaklaşık 1500 km yol katetmek zorunda kalmışlardı; aralarında yaşlılar ve çocuklar da olduğundan normalden yavaş yol aldıkları tahmin edilir.
7:10 Bkz. Neh.8. bölüm. Halkın özellikle uzun süre putperestliğin hüküm sürdüğü topraklarda yaşadıktan sonra Yeruşalim’e kavuşmanın, Tanrı’nın sözünün anlamının ve öneminin tekrar hatırlatılması büyük önem taşıyordu. Ezra’nın Tanrı’nın sözüne yaklaşımı, Tanrı’nın sözünü öğretmek isteyenlere örnek teşkil eder; Tanrı’nın sözünü doğru ve etkili bir şekilde öğretebilmek için hem onu doğru anlamak hem de nasıl uygulamak gerektiğini bilmek gerekir.
7:11 Metin bu ayetten 26. ayete kadar Aramice yazılmıştır.
mektubun Birçok yorumcu I. Artahşasta’nın bu fermanını
Dan.9:25’te geçen Yeruşalim’in yeniden inşa edilmesi için verilen buyruk olarak kabul eder (
Dan.9:24-27). Bazıları ise Daniel Peygamber’in bu önbildirisinin, Nehemya’nın aynı kral tarafından görevlendirilmesiyle yerine geldiğini kabul eder (
Neh.1:1,
Neh.1:11;
Neh.2:1-8). İlk tarih (İÖ 458) ile güneş takvimi kullanılarak veya ikinci tarih ile (İÖ 444) ay takvimi kullanılarak hesaplama yapıldığı nda, İsa’nın yeryüzündeki hizmetine başladığı tarihe şaşırtıcı derecede yakın bir sonuca varılır.
7:12-26 Mektupla bildirilen ayrıcalıklar, Pers Kralı’nın temsilcisi olup halk tarafından tanınmayan Ezra’nın halkın beğenisini kazanmasını sağlayacaktır.
7:12 Kralların Kralı Bu ifade önceleri hâkimiyet alanı birçok krallığı kapsadığından Asur kralları için, daha sonraları ise son Babil (
Hez.26:7;
Dan.2:37) ve Pers kralları tarafından kullanılmıştır (krş.
1Ti.6:15;
Va.17:14;
Va.19:16).
7:13 İsrail halkından “Yahuda” yerine “İsrail” denmesi dikkat çekicidir. Sürgünden dönen Yahuda ve İsrail halklarının eskisi gibi tek bir İsrail halkı olması Ezra’nın hedefiydi (bkz. “bütün İsrailliler için günah sunusu olarak on iki teke”,
Ezr.6:17). Pers kralları, fethettikleri halkların ilahlarının beğenisini kazanmaya yönelik politikalarının bir parçası olarak bu halkların dinsel gereklerini sadık bir biçimde yerine getirmelerini destekliyordu. Ezra, İsrailliler’in bunları yerine getirip getirmediklerini değerlendirmek üzere gönderildi.
7:14 yedi danışmanım Krş.
Est.1:14. Persler’in bu uygulamasından eski Grek tarihçiler Herodot (İÖ 484-425) ve Ksenofon (İÖ 430-354) da söz eder.
Tanrın’ın Yasası Kutsal Kitap’ın ilk beş kitabı, Tevrat (bkz.
Ezr.7:6).
7:15 gönülden verdiğimiz Pers hazinesi zengindi ve Pers kralları cömertlikleriyle ünlüydü (bkz.
Ezr.7:13’e ait not).
7:21 Fırat’ın batı yakasındaki bölgenin Bkz.
Ezr.4:10’a ait not.
7:22 Yaklaşık 3.45 ton gümüş, 2000 lt şarap ve zeytinyağı, 17.6 ton buğday ve sınırsız tuz; Pers Kralı Artahşasta’nın RAB’bi öfkelendirmemek adına gönderdiği armağanların miktarı dikkat çekici ölçüdedir.
7:23 bana... öfkelenmesin RAB kendilerinden hoşnut olursa, İsrailliler’in ayaklanmayacağına inanıyorlardı. Mısır, Pers’e karşı İÖ 460 yılında ayaklanmış ve 459’da Atinalılar’ın yardımıyla Persler’i sınır dışı etmişti. 458 yılında, Ezra Yeruşalim’e geldiğinde Persler bu isyanı bastırmakla meşguldü. oğullarıma İÖ 5-4. yüzyılda yaşayan, Persler’in kapsamlı bir tarihini yazan Grek hekim Ktesias,Artahşasta’nın toplam olarak on sekiz oğlu olduğunu belirtir.
7:26 uymayanlar... cezalandırılsın Ezra’ya verilen kapsamlı yetkiler, görevinin ciddiyetini ortaya koyar. Hem mahkeme görevlilerini atama hem de itaatsizlikleri cezalandırma yetkisi, Ezra’nın yapmak istediği yenilikleri gerçekleştirmesine uygun bir zemin hazırlamıştır.