Notlar
7:1-10:44 İnsanların, koşulların ve önderlerin değişmesinden ötürü İsrailliler’den yeni yetişen soy, RAB’be ve sözüne bağlı kalacağına, O’na itaat edeceğine dair yeniden ant içmeli, adanmışlığını yenilemeliydi. Söz konusu adanma, her zaman olduğu gibi, önderlerin ve halkın RAB’be sadık kalmalarına bağlıydı.
9:1 Bütün bunlardan sonra... kendilerini ayrı tutmadı Ezra Yeruşalim’e beşinci ayda ulaştı (
Ezr.7:9). Putperest yabancı halklarla yapılan evlilikler sorununa ilişkin tedbirler dokuzuncu ayda (
Ezr.10:9) açıklandı. Ezra’nın dikkatini bu soruna çekenler, kendileri de suçlu olan önderler değil (
Ezr.9:2), halkın sıradan üyeleriydi. Ezra ile aynı zamanda hizmet eden Peygamber Malaki, bazı Yahudalılar’ın, putperest kızlarla (muhtemelen güçlü toprak sahiplerinin kızlarıyla) evlenmek için evliliklerini bozduklarını belirtir (
Mal.2:10-16). Putperest halklarla evlenme konusunda özensiz davranan Yahudi halkına neler olacağı Elefantin yerleşim bölgesinde görülür; orada putperestlerle evlenen Yahudiler hem RAB’be hem de putlara tapınmaya başlamışlardır. Elefantin toplumu gitgide öbür halklara karışmış, Tanrı’nın halkı olma kimliğini kaybetmiştir (bkz.
Yas.7:3).
çevredeki halkların Söz konusu sekiz grup, İsrailliler’in fethinden önce Kenan topraklarında yaşayanları temsil eder (bkz.
Çık.3:8’e ait not). Babil sürgününden sonraki dönemde bu bölgede sadece Ammonlular, Moavlılar ve Mısırlılar yaşamaya devam etmiştir.
Kenanlılar’ın, Hititler’in, Perizliler’in, Yevuslular’ın, Ammonlular’ın, Moavlılar’ın... Amorlular’ın Sırasıyla bkz.
Yar.10:6,
Yar.10:15-18 ;
Yar.13:7;
Yar.19:36-38 ve ilgili notlar.
9:2 kutsal soy Bkz.
Yşa.6:13.
hainlikte Bkz.
Ezr.10:6 ;
Yşu.22:16;
Yşu.23:12’ye ait not;
Dan.9:7. Halk puta tapanlarla evlenerek kendi kutsal kimliğini ve soyunu tehlikeye sokmuş ve RAB’bin sözüne sadakatsizlik etmiş oldu.Ayrıca, kişi öldükten sonra mülkiyeti yabancı birinin eline geçebileceğinden dolayı, yabancılarla evlenen bu İsrailliler RAB’bin toprak vaadini (aile mülkiyetini) de tehlikeye sokmuştu.
9:7 kılıçtan Hez.21:19’da geçen Babil Kralı, Tanrı’nın cezalandırmada kullandığı bir araç olarak tasvir edilmiştir.
aşağılandık Krş.
Dan.9:7-8.
9:9 Pers krallarının Akamanış Hanedanı’ndan gelen Pers krallarının Yahudiler’e karşı tutumları olumluydu: Koreş (İÖ 539-530) Yahudiler’e sürgünden dönüş izni vermiştir (Ezr.1. bölüm); Elefantin papirüsünde oğlu Kambises’in (530-522) Yahudiler’e iyi davrandığı belirtilir; I. Darius (522-486) Koreş’in fermanını yenilemiştir (Ezr.6. bölüm); onun oğlu Ahaşveroş (486-465) Yahudiler’e ayrıcalıklar ve koruma sağlamıştır (Est.8-10. bölümler); onun oğlu I. Artahşasta (465-424) Ezra’ya (Ezr.7. bölüm) ve Nehemya’ya (Neh.2. bölüm) yetkiler vermiştir.
yıkık yerleri onarmak Peygamber Yeşaya, RAB’bin Yeruşalim’in yıkıntılarını onaracağını (
Yşa.52:9), sonra halkın sevinçle haykıracağını önceden bildirmiştir (
Yşa.44:26; krş.
Ezr.58:12;
Ezr.61:4).
korunma duvarı Krş. Zek.
Ezr.2:4-5.
9:10-11 Kulların peygamberler Bkz.
Yer.7:25 ve Zek.
Yer.1:6’ya ait notlar.
iğrençlikleriyle Kenanlılar’ın putperestliklerinden ve buna bağlı ahlâksızlıklarından söz ediliyor (
Lev.18:3;
2Ta.29:5;
Hez.36:17). Kenanlılar’ın ahlâk dışı alışkanlıklarından ve inançlarından, antik Ugarit metinlerinde de söz edilmektedir.