Vaiz 7

7
Bilgelik
1 İyi ad hoş kokulu yağdan,
Ölüm günü doğum gününden iyidir.
2Yas evine gitmek, şölen evine gitmekten iyidir.
Çünkü her insanın sonu ölümdür,
Yaşayan herkes bunu aklında tutmalı.
3Üzüntü gülmekten iyidir,
Çünkü yüz mahzun olunca yürek sevinir.
4Bilge kişinin aklı yas evindedir,
Akılsızın aklıysa şenlik evinde.
5Bilgenin azarını işitmek,
Akılsızın türküsünü işitmekten iyidir.
6Çünkü akılsızın gülmesi,
Kazanın altındaki çalıların çatırtısı gibidir.
Bu da boştur.
7Haksız kazanç bilgeyi delirtir,
Rüşvet karakteri bozar.
8Bir olayın sonu başlangıcından iyidir.
Sabırlı kibirliden iyidir.
9 Çabuk öfkelenme,
Çünkü öfke akılsızların bağrında barınır.
10“Neden geçmiş günler bugünlerden iyiydi?” diye sorma,
Çünkü bu bilgece bir soru değil.
11Bilgelik miras kadar iyidir,
Güneşi gören herkes için yararlıdır.
12Bilgelik siperdir, para da siper,
Bilginin yararı ise şudur:
Bilgelik ona sahip olan kişinin yaşamını korur.
13Tanrı'nın yaptığını düşün:
O'nun eğrilttiğini kim doğrultabilir?
14İyi günde mutlu ol,
Ama kötü günde dikkatle düşün;
Tanrı birini öbürü gibi yaptı ki,
İnsan kendisinden sonra neler olacağını bilmesin.
15Boş ömrümde şunları gördüm:
Doğru insan doğruluğuna karşın ölüyor,
Kötü insanın ise, kötülüğüne karşın ömrü uzuyor.
16Ne çok doğru ol ne de çok bilge.
Niçin kendini yok edesin?
17Ne çok kötü ol ne de akılsız.
Niçin vaktinden önce ölesin?
18Birini tutman iyidir,
Öbüründen de elini çekme.
Çünkü Tanrı'ya saygı duyan ikisini de başarır.
19Bilgelik, bilge kişiyi kentteki on yöneticiden daha güçlü kılar.
20Çünkü yeryüzünde hep iyilik yapan,
Hiç günah işlemeyen doğru insan yoktur.
21İnsanların söylediği her söze aldırma,
Yoksa uşağının bile sana sövdüğünü duyabilirsin.
22Çünkü sen de birçok kez
Başkalarına sövdüğünü pekâlâ biliyorsun.
23Bütün bunları bilgelikle denedim:
“Bilge olacağım” dedim.
Ama bu beni aşıyordu.
24Bilgelik denen şey
Uzak ve çok derindir, onu kim bulabilir?
25Böylece, bilgelik ve çözüm aramaya, incelemeye, kavramaya,
Kötülüğün akılsızlık, akılsızlığın delilik olduğunu anlamaya kafa yordum.
26Kimi kadını ölümden acı buldum.
O kadın ki, kendisi tuzak, yüreği kapan, elleri zincirdir.
Tanrı'nın hoşnut kaldığı insan ondan kaçar,
Günah işleyense ona tutsak olur.
27Vaiz diyor ki, “Şunu gördüm:
Bir çözüm bulmak için
Bir şeyi öbürüne eklerken
28–Araştırıp hâlâ bulamazken–
Binde bir adam buldum,
Ama aralarında bir kadın bulamadım.
29Bulduğum tek şey:
Tanrı insanları doğru yarattı,
Oysa onlar hâlâ karmaşık çözümler arıyorlar.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

7:1-6 Zorluklarla geçen günler, rahat günlere kıyasla insana daha çok şey öğretir.
7:6 çalıların çatırtısı Akılsızın eğlencesi, bir anda harlanıp sönen ateşe benzetilmektedir (bkz. Mez.58:9 ve ilgili not).
7:7 rüşvet Bkz. Çık.23:8; Yas.16:19; krş. Mat.28:11-15; Luk.22:4-6.
7:9 öfke Bkz. örn. Özd.16:32; Özd.17:14; 1Ko.13:4-5.
7:11 güneşi gören herkes Yaşayanlar.
7:12 yaşamını korur İfadenin İbranicesi, ‘yaşam verir’veya ‘yaş amı yeniler’ anlamına da gelir (bkz. örn. Vai.3:18; Vai.13:14).
7:13 kim doğrultabilir? Bkz. Vai.1:15’e ait not; ayrıca krş. Vai.3:1-22’ye ait not.
7:15-18 Bkz. Mez.73 ve ilgili notlar. İnsanın hırsla edindiği bilgelik kibirli olmasına yol açabilir, bu da ona zarar verir; bilgeliği ve doğruluğu hiç önemsememek de aynı sonuca yol açar. İçinde Tanrı korkusu olan kişi, her iki aşırılıktan (aşırı kuralcılıktan ve aşırı özgürlükçülükten) da kaçınır ve dengeli (alçakgönüllü, gerçekten doğru ve bilgece) bir yaşam sürer (krş. Rom.6:14).
7:20 yeryüzünde... doğru insan yoktur Kutsal Kitap’ta vurgulanan önemli bir gerçek (bkz. Rom.3:10-20,Rom.3:23; ayrıca bkz. Makale: Günah, s.12).
7:24 Bilgelik Tanrı armağanıdır (bkz. Eyü.28:12-28; 1Ko.2:9-16).
7:25-29 Bu ayetlerdeki kötümserliğin temelindeki nedenler, vaizin (Kral Süleyman’ı n) özel yaşamındaki ciddi hatalar ve günahlardır. Yaşamın anlamını ve amacını kavramaya, bilgelik ve evrensel bir çözüm bulmaya çalışan Süleyman, dünyasal hazlara yenilip yüzlerce kadını haremine alarak günah işlemiştir. Aradığı erdemli, dürüst ve sağgörülü kadının, hayatına giren bu yabancı kadınların arasında olmayacağı gayet açıktır. Süleyman sonunda, itiraf ve tövbe anlamına gelen Vai.7:29’daki sözleriyle hem kendi durumunu hem de insanlığın durumunu özetlemiştir.
7:26 Bkz. Özd.7:6-27.
7:27 Vaiz Bkz. Vai.1:1’e ait not.
7:28 bir adam... ama... kadın bulamadım Vaiz, kendi deneyimlerinden söz etmektedir (bkz. Vai.7:25-29’a ait not). Kutsal Yazılar’ın hiçbir yerinde kadının ahlâksal açıdan daha düşük konumda olduğu belirtilmez.
7:29 Tanrı insanları doğru yarattı, oysa Bkz. Yar.1:26-28; Yar.3:1-6; Rom.5:12.

Videolar

Vaiz Girişi

Vaiz Kitabı insan ömrünün ne kadar kısa ve çelişkilerle dolu olduğunu, nedeni belirsiz haksızlık ve umutsuzluğu, sonuç olarak da yaşamın "boş" olduğunu içtenlikle anlatan bir vaizin düşüncelerine yer veriyor. Ama bu vaiz insanlığı gözeten Tanrı'nın yollarını anlamada güçlük çekti. Buna karşın çok çalışmayı ve Tanrı'nın bağışladıklarıyla mümkün olduğunca mutlu olmayı insanlara öğütledi.

Bu düşüncelerin çoğu olumsuz ve üzücü gözüküyor, ama bu kitabın Kutsal Kitap'ta bulunması Kutsal Kitap inancının böyle karamsarlık ve kuşkuları da dikkate alacak kadar çok boyutlu olduğunu göstermektedir. Birçokları Vaiz Kitabı'nın aynasında kendilerine bakarak teselli bulmakta ve bu düşünceleri yansıtan Kutsal Kitap'ın aynı zamanda yaşam kaynağı Tanrısal umudun derin anlamını da keşfetmektedirler.

Ana Hatlar:

1:1-2:26 Yaşamın anlamını araştırmak
3:1-22 Her şeyin zamanı var
4:1-8:17 Yaşam her zaman güzel olmayabilir, bilgece yaşayın
9:1-11:8 Gelecekte neler olacağını kimse bilmez
11:9-12:14 Tanrı'ya saygı duy ve itaat et
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş