Ester 9

9
Yahudiler'in Zaferi
1Kralın buyruğu ve fermanı, on ikinci ay olan Adar ayının on üçüncü günü yerine getirilecekti. Yahudi düşmanları o gün Yahudiler'i alt etmeyi ummuşlardı, ama tam tersi oldu; Yahudiler kendilerinden nefret edenleri alt ettiler. 2Yahudiler kendilerini yok etmeyi tasarlayanlara saldırmak üzere Kral Ahaşveroş'un bütün illerindeki kentlerde bir araya geldiler. Hiç kimse onlara karşı koyamadı. Çünkü Yahudi korkusu bütün halkları sarmıştı. 3İl önderleri, satraplar, valiler ve kralın memurları, Mordekay'dan korktukları için Yahudiler'i desteklediler. 4Mordekay sarayda güçlü biriydi artık; ünü bütün illere ulaşmıştı. Gücü gittikçe artıyordu.
5Yahudiler bütün düşmanlarını kılıçtan geçirdiler, öldürdüler, yok ettiler. Kendilerinden nefret edenlere dilediklerini yaptılar. 6Sus Kalesi'nde beş yüz kişiyi öldürüp yok ettiler. 7-10Yahudi düşmanı Hammedata oğlu Haman'ın on oğlunu –Parşandata, Dalfon, Aspata, Porata, Adalya, Aridata, Parmaşta, Arisay, Ariday ve Vayzata'yı– öldürdüler. Ama yağmaya girişmediler.
11Sus Kalesi'nde öldürülenlerin sayısı aynı gün krala bildirildi. 12O da Kraliçe Ester'e, “Yahudiler Sus Kalesi'nde Haman'ın on oğlu dahil beş yüz kişiyi öldürüp yok etmişler” dedi, “Kim bilir, öbür illerimde neler yapmışlardır? İstediğin nedir, sana vereyim; başka dileğin var mı, yerine getirilecektir.”
13Ester, “Eğer kral uygun görüyorsa, Sus'taki Yahudiler bugünkü fermanını yarın da uygulasınlar” dedi, “Haman'ın on oğlunun cesetleri de darağacına asılsın.”
14Kral bu isteklerin yerine getirilmesini buyurdu. Sus'ta ferman çıkarıldı ve Haman'ın on oğlu asıldı. 15Sus'taki Yahudiler Adar ayının on dördüncü günü yeniden toplanarak kentte üç yüz kişi daha öldürdüler; ama yağmaya girişmediler.
16Krallığın illerinde yaşayan öbür Yahudiler de canlarını korumak ve düşmanlarından kurtulmak için bir araya geldiler. Kendilerinden nefret edenlerden yetmiş beş bin kişiyi öldürdüler, ama yağmaya girişmediler. 17Bütün bunlar Adar ayının on üçüncü günü oldu. Yahudiler on dördüncü gün dinlendiler ve o günü şölen ve eğlence günü ilan ettiler.
Purim Kutlamaları
18Sus'taki Yahudiler ise kendilerini savunmak için on üçüncü ve on dördüncü günler bir araya geldiler. On beşinci gün de dinlendiler. O günü şölen ve eğlence günü ilan ettiler. 19Taşradaki kentlerde yaşayan Yahudiler işte bu nedenle Adar ayının on dördüncü gününü şölen ve eğlence günü olarak kutlarlar ve birbirlerine yemek sunarlar.
20Mordekay bu olayları kayda geçirdi. Ardından Kral Ahaşveroş'un uzak, yakın bütün illerinde yaşayan Yahudiler'e mektuplar gönderdi. 21Her yıl Adar ayının on dördüncü ve on beşinci günlerini kutlamalarını buyurdu. 22Çünkü o günler, Yahudiler'in düşmanlarından kurtulduğu günlerdir. O ay kederlerinin sevince, yaslarının mutluluğa dönüştüğü aydır. Mordekay o günlerde şölenler düzenleyip eğlenmelerini, birbirlerine yemek sunmalarını, yoksullara armağanlar vermelerini buyurdu.
23Böylece Yahudiler, Mordekay'ın buyruğunu kabul ederek başlattıkları kutlamaları sürdürdüler. 24 Çünkü bütün Yahudiler'in düşmanı Agaklı Hammedata oğlu Haman onları yok etmek için düzen kurmuştu. Onları ezip yok etmek için pur, yani kura çekmişti. 25Ama kral durumu öğrenince, Haman'ın Yahudiler'e karşı kurduğu düzen geri tepti; kral, Haman'ın ve oğullarının darağacına asılmaları için yazılı buyruklar verdi. 26-27Pur sözcüğünden ötürü bu günlere Purim[a] adı verildi. Böylece Yahudiler, Mordekay'ın mektubunda yazılı olanlardan, görüp geçirdiklerinden ve başlarına gelenlerden ötürü bu iki günü buyrulduğu biçimde ve günlerde her yıl kutlamayı kabul ettiler. Bu gelenek kendileri için, soylarından olanlar ve onlara katılan herkes için geçerli olacaktı. 28Böylece bu günler her ilde, her kentte ve her ailede kuşaktan kuşağa anımsanacak ve kutlanacaktı. Purim günleri Yahudiler için son bulmayacak ve bu günlerin anısı kuşaklar boyu sürecekti.
29Avihayil'in kızı Kraliçe Ester ve Yahudi Mordekay Purim'le ilgili bu ikinci mektubu tam yetkiyle yazıp uygulamaya koydular. 30Mordekay, Ahaşveroş'un egemenliği altındaki yüz yirmi yedi ilde yaşayan Yahudiler'e esenlik ve güvenlik dilekleriyle dolu mektuplar gönderdi. 31Kraliçe Ester'le birlikte daha önce kararlaştırdıkları gibi, Purim günlerini belirlenen tarihte kutlamalarını buyuruyordu. Bu kutlamalara kendilerinin de, soylarından gelenlerin de katılmalarını, oruç tutmada ve ağıt yakmada belirlenen kurallara uymalarını istedi. 32Purim'e ilişkin bu düzenlemeler Ester'in buyruğuyla onaylandı ve kayda geçirildi.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

9:1 tam tersi oldu Beklenenin tersinin gerçekleştiğini belirten ifade, kitapta kullanılan simetrik anlatımın işaretidir: Öykünün ilk yarısında anlatılanların çoğu, ikinci yarıda belirgin biçimde değişen zıt koşullar ile dengelenir.
9:2-3 Burada, Tanrı’nın Yar.12:3’te verdiği vaade ilişkin bir örnek görülür. Kralın adı ile yayınlanmış ama birbiri ile çelişen iki fermanla (bkz. Est.3:12; Est.8:7-14) karşılaşan kraliyet görevlileri ve yöneticiler, sonuncu fermanı uygularlar.
9:3 Krş. Est.8:17.
9:5-10 Bkz. Est.3:1-6’ya ait not; Çık.17:14-16; Yas.25:17-19. İsrailliler, asırlar önceAmalekliler’le savaştığında Tanrı’nın buyruğuna karşı gelerek onların mallarını yağmalamışlardı ve bu olay Saul’un krallık görevinin sonunu getirmişti (1Sa.15:17-19,1Sa.15:23; bkz. Est.9:15-16; krş. Yar.14:22-15:1). Bir kere daha Amalekliler’i yok etme fırsatını elde ettikleri bu seferde kralın özel iznine sahip olmalarına rağmen yağmaya girişmedikleri görülür (Yar.8:11).
9:12 Bkz. Est.5:3,Est.5:6; Est.7:2.
9:13-14 Bkz. Est.2:23’e ait not; Est.1:7-10.
9:13 Sus’taki Kale değil, kent kastedilmektedir ( Est.1:11-12; bkz. Est.1:2’ye ait not).
9:18-19 Kitap, Purim’in iki ayrı günde kutlanmasıyla ilgili geleneğin nedenini açıklar: Purim, birçok taşra kentinde ayın 14. gününde kutlanırken, Sus’taki Yahudiler ayın 15. gününde kutlar. Günümüzde bu kutlama Kudüs’te ayın 15. gününde, öbür yerlerde 14. gününde yapılır.
9:20 Mordekay bu olayları kayda geçirdi Bazı yorumcular bu olayı Ester Kitabı’nı Mordekay’ın yazdığına dair bir işaret olarak değerlendirir, ancak Mordekay’ın bunları gönderdiği mektuplara kaydetmiş olması daha olasıdır.
9:22 Bkz. Yas.25:19 ; krş. 1Ta.22:6-10; Mez.95:7-11; Yşa.32:18; İbr.3:11-4:11. yemek sunmalarını Bkz. Est.2:9’a ait not; krş. Neh.8:10,Neh.8:12.
9:24,26-27 pur... Purim Bkz. Est.3:7’ye ait not. Purim, ‘kuralar’anlamına gelir.
9:25 kurduğu düzen geri tepti Bkz. Est.9:1’e ait not.
9:31 oruç Bkz. Est.4:3,Est.4:16’e ait notlar. Bu oruç için özel bir tarih belirlenmemiştir. Yahudiler geleneksel olarak Adar’ın 13. gününü (Haman’ın Yahudiler’in yıkımı için belirlediği gün, bkz. Est.3:7,Est.3:13), Purim kutlamasından önceki oruç günü (“Ester orucu”) olarak tutarlar. Adar’ın 13. ve 15. günleri arasında zafer bayramı olarak kutlanan üç gün, Ester’in kralla yapacağı görüşme için oruç tutulan üç güne (Est.4:16) denktir.

Videolar

Ester Girişi

Ester Kitabı'nda anlatılan olaylar İ.Ö. 5. yüzyılın başlarında Pers Kralı olan Ahaşveroş'un kışlık sarayında geçer. Olayların merkezinde Ester adlı Yahudi kraliçe yer alır. Kraliçe Ester cesareti sayesinde İsrail halkının düşmanlarının tasarladığı büyük bir katliamdan kurtulmasına önayak olur. Ardından akrabası Mordekay kralın başbakanı olur. Kitap, Purim adlı Yahudi bayramının temelindeki olayları ve anlamını anlatır.

Ana Hatlar:

1:1-2:23 Ester kraliçe oluyor
3:1-5:14 Haman'ın kötü planları
6:1-7:10 Haman öldürülüyor
8:1-10:33 Yahudiler düşmanlarını yenilgiye uğratıyor
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş