Notlar
2:1 Efes’teki Bkz. Efesliler:Giriş. Yedi yıldızı... tutan Rab İsa imanlılar topluluğunun yaptıklarını değerlendirip yargılama hakkına sahiptir (bkz. 1:16-20 ve ilgili notlar). yedi altın kandilliğin Bkz. 1:12-13,20.
2:2 sınadın Öğretilerin doğruluğu ve öğütlerin güvenilirliği topluluk tarafından sınanmalıdır (bkz. 1Ko.14:29; 1Se.5:21; 1Yu. 4:1).
2:4 Başlangıçtaki Hem zaman hem de önem bakımından. Başlangıçtaki sevginden İmanlıların birbirlerine ve Mesih’e olan ilk sevgilerinden söz edilmektedir. Mesih imanlısının hayatını niteleyen temel özellik böyle bir sevgidir (bkz. Yu.13:34-35) ; sevgisini yitiren bir Mesih imanlısının hizmeti, çabaları boştur (bkz. 1Ko.13:1-3).
2:5 kandilliğini yerinden kaldırırım Topluluğun dağıtılmasıyla ilgili yargı.
2:6 Nikolas yanlılarının Putperestliğe ait inanışlara taviz vermiş sapkın bir topluluk. Bu akıma göre, eğer biri ruhsal açıdan özgürse, putperestlik ve ahlâksızlık günah sayılmazdı. Kesin kanıtlar bulunmamakla birlikte bazı kaynaklara göre söz konusu Nikolas, sonradan imandan sapan Elç.6:5-6’daki Nikolas’tır. Bergama’da Balam’ın öğretisine bağlı olanlar (2:14-15) ile Tiyatira’da İzebel adlı kadının öğretisini izleyenler (2:20) muhtemelen Nikolas yanlılarındandı (ayrıca bkz. Bilgi Kutusu: Yanlış Öğretiler Yayanlar, s.1729).
2:7 Kulağı olan... işitsin ‘Tanrı’nın buyruğu olarak kabul edip uygulasın’ anlamında (krş. örn. “kulak verin şu sözlere”, Amo.3:1; 4:1; 5:1). Galip gelene Sona dek Mesih’e güvenmeyi sürdüren tüm imanlılar Mesih’in kanı sayesinde galip sayılacaktır (bkz. 12:11; krş. 2:11,17,26; 3:5,12,21 ; 21:7; 22:14; 1Yu.5:4-5). cennet Bkz. Makale: Cennet, Cehennem, s.1898. yaşam ağacındanyeme hakkını vereceğim Yaşam ağacı, Yar.2:9 ve 3:22-24’ te söz edilen ağacı hatırlatır. Yar.3:24’e göre ağacın korunmasının nedeni, artık günahlı olan insanın sonsuza dek isyan içinde yaşamasını önlemekti. Mesih’e iman edenlerin, günahları Mesih tarafından ortadan kaldırıldığı için Tanrı’nın vaat ettiği yaşama sahip olma ayrıcalığı ve ondan zevk alma hakkı vardır.
2:8 İzmir Roma’nın Asya İli’nde bulunan güzel bir kentti. Halkı Roma’yla işbirliği içindeydi ve Roma imparatoruna tapınma buyruğuna gönüllü olarak uymuştu. Elçi Yuhanna’nın öğrencisi ve ikinci yüzyılda imanı uğruna öldürülenlerin en ünlüsü olan Polikarp, İzmir imanlılar topluluğunun gözetmeni (piskoposu) idi. ilk ve son Bkz. 1:17’ye ait not.
2:9 Yahudi olduklarını söyleyen Bkz. Rom.2:28-29; krş. 1Se. 2:14-16. Şeytan’ın Bkz. Bilgi Kutusu: Şeytan, s.1385; Mat.16:23 ve 1Yu.3:8’e ait notlar.
2:10 İblis ‘Suçlayıcı’ anlamındadır; “Şeytan” ise ‘karşıt, hasım, düşman’anlamına gelir (bkz. Bilgi Kutusu: Şeytan, s.1385). sıkıntı Bkz. Yu.11:18-16:4 ; 2Ti.3:12. yaşam tacını Bkz. 2Ti.4:8’e ait not.
2:11 ikinci ölümden Ateş gölü (20:14; bkz. 20:6; 21:8). İlk ölüm fiziksel ölümdür (bkz. Bilgi Kutusu: Ölüm, s.1660).
2:12 Bergama’daki O çağda Asya İli’nin başkentiydi. Çevresindeki vadiden 300 m yükseklikte, koni biçimli bir tepenin üzerine kurulmuştu. İki ağızlı keskin kılıca Bkz. 1:16’ya ait not.
2:13 Şeytan’ın tahtı oradadır Bergama, Roma’nın imparatora tapınma dininin merkeziydi (bkz. 1:1’e ait not). Bergama’nın tepelik kısmında, yılanla simgelenen şifa tanrısıAsklepias’a adanmış önemli bir tapınma yeri vardı. Günümüzde hâlâ tıpla ilgili alanlarda kullanılan bu simge o çağdaki Hıristiyanlar için Şeytan’ı da temsil ediyordu. Bergama birçok ilaha adanan tapınaklarla dolu bir şehirdi. İmparator Augustus ve Roma onuruna ilk tapınak İÖ 29 yılında inşa edildi. 2:13’teki “Şeytan’ın tahtı oradadır” ifadesi büyük olasılıkla Roma ilahlarından biri (muhtemelen Jüpiter, Aesklepius veya Zeus) adına ve imparatora ibadete adanan bu tapınak için kullanılmaktadır. sadık tanığım Krş. 1:5 ; bkz. Bilgi Kutusu: Mesih’e Tanıklık, s.1537. Antipa’nın Asya İli’nde imanı uğruna öldürülen ilk Hıristiyan. İmparator Domitian’ın döneminde (İS 81-96) tunç kazanda yavaş yavaş kızartıldığı söylenir.
2:14 Cinsel ahlaksızlığa ve putperestliğe özendiren sapkın öğretmenlerin öğretilerine uyan imanlılar uyarılmaktadır (ayrıca bkz. Bilgi Kutusu: Yanlış Öğretiler Yayanlar, s.1729). Balam, İsrail halkını dünyasal zevkler uğruna Tanrı’nın ilkelerinden ödün vermeye yönlendiren sahte bir peygamberdi. Midyanlı kadınlara İsrailliler’i nasıl yoldan çıkaracaklarını öğretmişti (Say.25:1-2; 31:16; krş. Yah.11). Putlara sunulan kurbanların... fuhuş yapmaları Bkz. Elç.15:20,29.
2:15 Nikolas yanlılarının Bkz. 2:6’ya ait not.
2:16 tövbe et! Bergama’daki topluluk, Efes’tekilerin aksine, yanlış öğretileri sınamamış (2:2), üstelik bunları benimsemişti. ağzımdaki kılıçla Bkz. 1:16’ya ait not.
2:17 Galip gelene Bkz. 2:7’ye ait not. saklı mandan ‘Sonsuz yaşamdan’, ‘sonsuz yaşamın sevincinden’, ‘Mesih’ten’ veya ‘göksel ekmekten’ anlamlarına da gelir (ayrıca bkz. Çık.16:31’e ait not). beyaz bir taş Grek-Roma yarışmalarında verilen ödülü çağrıştırır. Mesih’e ait ziyafete kabul edilme anlamına geliyor olabilir (bkz. 19:6-9; Yşa.25:6-9). Bazı yorumculara göre bu taş, Tanrı’nın beğenisini veya kabulünü simgeler. yeni bir ad İmanlının, Mesih’in göksel ziyafetine katılacağının güvencesini ifade eder; dirilişten sonraki konumunu yansıtacak adı da olabilir.
2:18 Tiyatira’daki BugünküAkhisar. Kentin en büyük ilahı, “güneş tanrısı” olarak tapılanApollo’ydu, bununla birlikte imparator ibadetine adanan bir tapınağı yoktu. İmanlıları tehdit eden unsurlar, imanlılar topluluğuna karışan yanlış öğretiler yayan kişilerden kaynaklanmaktaydı. I. Selefkos (İÖ 311-280) tarafından askeri bir ileri karakol olarak kurulan kentte çok sayıda ticaret birliği kurulmuştu. Mor kumaş ticareti yapan Lidya, Tiyatiralı’ydı (bkz. Elç.16:14). Gözleri alev alev yanan Bkz. 1:14’e ait not; krş. Dan.10:6. parlak tunca Çinko ile arıtılmış bakır veya tunç karışı mı. Paklığı simgeler.
2:20 İzebel İzebel, kilise içinde Tanrı’ya bağlılık yerine çeşitli cemiyetlerin tanrılarına ibadeti teşvik eden nüfuzlu bir kadındı. Yaptıkları, 1Kr.16:31 ve 2Kr.9:22,30-37’de geçen İzebel’in ahlâksızlığıyla benzerdi. fuhuş yapmaya, putlara sunulan kurbanlarınetini Bkz. 2:14.
2:22 yatağa düşüreceğim Hastalık, ‘fuhuş yatağında’ geçen günlere karşılık adil bir cezaydı.
2:23 Onun çocuklarını İzebel (2Kr.9:22), ahlâksız öğretileri izleyenlerin ruhsal anası olarak betimleniyor. gönülleri ve yürekleri denetleyenin Krş. Mez.7:9; Özd.24:12; Yer.11:20; 17:10; İbr. 4:12-13. Hiçbir şey Tanrı’dan gizli kalamaz. yaptıklarınızın karşı lığını vereceğim Bkz. 18:6; 20:12-13; 22:12; Makale: Yargı, s.260; krş. Mat.16:27; Rom.2:6.
2:24-25 Şeytan’ın sözde derin sırlarını Bazı yorumcular bu ifadeyi Gnostik akımın ilk ipuçları olarak yorumlar. Sonraki yıllarda Gnostikler, Şeytan’ı yenmek için onun kalesine girmek, yani kötülüğü derinden bilmek ve bunu yaşamak gerektiğini ileri sürecektir (bkz. 1. Yuhanna: Giriş).
2:26-28 galip gelene Bkz. 2:7’ye ait not. Demir çomakla Yönetimin gücünün simgesi (bkz. 12:5; 19:15).
2:28 sabah yıldızını Krş. 22:16; Dan.12:3.
2:1-3:22 Kiliselere hitap eden bu mektupların temaları teşvik etme, uyarma ve yola getirme şeklinde özetlenebilir. Bazı yorumculara göre, bu yedi mektuba muhatap olan toplulukların durumu, Hıristiyanlık’ın tarih boyunca geçirdiği evreleri temsil eder. Başka bir görüşe göre, her çağda bu toplulukların durumuna uyan topluluklar vardır. Üçüncü bir yoruma göre ise, sadece o dönemdeki o yedi topluluğun durumu ele alınmıştır.