Notlar
1:3-2:16 İsrailliler’e komşu uluslara, Yahuda ve İsrail krallıklarına hitaben bir dizi yargı bildirisi (bkz. Yşa.13:1-23:18 ve ilgili not; Yer.46-51. bölümler; Hez.25-32. bölümler). Önce İsrail’e zulmettikleri için RAB’bin komşu ülkelere vereceği cezaların İsrail halkını teselli edeceği, ardından Kutsal Yasa’yı ciddiye almadıkları için Yahuda ve İsrail krallıklarının da cezalandırılacağı bildirilir. İsrail halkının günahlarının öbür uluslarınkinden daha çok olması, RAB’bin buyruklarından haberdar olan İsrailliler’in işlediği günahların putperest komşularınınkinden daha büyük olduğunu ve bu yüzden RAB’bin cezasını daha çok hak ettiğini ortaya koyar.
1:3 RAB şöyle diyor Bkz. 1:6,9,11,13; 2:1,4,6. Şamlılar’ın İsrail’in kuzeyindeki Aram ülkesinin başkenti (bkz. Yşa.17:1’e ait not) ve İsrail’in o çağdaki düşmanı. Suçları, İsrail’e ait Celile bölgesinin doğusunda fethettikleri Gilat’ın halkına acımasız davranmaktı. cezasını kaldırmayacağım Bkz. Yşa.9:12,17,21 ve ilgili not; Yer.23:20. günah üstüne günah Bkz. 1:6,9,11,13; 2:1; krş. 1:4,6. Demir düvenlerle... dövdüler Ekinler, biçilmiş ekinlerin üzerine demirden dişleri olan tahta düvenlerin gezdirilmesiyle dövülürdü (krş. Eyü.41:30; Yşa.28:27; 41:15; bkz. 2Kr.13:7 ; Rut 1:22’ ye ait not). Bu tasvir, Şamlılar’ın ne kadar zalim olduğunu ifade eder.
1:4 Hazael’in Şam Kralı ve yeni hanedanlığın kurucusu (bkz. 2Kr.8:7-15; 8:15’e ait not). ateş... Yakıp yok edecek... saraylarını Bkz. 1:7,10,12,14; 2:2,5 ; Yer.17:27 ve ilgili not; Hoş.8:14. Ben-Hadat’ın Hazael’in oğlu ve bu adla anılan ikinci kral (krş. 2Kr.8:14-15).
1:5 Aven Vadisi’nde Muhtemelen Lübnan ileAnti Lübnan dağları arasında kalan Bekaa Vadisi’dir, ancak Şam’ın kurulu olduğu vadi de söz konusu olabilir (bkz. 2Kr.5:1 2’ ye ait not). “Aven” sözcüğü, ‘kötülük’ anlamına geldiği için burada ‘kötülük vadisi’ anlamında bir sözcük oyunu yapılmıştır. oturanı Krş. 1:8. Şam Kralı’ndan söz ediliyor. Beyteden’de Ya o bölgenin en verimli yeri olan Şam’ın başka bir adıdır ya da Fırat Irmağı’nın kıyısında bulunan büyük kent devleti Bat Adini’dir. Aram Bkz. Yas.26:15. Kîr’e Aramlılar’ın anavatanı olduğu söylenen (9:7) Elam yakınlarında bir bölgedir (bkz. 2Kr.16:9 ve ilgili not).