Notlar
11:12 dünyaya zenginlik “Uluslara zenginlik” ile aynı anlamdadır. İsrailliler’in kurtuluş müjdesini reddetmesi, elçilerin öteki uluslara yönelmesine neden olmuştur (bkz.
Elç.13:46-48;
Elç.18:6); böylece öteki uluslar müjdenin bereketlerine kavuşmuştur.
bozgunu “Onların suçu” (bkz.
Rom.11:11’e ait not) ifadesine eşdeğerdir, fakat burada bu suçun yol açtığı kayıp vurgulanmaktadır.
bütünlüğü Tüm İsrail halkının kurtuluşu (bkz.
Rom.11:25-27 ve ilgili notlar).
çok daha büyük bir zenginlik Bkz.
Rom.11:15’e ait not.
11:15 onların reddedilmesi Tanrı’nın iman etmekte direnen İsrail halkını geçici ve kısmi olarak dışlaması (bkz.
Rom.11:25 ve ilgili not).
ölümden yaşama geçiş 12. ayetteki “çok daha büyük bir zenginlik” ifadesine eşdeğerdir (bkz.
Rom.11:12 ve ilgili notlar). Pavlus’un bu tanımlamasının ne olduğu hakkında üç görüş ileri sürülür: (1) tüm dünyayı kapsayan ruhsal uyanış; (2) ölülerin dirilmesiyle kurtuluşun tamamlanması; (3) tüm İsrail halkının iman etmesini diriliş olarak tasvir eden mecazi bir ifade.
11:16 İlk harmandan dövülerek elde edilen un ve bundan yapılan ilk hamur RAB’be sunulurdu ; böylece RAB’be ayrıldığı için ilk parçası kutsal olan hamurun tümü kutsal olurdu (bkz.
Say.15:17-21).
ilk parçası İman ataları, özellikle İbrahim kastediliyor (krş.
Çık.23:19 ve ilgili not).
tümü İsrail halkı.
kutsal İsrailliler,Tanrı’nın önünde doğru sayıldıklarından değil, Tanrı onlarla ilgili (bkz.
Rom.3:3-4) vaatlerine (örn. İbrahim’le yaptığı antlaşmaya,
Yar.12:1-3;
Yar.22:17-18) sadık kalacağı için ‘kutsal’ olarak adlandırılırlar.
kök İman ataları (bkz.
Rom.15:8-9’a ait not).
dallar İsrail halkı.
11:17-18 dalları İsrail halkının iman etmeyen bireyleri.
yabanıl bir zeytin filiziyken Öteki uluslardan olan imanlılar.
aşılanıp 17-24. ayetlerde, yabanıl bir zeytin dalının (öteki ulusların) dikili bir zeytin ağacına aşılanması benzetmesi kullanılmıştır ; doğanın yapısına aykırı olan böyle bir aşılamadan verim sağlanmasının imkansız olduğu herkesçe bilinir (
Rom.11:24). Pavlus’un vurgulamak istediği, Tanrı’nın, İsrail halkı ile öteki halklar arasında, gerçekleşmesi imkânsız olan bir birliği sağlamış olmasıdır.
ağacın semiz köküne İman atalarından, özellikle İbrahim ve İbrahim’le yapılan antlaşmadan söz ediliyor. Zeytin ağacının bütünü İsrail halkından iman edenleri temsil eder.
kök seni taşıyor Öteki ulusların kurtuluşu, Tanrı’nın İsrail halkının atalarına verdiği vaatlere (örn. İbrahim’le yapılan antlaşmaya) dayanır (bkz.
Yu.4:22 ve ilgili not).
11:19 dallar Burada, inanmayan İsrailliler söz konusudur.
11:24 doğaya aykırı Bkz.
Rom.11:17-18’e ait not. Öteki ulusların Tanrı halkına dâhil edilmesi (bkz.
Ef.2:12 ve ilgili not).
11:25 bilgiçliğe kapılmamanız için Öteki uluslar, Tanrı’nın merhameti sayesinde kurtuluşa dâhil edilmişlerdir; bu nedenle kendilerini İsrail halkından üstün görmemelidirler.
sır Eski Antlaşma’da açıklanmamış olup YeniAntlaşma’da herkesin bilmesi ve anlaması için Tanrı tarafından vahyedilmiş gerçektir (bkz.
Rom.16:25;
1Ko.4:1;
1Ko.15:51-52 ve ilgili not;
Ef.1:9;
Ef.5:32 ve ilgili not;
Ef.6:19;
Kol.1:25-27 ve ilgili notlar;
Kol.2:2-3 ;
Kol.4:3). Sözcük, (1) Mesih’in beden alışını (
1Ti.3:16; bkz. ilgili not), (2) Mesih’in ölümünü ( “saklı bilgelik”,
1Ti.2:7-8 ve ilgili not), (3) Tanrı’nın her şeyi Mesih’te birleştirmeye (
Ef.1:9-10) yönelik amacını, (4) İsrailliler ve öteki uluslarla birlikte imanlılar topluluğu oluşturmaya yönelik amacını (
Ef.3:3-4), (5) dirilişte gerçekleşecek değişimi (
1Ko.15:51-52) ve (6) Tanrı’nın hem İsrailliler’i hem de öteki ulusları, her ikisinin de itaatkâr olmadığı bir dönemden sonra merhametiyle egemenliğine dâhil etme tasarısını (
1Ko.11:25) belirtmek için kullanılmıştır.
dek İsrail halkının sonsuza kadar ruhsal yönden duyarsız kalmayacağına işaret eder.
11:26 bütün İsrail Bu ifadenin hangi grubu kapsadığıyla ilgili üç temel yorumu vardır: (1) İsrailliler’in her nesilden seçilmişlerinin toplam sayısı; (2) İsrailliler’in her neslinden seçilmişleri ile öteki uluslardan iman edenlerin toplam sayısı; (3) Mesih’in ikinci kez geleceği dönemde sağ olup iman eden tüm İsrailliler.
kurtulacaktır Herkes gibi, İsrail halkının kurtuluşu da, İsa Mesih’e iman sayesinde gerçekleşecektir.
Kurtarıcı Siyon’dan gelecek Kurtarıcının Tanrı olduğuna işaret eden
Yşa.59:20’den alıntı yapılmıştır. Bazı Yahudi kaynaklar metnin Mesih’ten söz ettiğini kabul eder ; Pavlus da bu anlamda kullanır.
Siyon Bkz.
Gal.4:26;
İbr.12:22-24’e ait notlar.
11:27 Bkz.
Yer.31:31-34 ve ilgili notlar. Burada söz konusu olan antlaşma, Mesih’in çarmıhtaki ölümü ve dirilişiyle başlayıp ikinci gelişiyle tamamlanacak olan yeni antlaşmadır.
11:28 düşman oldular Yalnızca geçici olarak.
sizin uğrunuza 11. ayette açıklanmıştır.
ataları sayesinde sevilmektedirler Tanrı’nın İsrail halkına duyduğu sevginin nedeni, İsrail halkının atalarından kendilerine herhangi bir hak aktarıldığı için değil, Tanrı’nın atalarını sevgiyle seçmiş olmasından ve seçimini değiştirmeyeceğindendir (krş.
Yas.7:7-8).
11:29 Tanrı’nın armağanları Bkz.
Rom.9:3-4.
çağrısı Bkz.
Çık.19:5-6.
geri alınamaz Vaatlerine sadık olan Tanrı, İsrail ile ilgili olarak Eski Antlaşma’da açıklanan tasarısını kesinlikle yerine getirecektir.
11:32 Pavlus burada, kesinlikle bütün insanların kurtulacağını öne sürmez. “Herkes”, hem İsrailliler hem de İsrailli olmayanlar anlamındadır ; her iki grup da Tanrı’ya karşı itaatsizlik etmiştir (krş.
Gal.3:19-27).
9:1-11:36 Pavlus, 5-8. bölümlerde imanlıların kurtuluşunu ayrıntılı bir şekilde açıkladıktan sonra, İsrail halkı Tanrı’ya ve vaatlerine güvenmediğine ve bu yüzden reddedildiğine göre Tanrı’nın onlar için geleceğe ilişkin kurtuluş vaadinin nasıl geçerli olabileceğini anlatır.