Yasa'nın Tekrarı 5

5
On Buyruk
(Çık.20:1-17)
1Musa bütün İsrailliler'i bir araya toplayarak şöyle dedi: “Ey İsrail, bugün size bildireceğim kurallara, ilkelere kulak verin! Onları öğrenin ve onlara uymaya dikkat edin! 2Tanrımız RAB Horev Dağı'nda bizimle bir antlaşma yaptı. 3RAB bu antlaşmayı atalarımızla değil, bizimle, bugün burada sağ kalan hepimizle yaptı. 4RAB dağda ateşin içinden sizinle yüz yüze konuştu. 5O zaman RAB'bin sözünü size bildirmek için RAB ile sizin aranızda durdum. Çünkü siz ateşten korkup dağa çıkmadınız. RAB şöyle seslendi:
6“ ‘Seni Mısır'dan, köle olduğun ülkeden çıkaran Tanrın RAB benim.
7“ ‘Benden başka tanrın olmayacak.
8 “ ‘Kendine yukarıda gökyüzünde, aşağıda yeryüzünde ya da yer altındaki sularda yaşayan herhangi bir canlıya benzer put yapmayacaksın. 9 Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. Çünkü ben, Tanrın RAB, kıskanç bir Tanrı'yım. Benden nefret edenin babasının işlediği suçun hesabını çocuklarından, üçüncü, dördüncü kuşaklardan sorarım. 10Ama beni seven, buyruklarıma uyan binlerce kuşağa[a] sevgi gösteririm.
11 “ ‘Tanrın RAB'bin adını boş yere ağzına almayacaksın. Çünkü RAB, adını boş yere ağzına alanları cezasız bırakmayacaktır.
12 “ ‘Tanrın RAB'bin buyruğu uyarınca Şabat Günü'nü tut ve kutsal say. 13 Altı gün çalışacak, bütün işlerini yapacaksın. 14Ama yedinci gün bana, Tanrın RAB'be Şabat Günü olarak adanmıştır. O gün sen, oğlun, kızın, erkek ve kadın kölen, öküzün, eşeğin ya da herhangi bir hayvanın, aranızdaki yabancılar dahil, hiçbir iş yapmayacaksınız. Öyle ki, senin gibi erkek ve kadın kölelerin de dinlensinler. 15Mısır'da köle olduğunu ve Tanrın RAB'bin seni oradan güçlü ve kudretli eliyle çıkardığını anımsayacaksın. Tanrın RAB bu yüzden Şabat Günü'nü tutmanı buyurdu.
16 “ ‘Tanrın RAB'bin buyruğu uyarınca annene babana saygı göster. Öyle ki, ömrün uzun olsun ve Tanrın RAB'bin sana vereceği ülkede üzerine iyilik gelsin.
17 “ ‘Adam öldürmeyeceksin.
18 “ ‘Zina etmeyeceksin.
19 “ ‘Çalmayacaksın.
20 “ ‘Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin.
21 “ ‘Komşunun karısına kötü gözle bakmayacaksın. Komşunun evine, tarlasına, erkek ve kadın kölesine, öküzüne, eşeğine, hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin.’
22 “RAB bu sözleri dağda ateşin, bulutun, koyu karanlığın içinden bütün topluluğunuza yüksek sesle söyledi. Başka bir şey eklemedi. Sonra bunları iki taş levha üstüne yazıp bana verdi.
23“Dağ alev alev yanarken karanlığın içinden sesi duyduğunuzda bütün oymak başlarınız ve ileri gelenlerinizle bana yaklaştınız. 24‘Tanrımız RAB bize yüceliğini ve büyüklüğünü gösterdi’ dediniz, ‘Ateşin içinden sesini duyduk. Bugün Tanrı'nın insanla konuştuğunu ve insanın ölmediğini gördük. 25Neden şimdi ölelim? Bu büyük ateş bizi yakıp yok edecek. Tanrımız RAB'bin sesini bir daha duyarsak öleceğiz. 26Ateşin içinden seslenen, yaşayan Tanrı'nın sesini bizim gibi duyup da sağ kalan var mı? 27Sen git, Tanrımız RAB'bin söyleyeceklerini dinle. Sonra Tanrımız RAB'bin bütün söylediklerini bize anlat. Biz de kulak verip uyacağız.’
28“RAB benimle yaptığınız konuşmayı duyunca, şöyle dedi: ‘Bu halkın sana neler söylediğini duydum. Bütün söyledikleri doğrudur. 29Keşke benden korksalardı ve bütün buyruklarıma uymak için her zaman yürekten istekli olsalardı! O zaman kendilerine ve çocuklarına sürekli iyilik gelirdi.
30“ ‘Git, çadırlarına dönmelerini söyle. 31Ama sen burada yanımda dur. Sana bütün buyrukları, kuralları, ilkeleri vereceğim. Bunları halka sen öğreteceksin. Öyle ki, mülk edinmek için kendilerine vereceğim ülkede hepsine uysunlar.’
32“Tanrınız RAB'bin size buyurduklarına uymaya özen gösterin. Onlardan sağa sola sapmayın. 33Tanrınız RAB'bin size buyurduğu yollarda yürüyün. Öyle ki, mülk edineceğiniz ülkede sağ kalasınız, başarılı ve uzun ömürlü olasınız.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

5:1 Ey İsrail... kulak verin Bkz. Yas.4:1’ e ait not. RAB antlaşma koş ullarını tekrarlayarak İsrail halkıyla ilişkisinin ahlâk (başka bir deyişle yasa ve adalet) üzerine kurulu olduğunu hatırlatır. Eski Ortadoğu’da ilahların değil, kralların yasaları koyduğu düşünülürdü. RAB ise İsrail için eşsiz ve farklı konumdadır, çünkü O ulusun tek Tanrısı ve asıl Kralı’dır (ayrıca bkz. Makale: Kral Tanrı, Kral Mesih, İsrail Kralı Kavramları, s.370).
5:2 Horev Dağı’nda bizimle bir antlaşma Bkz. Çık.19:5’e ait not. Tanrı’nın Horev (Sina) Dağı’nda İsrail’le yaptığı ve burada yenilenmekte olan antlaşma hükümleri ve vaatleri, İsrail halkının bunlara itaat etmesi koşuluna bağlanmıştı.Antlaşmaya uygun yaş amak bereket getirirken, antlaşmayı çiğnemek lanet getirecekti (bkz. örn. Çık.28:15-20).
5:3 atalarımızla değil, bizimle Yenilenmekte olan antlaşma ile daha önce Horev Dağı’nda yapılan antlaşmanın koşulları aynıdır. Musa burada, halkın antlaşmaya bağlılığının yenilenmesinden söz etmektedir. Antlaşmanın ilk gerçekleştiği zamanki nesilden hayatta kalan kimse olmadığı için yeni nesil antlaşmaya bağlılığını bildirmek zorundaydı. Buradaki “atalarımız” ifadesiyle, Tanrı’nın antlaşma yaptığı İbrahim ve antlaşmayı yenilediği İshak ve Yakup’tan söz ediliyor olabilir (bkz. Yar.12:1-3; Yar.26:3-5; Yar.28:13-1 5).
5:6-21 On Buyruk, Tanrı’nın İsrail halkıyla yaptığı antlaşmanın asıl hükümleridir. Bu buyruklar, tek gerçek Tanrı’nın iman, tapınma ve davranış konusunda halkından neler beklediğini özetlemektedir (bkz. Çık.20:2-17’ye ait notlar).
5:9 tapmayacaksınız ‘Kulluk etmeyeceksiniz’ anlamında (bkz. Rom.1:1’e ait not).
5:10 kuşağa İbranice’den, “kişiye” diye de çevrilebilir.
5:12-15 Tanrın RAB’bin buyruğu uyarınca Bkz. Çık.20:10’a ait not. İsrail halkı Şabat Günü çalışmayıp onu kutsal bir gün sayarak Tanrı’nın hem yaratma sürecini (Yar.2:2-3) hem de halkını Mısır’daki kölelikten kurtarma sürecini tamamlamasını kutlar.
5:14 erkek ve kadın kölelerin de dinlensinler Bkz. Çık.20:10’a ait not.
5:15 anımsayacaksın Bkz. Yas.4:10’ a ait not.
5:16 üzerine iyilik gelsin Bkz. Yas.4:40’a ait not.
5:22 sözleri Bkz. Çık.20:1’e ait not. iki taş levha Bkz. Çık.31:18’e ait not.
5:25 öleceğiz Bkz. Yar.16:13; Yar.32:30’a ait notlar.
5:27 kulak verip uyacağız Bkz. Yas.5:29; Çık.19:8’e ait not.

Videolar

Yasa'nın Tekrarı Girişi

İsrail halkı Kenan topraklarına girmeden önce Moav'da konakladı. Bu kitap Musa'nın halka birkaç kez seslenişini içerir.

Eski çeviride Tesniye diye bilinen Yasanın Tekrarı Kitabı'nda yazılan önemli konular şunlardır:

1. Musa son kırk yılın önemli olaylarını anımsatıyor. Çölde dolandıkları sürece Tanrı'nın İsrail halkını nasıl kayırdığını anımsamalarını, Tanrı'ya itaatli ve sadık olmalarını diliyor.
2. Musa On Buyruk'u tekrarlıyor. İlk buyruğun önemini vurguluyor. Yalnız ve yalnız Tanrı'ya adanmaları için halka sesleniyor. Vaat edilen Kenan topraklarında İsrail halkına yön verecek çeşitli kural, ilke ve buyrukları yeniden açıklıyor. Bu yüzden kitaba "Yasanın Tekrarı" adı verildi.
3. Musa halka Tanrı'nın onlarla yaptığı antlaşmanın anlamını anımsatıyor, bu antlaşmaya bağlı kalmalarını istiyor.
4. Yeşu Musa'dan sonra halkın önderliğine atanıyor. Tanrı'nın sadakatini hatırlatan bir ezgi okuyup İsrail oymaklarını kutsadıktan sonra Musa Moav'da, Şeria Irmağı'nın doğu kesiminde ölüyor.

Bu kitabın en önemli konusu şudur: Tanrı sevdiği ve seçtiği halkını kurtardı ve kutsadı. Halk bunu unutmamalı, Tanrı'nın bereketlerine kavuşmak için O'nu sevmeli ve itaat etmelidir.

Bu kitabın teması 6:4-5 ayetlerinde özetlenir. İsa'nın en büyük buyruk diye nitelediği bu ayetler şöyle der:

"Dinle, ey İsrail! Tanrımız RAB tek RAB'dir. Tanrınız RAB'bi bütün yüreğinizle, bütün canınızla, bütün gücünüzle seveceksiniz."

Ana Hatlar:

1:1-4:49 Musa'nın halka seslenişi
5:1-26:19 Musa yasaları, buyrukları tekrarlıyor
27:1-28:68 Bereket ve lanet
29:1-30:20 Antlaşma yeniden yapılıyor
31:1-33:29 Musa'nın son sözleri
34:1-12 Musa'nın ölümü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş