Yuhanna 4

4
İsa ile Samiriyeli Kadın
1-3Ferisiler, İsa'nın Yahya'dan daha çok öğrenci edinip vaftiz ettiğini duydular –aslında İsa'nın kendisi değil, öğrencileri vaftiz ediyorlardı– İsa bunu öğrenince Yahudiye'den ayrılıp yine Celile'ye gitti. 4Giderken Samiriye'den geçmesi gerekiyordu. 5 Böylece Samiriye'nin Sihar denilen kentine geldi. Burası Yakup'un kendi oğlu Yusuf'a vermiş olduğu toprağın yakınındaydı. 6Yakup'un kuyusu da oradaydı. İsa, yolculuktan yorulmuş olduğu için kuyunun yanına oturmuştu. Saat on iki sularıydı. 7Samiriyeli bir kadın su çekmeye geldi.
İsa ona, “Bana su ver, içeyim” dedi. 8İsa'nın öğrencileri yiyecek satın almak için kente gitmişlerdi.
9 Samiriyeli kadın, “Sen Yahudi'sin, bense Samiriyeli bir kadınım” dedi, “Nasıl olur da benden su istersin?” Çünkü Yahudiler'in Samiriyeliler'le ilişkileri yoktur.
10 İsa kadına şu yanıtı verdi: “Eğer sen Tanrı'nın armağanını ve sana, ‘Bana su ver, içeyim’ diyenin kim olduğunu bilseydin, sen O'ndan dilerdin, O da sana yaşam suyunu verirdi.”
11Kadın, “Efendim” dedi, “Su çekecek bir şeyin yok, kuyu da derin, yaşam suyunu nereden bulacaksın? 12Sen, bu kuyuyu bize vermiş, kendisi, oğulları ve davarları ondan içmiş olan atamız Yakup'tan daha mı büyüksün?”
13İsa şöyle yanıt verdi: “Bu sudan her içen yine susayacak. 14Oysa benim vereceğim sudan içen sonsuza dek susamaz. Benim vereceğim su, içende sonsuz yaşam için fışkıran bir pınar olacak.”
15Kadın, “Efendim” dedi, “Bu suyu bana ver. Böylece ne susayayım, ne de su çekmek için buraya kadar geleyim.”
16İsa, “Git, kocanı çağır ve buraya gel” dedi.
17Kadın, “Kocam yok” diye yanıtladı.
İsa, “Kocam yok demekle doğruyu söyledin” dedi. 18“Beş kocaya vardın. Şimdi birlikte yaşadığın adam kocan değil. Doğruyu söyledin.”
19Kadın, “Efendim, anlıyorum, sen bir peygambersin” dedi. 20“Atalarımız bu dağda tapındılar, ama sizler tapılması gereken yerin Yeruşalim'de olduğunu söylüyorsunuz.”
21İsa ona şöyle dedi: “Kadın, bana inan, öyle bir saat geliyor ki, Baba'ya ne bu dağda, ne de Yeruşalim'de tapınacaksınız! 22Siz bilmediğinize tapıyorsunuz, biz bildiğimize tapıyoruz. Çünkü kurtuluş Yahudiler'dendir. 23Ama içtenlikle tapınanların Baba'ya ruhta ve gerçekte tapınacakları saat geliyor. İşte, o saat şimdidir. Baba da kendisine böyle tapınanları arıyor. 24Tanrı ruhtur, O'na tapınanlar da ruhta ve gerçekte tapınmalıdırlar.”
25Kadın İsa'ya, “Mesih denilen meshedilmiş Olan'ın geleceğini biliyorum” dedi, “O gelince bize her şeyi bildirecek.”
26İsa, “Seninle konuşan ben, O'yum” dedi.
27Bu sırada İsa'nın öğrencileri geldiler. O'nun bir kadınla konuşmasına şaştılar. Bununla birlikte hiçbiri, “Ne istiyorsun?” ya da, “O kadınla neden konuşuyorsun?” demedi.
28-29Sonra kadın su testisini bırakarak kente gitti ve halka şöyle dedi: “Gelin, yaptığım her şeyi bana söyleyen adamı görün. Acaba Mesih bu mudur?” 30Halk da kentten çıkıp İsa'ya doğru gelmeye başladı.
31Bu arada öğrencileri O'na, “Rabbî, yemek ye!” diye rica ediyorlardı.
32Ama İsa, “Benim, sizin bilmediğiniz bir yiyeceğim var” dedi.
33Öğrenciler birbirlerine, “Acaba biri O'na yiyecek mi getirdi?” diye sordular.
34İsa, “Benim yemeğim, beni gönderenin isteğini yerine getirmek ve O'nun işini tamamlamaktır” dedi. 35“Sizler, ‘Ekinleri biçmeye daha dört ay var’ demiyor musunuz? İşte, size söylüyorum, başınızı kaldırıp tarlalara bakın. Ekinler sararmış, biçilmeye hazır! 36Eken ve biçen birlikte sevinsinler diye, biçen kişi şimdiden ücretini alır ve sonsuz yaşam için ürün toplar. 37‘Biri eker, başkası biçer’ sözü bu durumda doğrudur. 38Ben sizi, emek vermediğiniz bir ürünü biçmeye gönderdim. Başkaları emek verdiler, siz ise onların emeğinden yararlandınız.”
39O kentten birçok Samiriyeli, “Yaptığım her şeyi bana söyledi” diye tanıklık eden kadının sözü üzerine İsa'ya iman etti. 40Samiriyeliler O'na gelip yanlarında kalması için rica ettiler. O da orada iki gün kaldı. 41O'nun sözü üzerine daha birçokları iman etti.
42Bunlar kadına, “Bizim iman etmemizin nedeni artık senin sözlerin değil” diyorlardı. “Kendimiz işittik, O'nun gerçekten dünyanın Kurtarıcısı olduğunu biliyoruz.”
Bir Memurun Oğlu İyileştiriliyor
43Bu iki günden sonra İsa oradan ayrılıp Celile'ye gitti. 44 İsa'nın kendisi, bir peygamberin kendi memleketinde saygı görmediğine tanıklık etmişti. 45 Celile'ye geldiği zaman Celileliler O'nu iyi karşıladılar. Çünkü onlar da bayram için gitmişler ve bayramda O'nun Yeruşalim'de yaptığı her şeyi görmüşlerdi.
46 İsa yine, suyu şaraba çevirdiği Celile'nin Kana Köyü'ne geldi. Orada saraya bağlı bir memur vardı. Oğlu Kefarnahum'da hastaydı. 47Adam, İsa'nın Yahudiye'den Celile'ye geldiğini işitince yanına gitti, evine gelip ölmek üzere olan oğlunu iyileştirmesi için O'na yalvardı.
48İsa adama, “Sizler belirtiler ve harikalar görmedikçe iman etmeyeceksiniz” dedi.
49Saray memuru İsa'ya, “Efendim, çocuğum ölmeden yetiş!” dedi.
50İsa, “Git, oğlun yaşayacak” dedi.
Adam, İsa'nın söylediği söze iman ederek gitti. 51Daha yoldayken köleleri onu karşılayıp oğlunun yaşadığını bildirdiler. 52Adam onlara, oğlunun iyileşmeye başladığı saati sordu. “Dün öğle üstü saat birde ateşi düştü” dediler.
53Baba bunun, İsa'nın, “Oğlun yaşayacak” dediği saat olduğunu anladı. Kendisi ve bütün ev halkı iman etti. 54İsa, bu ikinci belirtiyi de Yahudiye'den Celile'ye döndükten sonra gerçekleştirdi.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

4:1-3 Ferisiler Bu din bilginleri Yahya ile İsa’yı gözlüyorlardı (bkz. Yu.1:24-25 ve ilgili not). Yahudiye’den ayrılıp İsa Mesih, gördüğü ilgi düşmanlık uyandırdığından (bkz. Yu.7:1-8:59’a ait not) Yahudiye’den ayrıldı.
4:4 Samiriye Burada yalnızca kent değil, tüm bölge ifade ediliyor. Yahudiler, Yahudiye’den Celile’ye giderken genellikle Şeria Irmağı’nı geçip doğudan yolculuk eder, Samiriye’den geçmekten kaçınırlardı (bkz. Mat.10:5 ve Luk.9:52’ye ait notlar).
4:5 Sihar Şekem yakınlarında küçük bir köy. Yakup, Şekem yakınlarında toprak satın almıştı (Yar.33:18-19) ve anlaşıldığı üzere oğlu Yusuf’a verdiği toprak da burasıydı (Yar.48:21-22).
4:9 Yahudiler tüm Samiriyeliler’i murdar (dinsel açıdan kirli) kabul ettiklerinden, onların su kabını kullananları da murdar sayarlardı.
4:10 Tanrı’nın armağanını Tanrı’nın Mesih aracılığıyla karşılıksız olarak verdiği yaşamı. yaşam suyunu Bkz. Yu.7:38-39 ve ilgili notlar.
4:11 derin Bu kuyu 1935 yılında temizlendiğinde derinliğinin 45 m olduğu görülmüştür.
4:15 Yu.3:4’ te olduğu gibi, İsa’nın açıklamak istediği ruhsal kavram yanlış anlaşılarak fiziksel olarak yorumlanmıştır (bkz. Giriş).
4:20 Bkz. Harita: İsa Mesih Yahudiye ve Samiriye Bölgelerinde, s. 1544. Doğru tapınma yeri konusu, Yahudiler ile Samiriyeliler arasında uzun zamandır süregelen bir tartışma konusuydu. Samiriyeliler Gerizim Dağı olarak adlandırılan “bu dağı” kutsal kabul ediyordu. İbrahim ve Yakup bu dağın yakınında sunaklar yapmış (Yar.12:6-7; Yar.33:18-20), halk bu dağdan kutsanmıştı (Yas.11:29; Yas.27:12). Samiriyeliler’in kabul ettiği Tevrat metninde Musa Peygamber’e sunak yapması buyrulan yer Eval Dağı değil, Gerizim Dağı’ydı (Yas.27:4-6). Samiriyeliler İÖ 400 yılında Gerizim Dağı’nda, daha sonra Yahudiler’in İÖ 128’ de yıkacakları bir tapınak inşa ettiler. Bu iki olay, iki halk arasındaki düşmanlığı büyüttü.
4:22 bilmediğinize tapıyorsunuz Samiriyeliler, Kutsal Kitap olarak yalnızca ilk beş kitabı (yani Tevrat’ı) kabul ediyorlardı. Gerçek Tanrı’ya tapıyorlardı, ancak vahyinin büyük bir kısmını (Kutsal Kitap’ta bulunan tarihsel, şiir ve peygamberlik kitaplarını) kabul etmedikleri için Tanrı bilgileri sınırlıydı. kurtuluş Yahudiler’dendir Bu kurtuluşu sağlayan Mesih, Tanrı’nın halkı arasından çıktı (bkz. Rom.1:16 ve Rom.11:17-18’ e ait notlar).
4:24 Tanrı ruhtur... ruhta ve gerçekte tapınmalıdırlar Yuhanna’da “gerçek”, Mesih’i ifade eder (bkz. Yu.1:14 ; Yu.8:31-32 ve Yu.14:6’ya ait notlar). Buna göre, önemli olan nerede tapınıldığı değil, nasıl (ruhsal) ve kime (İsa’ya) tapınıldığıdır.
4:25 Mesih... her şeyi bildirecek Samiriyeliler de Mesih’in gelişini bekliyorlardı; ama Eski Antlaşma’nın büyük kısmını reddettikleri için Mesih hakkında çok az bilgi sahibiydiler; Mesih’i daha çok bilgili bir öğretmen olarak görüyorlardı.
4:26 ben, O’yum Çarmıha gerilmeden önce yargılandığı gün haricinde, İsa’nın kendisinin Mesih olduğunu açıkça bildirdiği tek ifadedir (ancak bkz. “Mesih”, Mar.9:41). “Mesih” terimi Yahudiye’de olduğu gibi, Samiriye’de siyasal anlamlar içermediği için İsa’nın bu unvanı burada kullanmaktan çekinmediği tahmin edilmektedir.
4:27 ş aştılar Yahudi din bilginleri halkın önünde kadınlarla nadiren konuşurdu. İsa’nın, ahlâksız olarak nitelendirilen, üstelik Samiriyeli olan bu kadınla konuşması, oradaki halkın kurtuluşunun bu kurallardan daha önemli olduğunu gösterir.
4:28-29 Acaba Mesih bu mudur? Kadının yönelttiği soru, Grekçe dilbilgisi bakımından olumsuz yanıt beklemektedir. Kendi konumunu iyi bilen kadın (o dönemde de kadınların tanıklıkları geçerli sayılmazdı) tanıklık edecek şekilde konuşmaktansa olumsuz yanıt verilmesini bekleyerek bu soruyu sorup Samiriyeliler’in dikkatini İsa’ya çekmiştir (Yu.4:30). Halkın İsa’ya iman etmesi kadının sözleri sayesinde olmayabilir (Yu.4:42), ama müjdeleme konusunda hem kadın hem de İsa, müjdeleme fırsatlarının hiç farkında olmayan öğrencilerden (Yu.4:27) daha hassas davranmışlardır (krş. Yu.4:34-38).
4:34 Bkz. örn. Yu.5:30 ve ilgili not; Yu.6:38; Yu.8:26; Yu.9:4; Yu.10:37-38; Yu.12:50 ve ilgili not; Yu.14:31 ve ilgili not; 1 Yu.5:10; Yu.17:4.
4:35-36 Krş. Mat.9:36-38. İsa’nın gelişiyle “hasat” (müjdeleme ve müjdelemenin ürünlerini görme) zamanı başladı. İmanlılar arasında hizmet alanları birbirind en ayrı olsa da görev bir bütündür. Öğrenciler hasada dört ay kaldığını biliyorlardı, ama İsa’nın söz ettiği hasadın ne anlama geldiğini anlamıyorlardı. İsa hem kadına hem de Samiriye halkına müjdeyi duyurmuştu, çünkü ‘her zaman’hasat zamanıdır. Samiriyeliler’den müjdeyi kabul etmeye hazır olanlar vardı, ancak müjdenin herkese yönelik olduğunun farkında olmayan öğrenciler sadece fiziksel gereksinimler ve etnik sorunların üzerinde duruyorlar, önlerindeki müjdeleme fırsatını göremiyorlardı.
4:37 Bkz. 1Ko.3:6-9.
4:38 Başkaları Ya Yahya ve izleyicilerinden ya da EskiAntlaşma peygamberlerinden söz ediliyor.
4:39 O kentten Sihar’dan (Yu.4:5).
4:42 dünyanın Kurtarıcısı Bkz. 1Yu.4:14. Samiriyeliler İsa Mesih’in evrensel kurtarıcı olduğunu anlamışlardı (krş. Yu.4:22). Mesih’in öğrencileri bile bunu tam anlamıyla ancak İsa’nın dirilişinden sonra anlayabileceklerdi (bkz. Elç.10).
4:44 bir peygamberin kendi memleketinde saygı görmediğine Burada, Celile’de veya (daha büyük olasılıkla) Nasıra’da halk tarafından reddedilmesinden söz etmektedir.
4:45 iyi karşıladılar Yalnızca mucizeleriyle ilgilendikleri için (bkz. Yu.4:44; Mar.6:1-5). bayramda Yu.2:13-25’ te anlatılan Fısıh bayramında. yaptığı her şeyi Bkz. Yu.20:30.
4:48 görmedikçe iman etmeyeceksiniz Celileliler’e hitaben söylüyor (krş. Yu.4:49-50).
4:50 oğlun yaşayacak İsa Mesih sadece vaatte bulunmuyor, o anda bu sözüyle şifa da veriyordu (bkz. Yu.4:51,Yu.4:53).
4:53 iman etti Krş. Yu.20:31; ayrıca bkz. Giriş.
4:54 ikinci belirtiyi Bkz. Yu.2:11 ve ilgili not.

Videolar

Yuhanna Girişi

Kitabın Özelliği: Yuhanna, Matta'dan, Markos'tan ve Luka'dan farklı konuları vurgular. İsa'nın doğumunu anlatarak başlayacağına, İsa'nın başlangıçtan beri Tanrı'yla birlikte bulunmuş, beden alıp aramızda yaşamış olan Tanrı Sözü olduğunu açıklamakla başlar (1:1-18). Kitapta daha az sayıda mucizeden söz edilir ve bunlar İsa'nın bildirisini doğrulayan belirtiler diye anılır. («Belirti» olarak çevrilen Grekçe sözcük dile uygunluk açısından yer yer «doğaüstü belirti» ya da «mucize» olarak çevrilmiştir). Yuhanna'da birkaç yerde örnekten söz edilmekle birlikte (10:6; 16:25), benzetme sözcüğü hiç geçmez. Bunların yerine İsa'nın konuşmalarına yer verilir. Yuhanna, Celile'de geçen olayların ancak bir bölümünü anarken Yeruşalim'de geçen olaylara daha çok yer verir. İsa'nın, tutuklanmasından önceki son gece anlattıkları (13-16 bölümleri) ve 17. bölümdeki duası bunların en önemlileridir. İsa'nın ölüp dirildikten sonra izleyicilerine birkaç kez görünmesine bu kitapta daha çok yer verilir (20 ve 21).

Amaç ve İçerik: Yuhanna'nın farklı yaklaşımı hiç de şaşırtıcı değildir. Bizzat kendisi şöyle diyor: «İsa, öğrencilerinin önünde, bu kitapta yazılı olmayan başka birçok doğaüstü belirti gerçekleştirdi. Ne var ki yazılanlar, İsa'nın, Tanrı'nın Oğlu Mesih olduğuna iman edesiniz ve iman ederek O'nun adıyla yaşama kavuşasınız diye yazılmıştır» (20:30-31). Görülüyor ki, iman konusu güçlü bir biçimde vurgulanıyor1. Dinleyicilerin İsa'ya gösterdikleri ilgi, iman edip etmemeleriyle ölçülüyor2. Sonsuz yaşam konusu ayrıca vurgulanıyor3. İsa diyor ki, «Ben, insanlar yaşama, bol yaşama sahip olsunlar diye geldim» (10:10) ve «Sonsuz yaşam, tek gerçek Tanrı olan seni ve gönderdiğin İsa Mesih'i tanımalarıdır» (17:3).

Kitapta üzerinde durulan başka bir konu, Yahudi önderlerin dinmeyen karşı koymalarıdır4. Nitekim İsa'nın çarmıha gerilmesini isteyenler de bu önderler oldu.

Bununla birlikte kitabın ana amacı, İsa'nın kim olduğunu açıklamaktır. İsa'ya «Söz»5, «Mesih»6, «Tanrı Oğlu»7, «İnsanoğlu»8 ve daha birçok unvan9 verilir. İsa-Baba Tanrı ilişkisi konusundaki öğreti bu açıklamalarla içiçedir10. İsa bu kitapta 109 kez Tanrı'yı «Baba» diye anar. 23 kez de Tanrı'dan, «beni gönderen» diye söz eder. İsa'nın Baba'ya dönmesinden sonra inanlılara gönderilen Kutsal Ruh'la11 ilgili öğretiyi de anmalıyız. Bundan başka İsa Tanrı'yla inanlılar arasındaki harikulade ilişkilerden söz eder12. Bu konuda şöyle diyor: «Beni seven sözüme uyar, Babam da onu sever. Biz de ona gelir, onunla birlikte yaşarız» (14:23).

Ana Hatlar:

1:1-18 Giriş
1:19-51 Vaftizci Yahya ve İsa'nın ilk öğrencileri
2:1-11:57 İsa'nın konuşmaları ve yaptığı mucizeler
12:1-19:42 İsa'nın ölümünden önceki son haftası
20:1-21:25 İsa'nın dirilişinden sonra izleyicilerine görünmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 25

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş