Levililer 11

11
Eti Yenen ve Yenmeyen Hayvanlar
(Yas.14:3-21)
1RAB Musa'yla Harun'a şöyle dedi: 2“İsrail halkına deyin ki, ‘Karada yaşayan hayvanlardan şunların etini yiyebilirsiniz: 3Çatal ve yarık tırnaklı, geviş getiren hayvanların tümü. 4Ancak geviş getiren ve çatal tırnaklı olan hayvanlardan etini yememeniz gerekenler şunlardır: Deve geviş getirir, ama çatal tırnaklı değildir. Sizin için kirli sayılır. 5Kaya tavşanı geviş getirir, ama çatal tırnaklı değildir. Sizin için kirli sayılır. 6Tavşan geviş getirir, ama çatal tırnaklı değildir. Sizin için kirli sayılır. 7Domuz çatal ve yarık tırnaklıdır, ama geviş getirmez. Sizin için kirli sayılır. 8Bu hayvanların etini yemeyecek, leşine dokunmayacaksınız, sizin için kirlidir.
9“ ‘Suda yaşayan hayvanlardan şunların etini yiyebilirsiniz: Denizde, akarsularda yaşayan pullu ve yüzgeçli canlıların etini yiyebilirsiniz. 10Denizdeki ve akarsulardaki bütün pulsuz ve yüzgeçsiz canlılar –suda toplu halde yaşayanlar ve ötekiler– sizin için iğrenç sayılır. 11Bunlar sizin için iğrenç sayılacak. Etlerini yemeyecek, leşlerinden tiksineceksiniz. 12Suda yaşayan bütün pulsuz ve yüzgeçsiz canlılar sizin için iğrenç sayılacak.
13“ ‘Tiksindirici kuşların etini yemeyecek, şunları iğrenç sayacaksınız: Kartal, kuzu kartalı, kara akbaba, 14çaylak, doğan türleri, 15bütün karga türleri, 16baykuş, puhu, martı, atmaca türleri, 17kukumav, karabatak, büyük baykuş, 18peçeli baykuş, ishakkuşu, akbaba, 19leylek, balıkçıl türleri, ibibik, yarasa.
20“ ‘Dört ayaklı ve kanatlı böceklerin hepsi sizin için iğrençtir. 21Ama dört ayaklı ve kanatlı olup ayaklarını sıçramak için kullanan bazılarının etini yiyebilirsiniz. 22Şunları yiyeceksiniz: Bütün çekirge türleri, küçük çekirge, cırcırböceği, ağustosböceği. 23Öbür dört ayaklı, kanatlı böceklerin hepsi sizin için iğrenç sayılır.
24“ ‘Sizi kirletecek şeyler şunlardır: Aşağıdaki hayvanların leşine dokunan akşama kadar kirli sayılacaktır. 25Kim aşağıdaki hayvanların leşini taşırsa giysilerini yıkayacak ve akşama kadar kirli sayılacaktır. 26Çatal tırnaklı ama tırnağı yarık olmayan ve geviş getirmeyen her hayvan sizin için kirlidir. Bunlara dokunan da kirlenmiş sayılır. 27Dört ayaklı hayvanlardan pençelerini yere basarak yürüyenler sizin için kirlidir. Bunların leşine dokunanlar akşama kadar kirli sayılacaktır. 28Bunların leşini taşıyanlar giysilerini yıkayacak ve akşama kadar kirli sayılacaktır. Çünkü bu hayvanlar sizin için kirlidir.
29-30“ ‘Küçük kara hayvanları içinde sizin için kirli sayılanlar şunlardır: Gelincik, fare, bütün kertenkele türleri –geko, varan, duvar kertenkelesi, düz keler– bukalemun. 31Sizin için kirli sayılan küçük kara hayvanları bunlardır. Bunların leşine dokunan akşama kadar kirli sayılacaktır. 32Bunlardan birinin leşi neyin üzerine düşerse onu da kirletir. İster tahta kap, ister giysi, ister deri, ister çul olsun suya konmalıdır. Akşama kadar kirli sayılacak ve akşam temizlenmiş olacaktır. 33Bunlardan biri toprak kabın içine düşerse, kabın içindekiler kirli sayılacaktır. Toprak kap kırılmalıdır. 34Toprak kaptaki sulu yiyecek ve her içecek kirli sayılacaktır. 35Bunlardan birinin leşi neyin üzerine düşerse onu da kirletir. Üzerine düştüğü ister fırın olsun, ister ocak, parçalanmalıdır. Çünkü onlar kirlidir ve sizin için kirli sayılacaktır. 36Ancak kaynak ya da su sarnıcı temiz sayılacaktır; ama bunların leşine dokunan kirli sayılacaktır. 37Eğer bu hayvanlardan birinin leşi ekin tohumunun üzerine düşerse, o tohum temiz sayılacaktır. 38Ama suya konmuş tohumun içine düşerse, tohum sizin için kirlidir.
39“ ‘Eti yenen hayvanlardan biri ölürse, leşine dokunan akşama kadar kirli sayılacaktır. 40Hayvanın leşinden yiyen giysilerini yıkayacak ve akşama kadar kirli sayılacaktır. Leşi taşıyan da giysilerini yıkayacak ve akşama kadar kirli sayılacaktır.
41“ ‘Bütün küçük kara hayvanları iğrençtir. Yenmeyecektir. 42İster karnı üzerinde sürünen, ister dört ayaklı ya da çok ayaklı canlılar olsun, bunların hiçbirini yemeyeceksiniz. Çünkü bunlar iğrençtir. 43Bunların hiçbiriyle kendinizi kirletmeyin, iğrenç duruma sokmayın, kirli duruma düşmeyin. 44 Tanrınız RAB benim. Kendinizi bana adayın ve kutsal olun. Çünkü ben kutsalım. Murdar küçük kara hayvanlarını yiyerek kendinizi kirletmeyin. 45Tanrınız olmak için sizi Mısır'dan çıkaran RAB benim. Kutsal olun, çünkü ben kutsalım.
46-47“ ‘Kirli olanı temizden, eti yeneni eti yenmeyenden ayırt edebilmeniz için hayvanlar, kuşlar, suda toplu halde yaşayan bütün canlılar ve küçük kara hayvanlarıyla ilgili yasa budur.’ ”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:1-15:33 Bu bölümlerde murdar olanla olmayan arasındaki ayrım anlatılır (bkz. Lev.11:2). Her bölümün sonunda o bölümü özetleyen ayetler bulunur (Lev.11:46-47; Lev.12:7; Lev.13:59; iki bölümün özeti, Lev.14:54-57; Lev.15:32-33). Ayetlerden, bu yasaların, ordugâhta (bkz. Lev.13:45-46’ya ait not) görünen Tanrı’nın kutsallığını simgesel bir şekilde korumak amacını taşıdığı anlaşılıyor. Murdarlıkla ilgili yasaların her birinin tam olarak ne amaçla verildiği tartışılan bir konudur. Nedenler arasında, bedensel temizlik; İsrailliler’in putperestliği çağrıştıran uygulamalardan uzaklaşması; kirliliğin günahı, hastalığı ve ölümü simgelemesi; bu yasaklar yoluyla bazı ahlâk kurallarının öğretilmesi bulunur. Murdar kişi, ordugâhtan ve dolayısıyla Tanrı’dan uzak tutulur ve belirli bir süre Buluşma Çadırı’na yaklaşıp ibadete katılmasına izin verilmezdi ; bu kişi yıkanma ve kurban sunma yoluyla arınırdı (bkz. 13-15. bölümler).
11:1-47 Bu bölüm, Yas.14:3-21’de açıklanan yasaya benzerdir, ancak daha kapsamlıdır. Temiz ve murdar yiyecekler arasındaki bu ayrım yeni bir uygulama değildi ; Nuh’un zamanında bile vardı (Yar.7:2). O çağda başka uluslarda bu yasaların benzeri görülmez.
11:6 Tavşan, çiğneme hareketlerinden ötürü yaygın olarak geviş getirenler sınıfına dâhil edilirdi.
11:36 su sarnıcı Sarnıç içlerinin su geçirmez sıvayla kaplanması, Kenan topraklarının kurak bölgelerine yerleşen İsrailliler için hayati bir önem taşıyordu (krş. 2Ta.26:10).
11:41 29-30. ayetlerde sürü halinde dolaşan kara hayvanları tanımlanmaktadır.
11:44 kendinizi kutsayın... kutsal olun Bkz. 1Pe.1:16 ve ilgili not; ayrıca bkz. Levililer: Giriş. Levililer Kitabı’nın ana teması olan kutsallık, Kutsal Kitap’ın başka hiçbir yerinde bu denli detaylı işlenmez (bkz. örn. 1Pe.11:45; 1Pe.19:2; 1Pe.20:7,1Pe.20:26; 1Pe.21:8,1Pe.21:15; 1Pe.22:9,1Pe.22:16,1Pe.22:32). Tanrı’nın halkı, yaşamlarının her alanında kutsallıklarını yansıtmalı, yani Tanrı’nın adına ve yaptıklarına yaraşır şekilde (1Pe.11:45) kendilerini O’na tamamen adamalıdır (krş. Mat.5:48; bkz. Rom.12:1). ben kutsalım Tanrı’nın kutsallığı, O’nun öz yapısından kaynaklanır; Tanrı hem tüm yaratılışın önünde titrediği, eşsiz, gizemli ve sınırsız gücüyle görkemlidir, hem de tüm erdemlerin ve adaletin kaynağı ve yegâne sahibidir (bkz. Yşa.6:3-5).
11:45 Mısır’dan çıkaran Tanrı’nın İsrailliler’le yaptığı antlaşma, onları kurtarmasına dayanır (bkz. Lev.19:36; Lev.22:33; Lev.23:43; Lev.25:38,Lev.25:42,Lev.25:55; Lev.26:13, 45).

Videolar

Levililer Girişi

Levililer Kitabı eski İsrail'deki tapınma düzeni ve bunu yöneten Levi oymağından gelen kâhinlerle ilgili kuralları içerir.

Kitap temel olarak Tanrı'nın kutsallığı ve İsrail halkının kutsal Tanrı'yla ilişkisini sürdürmek için nasıl yaşayıp tapınması gerektiği konusuna açıklık getirir. Kitabın en çok bilinen ayetlerinden biri, İsa'nın ikinci büyük buyruk olarak söylediği 19:18 ayetindeki "Komşunu kendin gibi seveceksin" sözleridir.

Ana Hatlar:

1:1-7:38 Sunu ve kurbanlarla ilgili yasalar
8:1-10:20 Harun'la oğullarının kâhin olarak atanması
11:1-15:33 Dinsel açıdan kirli ve temiz sayılmayla ilgili yasalar
16:1-34 Günahları Bağışlatma Günü
17:1-27:34 Kutsallık ve tapınmayla ilgili yasalar
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş