Hakimler 11

« Hakimler 10 | Hakimler 12 »
11
1Yiftah adında yiğit bir savaşçı vardı. Bir fahişenin oğlu olan Yiftah'ın babasının adı Gilat'tı. 2Gilat'ın karısı da ona erkek çocuklar doğurmuştu. Bu çocuklar büyüyünce Yiftah'ı kovmuşlardı. Ona, “Babamızın evinden miras almayacaksın. Çünkü sen başka bir kadının oğlusun” demişlerdi. 3Yiftah kardeşlerinden kaçıp Tov yöresine yerleşti. Çevresinde toplanan serserilere önderlik etmeye başladı.
4Bir süre sonra Ammonlular İsrailliler'e savaş açtı. 5Savaş patlak verince Gilat ileri gelenleri Yiftah'ı almak için Tov yöresine gittiler. 6Ona, “Gel, komutanımız ol, Ammonlular'la savaşalım” dediler.
7Yiftah, “Benden nefret eden, beni babamın evinden kovan siz değil miydiniz?” diye yanıtladı, “Sıkıntıya düşünce neden bana geldiniz?”
8Gilat ileri gelenleri, “Sana başvuruyoruz; çünkü bizimle gelip Ammonlular'la savaşmanı, bize, Gilat halkına önderlik etmeni istiyoruz” dediler.
9Yiftah, “Ammonlular'la savaşmak için beni götürürseniz, RAB de onları elime teslim ederse, sizin önderiniz olacak mıyım?” diye sordu.
10Gilat ileri gelenleri, “RAB aramızda tanık olsun, kesinlikle dediğin gibi yapacağız” dediler. 11Böylece Yiftah Gilat ileri gelenleriyle birlikte gitti. Halk onu kendine önder ve komutan yaptı. Yiftah bütün söylediklerini Mispa'da, RAB'bin önünde yineledi.
12Sonra Ammon Kralı'na ulaklar göndererek, “Aramızda ne var ki, ülkeme saldırmaya kalkıyorsun?” dedi.
13Ammon Kralı, Yiftah'ın ulaklarına şu karşılığı verdi: “İsrailliler Mısır'dan çıktıktan sonra Arnon Vadisi'nden Yabbuk ve Şeria ırmaklarına kadar uzanan topraklarımı aldılar. Şimdi buraları bana savaşsız geri ver.”
14Yiftah yine Ammon Kralı'na ulaklar göndererek 15şöyle dedi: “Yiftah diyor ki, İsrailliler ne Moav ülkesini, ne de Ammon topraklarını aldı. 16Mısır'dan çıktıkları zaman Kamış Denizi'ne kadar çölde yürüyerek Kadeş'e ulaştılar. 17 Sonra Edom Kralı'na ulaklar göndererek, ‘Lütfen topraklarından geçmemize izin ver’ dediler. Edom Kralı kulak asmadı. İsrailliler Moav Kralı'na da ulaklar gönderdi, ama o da izin vermedi. Bunun üzerine Kadeş'te kaldılar.
18 “Çölü izleyerek Edom ile Moav topraklarının çevresinden geçtiler; Moav bölgesinin doğusunda, Arnon Vadisi'nin öbür yakasında konakladılar. Moav sınırından içeri girmediler. Çünkü Arnon Vadisi sınırdı.
19 “Sonra Heşbon'da egemenlik süren Amorlular'ın Kralı Sihon'a ulaklar göndererek, ‘Ülkenden geçip topraklarımıza ulaşmamıza izin ver’ diye rica ettiler. 20Ama Sihon İsrailliler'in topraklarından geçip gideceklerine inanmadı. Bu nedenle bütün halkını toplayıp Yahesa'da ordugah kurdu ve İsrailliler'le savaşa tutuştu.
21“İsrail'in Tanrısı RAB, Sihon'u ve bütün halkını İsrailliler'in eline teslim etti. İsrailliler Amorlular'ı yenip o yöredeki halkın bütün topraklarını ele geçirdiler. 22Arnon Vadisi'nden Yabbuk Irmağı'na, çölden Şeria Irmağı'na kadar uzanan bütün Amor topraklarını ele geçirdiler.
23“İsrail'in Tanrısı RAB Amorlular'ı kendi halkı İsrail'in önünden kovduktan sonra, sen hangi hakla buraları geri istiyorsun? 24İlahın Kemoş sana bir yer verse oraya sahip çıkmaz mısın? Biz de Tanrımız RAB'bin önümüzden kovduğu halkın topraklarını sahipleneceğiz. 25 Sen Moav Kralı Sippor oğlu Balak'tan üstün müsün? O hiç İsrailliler'le çekişti mi, hiç onlarla savaşmaya kalkıştı mı? 26İsrailliler üç yüz yıldır Heşbon'da, Aroer'de, bunların çevre köylerinde ve Arnon kıyısındaki bütün kentlerde yaşarken neden buraları geri almaya çalışmadınız? 27Ben sana karşı suç işlemedim. Ama sen benimle savaşmaya kalkışmakla bana haksızlık ediyorsun. Hakim olan RAB, İsrailliler'le Ammonlular arasında bugün hakemlik yapsın.”
28Ne var ki Ammon Kralı, Yiftah'ın kendisine ilettiği bu sözlere kulak asmadı.
29RAB'bin Ruhu Yiftah'ın üzerine indi. Yiftah, Gilat ve Manaşşe'den geçti, Gilat'taki Mispa'dan geçerek Ammonlular'a doğru ilerledi. 30RAB'bin önünde ant içerek şöyle dedi: “Gerçekten Ammonlular'ı elime teslim edersen, 31onları yenip sağ salim döndüğümde beni karşılamak için evimin kapısından ilk çıkan, RAB'be adanacaktır. Onu yakmalık sunu olarak sunacağım.”
32Yiftah bundan sonra Ammonlular'la savaşmaya gitti. RAB onları Yiftah'ın eline teslim etti. 33Yiftah, başta Avel-Keramim olmak üzere, Aroer'den Minnit'e kadar yirmi kenti yakıp yıkarak Ammonlular'a çok büyük kayıplar verdirdi. Böylece Ammonlular İsrailliler'in boyunduruğuna girdi.
34Yiftah Mispa'ya, kendi evine döndüğünde, kızı tef çalıp dans ederek onu karşılamaya çıktı. Tek çocuğu oydu, ondan başka ne oğlu ne de kızı vardı. 35 Yiftah, kızını görünce giysilerini yırtarak, “Eyvahlar olsun, kızım!” dedi, “Beni perişan ettin, umarsız bıraktın! Çünkü RAB'be verdiğim sözden dönemem.”
36Kız, “Baba, RAB'be ant içtin” dedi, “Madem RAB düşmanların olan Ammonlular'dan senin öcünü aldı, ağzından ne çıktıysa bana öyle yap.” 37Sonra ekledi: “Yalnız bir dileğim var: Beni iki ay serbest bırak, gidip arkadaşlarımla kırlarda gezineyim, kızlığıma ağlayayım.”
38Babası, “Gidebilirsin” diyerek onu iki ay serbest bıraktı. Kız arkadaşlarıyla birlikte kırlara çıkıp erdenliğine ağladı. 39İki ay sonra babasının yanına döndü. Babası da içtiği andı yerine getirdi. Kıza erkek eli değmemişti.
Bundan sonra İsrail'de bir gelenek oluştu. 40İsrail kızları her yıl kırlara çıkıp Gilatlı Yiftah'ın kızı için dört gün yas tutar oldular.
« Hakimler 10 | Hakimler 12 »
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:1 Bir fahişenin oğlu olan Yiftah bu nedenle toplum dışı edilmiş biriydi ve onun mirastan pay alması istenmiyordu (bkz. Hak.11:2).
11:3 Tov yöresine Tov halkı daha sonra Davut’a karşıAmmonlular’la ittifak kuracaktır (2Sa.10:6-8). serserilere Bkz. Hak.9:4’e ait not.
11:8 bize... önderlik etmeni Bkz. Hak.11:6.
11:10-11 Gilat’ın ileri gelenlerinin teklifi, daha sonraları Saul’un (1Sa.11:15), Rehavam’ın (1Kr.12:1) ve Yarovam’ın (1Kr.12:20) kral seçilme sürecinde olacağı gibi, halk tarafından onaylanır. Yiftah öne sürdüğü koşulları “RAB’bin önünde” tekrarlayarak, ileri gelenlerle kendisi arasında varılan uzlaşmanın resmi bir antlaşma olduğunu gösterir (krş. 2Sa.5:3).
11:13-15 İsrailliler Kenan topraklarına ilk yaklaştıkları zaman bu bölge Amor Kralı Sihon tarafından yönetilmekteydi (bkz. Say.21:29); Sihon burayı Moavlılar’dan almıştı. Zamanla Ammonlular, Moav üzerinde egemenlik kurdular ve önceden Moav’a ait olan bütün topraklar üzerinde hak iddia ettiler.
11:14-27 Yiftah zamanın uluslararası politikalarına göre bir yanıt vermiştir. Mektup, halkların tapındığı ilah veya ilahların ülke sınırlarını oluşturup koruduğuna ve tüm sınır çekişmelerinde kararı belirlediğine dair genel inanışı yansıtmakta ve yapılan açıklamalarda bu inanıştan yola çıkılmaktadır. Yiftah’ın, İsrail’in toprakları üzerindeki hakkını savunması üç temele dayanır: (1) İsrailliler bu toprakları Ammonlular’dan değil, Amorlular’ın kralı Sihon’dan almıştır (Hak.11:15-22); (2) Bu toprakları İsrail’e RAB bahş etmiştir (Hak.11:23-25); (3) İsrail bu topraklara uzun zamandan beri sahiptir (Hak.11:26-27).
11:16 Kadeş Kadeş-Barnea (bkz. Say.20:1’e ait not).
11:21 İsrail’in Tanrısı RAB Bkz. Hak.11:13 ve Hak.11:14-27’e ait notlar. Savaş yalnızca ulusların savaşçıları arasında değil, ilahlar arasında da geçen bir mücadele olarak görülmekteydi (krş. Çık.12:12; Say.33:4).
11:24 Kemoş Moavlılar’ın baş ilahı. O zamanlar, ya Ammon kralı Moav’ı da yönetmekteydi ya da iki krallık arasında bir ittifak vardı (bkz. Hak.10:6’ya ait not).
11:25 Balak’tan Bkz. Say.22-24. bölümler.
11:26 üç yüz yıldır Bkz. Giriş.
11:27 Hakim Bkz. 1Sa.24:15. Hakimler Kitabı’nda tekil ad olarak “hâkim” sözcüğünün, yalnız burada İsrail’in asıl hâkimi RAB için kullanılması önemli ve anlamlıdır. Evrenin Hâkimi olan RAB, en yüksek makamdadır.
11:29 RAB’bin Ruhu... üzerine indi Bkz. Hak.3:10’a ait not.
11:30 ant içerek İsrailliler’in genel bir uygulaması (bkz. Yar.28:20; 1Sa.1:11; 2Sa.15:8). Burada Yiftah, Tanrı’dan yardım görmek için pazarlık yaparak savaşın sonucunu garantilemek istemektedir. Bu andın tam olarak neyi içerdiği kesin olarak bilinmemekle birlikte, 31. ayette bir yakmalık sunu vaadi belirtilmekte ve bu da Yiftah’ın kızını kurban olarak sunduğu sonucuna götürmektedir (2Sa.11:39; bkz. Say.30:2; Yas.23:21-23; ayrıca bkz. Vai.5:4-5).
11:34 dans ederek Kadınların savaştan zaferle dönenleri bu şekilde karşılamaları gelenekti (bkz. Çık.15:20; 1Sa.18:6).
11:35 giysilerini yırtarak Büyük yas ve acının ifadesi (bkz. Yar.37:34 ve ilgili not). Yiftah’ın kızı onun tek çocuğu olduğu için kızının ölümü soyunun sonunu getirecekti; miras olarak kendisine verilen toprağı başkasına (aynı oymaktan başka bir aileye) vermesi bile gerekebilirdi. RAB’be verdiğim sözden dönemem Bkz. Hak.11:11 ve ilgili not. Kutsal Yasa’ya göre RAB’be verilen sözün bozulamayacağı doğruydu, ancak Yiftah’ın verdiği bu söz açıkça Kutsal Yasa’ya aykırıydı ; insanlarla ilgili verilen buna benzer yeminler, karşılığında parayla telafi edilerek bozulabilirdi (bkz. Lev.27:2-8), ancak Yiftah bunu da göz ardı etti. Yiftah bu andıyla Tanrı’yı kendi isteği doğrultusunda yönlendirmeye çalışmış, muhtemelen İsrail’de sağlam ve güçlü bir konum edinmeyi garantilemeyi amaçlamıştı.
11:39 İsrail’de bir gelenek EskiAntlaşma’da başka bir yerde söz edilmediğine göre, muhtemelen yerel bir gelenekti.

Videolar

Hakimler Girişi

Hakimler Kitabı, İsrail halkının çoğu Kenan topraklarını ele geçirdiği tarihle İsrail krallığının kurulduğu tarih arasında kalan düzensiz dönemin olaylarından oluşur. Bu olaylar "Hakimler" diye adlandırılan, halk önderlerinden oluşan kahramanların yaptıklarını yansıtır.

Kitabın önemli bir bildirisi vardır: İsrail halkının ayakta kalması Tanrı'ya itaatlerine bağlıdır; itaatsizlikleriyse hep felaket getirmiştir. Ama Tanrı tövbe edip kendisine yönelen halkı her zaman kurtarmaya hazırdır.

Ana Hatlar:

1:1-2:9 Yeşu'nun ölümüne dek geçen olaylar
2:10-16:31 İsrail'in hakimleri
17:1-21:25 Değişik olaylar
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş