2. Krallar 14:1-20

14
Amatsya'nın Yahuda Krallığı
(2Ta.25:1-24)
1İsrail Kralı Yehoahaz oğlu Yehoaş'ın krallığının ikinci yılında Yoaş oğlu Amatsya Yahuda Kralı oldu. 2Amatsya yirmi beş yaşında kral oldu ve Yeruşalim'de yirmi dokuz yıl krallık yaptı. Annesi Yeruşalimli Yehoaddan'dı. 3Amatsya RAB'bin gözünde doğru olanı yaptıysa da atası Davut gibi değildi. Her konuda babası Yoaş'ı örnek aldı. 4Ancak alışılagelen tapınma yerleri henüz kaldırılmamıştı ve halk oralarda hâlâ kurban kesip buhur yakıyordu.
5Amatsya krallığını güçlendirdikten sonra, babasını öldüren görevlileri ortadan kaldırdı. 6 Ancak Musa'nın Kitabı'ndaki yasaya uyarak katillerin çocuklarını öldürtmedi. Çünkü RAB, “Ne babalar çocuklarının yerine öldürülecek, ne de çocuklar babalarının yerine. Herkes kendi günahı için öldürülecek” diye buyurmuştu.
7Amatsya Tuz Vadisi'nde on bin Edomlu asker öldürdü. Savaşarak Sela'yı ele geçirdi ve oraya Yokteel adını verdi. Orası hâlâ aynı adla anılmaktadır.
8Bundan sonra Amatsya, Yehu oğlu Yehoahaz oğlu İsrail Kralı Yehoaş'a, “Gel, yüz yüze görüşelim” diye haber gönderdi.
9İsrail Kralı Yehoaş da karşılık olarak Yahuda Kralı Amatsya'ya şu haberi gönderdi: “Lübnan'da dikenli bir çalı, sedir ağacına, ‘Kızını oğluma eş olarak ver’ diye haber yollar. O sırada oradan geçen yabanıl bir hayvan basıp çalıyı çiğner. 10Edomlular'ı bozguna uğrattın diye böbürleniyorsun. Bu zafer sana yeter. Otur evinde! Niçin bela arıyorsun? Kendi başını da, Yahuda halkının başını da derde sokacaksın.”
11Ne var ki, Amatsya dinlemek istemedi. Derken İsrail Kralı Yehoaş Yahuda Kralı Amatsya'nın üzerine yürüdü. İki ordu Yahuda'nın Beytşemeş Kenti'nde karşılaştı. 12İsrailliler'in önünde bozguna uğrayan Yahudalılar evlerine kaçtı. 13İsrail Kralı Yehoaş, Ahazya[a] oğlu Yoaş oğlu Yahuda Kralı Amatsya'yı Beytşemeş'te yakaladı. Sonra Yeruşalim'e girip Efrayim Kapısı'ndan Köşe Kapısı'na kadar Yeruşalim surlarının dört yüz arşınlık[b] bölümünü yıktırdı. 14RAB'bin Tapınağı'nda ve sarayın hazinelerinde bulduğu altını, gümüşü ve bütün eşyaları aldı. Ayrıca bazı adamları da rehine olarak yanına alıp Samiriye'ye döndü.
15Yehoaş'ın krallığı dönemindeki öteki olaylar, yaptıkları ve Yahuda Kralı Amatsya ile savaşırken gösterdiği başarılar İsrail krallarının tarihinde yazılıdır. 16Yehoaş ölüp atalarına kavuşunca, Samiriye'de İsrail krallarının yanına gömüldü. Yerine oğlu Yarovam kral oldu.
Yahuda Kralı Amatsya'nın Ölümü
(2Ta.25:25-28)
17Yahuda Kralı Yoaş oğlu Amatsya, İsrail Kralı Yehoahaz oğlu Yehoaş'ın ölümünden sonra on beş yıl daha yaşadı. 18Amatsya'nın krallığı dönemindeki öteki olaylar Yahuda krallarının tarihinde yazılıdır.
19Yeruşalim'de Amatsya'ya bir düzen kurulmuştu. Amatsya Lakiş'e kaçtı. Ardından adam göndererek onu öldürttüler. 20Ölüsü at sırtında Yeruşalim'e getirildi, Davut Kenti'nde atalarının yanına gömüldü.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

12:25-2Kr.17:41 Krallığın bölündüğü (İsrail ve Yahuda olarak) dönemin anlatıldığı bu bölümlerde, ağırlıklı olarak kralların yaptıklarına ve onlara ilişkin peygamberliklere değinilir. Tanrı’nın gelişmekte olan yeryüzündeki krallığı en fazla kuzeydeki (İsrail) krallıkta tehlikeye girmiştir, çünkü sadakatsiz krallar, kukla kâ-hinler ve sahte peygamberler yüzünden imandan sapma eğilimi artış göstermiştir. Bu dönemde İlyas ve Elişa, Tanrı’nın yönetiminin sadık temsilcileri ve peygamberleri olarak hizmet etmiştir (bkz. Giriş). Güneydeki (Yahuda) krallıkta ise RAB, krallığının görünen simgeleri olan tapınak, Antlaşma Sandığı ve kâhinlerinin hizmeti aracılığıyla halkıyla beraberdir. Davut’un soyundan olan kralların yönetimlerini RAB’be sadık biçimde sürdürmeleri sayesinde RAB’bin antlaşmasına kuzeydeki (İsrail) krallığına göre daha bağlı kaldılarsa da, itaatsizlik ettikleri zaman onlar da sürgünle cezalandırılacaklardır.
14:1 Yehoaş’ın krallığının ikinci yılında İÖ 796’ da.
14:2 yirmi dokuz yıl İÖ 796-767. Amatsya, yirmi dokuz yıl süren krallığının yirmi dört yılını oğluAzarya’yla birlikte yürüttü (bkz. 2Kr.14:21; 2Kr.15:1-2’ ye ait notlar).
14:3 atası Davut gibi değildi Bkz. 2Ta.25:14-16.Amatsya, kendisinden önce krallık yapanAsa ve Yehoşafat kadar RAB’be sadık değildi (bkz. 1Kr.15:11,1Kr.15:14; 1Kr.22:43; ayrıca bkz. 1Kr.9:4; 1Kr.11:4).
14:7 Tuz Vadisi’nde Lut Gölü’nün tam güneyinde bulunan bölge Arava adıyla da bilinir (bkz. 2Sa.8:13; 1Ta.18:12). on binEdomlu asker öldürdü Amatsya, Yehoram’ın krallığı döneminde (bkz. 2Kr.8:20-22) kaybedilen Edomlular üzerindeki hakimiyeti, geçici de olsa, yeniden sağlar (bkz. 2Ta.28:17). Sela’yı ‘Kaya’ anlamına gelir; günümüzde Petra ( ‘kaya ‘anlamına gelen Grekçe bir sözcüktür; bkz. Hak.1:36; Yşa.16:1; Yşa.42:11; Ova.3) olarak bilinen yerin (Ürdün’deki antik kent) Edom Kalesi olduğu tahmin edilir.
14:8 yüz yüze görüşelim İfade, savaş ilanı anlamına gelir. Bu gerginliğin nedeni, Yahuda ordusundan kovulan İsrail Krallığı’ndan gelme paralı askerlerin düşmanca tutumları (bkz. 2Ta.25:10,2Ta.25:13) veya Yehoaş’ın,Amatsya’nın evlilik yoluyla ittifak kurma önerisini reddetmesi olabilir (2Ta.14:9).
14:9 Yehoaş da karşılık olarak Bkz. Hak.9:8-1 5.
14:11 Beytşemeş Kenti’nde Yeruşalim’in batısındaki tepelerin eteklerinde bulunan bir kent (bkz. Yşu.15:10; 1Sa.6:9 ve ilgili not). Yehoaş’ın Yeruşalim’in bu denli yakınına ulaşması,Amatsya’nın savunmasının ne kadar zayıf olduğunu gösterir.
14:13 Yehoaş... Amatsya’yı... yakaladı Amatsya muhtemelen tutsak olarak kuzeydeki krallığa götürülür ve Yehoaş’ın ölümünün ardından serbest bırakılana dek orada kalır (bkz. 2Kr.11:15-16; ayrıca bkz. 2Kr.14:21’ e ait not). Ahazya “Yehoahaz” diye de bilinir. Efrayim Kapısı’ndan Köşe Kapısı’na Bkz. Yer.31:38; Zek.Yer.14:10. Yeruşalim surlarının kuzeybatı köşesindeydi ; kentin en savunmasız noktasıydı.
14:14 Yoaş kısa bir süre önce Şamlı Hazael’e haraç ödemek için tapınağı ve sarayı neredeyse boşalttığı için (bkz. 2Kr.12:17-18) yağmalanan eşyalar muhtemelen çok değerli değildi. Bazı adamların rehine alınmasının nedeni de buydu.
14:15 İsrail krallarının tarihinde Bkz. 1Kr.14:19’a ait not.
14:17 Yehoaş’ın ölümünden sonra on beş yıl daha yaşadı Yehoaş İÖ 782’ de, Amatsya İÖ 767’ de öldü.
14:19 Amatsya’ya bir düzen kurulmuştu 2Ta.25:27’de, bunun temel nedeninin Amatsya’nın RAB’be sırt çevirmesi olduğu ima edilir. Lakiş’e Yahuda Krallığı’nın güneyinde, Hevron’un batısında bulunan surlu bir kent. Günümüzde Tel ed Düveyr olarak bilinir (bkz. 2Kr.18:14; 2Ta.11:9).

Videolar

2. Krallar Girişi

2.Krallar Kitabı İsrail ve Yahuda krallıklarının tarihine 1.Krallar Kitabı'nda kaldığı yerden devam eder. Kitap iki bölüme ayrılabilir:

1. İki krallığın tarihi, İ.Ö. 9. yüzyıl ortalarından Samiriye'nin düşüşü ve İsrail (kuzey krallığı) halkının Asur'a sürgün edilmesine kadar (İ.Ö. 722).
2. Yahuda krallığının tarihi, İsrail krallığının yıkılışından Babil Kralı Nebukadnessar'ın Yeruşalim'i ele geçirip yıkmasına, Yahuda halkını Babil'e sürmesine kadar (İ.Ö. 586). Kitap Babil yönetimindeki Yahuda Valisi Gedalya'nın öldürülmesiyle ve Yahuda Kralı Yehoyakin'in Babil'deki tutukevinden salıverilmesi haberiyle son buluyor.

Bu ulusal felaketler Yahuda ve İsrail krallarının ve halklarının sadakatsizliği yüzünden yaşanmaktadır. Yeruşalim'in yıkılışıyla Yahudalılar'dan birçok kişinin sürgüne gitmesi İsrail tarihinde büyük dönüm noktalarından biridir.

2.Krallar Kitabı'nda en önemli iki peygamber İlyas'ın yerine geçen Elişa ve Yeşaya'dır.

Ana Hatlar:

1:1-17:41 Bölünen krallıklar
a. 1:1-8:15 Peygamber Elişa
b. 8:16-17:4 Yahuda ve İsrail kralları
c. 17:5-41 Samiriye'nin düşüşü
18:1-25:30 Yahuda krallığı
a. 18:1-21:26 Hizkiya'dan Yoşiya'ya
b. 22:1-23:30 Yoşiya'nın krallığı
c. 23:31-24:20 Yahuda'nın son kralları
ç. 25:1-30 Yeruşalim'in düşüşü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş