2. Krallar 14:1-22

12:25-2Kr.17:41 Krallığın bölündüğü (İsrail ve Yahuda olarak) dönemin anlatıldığı bu bölümlerde, ağırlıklı olarak kralların yaptıklarına ve onlara ilişkin peygamberliklere değinilir. Tanrı’nın gelişmekte olan yeryüzündeki krallığı en fazla kuzeydeki (İsrail) krallıkta tehlikeye girmiştir, çünkü sadakatsiz krallar, kukla kâ-hinler ve sahte peygamberler yüzünden imandan sapma eğilimi artış göstermiştir. Bu dönemde İlyas ve Elişa, Tanrı’nın yönetiminin sadık temsilcileri ve peygamberleri olarak hizmet etmiştir (bkz. Giriş). Güneydeki (Yahuda) krallıkta ise RAB, krallığının görünen simgeleri olan tapınak, Antlaşma Sandığı ve kâhinlerinin hizmeti aracılığıyla halkıyla beraberdir. Davut’un soyundan olan kralların yönetimlerini RAB’be sadık biçimde sürdürmeleri sayesinde RAB’bin antlaşmasına kuzeydeki (İsrail) krallığına göre daha bağlı kaldılarsa da, itaatsizlik ettikleri zaman onlar da sürgünle cezalandırılacaklardır.

14:1 Yehoaş’ın krallığının ikinci yılında İÖ 796’ da.

14:2 yirmi dokuz yıl İÖ 796-767. Amatsya, yirmi dokuz yıl süren krallığının yirmi dört yılını oğluAzarya’yla birlikte yürüttü (bkz. 2Kr.14:21; 2Kr.15:1-2’ ye ait notlar).

14:3 atası Davut gibi değildi Bkz. 2Ta.25:14-16.Amatsya, kendisinden önce krallık yapanAsa ve Yehoşafat kadar RAB’be sadık değildi (bkz. 1Kr.15:11,1Kr.15:14; 1Kr.22:43; ayrıca bkz. 1Kr.9:4; 1Kr.11:4).

14:7 Tuz Vadisi’nde Lut Gölü’nün tam güneyinde bulunan bölge Arava adıyla da bilinir (bkz. 2Sa.8:13; 1Ta.18:12). on binEdomlu asker öldürdü Amatsya, Yehoram’ın krallığı döneminde (bkz. 2Kr.8:20-22) kaybedilen Edomlular üzerindeki hakimiyeti, geçici de olsa, yeniden sağlar (bkz. 2Ta.28:17). Sela’yı ‘Kaya’ anlamına gelir; günümüzde Petra ( ‘kaya ‘anlamına gelen Grekçe bir sözcüktür; bkz. Hak.1:36; Yşa.16:1; Yşa.42:11; Ova.3) olarak bilinen yerin (Ürdün’deki antik kent) Edom Kalesi olduğu tahmin edilir.

14:8 yüz yüze görüşelim İfade, savaş ilanı anlamına gelir. Bu gerginliğin nedeni, Yahuda ordusundan kovulan İsrail Krallığı’ndan gelme paralı askerlerin düşmanca tutumları (bkz. 2Ta.25:10,2Ta.25:13) veya Yehoaş’ın,Amatsya’nın evlilik yoluyla ittifak kurma önerisini reddetmesi olabilir (2Ta.14:9).

14:9 Yehoaş da karşılık olarak Bkz. Hak.9:8-1 5.

14:11 Beytşemeş Kenti’nde Yeruşalim’in batısındaki tepelerin eteklerinde bulunan bir kent (bkz. Yşu.15:10; 1Sa.6:9 ve ilgili not). Yehoaş’ın Yeruşalim’in bu denli yakınına ulaşması,Amatsya’nın savunmasının ne kadar zayıf olduğunu gösterir.

14:13 Yehoaş... Amatsya’yı... yakaladı Amatsya muhtemelen tutsak olarak kuzeydeki krallığa götürülür ve Yehoaş’ın ölümünün ardından serbest bırakılana dek orada kalır (bkz. 2Kr.11:15-16; ayrıca bkz. 2Kr.14:21’ e ait not). Ahazya “Yehoahaz” diye de bilinir. Efrayim Kapısı’ndan Köşe Kapısı’na Bkz. Yer.31:38; Zek.Yer.14:10. Yeruşalim surlarının kuzeybatı köşesindeydi ; kentin en savunmasız noktasıydı.

14:14 Yoaş kısa bir süre önce Şamlı Hazael’e haraç ödemek için tapınağı ve sarayı neredeyse boşalttığı için (bkz. 2Kr.12:17-18) yağmalanan eşyalar muhtemelen çok değerli değildi. Bazı adamların rehine alınmasının nedeni de buydu.

14:15 İsrail krallarının tarihinde Bkz. 1Kr.14:19’a ait not.

14:17 Yehoaş’ın ölümünden sonra on beş yıl daha yaşadı Yehoaş İÖ 782’ de, Amatsya İÖ 767’ de öldü.

14:19 Amatsya’ya bir düzen kurulmuştu 2Ta.25:27’de, bunun temel nedeninin Amatsya’nın RAB’be sırt çevirmesi olduğu ima edilir. Lakiş’e Yahuda Krallığı’nın güneyinde, Hevron’un batısında bulunan surlu bir kent. Günümüzde Tel ed Düveyr olarak bilinir (bkz. 2Kr.18:14; 2Ta.11:9).

14:21 Amatsya’nın yerine... kral yaptı Bu olay muhtemelen Amatsya’nın Yehoaş tarafından tutsak alınmasından sonra gerçekleşmiştir (bkz. 2Kr.14:13). Azarya “Uzziya” diye de bilinir.

14:22 Eylat Kenti’ni Akabe Körfezi kıyısında önemli bir liman kentiydi (bkz. 1Kr.9:26).