1. Krallar 21

21
Navot'un Bağı
1-2Yizreel'de Samiriye Kralı Ahav'ın sarayının yanında Yizreelli Navot'un bir bağı vardı. Bir gün Ahav, Navot'a şunu önerdi: “Bağını bana ver. Sarayıma yakın olduğu için orayı sebze bahçesi olarak kullanmak istiyorum. Karşılığında ben de sana daha iyi bir bağ vereyim, ya da istersen değerini gümüş olarak ödeyeyim.”
3Ama Navot, “Atalarımın bana bıraktığı mirası sana vermekten RAB beni esirgesin” diye karşılık verdi.
4“Atalarımın bana bıraktığı mirası sana vermem” diyen Yizreelli Navot'un bu sözlerine sıkılıp öfkelenen Ahav sarayına döndü. Asık bir yüzle yatağına uzanıp hiçbir şey yemedi.
5Karısı İzebel yanına gelip, “Neden bu kadar sıkılıyorsun? Neden yemek yemiyorsun?” diye sordu.
6Ahav karısına şöyle karşılık verdi: “Yizreelli Navot'a, ‘Sen bağını gümüş karşılığında bana sat, istersen ben de onun yerine sana başka bir bağ vereyim’ dedim. Ama o, ‘Hayır, bağımı sana vermem’ dedi.”
7İzebel, “Sen İsrail'e böyle mi krallık yapıyorsun?” dedi, “Kalk, yemeğini ye, keyfini bozma. Yizreelli Navot'un bağını sana ben vereceğim.”
8İzebel Ahav'ın mührünü kullanarak onun adına mektuplar yazdı, Navot'un yaşadığı kentin ileri gelenleriyle soylularına gönderdi. 9Mektuplarda şunları yazdı:
“Oruç ilan edip Navot'u halkın önüne oturtun. 10Karşısına da, ‘Navot Tanrı'ya ve krala sövdü’ diyen iki yalancı tanık koyun. Sonra onu dışarı çıkarıp taşlayarak öldürün.”
11Navot'un yaşadığı kentin ileri gelenleriyle soyluları İzebel'in gönderdiği mektuplarda yazdıklarını uyguladılar. 12Oruç ilan edip Navot'u halkın önüne oturttular. 13Sonra iki kötü adam gelip Navot'un karşısına oturdu ve halkın önünde: “Navot, Tanrı'ya ve krala sövdü” diyerek yalan yere tanıklık etti. Bunun üzerine onu kentin dışına çıkardılar ve taşlayarak öldürdüler. 14Sonra İzebel'e, “Navot taşlanarak öldürüldü” diye haber gönderdiler.
15İzebel, Navot'un taşlanıp öldürüldüğünü duyar duymaz, Ahav'a, “Kalk, Yizreelli Navot'un sana gümüş karşılığında satmak istemediği bağını sahiplen” dedi, “Çünkü o artık yaşamıyor, öldü.” 16Ahav, Yizreelli Navot'un öldüğünü duyunca, onun bağını almaya gitti.
17O zaman RAB, Tişbeli İlyas'a şöyle dedi: 18“Kalk, Samiriyeli İsrail Kralı Ahav'ı karşılamaya git. Şu anda Navot'un bağındadır. Orayı almaya gitti. 19Ona de ki, RAB şöyle diyor: ‘Hem adamı öldürdün, hem de bağını aldın, değil mi? Navot'un kanını köpekler nerede yaladıysa, senin kanını da orada yalayacak.’ ”
20Ahav, İlyas'a, “Ey düşmanım, beni buldun, değil mi?” dedi.
İlyas şöyle karşılık verdi: “Evet, buldum. Çünkü sen RAB'bin gözünde kötü olanı yaparak kendini sattın. 21RAB diyor ki, ‘Seni sıkıntılara sokacak ve yok edeceğim. İsrail'de senin soyundan gelen genç yaşlı[a] bütün erkeklerin kökünü kurutacağım. 22Beni öfkelendirip İsrail'i günaha sürüklediğin için senin ailen de Nevat oğlu Yarovam'ın ve Ahiya oğlu Baaşa'nın ailelerinin akıbetine uğrayacak.’
23 “RAB İzebel için de, ‘İzebel'i Yizreel Kenti'nin surları dibinde köpekler yiyecek’ diyor. 24‘Ahav'ın ailesinden kentte ölenleri köpekler, kırda ölenleri yırtıcı kuşlar yiyecek.’ ”
25–Ahav kadar, RAB'bin gözünde kötü olanı yaparak kendini satan hiç kimse olmadı. Karısı İzebel onu her konuda kışkırtıyordu. 26Ahav RAB'bin İsrail halkının önünden kovduğu Amorlular'ın her yaptığına uyarak putların ardınca yürüdü ve iğrenç işler yaptı.–
27Ahav bu sözleri dinledikten sonra, giysilerini yırttı, çula sarınıp oruç tutmaya başladı. Çul içinde yatıp kalkarak, alçakgönüllü bir yol tuttu.
28RAB, Tişbeli İlyas'a şöyle dedi: 29“Ahav'ın önümde ne denli alçakgönüllü davrandığını gördün mü? Bu alçakgönüllülüğünden ötürü yaşamı boyunca ben de onu sıkıntıya sokmayacağım. Ama oğlunun zamanında ailesine sıkıntı vereceğim.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

12:25-2Kr.17:41 Krallığın bölündüğü (İsrail ve Yahuda olarak) dönemin anlatıldığı bu bölümlerde, ağırlıklı olarak kralların yaptıklarına ve onlara ilişkin peygamberliklere değinilir. Tanrı’nın gelişmekte olan yeryüzündeki krallığı en fazla kuzeydeki (İsrail) krallıkta tehlikeye girmiştir, çünkü sadakatsiz krallar, kukla kâ-hinler ve sahte peygamberler yüzünden imandan sapma eğilimi artış göstermiştir. Bu dönemde İlyas ve Elişa, Tanrı’nın yönetiminin sadık temsilcileri ve peygamberleri olarak hizmet etmiştir (bkz. Giriş). Güneydeki (Yahuda) krallıkta ise RAB, krallığının görünen simgeleri olan tapınak, Antlaşma Sandığı ve kâhinlerinin hizmeti aracılığıyla halkıyla beraberdir. Davut’un soyundan olan kralların yönetimlerini RAB’be sadık biçimde sürdürmeleri sayesinde RAB’bin antlaşmasına kuzeydeki (İsrail) krallığına göre daha bağlı kaldılarsa da, itaatsizlik ettikleri zaman onlar da sürgünle cezalandırılacaklardır.
21:1 Ahav’ın sarayının yanında Ahav, Samiriye’deki sarayına ek olarak Yizreel’de de bir saray yaptırmıştı (bkz. 1Kr.18:45; 2Kr.9:30).
21:2 Bağını bana ver Ahav, İsrail krallarının yetkisi RAB’bin halkıyla yaptığı antlaşmada sınırlandırıldığı için Kenan krallarının yaptığı gibi özel mülke el koyamıyordu (bkz. Yas.17:14-20; 1Sa.10:25; ayrıca bkz. 1Sa.8:9-17).
21:3 Navot’un kendi toprağını vermeyi reddetmesi, toprağın aslında RAB’be ait olduğuna ve RAB’bin bu toprakları her İsrailli aileye kalıcı bir miras olarak emanet ettiğine olan inancından kaynaklanıyordu.
21:7 İsrail’e böyle mi krallık yapıyorsun? İzebel, Fenike ve Kenan krallarının, kişisel çıkarları uğruna güç kullanmakta bir an bile tereddüt etmemesine alışkındı (krş. 1Sa.12:3-4).
21:9 Oruç ilan edip İzebel, Navot’u, halkın cezalandırılmasına yol açacak bir günah işlemiş gibi göstermeyi amaçlıyordu (krş. Hak.20:26; 1Sa.7:5-6; 2Ta.20:2-4). Kutsal Yasa’ya göre, böyle kişilerin topluluk dışı edilmesi gerekirdi.
21:10 Tanrı’ya ve krala sövdü Kutsal Yasa’da bunun cezası taşlanarak öldürülmekti (Lev.24:15-16). iki yalancı tanık Kutsal Yasa’da, bir kişinin ölüm cezasına karar verebilmek için iki tanığın gerekliliği buyrulmuştu (Say.35:30; Yas.17:6; Yas.19:15).
21:13 kentin dışına Kutsal Yasa’da böyle buyrulmuştu (Lev.24:14; Say.15:35-36). Navot, toprak üzerinde hak iddia edecek hiçbir mirasçısı kalmaması için oğullarıyla birlikte kendi toprağında taşlandı (krş. 1Kr.21:19 ile 2Kr.9:21,2Kr.9:26).
21:19 Bildirilen bu ceza, Ahav’ın sonradan tövbe etmesi nedeniyle (1Kr.21:29), oğlu Yoram’ın cesedi Navot’un toprağına atılana kadar ertelenmiş oldu (2Kr.9:25-26). Ancak Ahav’ın kendisi, RAB’bin bildirdiği gibi, Ramot-Gilat’ta yapılan bir savaşta ölecek (2Kr.22:29-37), cesedi Samiriye’ye getirilecek ve köpekler onun savaş arabasından akan kanını yalayacaktır (2Kr.22:38).
21:21 Bkz. 1Kr.14:10’a ait not.
21:27 giysilerini yırttı Kişisel ya da ulusal bir felaket karşısında duyulan acı, korku ya da tövbenin yaygın bir ifadesiydi (Say.14:6; Yşu.7:6; Hak.11:35; 2Sa.1:2; 2Sa.3:31).
21:29 oğlunun zamanında Ceza ertelenmiş, ancak iptal edilmemiştir (bkz. 1Kr.21:19’ a ait not).

Videolar

1. Krallar Girişi

İsrail'de Samuel kitaplarıyla başlayan krallığın tarihine 1.Krallar Kitabı'nda devam edilir. Kitabı üç bölüme ayırabiliriz:

1. Süleyman'ın İsrail Kralı olması, babası Davut'un ölümü.
2. Süleyman'ın krallığı ve yaptığı işler, özellikle Yeruşalim'de yaptırdığı tapınak.
3. Krallığın kuzey (İsrail) ve güney (Yahuda) krallığı olarak ikiye bölünmesi ve İ.Ö. 9. yüzyılın ortalarına kadar krallıkları yöneten kralların tarihi.

1.ve 2.Krallar kitaplarında her kral Tanrı'ya bağlı olup olmamasına göre değerlendiriliyor, ulusal başarı bu bağlılığa dayanıyor, putperestlikle sadakatsizlik felaketin öncüsü olarak görülüyor. Kuzey kralları zorluklar karşısında Tanrı'ya bağlı kalmayıp başarısız olurken, güney kralları yer yer daha başarılı olur.

Kitaplardaki önemli olaylardan biri Rab'bin yürekli peygamberlerinin halkı putlara tapmamaları ve Tanrı'ya itaatsizlik etmemeleri için uyarmalarıdır. Özellikle İlyas'ın, Baal'ın peygamberleriyle yaptığı savaşımın öyküsü büyük önem taşır (18. bölüm).

1. ve 2. Krallar kitapları Septuaginta'da 3. ve 4. Krallar diye bilinir.

Ana Hatlar:

1:1-2:12 Davut'un krallığının sonu
2:13-46 Süleyman'ın kral olması
3:1-11:43 Süleyman'ın krallığı
a. 3:1-4:34 Krallığın ilk yılları
b. 5:1-8:66 Tapınağın yapımı
c. 9:1-11:43 Krallığın son yılları
12:1-22:53 Bölünen krallıklar
a. 12:1-14:20 Kuzeydeki oymakların ayaklanması
b. 14:21-16:34 Yahuda ve İsrail krallıkları
c. 17:1-19:21 Peygamber İlyas
ç. 20:1-22:40 İsrail Kralı Ahav
d. 22:41-53 Yahuda Kralı Yehoşafat'la İsrail Kralı Ahazya
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş