1. Krallar 11

11
Süleyman Tanrı'dan Uzaklaşıyor
1 Kral Süleyman firavunun kızının yanısıra Moavlı, Ammonlu, Edomlu, Saydalı ve Hititli birçok yabancı kadın sevdi. 2 Bu kadınlar RAB'bin İsrail halkına, “Ne siz onların arasına girin, ne de onlar sizin aranıza girsinler; çünkü onlar kesinlikle sizi kendi ilahlarının ardınca yürümek üzere saptıracaklardır” dediği uluslardandı. Buna karşın, Süleyman onlara sevgiyle bağlandı. 3Süleyman'ın kral kızlarından yedi yüz karısı ve üç yüz cariyesi vardı. Karıları onu yolundan saptırdılar. 4Süleyman yaşlandıkça, karıları onu başka ilahların ardınca yürümek üzere saptırdılar. Böylece Süleyman bütün yüreğini Tanrısı RAB'be adayan babası Davut gibi yaşamadı. 5Saydalılar'ın tanrıçası Aştoret'e ve Ammonlular'ın iğrenç ilahı Molek'e taptı. 6Böylece RAB'bin gözünde kötü olanı yaptı, RAB'bin yolunda yürüyen babası Davut gibi tam anlamıyla RAB'bi izlemedi. 7Yeruşalim'in doğusundaki tepede Moavlılar'ın iğrenç ilahı Kemoş'a ve Ammonlular'ın iğrenç ilahı Molek'e tapmak için bir yer yaptırdı. 8İlahlarına buhur yakıp kurban kesen bütün yabancı karıları için de aynı şeyleri yaptı.
9-10İsrail'in Tanrısı RAB, kendisine iki kez görünüp, “Başka ilahlara tapma!” demesine karşın, Süleyman RAB'bin yolundan saptı ve O'nun buyruğuna uymadı. Bu yüzden RAB Süleyman'a öfkelenerek, 11“Seninle yaptığım antlaşmaya ve kurallarıma bilerek uymadığın için krallığı elinden alacağım ve görevlilerinden birine vereceğim” dedi, 12“Ancak baban Davut'un hatırı için, bunu senin yaşadığın sürede değil, oğlun kral olduktan sonra yapacağım. 13Ama oğlunun elinden bütün krallığı almayacağım. Kulum Davut'un ve kendi seçtiğim Yeruşalim'in hatırı için oğluna bir oymak bırakacağım.”
Süleyman'ın Düşmanları
14RAB kral soyundan gelen bir düşmanı, Edomlu Hadat'ı Süleyman'a karşı ayaklandırdı. 15Daha önce, Davut Edomlular'la savaşırken, ölüleri gömmeye giden ordu komutanı Yoav Edom'daki bütün erkekleri öldürmüştü. 16Yoav ile İsrailliler Edom'daki erkeklerin hepsini yok edinceye dek, altı ay orada kalmışlardı. 17Ancak genç Hadat, babasının görevlilerinden bazı Edomlular'la birlikte Mısır'a kaçmıştı. 18Sonra Midyan'dan ayrılıp Paran'a gitmişler, oradan bazı Paranlılar'ı da yanlarına alıp Mısır'a, firavunun yanına gelmişlerdi. Firavun Hadat'a barınak, yiyecek ve toprak sağlamıştı.
19Hadat firavunun dostluğunu kazandı. Bunun üzerine firavun, kendi karısı Kraliçe Tahpenes'in kızkardeşini Hadat'la evlendirdi. 20Tahpenes'in kızkardeşi Hadat'a Genuvat adlı bir oğul doğurdu. Tahpenes çocuğu sarayda firavunun çocuklarıyla birlikte büyüttü[a].
21Hadat Davut'la ordu komutanı Yoav'ın ölüm haberini Mısır'da duydu. Firavuna, “İzin ver, kendi ülkeme döneyim” dedi.
22Firavun, “Bir eksiğin mi var, neden ülkene dönmek istiyorsun?” diye sordu.
Hadat, “Hayır, ama lütfen gitmeme izin ver” diye yanıtladı.
23Tanrı, efendisi Sova Kralı Hadadezer'den kaçan bir düşmanı, Elyada oğlu Rezon'u Süleyman'a karşı ayaklandırdı. 24Davut Sovalılar'a saldırdığında, Rezon çevresine haydutları toplayıp onlara önderlik etmişti. Birlikte Şam'a gitmişler, orada kalıp yönetimi ele geçirmişlerdi. 25Hadat'ın yaptığı kötülüğün yanısıra, Rezon Süleyman yaşadığı sürece İsrail'in düşmanı oldu; Aram'da krallık yaparak İsrail'den nefret etti.
Yarovam'ın Süleyman'a Karşı Ayaklanması
26Efrayim oymağından Nevat oğlu Seredalı Yarovam Kral Süleyman'a karşı ayaklandı. Yarovam Süleyman'ın görevlilerindendi. Annesi Serua adlı dul bir kadındı.
27Yarovam'ın krala karşı ayaklanmasının öyküsü şöyleydi: Süleyman Millo'yu yaptırıp babası Davut'un Kenti'ndeki surların gediğini kapatmıştı. 28Yarovam çok yetenekli biriydi. Süleyman bu genç adamın ne denli çalışkan olduğunu görünce, Yusuf soyunun bütün ağır işlerinin sorumluluğunu ona verdi.
29Bir gün Yarovam Yeruşalim'in dışına çıktı. Yolda Şilolu Peygamber Ahiya ile karşılaştı. Ahiya yeni giysisini giymişti. İkisi kent dışında yalnızdılar. 30Ahiya üzerindeki giysiyi yırtıp on iki parçaya ayırdı 31ve Yarovam'a, “On parçayı kendine al” dedi, “Çünkü İsrail'in Tanrısı RAB diyor ki, ‘Ben, Süleyman'ın elinden krallığı alıp on oymağı sana vereceğim. 32Ama kulum Davut'un ve İsrail oymaklarının yaşadığı kentler arasından seçtiğim Yeruşalim Kenti'nin hatırı için bir oymağı onda bırakacağım. 33Çünkü Süleyman bana sırt çevirip Saydalılar'ın tanrıçası Aştoret'e, Moavlılar'ın ilahı Kemoş'a ve Ammonlular'ın ilahı Molek'e taptı. Kurallarıma, ilkelerime uyup gözümde doğru olanı yapan babası Davut gibi yollarımı izlemedi. 34Ama buyruklarıma, kurallarıma bağlı kalan, seçtiğim kulum Davut'un hatırı için Süleyman'ın elinden bütün krallığı almayacağım. Yaşamı boyunca onu önder yapacağım. 35Ancak krallığı oğlunun elinden alıp on oymağı sana vereceğim. 36 Adımı yerleştirmek için kendime seçtiğim Yeruşalim Kenti'nde kulum Davut için önümde sönmeyen bir ışık olmak üzere Süleyman'ın oğluna bir oymak vereceğim. 37Sana gelince, seni İsrail Kralı yapacağım. İsrail'i dilediğin gibi yöneteceksin. 38Kulum Davut gibi isteklerimi yerine getirir, kurallarıma ve buyruklarıma uyar, gözümde doğru olanı yapar, yollarımı izlersen, seninle birlikte olacağım. Davut'a yaptığım gibi senin için de güçlü bir hanedan kurup İsrail'i sana vereceğim. 39Süleyman'ın günahından ötürü Davut soyunun gururunu kıracağım, ancak sonsuza dek değil.’ ”
Süleyman'ın Ölümü
(2Ta.9:29-31)
40Süleyman Yarovam'ı öldürmeye çalıştı. Ama Yarovam Mısır'a kaçıp Mısır Kralı Şişak'a sığındı. Süleyman'ın ölümüne kadar orada kaldı.
41Süleyman'ın krallığı dönemindeki öteki olaylar, bütün yaptıkları ve bilgeliği Süleyman'ın tarihinde yazılıdır. 42Süleyman kırk yıl süreyle bütün İsrail'i Yeruşalim'den yönetti. 43Süleyman ölüp atalarına kavuşunca babası Davut'un Kenti'nde gömüldü. Yerine oğlu Rehavam kral oldu.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:1 Moavlı, Ammonlu Lut’un soyu (Yar.19:36-38). Edomlu Esav’ın soyu (Yar.36:1). birçok yabancı kadın sevdi Süleyman, bir kral olarak, evliliklerini doğu sınırındaki krallıklarla uluslararası ticari ve askeri ilişkileri sağlamlaştırmak amacıyla yapmıştı. Oysa bu durumda, hem Yas.17:17’de belirtilen kurala hem de İsrailliler’in aralarında yaşadıkları putperest halklardan eş alması yasağına karşı gelmiş oluyordu (bkz. Çık.34:16; Yas.7:1-3; Yşu.23:12-13; Ezr.9:2; Ezr.10:2-3; Neh.13:23-27).
11:4 bütün yüreğini Tanrısı RAB’be adayan Davut birçok kadınla evlenmişti ama asla putperestliğe yönelmemişti.
11:5 Aştoret’e Özellikle Sur ve Sayda’da tapınılan aşk ve verimlilik ilahesi. Molek’e Bu ilah adına zaman zaman çocuk da kurban edilirdi (bkz. 2Kr.16:3; 2Kr.17:17; 2Kr.21:6; Lev.18:21; Lev.20:2-5; Hak.10:6).
11:6 babası Davut gibi Bkz. 1Kr.11:4’ e ait not.
11:7 Kemoş’a Moavlılar’ın bu ilahı için özellikle çocuk kurban edilirdi (2Kr.3:27).
11:11 antlaşmaya... uymadığın Bkz. Çık.20:2-5. Kral Süleyman, bu günahlarıyla Tanrı ile halkı arasındaki antlaşmaya dayalı ilişkiye ciddi biçimde zarar vermiş oldu (bkz. 1Kr.8:59’a ait not).
11:12 baban Davut’un hatırı için RAB, Davut’la yaptığı antlaşmaya sadıktır (bkz. 1Kr.11:34; 1Kr.15:4; 2Kr.8:19; 2Kr.19:34; krş. 2Sa.7:11-16). Davut, Krallar ve Tarihler kitaplarında sonraki bütün krallar için örnek olarak gösterilir.
11:13 kendi seçtiğim Yeruşalim’in hatırı için Bkz. 2Sa.7:13.Artık Yeruşalim’de Davut’un oğlu tarafından yapılmış (Antlaşma Sandığı’nın yer aldığı) gerçek bir tapınak bulunduğu için, Yeruş alim’in ve Davut’un Hanedanlığı’nın geleceği birlikte anılır olmuştur (bkz. 2Kr.19:34; 2Kr.21:7-8; Mez.132). bir oymak Yahuda oymağı (bkz. 1Kr.12:20).
11:15 Davut Edomlular’la savaşırken Bkz. 2Sa.8:13-14.
11:18 Midyan’dan Moav ile Edom’un doğu sınırlarında bir bölge. Paran’a Sina yarımadasının ortasında Kadeş’in güneydoğusunda bulunan çöl (bkz. Say.10:12; Say.12:16; Say.13:3). Firavun Hadat’a... sağlamıştı Böylece Mısır, gitgide güçlenmekte olan İsrail’i biraz da olsa kontrol altına alabilmişti.
11:20 büyüttü Masoretik metinde bu şekilde geçerken, Septuaginta’da “sütten kesti” diye geçer.
11:22 Bir eksiğin mi var Firavun, İsrail ile iyi sayılabilecek ilişkilerinin bozulmasından çekindiği için (bkz. 1Kr.3:1’e ait not), Hadat’ın Edom’a dönerek Kral Süleyman ile aralarında sorun yaratmasını istemiyordu.
11:28 Yusuf soyunun bütün ağır işlerinin sorumluluğunu Yarovam’ın, Efrayim ile Manaşşe oymaklarından olan angaryacıların sorumluluğuna getirilmesi, halkın Kral Süleyman’ın uygulamalarından duyduğu hoşnutsuzluğun artmasına yol açar.
11:31-32 on oymağı... bir oymağı “On oymak” Davut’un yönetimine daha sonradan giren bölgeyi (Yusuf’un oğulları Efrayim ile Manaşşe, iki oymak olarak sayılmıştır; bkz. Yar.48:5; ayrıca bkz. Yşu.14:4’e ait not), “bir oymak” ise Yahuda oymağının yönetimindeki bölgeyi (Şimonoğulları dâhil; bkz. 1Kr.11:13; Yşu.19:1-9) ifade eder.
11:36 sönmeyen bir ışık Davut’un Hanedanlığı’nın süreceğinin ifadesidir.
11:37 İsrail’i Ülkenin kuzeyindeki on oymaktan söz edilmektedir.
11:38 isteklerimi yerine getirir... seninle birlikte olacağım Yarovam da, Davut ve Süleyman’la yapılan antlaşmanın yükümlülüklerinden sorumlu tutulur (bkz. 1Kr.2:3-4; 1Kr.3:14; 1Kr.6:12-13).
11:39 sonsuza dek değil Halkın, Davut’un soyunun yönetimi altında yeniden birleşeceğine ilişkin beklenti olduğu görülür (bkz. Yer.30:9; Hez.34:23; Hez.37:15-28; Hoş.3:5; Amo.9:11-12).
11:40 Mısır Kralı Şişak 22. Mısır Hanedanlığı’nın Libyalı kurucusu olup EskiAntlaşma’da adı belirtilen ilk firavundur (İÖ 945-924).
11:41 Süleyman’ın tarihinde Gün ışığına çıkarılmamış yazılı bir kaynaktır.

Videolar

1. Krallar Girişi

İsrail'de Samuel kitaplarıyla başlayan krallığın tarihine 1.Krallar Kitabı'nda devam edilir. Kitabı üç bölüme ayırabiliriz:

1. Süleyman'ın İsrail Kralı olması, babası Davut'un ölümü.
2. Süleyman'ın krallığı ve yaptığı işler, özellikle Yeruşalim'de yaptırdığı tapınak.
3. Krallığın kuzey (İsrail) ve güney (Yahuda) krallığı olarak ikiye bölünmesi ve İ.Ö. 9. yüzyılın ortalarına kadar krallıkları yöneten kralların tarihi.

1.ve 2.Krallar kitaplarında her kral Tanrı'ya bağlı olup olmamasına göre değerlendiriliyor, ulusal başarı bu bağlılığa dayanıyor, putperestlikle sadakatsizlik felaketin öncüsü olarak görülüyor. Kuzey kralları zorluklar karşısında Tanrı'ya bağlı kalmayıp başarısız olurken, güney kralları yer yer daha başarılı olur.

Kitaplardaki önemli olaylardan biri Rab'bin yürekli peygamberlerinin halkı putlara tapmamaları ve Tanrı'ya itaatsizlik etmemeleri için uyarmalarıdır. Özellikle İlyas'ın, Baal'ın peygamberleriyle yaptığı savaşımın öyküsü büyük önem taşır (18. bölüm).

1. ve 2. Krallar kitapları Septuaginta'da 3. ve 4. Krallar diye bilinir.

Ana Hatlar:

1:1-2:12 Davut'un krallığının sonu
2:13-46 Süleyman'ın kral olması
3:1-11:43 Süleyman'ın krallığı
a. 3:1-4:34 Krallığın ilk yılları
b. 5:1-8:66 Tapınağın yapımı
c. 9:1-11:43 Krallığın son yılları
12:1-22:53 Bölünen krallıklar
a. 12:1-14:20 Kuzeydeki oymakların ayaklanması
b. 14:21-16:34 Yahuda ve İsrail krallıkları
c. 17:1-19:21 Peygamber İlyas
ç. 20:1-22:40 İsrail Kralı Ahav
d. 22:41-53 Yahuda Kralı Yehoşafat'la İsrail Kralı Ahazya
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş