Matta 11

11
İsa ve Vaftizci Yahya
(Luk.7:18-35)
1İsa, on iki öğrencisine bu buyrukları verdikten sonra onların kentlerinde öğretmek ve Tanrı sözünü duyurmak üzere oradan ayrıldı.
2-3Tutukevinde bulunan Yahya, Mesih'in yaptığı işleri duyunca, O'na gönderdiği öğrencileri aracılığıyla şunu sordu: “Gelecek Olan sen misin, yoksa başkasını mı bekleyelim?”
4İsa onlara şöyle karşılık verdi: “Gidin, işitip gördüklerinizi Yahya'ya bildirin. 5 Körlerin gözleri açılıyor, kötürümler yürüyor, cüzamlılar temiz kılınıyor, sağırlar işitiyor, ölüler diriliyor ve Müjde yoksullara duyuruluyor. 6Benden ötürü sendeleyip düşmeyene ne mutlu!”
7Yahya'nın öğrencileri ayrılırken İsa halka Yahya'dan söz etmeye başladı. “Çöle ne görmeye gittiniz?” dedi. “Rüzgarda sallanan bir kamış mı? 8Söyleyin, ne görmeye gittiniz? Pahalı giysiler giymiş bir adam mı? Oysa pahalı giysi giyenler, kral saraylarında bulunur. 9Öyleyse ne görmeye gittiniz? Bir peygamber mi? Evet! Size şunu söyleyeyim, gördüğünüz kişi peygamberden de üstündür.
10 ‘İşte, habercimi senin önünden gönderiyorum;
O önden gidip senin yolunu hazırlayacak’
diye yazılmış olan sözler onunla ilgilidir. 11Size doğrusunu söyleyeyim, kadından doğanlar arasında Vaftizci Yahya'dan daha üstün biri çıkmamıştır. Bununla birlikte, Göklerin Egemenliği'nde en küçük olan ondan üstündür. 12 Vaftizci Yahya'nın ortaya çıktığı günden bu yana Göklerin Egemenliği zorlanıyor, zorlu kişiler onu ele geçirmeye çalışıyor[a]. 13Yahya'ya dek bütün peygamberlerle Kutsal Yasa, olacakları önceden bildirdiler. 14 Eğer bunu kabul etmek isterseniz, gelecek olan İlyas odur. 15Kulağı olan, işitsin!
16-17“Bu kuşağın insanlarını neye benzeteyim? Çarşı meydanlarında oturup arkadaşlarına,
‘Size kaval çaldık, oynamadınız;
Ağıt yaktık, dövünmediniz’
diye seslenen çocuklara benziyorlar. 18Yahya geldiği zaman oruç tutup içkiden kaçındı, ona ‘cinli’ diyorlar. 19İnsanoğlu geldiği zaman yiyip içti. Bu kez de diyorlar ki, ‘Şu obur ve ayyaş adama bakın! Vergi görevlileri ve günahkârlarla dost oldu!’ Ne var ki bilgelik, ortaya koyduğu işlerle doğrulanır.”
Tövbe Etmeyen Kentler
(Luk.10:13-15)
20-21 Sonra İsa, mucizelerinin çoğunu yapmış olduğu kentleri, tövbe etmedikleri için şöyle azarlamaya başladı: “Vay haline, ey Horazin! Vay haline, ey Beytsayda! Sizlerde yapılan mucizeler Sur ve Sayda'da yapılmış olsaydı, çoktan çul kuşanıp kül içinde oturarak tövbe etmiş olurlardı. 22Size şunu söyleyeyim, yargı günü sizin haliniz Sur ve Sayda'nın halinden beter olacaktır! 23 Ya sen, ey Kefarnahum, göğe mi çıkarılacaksın? Hayır, ölüler diyarına indirileceksin! Çünkü sende yapılan mucizeler Sodom'da yapılmış olsaydı, bugüne dek ayakta kalırdı. 24 Sana şunu söyleyeyim, yargı günü senin halin Sodom bölgesinin halinden beter olacaktır!”
Yorgunlara Müjde
(Luk.10:21-22)
25İsa bundan sonra şöyle dedi: “Baba, yerin ve göğün Rabbi! Bu gerçekleri bilge ve akıllı kişilerden gizleyip küçük çocuklara açtığın için sana şükrederim. 26Evet Baba, senin isteğin buydu.
27 “Babam her şeyi bana teslim etti. Oğul'u, Baba'dan başka kimse tanımaz. Baba'yı da Oğul'dan ve Oğul'un O'nu tanıtmak istediği kişilerden başkası tanımaz.
28“Ey bütün yorgunlar ve yükü ağır olanlar! Bana gelin, ben size rahat veririm. 29 Boyunduruğumu yüklenin, benden öğrenin. Çünkü ben yumuşak huylu, alçakgönüllüyüm. Böylece canlarınız rahata kavuşur. 30Boyunduruğumu taşımak kolay, yüküm hafiftir.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:1 On iki elçi ilk görevlerini yerine getirirken, İsa, Celile’de hizmetine devam etti.
11:2-3 Gelecek Olan Mesih. Başkasını mı bekleyelim Yahya’nın İsa’nın Mesih olup olmadığını sorgulamasının nedeni, kendisinin hapiste olması ve Mesih’in gelişiyle görüleceğini düşündüğü işaretleri (genel beklentiye göre Mesih onları Romalılar’ın elinden kurtaracak, Davut’un tahtına oturacak ve uluslara hükmedecekti) hâlâ görmemiş olmasıydı. Bu yüzden İsa, Yahya’nın öğrencilerine gerçekleştirdiği şifa ve ölümden diriltme mucizelerini ona bildirmelerini istedi; bunlar, Mesih’in gerçekleştireceği önceden bildirilen işlerin gözle görülür kanıtlarıydı (bkz. Yşa.35:5-6; Yşa.61:1; ayrıca bkz. Luk.4:14-21; Luk.17:18-19).
11:7-10 Bkz. Luk.7:2 2 ve ilgili notlar.
11:10-11 en küçük olan ondan üstündür Yahya, Mesih’in geliş ini bildiren ve insanları buna hazırlayan son Eski Antlaşma peygamberidir. Yeni Antlaşma döneminde yaşayan her imanlı, “Mesih’in gelini” (yani kilisenin bir üyesi, Ef.5:25-27,Ef.5:32) olduğu için, güveyin yalnızca arkadaşı olup kiliseye ait olmayan Yahya’dan (Yu.3:29) daha büyük ayrıcalığa sahiptir.
11:12 Büyük olasılıkla, ‘Tanrı Egemenliği’ne ait olanlar zulüm çekecekler’ anlamına gelmektedir; bu durumda “zorlu kişiler”, İsa Mesih’e karşı çıkanlardır. Bazı yorumculara göre ise cümle, “Göklerin Egemenliği zorlu biçimde gelişiyor, zorlu kişiler ona sahip çıkıyor” olarak yorumlanmalıdır ve Tanrı’nın Egemenliği’ne ilişkin müjdeyi kabul edenlerin gayreti söz konusudur (bkz. Luk.16:16 ve ilgili not).
11:13 peygamberlerle Kutsal Yasa Eski Antlaşma.
11:14 gelecek olan İlyas odur Yahya bizzat İlyas değildi (Yu.1:21) ama İsrail halkını İlyas gibi tövbeye çağırarak bu peygamberin işlevini ve görevini yerine getirdiği için İlyas’ın hizmetini yürütmüş oldu (bkz. Mat.17:10-13; Mal.3:1; Mal.4:5; Luk.1:17’ye ait not).
11:16-17 Bkz. Luk.7:32 ve ilgili not.
11:19 İnsanoğlu Bkz. Makale:İsa Mesih Kimdir?, s.1373. Vergi görevlileri ve günahkârlarla dost oldu Bkz. Luk.7:34’e ait not. bilgelik ortaya koyduğu işlerle doğrulanır Bkz. Luk.7:35’e ait not.
11:20-21 Horazin... Beytsayda Celile Gölü’nün kuzey kıyısına yakın köylerdi. Sur ve Sayda İsrail’in kuzey sınırında, Fenike (bugünkü Lübnan) kıyısında bulunan Yahudi olmayan kentler (bkz. Mar.7:31’e ait not). çul kuşanıp kül içinde oturarak Tövbe, yas, üzüntü göstergesiydi (krş. örn. Yar.37:34).
11:23 Kefarnahum Bkz. Luk.10:15’e ait not. Sodom Bkz. Mat.10:15; Yar.13:10 ve Luk.10:12’ye ait notlar.
11:25 yerin ve göğün Rabbi Tanrı’nın mutlak yetkisini vurgulayan bir unvan (bkz. Luk.10:21; Elç.17:24). Bu gerçekleri ‘İsa’nın mucizeleri’ (bkz. Mat.11:20-24) veya ‘İsa’nın tüm yaptıkları’ anlamında. bilge Bkz. Mat.3:18; 1Ko.1:26-31. Küçük çocuklar Öğrenciler veya daha genel anlamda, İsa Mesih’in alçakgönüllü olan izleyicileri.
11:27 her ş eyi bana teslim etti İsa Mesih Tanrı’nın vahyidir (bkz. Mat.11:25). Oğul’u... kimse tanımaz Oğul hakkında eksiksiz bilgiye sahip olan sadece Göksel Baba’dır. İnsanlar Oğul’u iman edecek kadar tanıyabilir (bkz. Yu.10:1-30’a ait not; Yu.11:14-15; 1Yu.5:20; krş. Flp.3:7-11), ama bütünüyle tanıyamazlar.
11:28-30 İsa’nın bu çağrısı, Kutsal Yasa’dan hariç olarak koydukları ağır kurallara uyulmasını zorunlu kılan Ferisiler’in öğretisine zıttır (krş. Mat.23:4). İsa’nın öğretisi, 5-7. bölümlerde de görüldüğü gibi, ahlâksal ilkelere dayalıdır (bkz. 1Yu.5:3; krş. Mez.55:22). İsa Mesih, Ferisiler’in öğretisine uyarak Tanrı’yı hoşnut etmek için birçok kuralı yerine getirmeye çalışıp bitkin düşen (ve Ferisiler’den hiç yardım almayan, Mez.23:4) ve günlük hayatın getirdiği zorluklardan yorulan insanları, kendisine (İsa’ya) güvenmeye ve kendilerini O’na teslim etmeye yönlendirir; çünkü böylelikle onların yükünü paylaşacak ( “rahat” bu ayette, hem bu hayat hem de dirilişten sonraki hayatla ilgilidir, bkz. Yer.6:16 ve ilgili not) ve onların yanındayken daha etkili bir şekilde yol gösterecektir.

Videolar

Matta Girişi

Genel Bakış: Matta'nın amacı, İsa'nın yaşamını, öğretisini, ölümünü ve dirilişini anlatmaktır. Özellikle İsa'nın peygamberlerce geleceği bildirilen ve Yahudilerce uzun zamandır beklenen Mesih olduğunu göstermek ister. Bunun için İsa'nın gelişiyle gerçekleşen peygamberlik sözlerinden alıntılara yer verir1. İsa'nın kurtuluş Müjdesi'nin bütün uluslar için olduğunu ayrıca vurgular2.

Kitabın İçeriği: Matta, İsa'nın soyağacı ve doğumuna ilişkin bilgileri vermekle başlar (1:1-2:23). İsa'nın vaftiz oluşunu ve Şeytan tarafından nasıl denendiğini anlattıktan sonra O'nun faaliyetlerine geçer. Kendisine gelen hastaların tümünü iyileştirdiği bazı olayları kaydeder3; belirli bazı hastaları iyileştirmesinden4 ve öbür mucizelerinden5 de söz eder. Bununla birlikte ağırlık, İsa'nın beş temel bölümde6 toplanan öğretisine veriliyor. Bu öğretinin odağında Göklerin Egemenliği7 bulunuyor. Göklerin Egemenliği, İncil'in öbür kısımlarında Tanrı'nın Egemenliği diye de geçer. İsa'nın ilk gelişiyle başlayan bu egemenlik, O'nun Kral olarak dönüşüyle tamamlanacaktır. Günahlarından dönüp İsa'yı izleyenler, egemenliğin çocukları olurlar. Bunlar, İsa'nın özellikle Dağdaki Konuşma'da açıkladığı yeni yaşama çağrılıyorlar (5-7 bölümleri). Örneğin, ön planda bulunmak yerine başkalarına hizmet etmeyi amaç edinmeliler8; gösterişe kapılmadan iyilik yapmalılar (6:1-18); bağışlayıcı olmalılar (18:21-35); canları pahasına da olsa İsa'yı izlemeliler9.

İsa, sözleri ile eylemleri arasında büyük uyumsuzluklar olan Yahudi din önderlerini şiddetle eleştirir. Onlar için şöyle der: «Göklerin Egemenliği'nin kapısını insanların yüzüne kaparlar; ne kendileri içeri girerler, ne de girmek isteyenleri bırakırlar»10. Buna karşılık İsa, doğru kişileri değil, günahkârları çağırmaya gelmiştir (9:13). İsa ayrıca çağın sonu, kendisinin ikinci gelişi ve son yargı konusunda açıklamalarda bulunur; izleyicilerinin bütün bu olaylara hazırlıklı olmaları gerektiğini anlatır11. İsa'nın kimliğine gelince, Matta imalı ama kesin konuşur12.

Son bölümler İsa'nın ölümünü ve dirilişini anlatır. Ondan önce İsa, nasıl öleceğini birkaç kez açıklar. Son yemeğinde, «Kanım... günahların bağışlanması için birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır» der (26:28). Uzun zamandan beri onu öldürmeyi tasarlayan Yahudi önderlerce tutuklanır, yargılanır ve Romalı vali tarafından çarmıha gerilir. Ölür ve dirilir. Kitap, İsa'nın izleyicilerine verdiği ünlü son buyruğuyla noktalanır: «Gökte ve yeryüzünde bütün yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin...»

Ana Hatlar:

1:1-2:23 İsa'nın doğumu ve çocukluğu
3:1-4:16 İsa'nın göreve hazırlanması
4:17-18:35 İsa'nın Celile ve çevresindeki faaliyetleri
19:1-20:34 Yeruşalim (Kudüs) yolunda
21:1-27:66 İsa'nın Yeruşalim'de öğretisini yayması, tutuklanıp çarmıha gerilmesi
28:1-20 İsa'nın dirilmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş