Matta 2

« Matta 1 | Matta 3 »
2
Yıldızbilimcilerin Ziyareti
1-2İsa'nın Kral Hirodes devrinde Yahudiye'nin Beytlehem Kenti'nde doğmasından sonra bazı yıldızbilimciler doğudan Yeruşalim'e gelip şöyle dediler: “Yahudiler'in Kralı olarak doğan çocuk nerede? Doğuda O'nun yıldızını gördük[a] ve O'na tapınmaya geldik.”
3Kral Hirodes bunu duyunca kendisi de bütün Yeruşalim halkı da tedirgin oldu. 4Bütün başkâhinleri ve halkın din bilginlerini toplayarak onlara Mesih'in nerede doğacağını sordu. 5“Yahudiye'nin Beytlehem Kenti'nde” dediler. “Çünkü peygamber aracılığıyla şöyle yazılmıştır:
6 ‘Ey sen, Yahuda'daki Beytlehem,
Yahuda önderleri arasında hiç de en önemsizi değilsin!
Çünkü halkım İsrail'i güdecek önder
Senden çıkacak.’ ”
7Bunun üzerine Hirodes yıldızbilimcileri gizlice çağırıp onlardan yıldızın göründüğü anı tam olarak öğrendi. 8“Gidin, çocuğu dikkatle arayın, bulunca bana haber verin, ben de gelip O'na tapınayım” diyerek onları Beytlehem'e gönderdi.
9Yıldızbilimciler, kralı dinledikten sonra yola çıktılar. Doğuda[b] görmüş oldukları yıldız onlara yol gösteriyordu, çocuğun bulunduğu yerin üzerine varınca durdu. 10Yıldızı gördüklerinde olağanüstü bir sevinç duydular. 11Eve girip çocuğu annesi Meryem'le birlikte görünce yere kapanarak O'na tapındılar. Hazinelerini açıp O'na armağan olarak altın, günnük ve mür sundular. 12Sonra gördükleri bir düşte Hirodes'in yanına dönmemeleri için uyarılınca ülkelerine başka yoldan döndüler.
Mısır'a Kaçış
13Yıldızbilimciler gittikten sonra Rab'bin bir meleği Yusuf'a rüyada görünerek, “Kalk!” dedi, “Çocukla annesini al, Mısır'a kaç. Ben sana haber verinceye dek orada kal. Çünkü Hirodes öldürmek için çocuğu aratacak.”
14Böylece Yusuf kalktı, aynı gece çocukla annesini alıp Mısır'a doğru yola çıktı. 15 Hirodes'in ölümüne dek orada kaldı. Bu, Rab'bin peygamber aracılığıyla bildirdiği şu söz yerine gelsin diye oldu: “Oğlumu Mısır'dan çağırdım.”
16Hirodes, yıldızbilimciler tarafından aldatıldığını anlayınca çok öfkelendi. Onlardan öğrendiği vakti göz önüne alarak Beytlehem ve bütün yöresinde bulunan iki ve iki yaşından küçük erkek çocukların hepsini öldürttü. 17Böylelikle Peygamber Yeremya aracılığıyla bildirilen şu söz yerine gelmiş oldu:
18 “Rama'da bir ses duyuldu,
Ağlayış ve acı feryat sesleri!
Çocukları için ağlayan Rahel
Avutulmak istemiyor.
Çünkü onlar yok artık!”
Nasıra'ya Dönüş
19-20Hirodes öldükten sonra, Rab'bin bir meleği Mısır'da Yusuf'a rüyada görünerek, “Kalk!” dedi, “Çocukla annesini al, İsrail'e dön. Çünkü çocuğun canına kıymak isteyenler öldü.”
21Bunun üzerine Yusuf kalktı, çocukla annesini alıp İsrail'e döndü. 22Ama Yahudiye'de Hirodes'in yerine oğlu Arhelas'ın kral olduğunu duyunca oraya gitmekten korktu. Rüyada uyarılınca Celile bölgesine gitti. 23Oraya varınca Nasıra denen kente yerleşti. Bu, peygamberler aracılığıyla bildirilen, “O'na Nasıralı denecektir” sözü yerine gelsin diye oldu.
« Matta 1 | Matta 3 »
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

2:1-2 Yahudiye’nin Beytlehem Kenti’nden Yeruşalim’in yaklaşık 10 km güneyindeki köy (günümüzdeki Beytüllahim). Nasıra’nın yaklaşık 1 0 km kuzeybatısındaki aynı adlı kasabadan ayırt etmek için buraya, “Yahudiye’nin Beytlehem Kenti” denirdi; ayrıca bu şekilde, İsa’nın Davut soyundan krallar yetiştiren oymaktan ve bölgeden geldiği vurgulanırdı. Yahudiler, Mesih’in Beytlehem’de doğmasını bekliyorlardı (krş. Yar.49:8-12; 2Sa.7:11-16; Mik.5:2). Kral Hirodes İÖ 37-İÖ 4 yılları arasında görev yapan ve yetki alanı içinde Samiriye, Celile, Pereya ve Trahonitis de olan Büyük Hirodes. Yahya’nın ve İsa’nın doğumu Hirodes’in krallığının son yıllarında gerçekleşir. Büyük Hirodes, o dönemdeki çoğu hükümdar gibi acımasızdı; birçok insanın yanı sıra İsa’nın doğduğu tarihte Beytlehem’deki erkek bebekleri (Mat.2:16) ve hatta kendi ailesinden birkaç kişiyi öldürttü (bkz. Tablo: Hirodes Hanedanlığı, s.13 81). Ancak aynı zamanda Yahudiler için büyük önem taşıyan tapınağın yenilenmesini de sağladı. yıldızbilimciler Büyük olasılıkla Pers Krallığı’ndan veya Arabistan’ın güneyinden gelen astrologlardı (bkz. Mat.2:11’e ait not). Yeruşalim Yahudiler’in yeni doğan Kralı’nı ( Mat.1:2) aradıkları için doğal olarak Yahudiye’nin başkentine gelmişlerdi (bkz. Harita: Kitabın sonunda, no. 10). Yahudiler’in Kralı olarak doğan Yıldızbilimciler, kendileri Yahudi olmadıkları halde İsa’yı Yahudiler’in Kralı olarak kabul ettiklerini göstermeye ve O’na saygılarını sunmaya gelmişlerdi. Doğuda O’nun yıldızını gördük Grekçe’den, “O’nun yıldızının doğuşunu gördük” diye de çevrilebilir. yıldız Yıldızbilimcilerin gökyüzünde tam olarak ne gördükleri veya bunu “Yahudiler’in Kralı”nın doğumuyla nasıl ilişkilendirdikleri bilinmemektedir. Bazı yorumcular yıldızbilimcilerin gördüğü bu yıldızın, İÖ 7 yılında Jüpiter ve Satürn’ün aynı yörüngeye girmesi sırasında veya İÖ 5-4 yıllarında Çinli astronomlar tarafından gözlemlenen bir süpernova (yıldız patlaması) olabileceği ihtimali üzerinde durur.
2:4 Bkz. Yu.11:47’ye ait not.
2:6 Krş. 2Sa.5:2; Mik.5:2.
2:9 Doğuda Grekçe’den “Doğuşunu” diye de çevrilebilir.
2:11 Eve Yıldızbilimciler, çobanların aksine, İsa’yı doğduğu gece ziyaret etmediler. Hirodes’in sözlerinden (Mat.2:16) bu ziyaretin İsa’nın doğumunu takiben iki yıl içerisinde gerçekleştiği anlaşılır. altın... günnük... mür Bu üç armağanı kaç yıldızbilimcinin getirdiği bilinmemektedir. Armağanlar, krala sunulan türden armağanlardı. Günnük ve mürün, oldukça pahalı olan parfüm veya mesh yağı olduğu ve Arabistan’da yetiştirildiği tahmin edilmektedir; buna göre bu kişiler Arabistan’dan gelmiş olabilir. O çağda bu maddeler, mumyalamada, Tanrı’ya tapınmada, bazen de büyücülükte kullanılırdı.
2:15 Hirodes’in ölümüne İÖ 4 yılı. Oğlumu Mısır’dan çağırdım Hoş.11:1’deki sözler (yaklaşık İÖ 750) İsa Mesih’le ilişkilendirilir. Tıpkı İsrailliler’in, Kenanlılar’ın yozlaşmışlığından etkilenmemeleri amacıyla (Yar.38. bölüm) Mısır’a gönderilip (Yar.39-49. bölümler) daha sonra oradan çağrılması gibi (Çık. 3-12. bölümler), İsa da Hirodes’ten korunmak amacıyla Mısır’a gönderilir ve daha sonra Mısır’dan çağırılır.
2:18 Bkz. Yer.31:15’e ait not.
2:22 Arhelas Büyük Hirodes’in ölümünün ardından, krallığı üç oğlu arasında bölüştürülür (bkz. Tablo: Hirodes Hanedanlığı, s. 1381). Celile İsa’nın döneminde İsrail’in kuzey bölgesi (bkz. Harita: Kitabın sonunda, no.9).
2:23 O’na Nasıralı denecektir Bu sözler Eski Antlaşma’da birebir geçmez. Bazı uzmanlara göre Matta burada “Nasıralı” ifadesini, Eski Antlaşma dönemindeki peygamberlerin Mesih’in hor görüleceğiyle ilgili bildirisiyle bağlantılı olarak, ‘hor görülen’ anlamında kullanmıştır (bkz. örn. Mez.22:6; Yşa.53:3); İsa’nın döneminde Nasıra, önemsiz ve hor görülen bir yerleşim yeriydi (bkz. Yu.1:45-46). Yahudiler’in çoğu, İsa Mesih ve öğrencileri için “Nasrani (Nasıralı)” adını kullanırdı; “Hıristiyan” (Mesihçi) adı Roma ve Grek dünyasında yaygınlaşana dek (Elç.11:26; 1Pe.4:16) Mesih imanlılarından “Nasraniler” olarak söz edildi.

Videolar

Matta Girişi

Genel Bakış: Matta'nın amacı, İsa'nın yaşamını, öğretisini, ölümünü ve dirilişini anlatmaktır. Özellikle İsa'nın peygamberlerce geleceği bildirilen ve Yahudilerce uzun zamandır beklenen Mesih olduğunu göstermek ister. Bunun için İsa'nın gelişiyle gerçekleşen peygamberlik sözlerinden alıntılara yer verir1. İsa'nın kurtuluş Müjdesi'nin bütün uluslar için olduğunu ayrıca vurgular2.

Kitabın İçeriği: Matta, İsa'nın soyağacı ve doğumuna ilişkin bilgileri vermekle başlar (1:1-2:23). İsa'nın vaftiz oluşunu ve Şeytan tarafından nasıl denendiğini anlattıktan sonra O'nun faaliyetlerine geçer. Kendisine gelen hastaların tümünü iyileştirdiği bazı olayları kaydeder3; belirli bazı hastaları iyileştirmesinden4 ve öbür mucizelerinden5 de söz eder. Bununla birlikte ağırlık, İsa'nın beş temel bölümde6 toplanan öğretisine veriliyor. Bu öğretinin odağında Göklerin Egemenliği7 bulunuyor. Göklerin Egemenliği, İncil'in öbür kısımlarında Tanrı'nın Egemenliği diye de geçer. İsa'nın ilk gelişiyle başlayan bu egemenlik, O'nun Kral olarak dönüşüyle tamamlanacaktır. Günahlarından dönüp İsa'yı izleyenler, egemenliğin çocukları olurlar. Bunlar, İsa'nın özellikle Dağdaki Konuşma'da açıkladığı yeni yaşama çağrılıyorlar (5-7 bölümleri). Örneğin, ön planda bulunmak yerine başkalarına hizmet etmeyi amaç edinmeliler8; gösterişe kapılmadan iyilik yapmalılar (6:1-18); bağışlayıcı olmalılar (18:21-35); canları pahasına da olsa İsa'yı izlemeliler9.

İsa, sözleri ile eylemleri arasında büyük uyumsuzluklar olan Yahudi din önderlerini şiddetle eleştirir. Onlar için şöyle der: «Göklerin Egemenliği'nin kapısını insanların yüzüne kaparlar; ne kendileri içeri girerler, ne de girmek isteyenleri bırakırlar»10. Buna karşılık İsa, doğru kişileri değil, günahkârları çağırmaya gelmiştir (9:13). İsa ayrıca çağın sonu, kendisinin ikinci gelişi ve son yargı konusunda açıklamalarda bulunur; izleyicilerinin bütün bu olaylara hazırlıklı olmaları gerektiğini anlatır11. İsa'nın kimliğine gelince, Matta imalı ama kesin konuşur12.

Son bölümler İsa'nın ölümünü ve dirilişini anlatır. Ondan önce İsa, nasıl öleceğini birkaç kez açıklar. Son yemeğinde, «Kanım... günahların bağışlanması için birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır» der (26:28). Uzun zamandan beri onu öldürmeyi tasarlayan Yahudi önderlerce tutuklanır, yargılanır ve Romalı vali tarafından çarmıha gerilir. Ölür ve dirilir. Kitap, İsa'nın izleyicilerine verdiği ünlü son buyruğuyla noktalanır: «Gökte ve yeryüzünde bütün yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin...»

Ana Hatlar:

1:1-2:23 İsa'nın doğumu ve çocukluğu
3:1-4:16 İsa'nın göreve hazırlanması
4:17-18:35 İsa'nın Celile ve çevresindeki faaliyetleri
19:1-20:34 Yeruşalim (Kudüs) yolunda
21:1-27:66 İsa'nın Yeruşalim'de öğretisini yayması, tutuklanıp çarmıha gerilmesi
28:1-20 İsa'nın dirilmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş