Matta 3

« Matta 2 | Matta 4 »
3
Yahya'nın Çağrısı
(Mar.1:1-8; Luk.3:1-18; Yu.1:19-28)
1-2 O günlerde Vaftizci Yahya Yahudiye Çölü'nde ortaya çıktı. Şu çağrıyı yapıyordu: “Tövbe edin! Göklerin Egemenliği yaklaşmıştır.” 3 Nitekim Peygamber Yeşaya aracılığıyla sözü edilen kişi Yahya'dır. Yeşaya şöyle demişti:
“Çölde haykıran,
‘Rab'bin yolunu hazırlayın,
Geçeceği patikaları düzleyin’ diye sesleniyor.”
4 Yahya'nın deve tüyünden giysisi, belinde deri kuşağı vardı. Yediği, çekirge ve yaban balıydı.
5-6Yeruşalim, bütün Yahudiye ve Şeria yöresinin halkı ona geliyor, günahlarını itiraf ediyor, onun tarafından Şeria Irmağı'nda vaftiz ediliyordu.
7 Ne var ki, birçok Ferisi'yle Saduki'nin vaftiz olmak için kendisine geldiğini gören Yahya onlara şöyle seslendi: “Ey engerekler soyu! Gelecek gazaptan kaçmak için sizi kim uyardı? 8Bundan böyle tövbeye yaraşır meyveler verin. 9 Kendi kendinize, ‘Biz İbrahim'in soyundanız’ diye düşünmeyin. Ben size şunu söyleyeyim: Tanrı, İbrahim'e şu taşlardan da çocuk yaratabilir. 10 Balta ağaçların köküne dayanmış bile. İyi meyve vermeyen her ağaç kesilip ateşe atılır. 11Gerçi ben sizi tövbe için suyla vaftiz ediyorum, ama benden sonra gelen benden daha güçlüdür. Ben O'nun çarıklarını çıkarmaya bile layık değilim. O sizi Kutsal Ruh'la ve ateşle vaftiz edecek. 12Yabası elindedir. Harman yerini temizleyecek, buğdayını toplayıp ambara yığacak, samanı ise sönmeyen ateşte yakacak.”
İsa Vaftiz Oluyor
(Mar.1:9-11; Luk.3:21-22)
13Bu sırada İsa, Yahya tarafından vaftiz edilmek üzere Celile'den Şeria Irmağı'na, Yahya'nın yanına geldi. 14Ne var ki Yahya, “Benim senin tarafından vaftiz edilmem gerekirken sen mi bana geliyorsun?” diyerek O'na engel olmak istedi.
15İsa ona şu karşılığı verdi: “Şimdilik buna razı ol! Çünkü doğru olan her şeyi bu şekilde yerine getirmemiz gerekir.” O zaman Yahya O'nun dediğine razı oldu.
16İsa vaftiz olur olmaz sudan çıktı. O anda gökler açıldı ve İsa, Tanrı'nın Ruhu'nun güvercin gibi inip üzerine konduğunu gördü. 17 Göklerden gelen bir ses, “Sevgili Oğlum budur, O'ndan hoşnudum” dedi.
« Matta 2 | Matta 4 »
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:1-2 Bkz. Makale: Antlaşmalar Arası Dönem, s. 1361. Vaftizci Yahya Mal.4:5’e göre, Mesih’in gelişinden önce gelmesi beklenen büyük peygamber (krş. Luk.1:5-80; Yu.1:21 ve ilgili not). Yahudiye Çölü Yeruşalim-Beytlehem yaylasından, Şeria Irmağı ve Lut Gölü’ne kadar uzanan yaklaşık 3 0 km’lik bir bölge. Büyük olasılıkla Yahya’nın yaşadığı yer (krş. Luk.1:80). Tövbe Makale: Tövbe, s.1438. Göklerin Egemenliği “Tanrı’nın Egemenliği” ile aynı anlamdadır; yalnızca Matta’da bu şekilde tanımlanır. Yahudiler, Tanrı’nın adını boş yere kullanmaktan korktukları için (bkz. Mar.11:30’a ait not) “Tanrı” yerine “gök” sözcüğünü kullanırlardı.
3:3 Geçeceği patikaları düzleyin “Rab’bin yolunu hazırlayın” ifadesi ile eşanlamlıdır ve tövbeyle ilgilidir (bkz. Yşa.40:3; Luk.3:4’e ait not). Hazırlanması gereken yol insan yüreğidir.
3:4 Deri kuşağı Bol üst giysileri bel hizasında bağlamakta kullanılırdı (bkz. örn. 2Kr.1:8 ve ilgili not). Çekirge ve yaban balı Çölde yaşayanların çekirge yemeleri alışıldıktı; ayrıca çekirge, Kutsal Yasa’ya göre dinsel açıdan temiz yiyecekler arasındaydı (Lev.11:21-22).
3:7 birçok Ferisi’yle Saduki’nin Bkz. Mar.12:18-19 ve Luk.5:17’ye ait notlar. Gelecek gazaptan Mesih’in gelişi tövbe edenler (bkz. Mar.1:4’ e ait not) için kurtuluş, etmeyenler için mahkû-miyet getirir.
3:9 Biz İbrahim’in soyundanız Bkz. Yu.8:39. Yahudiler, Tanrı’nın İbrahim’le yaptığı antlaşmaya ve Tanrı halkı olarak seçilmiş olmalarına güvenerek tövbe etmelerinin gerekli olmadığını düşünüyorlardı; oysa kurtuluş, Yahudiler de dâhil olmak üzere, hiç kimsenin doğuştan sahip olduğu bir hak değildir, İsa Mesih’e iman eden herkese bahşedilen bir armağandır (krş. Rom.2:28-29; Rom.9:6-8; Gal.3:7,Gal.3:9,Gal.3:29; ayrıca bkz. Makale: Kurtuluş, s.1716).
3:10 Balta ağaçların köküne dayanmış bile ‘Tanrı’nın yargısı yakındır’ anlamında.
3:11 tövbe için suyla Bkz. Makale:Tövbe, s. 1438; Vaftiz, s. 1591 ; ayrıca bkz. Mat.3:7-8. Ben O’nun çarıklarını çıkarmaya bile layık değilim Bkz. Yu.1:27’ye ait not. çıkarmaya Grekçe’den “taşı maya” diye de çevrilebilir. Markos (Mar.1:7) ve Luka’da (Luk.3:16) “bağını çözmeye” olarak geçer. O sizi Kutsal Ruh’la ve ateşle vaftiz edecek Bkz. Yu.1:33 ve ilgili not. Bazı yorumculara göre bu vaat Pentikost Günü’nde yaşananlarla gerçekleşmiştir (Elç.1:5,Elç.1:8; Elç.2:1-13; Elç.11:16). “Ateş”, ya gelecek yargıyı (bkz. Mat.3:12 ; 1Ko.3:13) ya da arınmayı (Yşa.4:4-5) ifade eder. Yahya’nın suyla vaftiz etmesi Yahudiler’e ne kadar şaşırtıcı geldiyse (bkz. Mar.1:4 ve ilgili not), Mesih çağının başladığının göstergesi olan “Kutsal Ruh’la vaftiz” kavramı onlar için daha da ş aşırtıcı ve kurtuluş tasarısında önemli rol aldığı için daha da önemliydi (bkz. 1Ko.12:13; Makale: Vaftiz, s. 1591).
3:12 Yabası Harman savurma işlemi burada, doğru kişilerin (bkz. Mat.1:19’a ait not) kötülerden ayrılmasıdır. Sönmeyen ateşle Diriliş zamanı gerçekleşecek olan yargılamada mahkûm olacakları bekleyen son (bkz. Mat.25:41 ve ilgili not; Makale: Yargı, s.260 ; krş. Ağı.1:13).
3:16 Tanrı’nın Ruhu Kutsal Ruh (bkz. Yşa.11:1-2; Yşa.42:1; Hak.3:10 ve ilgili not). Güvercin gibi Güvercin şeklinde veya güvercinin indiği gibi (ayrıca bkz. Luk.3:21-22’ ye ait not).
3:13-17 İsa meshedilip hizmetine başlıyor. İsa Mesih’in vaftiz edilmesinin nedeni günahkâr biri olması değildir (krş. 2Ko.5:21; İbr.4:14-16; 1Yu.3:8); İsa, Tanrı’ya itaat etmek ve kendisini günahkar insanlıkla özdeşleştirmek için vaftiz olmuştur. Tanrı, Mez.2:7’de de yer alan sözlerini (Oğlum budur) tekrarlayarak İsa’nın Mesihliğini ilan eder, Yşa.42:1’de yer alan sözlerini (O’ndan hoşnudum) tekrarlayarak da O’nu hizmetinde ilahi gücüyle desteklediğini açıklar.

Videolar

Matta Girişi

Genel Bakış: Matta'nın amacı, İsa'nın yaşamını, öğretisini, ölümünü ve dirilişini anlatmaktır. Özellikle İsa'nın peygamberlerce geleceği bildirilen ve Yahudilerce uzun zamandır beklenen Mesih olduğunu göstermek ister. Bunun için İsa'nın gelişiyle gerçekleşen peygamberlik sözlerinden alıntılara yer verir1. İsa'nın kurtuluş Müjdesi'nin bütün uluslar için olduğunu ayrıca vurgular2.

Kitabın İçeriği: Matta, İsa'nın soyağacı ve doğumuna ilişkin bilgileri vermekle başlar (1:1-2:23). İsa'nın vaftiz oluşunu ve Şeytan tarafından nasıl denendiğini anlattıktan sonra O'nun faaliyetlerine geçer. Kendisine gelen hastaların tümünü iyileştirdiği bazı olayları kaydeder3; belirli bazı hastaları iyileştirmesinden4 ve öbür mucizelerinden5 de söz eder. Bununla birlikte ağırlık, İsa'nın beş temel bölümde6 toplanan öğretisine veriliyor. Bu öğretinin odağında Göklerin Egemenliği7 bulunuyor. Göklerin Egemenliği, İncil'in öbür kısımlarında Tanrı'nın Egemenliği diye de geçer. İsa'nın ilk gelişiyle başlayan bu egemenlik, O'nun Kral olarak dönüşüyle tamamlanacaktır. Günahlarından dönüp İsa'yı izleyenler, egemenliğin çocukları olurlar. Bunlar, İsa'nın özellikle Dağdaki Konuşma'da açıkladığı yeni yaşama çağrılıyorlar (5-7 bölümleri). Örneğin, ön planda bulunmak yerine başkalarına hizmet etmeyi amaç edinmeliler8; gösterişe kapılmadan iyilik yapmalılar (6:1-18); bağışlayıcı olmalılar (18:21-35); canları pahasına da olsa İsa'yı izlemeliler9.

İsa, sözleri ile eylemleri arasında büyük uyumsuzluklar olan Yahudi din önderlerini şiddetle eleştirir. Onlar için şöyle der: «Göklerin Egemenliği'nin kapısını insanların yüzüne kaparlar; ne kendileri içeri girerler, ne de girmek isteyenleri bırakırlar»10. Buna karşılık İsa, doğru kişileri değil, günahkârları çağırmaya gelmiştir (9:13). İsa ayrıca çağın sonu, kendisinin ikinci gelişi ve son yargı konusunda açıklamalarda bulunur; izleyicilerinin bütün bu olaylara hazırlıklı olmaları gerektiğini anlatır11. İsa'nın kimliğine gelince, Matta imalı ama kesin konuşur12.

Son bölümler İsa'nın ölümünü ve dirilişini anlatır. Ondan önce İsa, nasıl öleceğini birkaç kez açıklar. Son yemeğinde, «Kanım... günahların bağışlanması için birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır» der (26:28). Uzun zamandan beri onu öldürmeyi tasarlayan Yahudi önderlerce tutuklanır, yargılanır ve Romalı vali tarafından çarmıha gerilir. Ölür ve dirilir. Kitap, İsa'nın izleyicilerine verdiği ünlü son buyruğuyla noktalanır: «Gökte ve yeryüzünde bütün yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin...»

Ana Hatlar:

1:1-2:23 İsa'nın doğumu ve çocukluğu
3:1-4:16 İsa'nın göreve hazırlanması
4:17-18:35 İsa'nın Celile ve çevresindeki faaliyetleri
19:1-20:34 Yeruşalim (Kudüs) yolunda
21:1-27:66 İsa'nın Yeruşalim'de öğretisini yayması, tutuklanıp çarmıha gerilmesi
28:1-20 İsa'nın dirilmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş