Matta 19

19
Boşanmayla İlgili Soru
(Mar.10:1-12)
1İsa konuşmasını bitirdikten sonra Celile'den ayrılıp Yahudiye'nin Şeria Irmağı'nın karşı yakasındaki topraklarına geçti. 2Büyük halk toplulukları da O'nun ardından gitti. Hasta olanları orada iyileştirdi.
3İsa'nın yanına gelen bazı Ferisiler, O'nu denemek amacıyla şunu sordular: “Bir adamın, herhangi bir nedenle karısını boşaması Kutsal Yasa'ya uygun mudur?”
4-5 İsa şu karşılığı verdi: “Kutsal Yazılar'ı okumadınız mı? Yaradan başlangıçtan ‘İnsanları erkek ve dişi olarak yarattı’ ve şöyle dedi: ‘Bu nedenle adam annesini babasını bırakıp karısına bağlanacak, ikisi tek beden olacak.’ 6Şöyle ki, onlar artık iki değil, tek bedendir. O halde Tanrı'nın birleştirdiğini, insan ayırmasın.”
7 Ferisiler İsa'ya, “Öyleyse” dediler, “Musa neden erkeğin boşanma belgesi verip karısını boşayabileceğini söyledi?”
8İsa onlara, “İnatçı olduğunuz için Musa karılarınızı boşamanıza izin verdi” dedi. “Başlangıçta bu böyle değildi. 9 Ben size şunu söyleyeyim, karısını fuhuştan başka bir nedenle boşayıp başkasıyla evlenen, zina etmiş olur. Boşanan kadınla evlenen de zina etmiş olur[a].”
10Öğrenciler İsa'ya, “Eğer erkekle karısı arasındaki ilişki buysa, hiç evlenmemek daha iyi!” dediler.
11İsa onlara, “Herkes bu sözü kabul edemez, ancak Tanrı'nın güç verdiği kişiler kabul edebilir” dedi. 12“Çünkü kimisi doğuştan hadımdır, kimisi insanlar tarafından hadım edilir, kimisi de Göklerin Egemenliği uğruna kendini hadım sayar. Bunu kabul edebilen etsin!”
İsa Küçük Çocukları Kutsuyor
(Mar.10:13-16; Luk.18:15-17)
13-14O sırada bazıları küçük çocukları İsa'nın yanına getirdiler; ellerini onların üzerine koyup dua etmesini istediler. Öğrenciler onları azarlayınca İsa, “Bırakın çocukları” dedi. “Bana gelmelerine engel olmayın! Çünkü Göklerin Egemenliği böylelerinindir.” 15Ellerini onların üzerine koyduktan sonra oradan ayrıldı.
Zenginlik ve Sonsuz Yaşam
(Mar.10:17-31; Luk.18:18-30)
16Adamın biri İsa'ya gelip, “Öğretmenim, sonsuz yaşama kavuşmak için nasıl bir iyilik yapmalıyım?” diye sordu.
17İsa, “Bana neden iyilik hakkında soru soruyorsun?” dedi. “İyi olan yalnız biri var. Yaşama kavuşmak istiyorsan, O'nun buyruklarını yerine getir.”
18-19 “Hangi buyrukları?” diye sordu adam.
İsa şu karşılığı verdi: “ ‘Adam öldürmeyeceksin, zina etmeyeceksin, çalmayacaksın, yalan yere tanıklık etmeyeceksin, annene babana saygı göstereceksin’ ve ‘Komşunu kendin gibi seveceksin.’ ”
20Genç adam, “Bunların hepsini yerine getirdim” dedi, “Daha ne eksiğim var?”
21İsa ona, “Eğer eksiksiz olmak istiyorsan, git, varını yoğunu sat, parasını yoksullara ver; böylece göklerde hazinen olur. Sonra gel, beni izle” dedi.
22Genç adam bu sözleri işitince üzüntü içinde oradan uzaklaştı. Çünkü çok malı vardı.
23İsa öğrencilerine, “Size doğrusunu söyleyeyim” dedi, “Zengin kişi Göklerin Egemenliği'ne zor girecek. 24Yine şunu söyleyeyim ki, devenin iğne deliğinden geçmesi, zenginin Tanrı Egemenliği'ne girmesinden daha kolaydır.”
25Bunu işiten öğrenciler büsbütün şaşırdılar, “Öyleyse kim kurtulabilir?” diye sordular.
26İsa onlara bakarak, “İnsanlar için bu imkânsız, ama Tanrı için her şey mümkündür” dedi.
27Bunun üzerine Petrus O'na, “Bak” dedi, “Biz her şeyi bırakıp senin ardından geldik, kazancımız ne olacak?”
28 İsa onlara, “Size doğrusunu söyleyeyim” dedi, “Her şey yenilendiğinde, İnsanoğlu görkemli tahtına oturduğunda, siz, evet ardımdan gelen sizler, on iki tahta oturup İsrail'in on iki oymağını yargılayacaksınız. 29Benim adım uğruna evlerini, kardeşlerini, anne ya da babasını, çocuklarını ya da topraklarını bırakan herkes, bunların yüz katını elde edecek ve sonsuz yaşamı miras alacak. 30 Ne var ki, birincilerin birçoğu sonuncu, sonuncuların birçoğu da birinci olacak.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

19:3 herhangi bir nedenle Birbirleriyle rekabet eden Şammay ve Hillel adlı Ferisi akımları arasında, Yas.24:1-4’ün yorumu hakkında çoktandır devam eden bir tartışma vardı. Şammay “yakışı ksız bir şey”in (Yas.24:1) “fuhuş” (Yas.11:9) olduğunu öğretirdi. Hillel, “bundan ötürü ondan hoşlanmazsa” (Yas.24:1) sözlerinin üzerinde durur ; buna göre bir erkeğin, hoşuna gitmeyen herhangi bir şey yapan karısını boşamasına izin verirdi. İsa, Şammay’ın görüşünü onayladı (bkz. Mat.19:9), ancak Şammay yanlılarına Tanrı’nın evlilik konusundaki asıl amacını da hatırlattı (Yar.2:24).
19:9 Boşanan kadınla evlenen de zina etmiş olur Bu sözler bazı Grekçe elyazmalarında yoktur.
19:12 doğuştan hadım İktidarsız veya doğal olarak cinsel dürtüden yoksun. Göklerin Egemenliği uğruna kendini hadım sayar Belirli koşullar altında bekârlık Yeni Antlaşma’da tavsiye edilmekte (krş. 1Ko.7:25-38), ancak asla evlilikten üstün gösterilmemektedir.
19:15 Ellerini onların üzerine koyduktan sonra Mar.10:16’da “onları kutsadı” sözleri de vardır.
19:16 Adamın biri İleri gelenlerden (Luk.18:18), genç ( Luk.11:20) ve zengin ( Luk.11:22) bir adam. nasıl bir iyilik yapmalıyım? ‘Kurtuluşu hak etmek için ne yapmalıyım?’ anlamında. Sonsuz yaş ama Bkz. Mat.19:29; Mat.25:46. Her birinin anlamı birbiriyle ilintili olan ş u üç ifade Yeni Antlaşma’da eşanlamlı olarak kullanılır: (1) Sonsuz yaşam ( Mat.11:16; Mar.10:17; Luk.18:18), (2) göklerin egemenliğine girmek ( Luk.19:23; krş. Mar.10:24; Luk.18:24) ve (3) kurtulmak ( Luk.11:25-26; Mar.10:26-27; Luk.18:26-27).
19:17 Yaşama kavuşmak istiyorsan, O’nun buyruklarını yerine getir İtaat kurtuluş sağlamaz, gerçek imanın göstergesidir. Hem Eski Antlaşma hem de Yeni Antlaşma, kurtuluşun, iman yoluyla Tanrı’nın lütfundan gelen karşılıksız bir armağan olduğunu öğretir (bkz. Yar.15:6; Hab.2:4; Ef.2:8-9 ve ilgili notlar).
19:21 git, varını yoğunu sat Bkz. Mar.10:21’e ait not.
19:23-26 Zenginlik ve bu dünyaya bağlılık, kişinin Tanrı’yı tüm yüreğiyle sevebilmesinin en büyük engellerindendir. Öğrenciler İsa’nın bu açıklamasına şaşırmıştı, çünkü onlara göre zenginlik Tanrı’nın bereketinin ve lütfunun bir göstergesiydi. Dolayısıyla İsa’nın Tanrı’nın kutsadığı bu kişilerin bile kurtulmasının çok zor olduğunu söylemesi (öğrencilerin anlayışına göre), kimsenin kurtuluşa eremeyeceğini düşündürmüş olmalıdır.Ancak İsa’nın burada vurgulamak istediği, insanın kendi kurtuluşunu (gerek maddi, gerek manevi yollarla) sağlamasının mümkün olmadığıdır.
19:28 size doğrusunu söyleyeyim Bkz. Mar.3:28-29’ a ait not.
19:29 Sonsuz yaşamı miras alacak Sonsuz yaşam kişinin kendi çabasıyla (örn. sevaplarla) elde edebileceği bir kazanç değildir ; Tanrı’nın bir armağanıdır (bkz. Yu.5:26 ; Yu.6:28). miras alacak İfade, Yeni Antlaşma’nın sona ilişkin (eskatolojik) metinlerinde sık sık yer alır (bkz. Mat.5:5; 1Ko.15:50; İbr.1:14; İbr.6:12; Va.21:7).
19:30 sonuncu... birincilerin Mat.20:1-16’ daki bağcı benzetmesiyle bu deyiş açıklanır ve benzetme yine bu deyişle sonlandırılır. Deyiş özetle, insanların beklediği sonuçların gerçekte olacak sonuçlarla aynı olmayabileceğini anlatır. Kişinin ayrıcalıklı konumu değil, Tanrı’nın lütfuna nasıl karşılık verdiği önemlidir. Mat.20:16 ve Luk.13:20-22 ayetlerinde de, kişilerin İsa’nın sözlerine ve eylemlerine verdiği karşılığın (inanmak, güvenmek veya inanmamak, reddetmek) onların yargı günündeki durumlarını belirlediği açıklanır.

Videolar

Matta Girişi

Genel Bakış: Matta'nın amacı, İsa'nın yaşamını, öğretisini, ölümünü ve dirilişini anlatmaktır. Özellikle İsa'nın peygamberlerce geleceği bildirilen ve Yahudilerce uzun zamandır beklenen Mesih olduğunu göstermek ister. Bunun için İsa'nın gelişiyle gerçekleşen peygamberlik sözlerinden alıntılara yer verir1. İsa'nın kurtuluş Müjdesi'nin bütün uluslar için olduğunu ayrıca vurgular2.

Kitabın İçeriği: Matta, İsa'nın soyağacı ve doğumuna ilişkin bilgileri vermekle başlar (1:1-2:23). İsa'nın vaftiz oluşunu ve Şeytan tarafından nasıl denendiğini anlattıktan sonra O'nun faaliyetlerine geçer. Kendisine gelen hastaların tümünü iyileştirdiği bazı olayları kaydeder3; belirli bazı hastaları iyileştirmesinden4 ve öbür mucizelerinden5 de söz eder. Bununla birlikte ağırlık, İsa'nın beş temel bölümde6 toplanan öğretisine veriliyor. Bu öğretinin odağında Göklerin Egemenliği7 bulunuyor. Göklerin Egemenliği, İncil'in öbür kısımlarında Tanrı'nın Egemenliği diye de geçer. İsa'nın ilk gelişiyle başlayan bu egemenlik, O'nun Kral olarak dönüşüyle tamamlanacaktır. Günahlarından dönüp İsa'yı izleyenler, egemenliğin çocukları olurlar. Bunlar, İsa'nın özellikle Dağdaki Konuşma'da açıkladığı yeni yaşama çağrılıyorlar (5-7 bölümleri). Örneğin, ön planda bulunmak yerine başkalarına hizmet etmeyi amaç edinmeliler8; gösterişe kapılmadan iyilik yapmalılar (6:1-18); bağışlayıcı olmalılar (18:21-35); canları pahasına da olsa İsa'yı izlemeliler9.

İsa, sözleri ile eylemleri arasında büyük uyumsuzluklar olan Yahudi din önderlerini şiddetle eleştirir. Onlar için şöyle der: «Göklerin Egemenliği'nin kapısını insanların yüzüne kaparlar; ne kendileri içeri girerler, ne de girmek isteyenleri bırakırlar»10. Buna karşılık İsa, doğru kişileri değil, günahkârları çağırmaya gelmiştir (9:13). İsa ayrıca çağın sonu, kendisinin ikinci gelişi ve son yargı konusunda açıklamalarda bulunur; izleyicilerinin bütün bu olaylara hazırlıklı olmaları gerektiğini anlatır11. İsa'nın kimliğine gelince, Matta imalı ama kesin konuşur12.

Son bölümler İsa'nın ölümünü ve dirilişini anlatır. Ondan önce İsa, nasıl öleceğini birkaç kez açıklar. Son yemeğinde, «Kanım... günahların bağışlanması için birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır» der (26:28). Uzun zamandan beri onu öldürmeyi tasarlayan Yahudi önderlerce tutuklanır, yargılanır ve Romalı vali tarafından çarmıha gerilir. Ölür ve dirilir. Kitap, İsa'nın izleyicilerine verdiği ünlü son buyruğuyla noktalanır: «Gökte ve yeryüzünde bütün yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin...»

Ana Hatlar:

1:1-2:23 İsa'nın doğumu ve çocukluğu
3:1-4:16 İsa'nın göreve hazırlanması
4:17-18:35 İsa'nın Celile ve çevresindeki faaliyetleri
19:1-20:34 Yeruşalim (Kudüs) yolunda
21:1-27:66 İsa'nın Yeruşalim'de öğretisini yayması, tutuklanıp çarmıha gerilmesi
28:1-20 İsa'nın dirilmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş