Matta 1:13-17

13Zerubbabil Avihut'un babasıydı,
Avihut Elyakim'in babasıydı,
Elyakim Azor'un babasıydı,
14Azor Sadok'un babasıydı,
Sadok Ahim'in babasıydı,
Ahim Elihut'un babasıydı,
15Elihut Elazar'ın babasıydı,
Elazar Mattan'ın babasıydı,
Mattan Yakup'un babasıydı,
16Yakup Meryem'in kocası Yusuf'un babasıydı.
Meryem'den Mesih diye tanınan İsa doğdu.
17Buna göre, İbrahim'den Davut'a kadar toplam on dört kuşak, Davut'tan Babil sürgününe kadar on dört kuşak, Babil sürgününden Mesih'e kadar on dört kuşak vardır.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

1:3-16 Soyağacında beş kadının adı geçer: Tamar ( Mat.1:3), Rahav (Mat.1:5), Rut ( Mat.1:5), Bat-Şeva (“Uriya’nın karısı”, Mat.1:6) ve Meryem (Mat.1:16). Bu kadınların, pek de sıradan bir yaşamları olmamasına rağmen, Tanrı’nın kurtuluş tasarısında önemli rolleri olduğu görülür. Bat-Şeva büyük olasılıkla İsrailli’ydi (Ammiel bir Yahudi adıdır, 1Ta.3:5), Tamar, Rahav ve Rut ise değildi. Bu da Tanrı’nın, amaçlarını yalnızca erkekler veya İsrail halkı aracılığıyla yerine getirmediğini gösterir.
1:16 İsa, Yusuf’un fiziksel değil, yasal oğludur ve bu anlamda Davut’un soyundan gelmektedir (bkz. Luk.2:33 ve ilgili not; Yu.1:45).
1:1-17 Matta’daki soyağacının amacı, İsa’nın soyunun İbrahim’e ve özellikle Kral Davut’a dayandığını, başka bir deyişle İsa’nın, Mesih olarak Kral Davut’un tahtına oturma hakkına sahip olduğunu göstermektir.
1:17 on dört... on dört... on dört kuşak Bkz. Bilgi Kutusu: Soyağaçları, s. 554. Mesih’e Bkz. Makale:İsa Mesih Kimdir?, s.1373.

Videolar

Matta Girişi

Genel Bakış: Matta'nın amacı, İsa'nın yaşamını, öğretisini, ölümünü ve dirilişini anlatmaktır. Özellikle İsa'nın peygamberlerce geleceği bildirilen ve Yahudilerce uzun zamandır beklenen Mesih olduğunu göstermek ister. Bunun için İsa'nın gelişiyle gerçekleşen peygamberlik sözlerinden alıntılara yer verir1. İsa'nın kurtuluş Müjdesi'nin bütün uluslar için olduğunu ayrıca vurgular2.

Kitabın İçeriği: Matta, İsa'nın soyağacı ve doğumuna ilişkin bilgileri vermekle başlar (1:1-2:23). İsa'nın vaftiz oluşunu ve Şeytan tarafından nasıl denendiğini anlattıktan sonra O'nun faaliyetlerine geçer. Kendisine gelen hastaların tümünü iyileştirdiği bazı olayları kaydeder3; belirli bazı hastaları iyileştirmesinden4 ve öbür mucizelerinden5 de söz eder. Bununla birlikte ağırlık, İsa'nın beş temel bölümde6 toplanan öğretisine veriliyor. Bu öğretinin odağında Göklerin Egemenliği7 bulunuyor. Göklerin Egemenliği, İncil'in öbür kısımlarında Tanrı'nın Egemenliği diye de geçer. İsa'nın ilk gelişiyle başlayan bu egemenlik, O'nun Kral olarak dönüşüyle tamamlanacaktır. Günahlarından dönüp İsa'yı izleyenler, egemenliğin çocukları olurlar. Bunlar, İsa'nın özellikle Dağdaki Konuşma'da açıkladığı yeni yaşama çağrılıyorlar (5-7 bölümleri). Örneğin, ön planda bulunmak yerine başkalarına hizmet etmeyi amaç edinmeliler8; gösterişe kapılmadan iyilik yapmalılar (6:1-18); bağışlayıcı olmalılar (18:21-35); canları pahasına da olsa İsa'yı izlemeliler9.

İsa, sözleri ile eylemleri arasında büyük uyumsuzluklar olan Yahudi din önderlerini şiddetle eleştirir. Onlar için şöyle der: «Göklerin Egemenliği'nin kapısını insanların yüzüne kaparlar; ne kendileri içeri girerler, ne de girmek isteyenleri bırakırlar»10. Buna karşılık İsa, doğru kişileri değil, günahkârları çağırmaya gelmiştir (9:13). İsa ayrıca çağın sonu, kendisinin ikinci gelişi ve son yargı konusunda açıklamalarda bulunur; izleyicilerinin bütün bu olaylara hazırlıklı olmaları gerektiğini anlatır11. İsa'nın kimliğine gelince, Matta imalı ama kesin konuşur12.

Son bölümler İsa'nın ölümünü ve dirilişini anlatır. Ondan önce İsa, nasıl öleceğini birkaç kez açıklar. Son yemeğinde, «Kanım... günahların bağışlanması için birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır» der (26:28). Uzun zamandan beri onu öldürmeyi tasarlayan Yahudi önderlerce tutuklanır, yargılanır ve Romalı vali tarafından çarmıha gerilir. Ölür ve dirilir. Kitap, İsa'nın izleyicilerine verdiği ünlü son buyruğuyla noktalanır: «Gökte ve yeryüzünde bütün yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin...»

Ana Hatlar:

1:1-2:23 İsa'nın doğumu ve çocukluğu
3:1-4:16 İsa'nın göreve hazırlanması
4:17-18:35 İsa'nın Celile ve çevresindeki faaliyetleri
19:1-20:34 Yeruşalim (Kudüs) yolunda
21:1-27:66 İsa'nın Yeruşalim'de öğretisini yayması, tutuklanıp çarmıha gerilmesi
28:1-20 İsa'nın dirilmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş