Yaratılış 17

17
Sünnet: Antlaşma Simgesi
1Avram doksan dokuz yaşındayken RAB ona görünerek, “Ben Her Şeye Gücü Yeten Tanrı'yım” dedi, “Benim yolumda yürü, kusursuz ol. 2Seninle yaptığım antlaşmayı sürdürecek, soyunu alabildiğine çoğaltacağım.”
3Avram yüzüstü yere kapandı. Tanrı, 4“Seninle yaptığım antlaşma şudur” dedi, “Birçok ulusun babası olacaksın. 5 Artık adın Avram[a] değil, İbrahim[b] olacak. Çünkü seni birçok ulusun babası yapacağım. 6Seni çok verimli kılacağım. Soyundan uluslar doğacak, krallar çıkacak. 7 Antlaşmamı seninle ve soyunla kuşaklar boyunca, sonsuza dek sürdüreceğim. Senin, senden sonra da soyunun Tanrısı olacağım. 8 Bir yabancı olarak yaşadığın toprakları, bütün Kenan ülkesini sonsuza dek mülkünüz olmak üzere sana ve soyuna vereceğim. Onların Tanrısı olacağım.”
9Tanrı İbrahim'e, “Sen ve soyun kuşaklar boyu antlaşmama bağlı kalmalısınız” dedi, 10 “Seninle ve soyunla yaptığım antlaşmanın koşulu şudur: Aranızdaki erkeklerin hepsi sünnet edilecek. 11Sünnet olmalısınız. Sünnet aramızdaki antlaşmanın belirtisi olacak. 12Evinizde doğmuş ya da soyunuzdan olmayan bir yabancıdan satın alınmış köleler dahil sekiz günlük her erkek çocuk sünnet edilecek. Gelecek kuşaklarınız boyunca sürecek bu. 13Evinizde doğan ya da satın aldığınız her çocuk kesinlikle sünnet edilecek. Bedeninizdeki bu belirti sonsuza dek sürecek antlaşmamın simgesi olacak. 14Sünnet edilmemiş her erkek halkının arasından atılacak, çünkü antlaşmamı bozmuş demektir.”
15Tanrı, “Karın Saray'a gelince, ona artık Saray demeyeceksin” dedi, “Bundan böyle onun adı Sara[c] olacak. 16Onu kutsayacak, ondan sana bir oğul vereceğim. Onu kutsayacağım, ulusların anası olacak. Halkların kralları onun soyundan çıkacak.”
17İbrahim yüzüstü yere kapandı ve güldü. İçinden, “Yüz yaşında bir adam çocuk sahibi olabilir mi?” dedi, “Doksan yaşındaki Sara doğurabilir mi?” 18Sonra Tanrı'ya, “Keşke İsmail'i mirasçım kabul etseydin!” dedi.
19Tanrı, “Hayır. Ama karın Sara sana bir oğul doğuracak, adını İshak[ç] koyacaksın” dedi, “Onunla ve soyuyla antlaşmamı sonsuza dek sürdüreceğim. 20İsmail'e gelince, seni işittim. Onu kutsayacak, verimli kılacak, soyunu alabildiğine çoğaltacağım. On iki beyin babası olacak. Soyunu büyük bir ulus yapacağım. 21Ancak antlaşmamı gelecek yıl bu zaman Sara'nın doğuracağı oğlun İshak'la sürdüreceğim.” 22Tanrı İbrahim'le konuşmasını bitirince ondan ayrılıp yukarıya çekildi.
23İbrahim evindeki bütün erkekleri –oğlu İsmail'i, evinde doğanların, satın aldığı uşakların hepsini– Tanrı'nın kendisine buyurduğu gibi o gün sünnet ettirdi. 24İbrahim sünnet olduğunda doksan dokuz yaşındaydı. 25Oğlu İsmail on üç yaşında sünnet oldu. 26İbrahim, oğlu İsmail'le aynı gün sünnet edildi. 27İbrahim'in evindeki bütün erkekler –evinde doğanlar ve yabancılardan satın alınanlar– onunla birlikte sünnet oldu.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

11:27-25:11 Tanrı’nınAvram’ı çağırmasıyla, Tanrı ile insan arasındaki ilişkinin odağı belirli bir kişi ve halka yönelir ; böylelikle Tanrı’nın insanı günahtan kurtarma sürecinin ilk adımları atılır. Bu süreç, “İbrahim oğlu” (Luk.3:34; ayrıca bkz. Mat.1:1-17; Gal.3:16) İsa Mesih’le gerçekleşecektir. Tanrı günahı sadece (tufan gibi) cezalandırmakla veya (Babil’deki gibi) engellemekle kalmayacak, Mesih’in kefareti sayesinde Mesih’e iman edenlerin günahını bağış layacak ve günahın onların üzerindeki egemenliğini ortadan kaldıracaktır. Tanrı ile Avram arasındaki ilişki, Tanrı ile İsrail halkı arasındaki ilişkiyi yansıtır.
17:1-27 Tanrı,Avram’la antlaşmasını yeniler ve genişletir.Avram ve Saray, Tanrı’nın çocuk vaadini kendi çabalarıyla gerçekleştirmeye çalıştıktan sonra Tanrı Avram’a görünür ve vaadini bir kere daha bildirir. Ancak Tanrı, Avram’ın bu antlaşmanın bereketlerine sahip olması için imandan kaynaklanan itaati göstermesi gerektiğini açıklar.
17:1 doksan dokuz yaşındayken İsmail doğalı on üç yıl olmuştu (bkz. Yar.16:16; Yar.17:24-25). Görünerek Bkz. Yar.12:7’ye ait not. Ben Bkz. Yar.15:7’ye ait not. Her Şeye Gücü Yeten Bu ifadenin İbranicesi (ElŞadday) muhtemelen ‘Dağ olan Tanrı’ anlamına gelir ; ya Tanrı’nın alt edilemez gücünü vurgular ya da Tanrı’nın simgesel evi olarak dağları (bkz. Mez.121:1) kasteder. Tanrı’nın kendini İsrail’in atalarına açıkladığı ilk ad budur (bkz. Çık.6:3). Benim yolumda yürü, kusursuz ol Bkz. Yar.5:22; Yar.6:8-9’a ait notlar.
17:2 antlaşmayı Bkz. Yar.15:4-5.Antlaşmayı başlatan (bkz. Yar.15:18-21), onaylayan ve sürdüren bizzat Tanrı’dır (Yar.17:2,Yar.17:7). soyunu... çoğaltacağım Krş. Yar.1:28 ; Yar.9:7; bkz. Yar.13:16 ve ilgili not; Çık.1:7 ve ilgili not. Tanrı daha önce toprakla ilgili vaadini yerine getireceği konusunda bir antlaşma yapmıştı (15. bölüm); burada antlaşmasına vaat edilen soyu da dâhil ediyor.
17:5 Avram ‘(Tanrı) Yüce Baba’dır’ anlamına gelir. İbrahim İbranice’de “Avraham”, ‘çokların babası’ anlamına gelir. Tanrı, ona bu adı vermekle (bkz. Neh.9:7) onu özel bir şekilde kutsadığını belirtmiş olur (bkz. Yar.1:5, Yar.2:19’a ait notlar).
17:6 uluslar... krallar Aynı vaat Saray’a da verilecek (“Sara” olduktan sonra, Yar.17:16) ve Yakup’la (“İsrail” olduktan sonra, Yar.35:11; bkz. Yar.48:19) yenilenecektir. İbrahim’in soyu için de geçerli olan bu vaat sayesinde, onlar da tıpkı Nuh’un soyu gibi (bkz. 10. bölüm) birçok ulus oluşturacak ve tüm yeryüzüne yayılıp öbür ulusları kutsayacaktır. Rom.4:16-18; Rom.15:8-12; Gal.3:29; Va.7:9 ve Va.21:24 gibi ayetlerde vaadin nihai olarak yerine geldiği görülür.
17:7 sonsuza dek Tanrı antlaşmasına sonsuza dek sadık kalacaktır (Yar.17:13,Yar.17:19) ; İbrahim’in soyundan olan bireyler ise ancak antlaşmaya uydukları sürece antlaşmanın bereketlerini görmeye devam edebileceklerdir (bkz. Yar.17:14; krş. Yşa.24:5). soyunun Tanrısı Tanrı’nın antlaşmada verdiği vaadin özü olan bu ifade EskiAntlaşma’da defalarca tekrarlanır (bkz. örn. Yar.17:8; Yer.24:7; Yer.31:33; Hez.34:30-31; Hoş.2:23; Zek.Hoş.8:8). Tanrı, halkıyla olan ilişkisinde, onları koruyacağını, gönençlerini sağlayacağını ve gelecekte vereceği bereketlerin kendi teminatında olduğunu vaat eden taraftır (bkz. Yar.15:1).
17:8 toprakları Bkz. Yar.12:7; Yar.15:18-21; Elç.7:5. sonsuza dek mülkünüz Tanrı bu toprakları halkına geri alınamaz bir hak olarak verdiyse de, halk itaatsizlik yüzünden bu hakkı geçici olarak kaybedebilirdi (bkz. Yas.28:62-68; Yas.30:1-10).
17:9 Sen ve soyun Tanrı toprak (bkz. Yar.15:8-21) ve soy vaadi konusunda İbrahim’le yaptığı antlaşmaya sadık kalacağını tekrarladıktan sonra, antlaşmanın bereketlerinden mahrum kalmamasının itaatine bağlı olduğunu vurgular (krş. Yar.17:1; bkz. Yar.18:19; Yar.22:18; Yar.26:4-5).
17:10 sünnet edilecek Bu şekilde İbrahim, kendisini Tanrı’ya adayacağına, RAB’den başka Tanrısı olmayacağına, Tanrı’ya (özellikle soy vaadi konusunda) güvenip hizmet edeceğine dair söz vermiş olacaktır. Bağlayıcı bir yeminin işareti de olabilir. Kimi yerde ‘kendini Tanrı’ya adamak’ anlamında kullanılır (bkz. Yas.10:16; Yas.30:6; Yer.4:4; Yer.6:10’a ait not; Yer.9:25-26; Hez.44:7,Hez.44:9). Sünnet uygulaması başka uluslarda da vardı (bkz. Yer.9:25-26; Hez.32:18-19), ancak İsrail’deki gibi antlaşma amaçlı değildi.
17:11 antlaşmanın belirtisi Bkz. Yar.9:12; Yar.15:17’ye ait not. Sünnet, İbrahim’in imanı karşılığında (Yar.15:6) Tanrı’nın onunla yaptığı antlaşmanın işaretiydi (Yar.15:7-21). Rom.4:11’de, Pavlus antlaşma belirtisinin bu anlamını vurgular.
17:12 Bkz. İshak, Yar.21:4; Elç.7:8; Yahya, Luk.1:59; İsa, Luk.2:21; Pavlus, Flp.3:5. İbrahim sünnet olduğunda doksan dokuz yaşındaydı (bkz. Yar.17:24).
17:14 halkının arasından atılacak Bkz. Yar.17:10; krş. Çık.12:15 ve ilgili notlar.
17:15 Saray... Sara Her iki ad da ‘prenses’ anlamına gelir. Yeni adı, ulusların ve kralların anası olacağını (bkz. Yar.17:16), Tanrı’nın tasarısı doğrultusunda bu şekilde görevlendirildiğini vurgular (bkz. Yar.17:5’e ait not).
17:16 oğul vereceğim Bu vaat İshak’la gerçekleşecektir (bkz. Yar.21:2-3).
17:17 güldü Bkz. Yar.17:19’a ait not; ayrıca bkz. Yar.18:12-15; Yar.21:6; krş. Rom.4:19-21.
17:19 İshak ‘Güler’ anlamına gelir.
17:20 soyunu Bkz. Yar.13:16’ya ait not. On iki beyin babası Yar.25:16’da bu vaadin gerçekleştiği görülür.
17:21 Elçi Pavlus, Tanrı’nın lütufla kurtardığını vurgulamak amacıyla, İsmail yerine İshak’ın seçilmesini örnek gösterir (Rom.9:6-13). Gelecek yıl bu zaman Bkz. Yar.21:1.

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş