Yaratılış 4

« Yaratılış 3 | Yaratılış 5 »
4
Kayin ile Habil
1Adem karısı Havva ile yattı. Havva hamile kaldı ve Kayin'i doğurdu. “RAB'bin yardımıyla bir oğul dünyaya getirdim” dedi. 2Daha sonra Kayin'in kardeşi Habil'i doğurdu. Habil çoban oldu, Kayin ise çiftçi. 3Günler geçti. Bir gün Kayin toprağın ürünlerinden RAB'be sunu getirdi. 4 Habil de sürüsünde ilk doğan hayvanlardan bazılarını, özellikle de yağlarını getirdi. RAB Habil'i ve sunusunu kabul etti. 5Kayin'le sunusunu ise reddetti. Kayin çok öfkelendi, suratını astı.
6RAB Kayin'e, “Niçin öfkelendin?” diye sordu, “Niçin surat astın? 7Doğru olanı yapsan, seni kabul etmez miyim? Ancak doğru olanı yapmazsan, günah kapıda pusuya yatmış, seni bekliyor. Ona egemen olmalısın.”
8 Kayin kardeşi Habil'e, “Haydi, tarlaya gidelim[a]” dedi. Tarlada birlikteyken kardeşine saldırıp onu öldürdü.
9RAB Kayin'e, “Kardeşin Habil nerede?” diye sordu.
Kayin, “Bilmiyorum, kardeşimin bekçisi miyim ben?” diye karşılık verdi.
10 RAB, “Ne yaptın?” dedi, “Kardeşinin kanı topraktan bana sesleniyor. 11Artık döktüğün kardeş kanını içmek için ağzını açan toprağın laneti altındasın. 12İşlediğin toprak bundan böyle sana ürün vermeyecek. Yeryüzünde aylak aylak dolaşacaksın.”
13Kayin, “Cezam kaldıramayacağım kadar ağır” diye karşılık verdi, 14“Bugün beni bu topraklardan kovdun. Artık huzurundan uzak kalacak, yeryüzünde aylak aylak dolaşacağım. Kim bulsa öldürecek beni.”
15Bunun üzerine RAB, “Seni kim öldürürse, ondan yedi kez öç alınacak” dedi. Kimse bulup öldürmesin diye Kayin'in üzerine bir nişan koydu. 16Kayin RAB'bin huzurundan ayrıldı. Aden bahçesinin doğusunda, Nod[b] topraklarına yerleşti.
Kayin'in Soyu
17Kayin karısıyla yattı. Karısı hamile kaldı ve Hanok'u doğurdu. Kayin o sırada bir kent kurmaktaydı. Kente oğlu Hanok'un adını verdi. 18Hanok'tan İrat oldu. İrat'tan Mehuyael, Mehuyael'den Metuşael, Metuşael'den Lemek oldu. 19Lemek iki kadınla evlendi. Birinin adı Âda, öbürünün ise Silla'ydı. 20Âda Yaval'ı doğurdu. Yaval sürü sahibi göçebelerin atasıydı. 21Kardeşinin adı Yuval'dı. Yuval lir ve ney çalanların atasıydı. 22Silla Tuval-Kayin'i doğurdu. Tuval-Kayin tunç ve demirden çeşitli kesici aletler yapardı. Tuval-Kayin'in kızkardeşi Naama'ydı.
23Lemek karılarına şöyle dedi:
“Ey Âda ve Silla, beni dinleyin,
Ey Lemek'in karıları, sözlerime kulak verin.
Beni yaraladığı için
Bir adam öldürdüm,
Beni hırpaladığı için
Bir genci öldürdüm.
24Kayin'in yedi kez öcü alınacaksa,
Lemek'in yetmiş yedi kez öcü alınmalı.”
25Adem karısıyla yine yattı. Havva bir erkek çocuk doğurdu. “Tanrı Kayin'in öldürdüğü Habil'in yerine bana başka bir oğul bağışladı” diyerek çocuğa Şit[c] adını verdi. 26Şit'in de bir oğlu oldu, adını Enoş koydu.
O zaman insanlar RAB'bi adıyla çağırmaya başladı.
« Yaratılış 3 | Yaratılış 5 »
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

2:4-4:26 Yar.1:1-2:3 ayetlerinde anlatılanlar (bkz. ilgili not) tüm yaratılışa odaklanıyordu, burada anlatılanlar ise insanlık tarihine odaklanır.
4:1-11:32 Günahın ikinci nesilde kardeş katlinden, yedinci nesilde Tanrı’ya karşı küstahça bağımsızlık ilan etmeye kadar nasıl büyüdüğü görülmektedir.
4:3-4 Buradaki kıyaslama, getirilen sununun türü (bitki veya hayvan) ile ilgili değil, rastgele ve kayıtsızca getirilen (toprağın ürünlerinden) bir sunu ile seçkin sunu (sürünün ilk doğanı; sununun özenle ve itaatle sunulduğunu gösterir) arasındaki farkla ilgilidir. Sunu getiren kişinin amacı ve tutumu son derece önemlidir. Tanrı Habil’in sunusunu imanından ötürü kabul etmiştir (İbr.11:4).
4:5 öfkelendi Kayin’in, Tanrı’ya getirdiği sununun yeterli olduğunu düşündüğü anlaşılmaktadır.
4:7 günah kapıda pusuya yatmış Kayin’in, kardeşi hakkında kötülük tasarladığı ima ediliyor.
4:8 Haydi, tarlaya gidelim Bu sözler Peşitta’dan, Septuaginta’dan, Samiriye Tevratı’ndan ve Vulgata’dan alınmıştır. kardeşine saldırıp onu öldürdü Bu ilk cinayet vahşiceydi, çünkü bilinçli olarak kardeşin kardeşi öldürmesi söz konusuydu (bkz. Yar.4:9-11; 1Yu.3:12; krş. Mat.23:35; İbr.11:4). İlk günahın korkunç sonuçları ve yaşamın her alanına nasıl hızla yayıldığı çarpıcı bir şekilde görülmektedir.
4:9 Bkz. Lev.19:16; Yas.21:1-9. Kayin’in yüreğinin katılığının ve olanlara kayıtsızlığının göstergesidir.
4:10 kardeşinin kanı... sesleniyor Krş. Mat.23:35; Luk.11:50-51; İbr.11:4. Tanrı’nın adaleti, yapılan her adaletsizliğin karşılığını bulması gerektiğini öngörür. Şiddet içeren bir tutumla dökülen kan, her şeyin saflığını bozar (krş. Mez.106:38; Yşa.59:3; Ağı.4:14).
4:11 laneti Lanet altındaki kişi Kayin’dir. Daha önceleri toprağı işlediğinde, toprak ona ürün vermişti (Yar.4:2-3). Artık, kardeşinin kanı ile sulanan toprak ona ürün vermeyecektir (Yar.4:12).
4:12 aylak aylak dolaşacaksın Kayin öbür insanlara yabancılaşacak ve topraktan artık ürün alamayacağı için de çalışmayacaktır ( Yar.4:16).
4:13 cezam kaldıramayacağım kadar ağır Kayin pişmanlık duymak yerine, kendine acımaktadır. Günahı katlanarak artar: önce Tanrı’yı hafife almış (Yar.4:3), sonra öfkelenmiş (Yar.4:5), ardından kardeşine tuzak kurup onu öldürmüş (Yar.4:8) ve yalan söylemiştir (Yar.4:9); şimdi de tamamen kendini düşünmektedir (bu ayet). En sonunda Tanrı’dan da uzaklaşacaktır (Yar.4:14,Yar.4:16). Bazı yorumculara göre ise “cezam” sözcüğü İbranice’de ‘kötülüğüm’ anlamına da gelebilir; buna göre bu ayet, Kayin’in, günahının ne kadar ciddi olduğunu kabul ettiğini anlatır.
4:14-15 kim... kim... kimse Ya insan soyunun hızlı çoğalacağı öngörülerek söylenmiştir ya da Kayin ile birlikte yargı altında olan (Yaratılış Kitabı’nda söz edilmeyen kardeşleri dahil) aile üyelerinden söz edilmektedir.
4:15 nişan Öldürmek isteyenlerden Kayin’i korumak üzere koyulmuş bir uyarı işareti. Katilin canı şimdilik bağışlanmıştır (ama bkz. Yar.6:7; Yar.9:6).
4:17-18 Bkz. Şit’in soy ağacı: Kenan, Yar.5:12; Hanok, Yar.5:21; Yeret, Yar.5:18; Mahalalel, Yar.5:15; Meuşelah, Yar.5:25; Lemek, Yar.5:28. İki soy ağacındaki adların benzerliği dikkat çekicidir; bazı uzmanlar bu tür soy ağaçlarında bazı adların seçilip bazılarının atlanmasının, ses benzerliğini ön plana çıkararak insanların benzerliğini vurgulamak amacını taşıdığını savunur (bkz. Bilgi Kutusu: Soyağaçları, s.554; ayrıca bkz. 1. Tarihler: Giriş).
4:17 kent Bu sözcüğün İbranicesi, büyüklüğüne bakılmadan her tür yerleşim birimi için kullanılır. Burada bir sözcük oyunu yapılmaktadır: Nod, ‘aylak, dolaşmak’ anlamındadır. Kayin “aylaklık ülkesinde” “aylak dolaşacaktı”, ancak Tanrı’nın söylediklerine rağmen kendi çabasıyla “kalıcı bir yerleşim birimi” oluşturdu.
4:19 iki kadınla evlendi Çok eşlilik ilk kez burada görülüyor (bkz. Yar.2:23-24 ve ilgili not). Lemek, Tanrı’nın kutsamasına (bkz. Yar.1:28) kendi yoluyla (çok eş alarak) kavuşmaya çalışıyordu.
4:20-22 Yaval... Yuval... Tuval-Kayin Lemek’in üç oğlunun adlarının okunuşu birbirine yakındı; adları insan yeteneklerini vurgulayan İbranice fiil “YVL”den türemiştir.
4:22 kesici aletler Tarım, inşaat ve belki de savaşta kullanılmak üzere.
4:23 beni yaraladığı için bir adam öldürdüm Lemek, Kayin’in özensiz sunu sunması (bkz. Yar.4:3-4’e ait not) ve kardeşini öldürmesiyle katlanan günahı daha da büyütmüş, öcünü Tanrı’ya bırakacağı yerde kendi öcünü dehşet verici şekilde almıştır (bkz. Yas.31:35).
4:24 yetmiş yedi kez Krş. Mat.18:21-22 ve ilgili notlar.
4:25 yine... başka bir oğul Habil ölmüş, Kayin ise kovulmuştu. RAB ailenin soyunu devam ettirmek üzere Adem ve Havva’ya üçüncü bir oğul verdi. Şit ‘Bağışlamak’ anlamına gelir.
4:26 insanlar RAB’be yakarmaya başladı Şit’in soyunun Tanrı’ya güvenmesi, Kayin’in soyundan olan Lemek’in küstahlığına tezattır.

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş