Yaratılış 26

26
İshak ile Avimelek
1İbrahim'in yaşadığı dönemdeki kıtlıktan başka ülkede bir kıtlık daha oldu. İshak Gerar'a, Filist Kralı Avimelek'in yanına gitti. 2RAB İshak'a görünerek, “Mısır'a gitme” dedi, “Sana söyleyeceğim ülkeye yerleş. 3 Orada bir süre kal. Ben seninle olacak, seni kutsayacağım: Bütün bu toprakları sana ve soyuna vereceğim. Baban İbrahim'e ant içerek verdiğim sözü yerine getireceğim. 4Soyunu gökteki yıldızlar kadar çoğaltacağım. Bu ülkelerin tümünü onlara vereceğim. Yeryüzündeki bütün uluslar senin soyun aracılığıyla kutsanacak. 5Çünkü İbrahim sözümü dinledi. Uyarılarıma, buyruklarıma, kurallarıma, yasalarıma bağlı kaldı.”
6Böylece İshak Gerar'da kaldı. 7 Yöre halkı karısıyla ilgili soru sorunca, “Kızkardeşimdir” diyordu. Çünkü “Karımdır” demekten korkuyordu. Rebeka yüzünden yöre halkı beni öldürebilir diye düşünüyordu. Çünkü Rebeka güzeldi.
8İshak orada uzun zaman kaldı. Bir gün Filist Kralı Avimelek, pencereden dışarı bakarken, İshak'ın karısı Rebeka'yı okşadığını gördü. 9İshak'ı çağırtarak, “Bu kadın gerçekte senin karın!” dedi, “Neden kızkardeşin olduğunu söyledin?”
İshak, “Çünkü onun yüzünden canımdan olurum diye düşündüm” dedi.
10Avimelek, “Nedir bize bu yaptığın?” dedi, “Az kaldı halkımdan biri karınla yatacaktı. Bize suç işletecektin.” 11Sonra bütün halka, “Kim bu adama ya da karısına dokunursa, kesinlikle öldürülecek” diye buyruk verdi.
12İshak o ülkede ekin ekti ve o yıl ektiğinin yüz katını biçti. RAB onu kutsamıştı. 13İshak bolluğa kavuştu. Varlığı gittikçe büyüyordu. Çok zengin oldu. 14Sürülerle davar, sığır ve birçok uşak sahibi oldu. Filistliler onu kıskanmaya başladılar. 15Babası İbrahim yaşarken kölelerinin kazmış olduğu bütün kuyuları toprakla doldurup kapadılar.
16Avimelek İshak'a, “Ülkemizden git” dedi, “Çünkü gücün bizim gücümüzü aştı.” 17İshak oradan ayrıldı. Gerar Vadisi'nde çadır kurup oraya yerleşti. 18Babası İbrahim yaşarken kazılmış olan kuyuları yeniden açtırdı. Çünkü Filistliler İbrahim'in ölümünden sonra o kuyuları kapamışlardı. Kuyulara aynı adları, babasının vermiş olduğu adları verdi.
19İshak'ın köleleri vadide kuyu kazarken bir kaynak buldular. 20Gerar'ın çobanları, “Su bizim” diyerek İshak'ın çobanlarıyla kavgaya tutuştular. İshak kendisiyle çekiştikleri için kuyuya Esek[a] adını verdi.
21İshak'ın köleleri başka bir kuyu kazdılar. Bu kuyu yüzünden de kavga çıkınca İshak kuyuya Sitna[b] adını verdi. 22Oradan ayrılıp başka bir yerde kuyu kazdırdı. Bu kuyu yüzünden kavga çıkmadı. Bu nedenle İshak ona Rehovot[c] adını verdi. “RAB en sonunda bize rahatlık verdi” dedi, “Bu ülkede verimli olacağız.”
23İshak oradan Beer-Şeva'ya gitti. 24O gece RAB kendisine görünerek, “Ben baban İbrahim'in Tanrısı'yım, korkma” dedi, “Seninle birlikteyim. Seni kutsayacak, kulum İbrahim'in hatırı için soyunu çoğaltacağım.” 25İshak orada bir sunak yaparak RAB'bi adıyla çağırdı. Çadırını oraya kurdu. Köleleri de orada bir kuyu kazdı.
26 Avimelek, danışmanı Ahuzzat ve ordusunun komutanı Fikol ile birlikte, Gerar'dan İshak'ın yanına gitti. 27İshak onlara, “Niçin yanıma geldiniz?” dedi, “Benden nefret ediyorsunuz. Üstelik beni ülkenizden kovdunuz.”
28-29“Açıkça gördük ki, RAB seninle” diye yanıtladılar, “Onun için, aramızda ant olsun: Biz nasıl sana dokunmadıksa, hep iyi davranarak seni esenlik içinde gönderdikse, sen de bize kötülük etme. Bu konuda seninle anlaşalım. Sen şimdi RAB'bin kutsadığı bir adamsın.”
30İshak onlara bir şölen verdi, yiyip içtiler. 31Sabah erkenden kalkıp karşılıklı ant içtiler. Sonra İshak onları yolcu etti. Esenlik içinde oradan ayrıldılar.
32Aynı gün İshak'ın köleleri gelip kazdıkları kuyu hakkında kendisine bilgi verdiler, “Su bulduk” dediler. 33İshak kuyuya Şiva[ç] adını verdi. Bu yüzden kent bugüne kadar Beer-Şeva[d] diye anılır.
34Esav kırk yaşında Hititli Beeri'nin kızı Yudit ve Hititli Elon'un kızı Basemat'la evlendi. 35Bu kadınlar İshak'la Rebeka'nın başına dert oldular.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

25:19-35:29 Bkz. Giriş.
26:1-33 1-11. ayetlerde söz edilenler Esav ile Yakup’un doğumundan önce gerçekleşmiştir. Yakup’un, babasından almaya uğraştığı kutsama ve ilk oğulluk hakkı (bkz. Yar.25:22, 31-33; Yar.27:5-29), aslında İshak’ın İbrahim’den miras aldığı antlaşma vaadine bağlıydı.
26:1 İbrahim’in yaşadığı dönemdeki kıtlıktan Bkz. Yar.12:10. Gerar’a Bkz. Yar.20:1’e ait not. Filist Bkz. Yar.11:13-14’e ait not. Avimelek’in Bkz. Yar.20:2.
26:2 görünerek Bkz. Yar.12:7’ye ait not.
26:3 Ben seninle olacak, seni kutsayacağım Bkz. örn. Yar.26:24; Yar.28:15 ve ilgili not; Yar.31:3; Yşu.1:5; Yşa.41:10; Yer.1:8,Yer.1:19; Mat.28:20; Elç.18:10; ayrıca bkz. Yar.17:7 ve ilgili not. seninle olacak Bkz. 2Ko.13:14’e ait not. Baban İbrahim’e ant içerek verdiğim sözü Bkz. Yar.22:16-18.
26:4 soyunu gökteki yıldızlar kadar Bkz. Yar.13:16; Yar.15:5 ve ilgili notlar. Yeryüzündeki... kutsanacak Bkz. Yar.12:2-3.
26:5 çünkü İbrahim sözümü dinledi Bkz. Yar.17:9’a ait not. Uyarılarıma, buyruklarıma, kurallarıma, yasalarıma Bkz. Lev.26:14-15,Lev.26:46; Yas.11:1. Kutsal Yasa’nın henüz verilmediği bir tarihte bu ifadelerin kullanılması, İbrahim’in, Tanrı’ya ve O’nun sözüne (bkz. örn. Yas.12:1-3; Yas.15:1-6; 22. bölüm) duyduğu güvenle Kutsal Yasa’nın gereklerini yerine getirdiğini, itaat ve imanın Kutsal Kitap boyunca birbirleriyle ne kadar iç içe olduğunu gösterir. İbrahim sonraki nesil için tam bir örnek olacaktır; İsrailliler’in, ataları İbrahim gibi antlaşma vaatlerine sahip olabilmek için onun izinden gitmeleri gerekecektir.
26:7 çünkü Rebeka güzeldi Bkz. Yar.12:11,Yar.12:14.
26:8 okşadığını Bu sözcüğün İbranicesi’nde yine İshak’ın adının anlamıyla ilgili bir sözcük oyunu yapılmıştır.Aynı İbranice sözcük Yar.17:17; Yar.18:12-13,Yar.18:15; Yar.21:6’da “gülmek” ve Yar.21:9’da “alay etmek” diye çevrilen fiilin bir başka şeklidir.
26:12 ektiğinin yüz katını Vaat edilen toprakların verimliliğini anlatan bir ifade.
26:16 gücün bizim gücümüzü aştı Krş. Çık.1:9. Tanrı, İbrahim’le yaptığı antlaşmada verdiği vaatleri, İsrail’in atalarının zamanında yerine getirmeye başlamıştır. Tanrısız yaşam süren insanlar, Tanrı halkına karşı düşmanlık duymaya başlar.
26:20 Su bizim Kurak bölgelerde su kaynakları ile otlaklar konusundaki anlaşmazlıklar oldukça yaygındır (bkz. Yar.13:6 ve ilgili not; Yar.21:25; Yar.36:7). Esek ‘Çekişme’ anlamına gelir.
26:21 Sitna ‘Düşmanlık’ anlamına gelir.
26:22 Rehovot ‘Rahatlık, genişlik’ anlamına gelir.
26:25 sunak yaparak Bkz. Yar.12:7’ye ait not. RAB’be yakardı Bkz. Yar.11:4 ve ilgili not.
26:26 Fikol Bkz. Yar.21:22’e ait not.
26:30 şölen verdi Antlaşmalar yapıldıktan sonra genellikle düzenlenen şölenlerle kutlanırdı (bkz. Yar.31:54; Çık.24:11 ve ilgili notlar).
26:33 Şiva ‘Ant’ anlamına gelir. Beer-Şeva Bkz. Yar.21:31’e ait not.
26:34 Esav kırk yaşında... evlendi Babası İshak gibi (bkz. Yar.25:20). Yudit ve Basemat’la Esav’ın Mahalat adında bir eşi daha olacaktır (Yar.28:9). 36. bölümde listelenen Esav’ın soyunda da üç eşten söz edilir, ancak adları farklıdır (Yar.36:2-3). Bunun nedeni eşlerin öbür adlarının veya lakaplarının kullanılmış olması veya Esav’ın üçten fazla eşinin olması olabilir.
26:35 başına dert oldular İshak ile Rebeka, daha sonra Yakup’un benzer bir hata yapmasına engel olmaya çalışacaklardır (bkz. Yar.27:46-28:2).

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş