Yaratılış 38

38
Yahuda'yla Tamar
1O sıralarda Yahuda kardeşlerinden ayrılarak Adullamlı Hira adında bir adamın yanına gitti. 2Orada Kenanlı bir kızla karşılaştı. Kızın babasının adı Şua'ydı. Yahuda kızla evlendi. 3Kadın hamile kaldı ve bir erkek çocuk doğurdu. Yahuda ona Er adını verdi. 4Kadın yine hamile kaldı, bir erkek çocuk daha doğurdu, adını Onan koydu. 5Yine bir erkek çocuk doğurdu, adını Şela koydu. Şela doğduğu zaman Yahuda Keziv'deydi.
6Yahuda ilk oğlu Er için bir kadın aldı. Kadının adı Tamar'dı. 7Yahuda'nın ilk oğlu Er, RAB'bin gözünde kötüydü. Bu yüzden RAB onu öldürdü.
8 Yahuda Onan'a, “Kardeşinin karısıyla evlen” dedi, “Kayınbiraderlik görevini yap. Kardeşinin soyunu sürdür.” 9Ama Onan doğacak çocukların kendisine ait olmayacağını biliyordu. Bu yüzden ne zaman kardeşinin karısıyla yatsa, kardeşine soy yetiştirmemek için menisini yere boşaltıyordu. 10Bu yaptığı RAB'bin gözünde kötüydü. Bu yüzden RAB onu da öldürdü.
11Bunun üzerine Yahuda, gelini Tamar'a, “Babanın evine dön” dedi, “Oğlum Şela büyüyünceye kadar orada dul olarak yaşa.” Yahuda, “Şela da kardeşleri gibi ölebilir” diye düşünüyordu. Böylece Tamar babasının evine döndü.
12Uzun süre sonra Şua'nın kızı olan Yahuda'nın karısı öldü. Yahuda yası bittikten sonra arkadaşı Adullamlı Hira'yla birlikte Timna'ya, sürüsünü kırkanların yanına gitti.
13Tamar'a, “Kayınbaban sürüsünü kırkmak için Timna'ya gidiyor” diye haber verdiler. 14Tamar üzerindeki dul giysilerini çıkardı. Peçesini örttü, sarınıp Timna yolu üzerindeki Enayim Kapısı'nda oturdu. Çünkü Şela büyüdüğü halde onunla evlenmesine izin verilmediğini görmüştü.
15Yahuda onu görünce fahişe sandı. Çünkü yüzü örtülüydü. 16Yolun kenarına, ona doğru seğirterek, kendi gelini olduğunu bilmeden, “Hadi gel, seninle yatmak istiyorum” dedi.
Tamar, “Seninle yatarsam, bana ne vereceksin?” diye sordu.
17Yahuda, “Sürümden sana bir oğlak göndereyim” dedi.
Tamar, “Oğlağı gönderinceye kadar rehin olarak bana bir şey verebilir misin?” dedi.
18Yahuda, “Ne vereyim?” diye sordu.
Tamar, “Mührünü, kaytanını ve elindeki değneği” diye yanıtladı. Yahuda bunları verip onunla yattı. Tamar hamile kaldı. 19Gidip peçesini çıkardı, yine dul giysilerini giydi.
20Bu arada Yahuda rehin bıraktığı eşyaları geri almak için Adullamlı arkadaşıyla kadına bir oğlak gönderdi. Ne var ki arkadaşı kadını bulamadı. 21O çevrede yaşayanlara, “Enayim'de, yol kenarında bir fahişe vardı, nerede o?” diye sordu.
“Burada öyle bir kadın yok” diye karşılık verdiler.
22Bunun üzerine Yahuda'nın yanına dönerek, “Kadını bulamadım” dedi, “O çevrede yaşayanlar da ‘Burada fahişe yok’ dediler.”
23Yahuda, “Varsın eşyalar onun olsun” dedi, “Kimseyi kendimize güldürmeyelim. Ben oğlağı gönderdim, ama sen kadını bulamadın.”
24Yaklaşık üç ay sonra Yahuda'ya, “Gelinin Tamar zina etmiş, şu anda hamile” diye haber verdiler.
Yahuda, “Onu dışarıya çıkarıp yakın” dedi.
25Tamar dışarı çıkarılınca, kayınbabasına, “Ben bu eşyaların sahibinden hamile kaldım” diye haber gönderdi, “Lütfen şunlara bak. Bu mühür, kaytan, değnek kime ait?”
26Yahuda eşyaları tanıdı. “O benden daha doğru bir kişi” dedi, “Çünkü onu oğlum Şela'ya almadım.” Bir daha onunla yatmadı.
27Doğum vakti gelince Tamar'ın rahminde ikiz olduğu anlaşıldı. 28Doğum yaparken ikizlerden biri elini dışarı çıkardı. Ebe çocuğun elini yakalayıp bileğine kırmızı bir iplik bağladı, “Bu önce doğdu” dedi. 29Ne var ki, çocuk elini içeri çekti, o sırada da kardeşi doğdu. Ebe, “Kendine böyle mi gedik açtın?” dedi. Bu yüzden çocuğa Peres[a] adı kondu. 30Sonra bileğine kırmızı iplik bağlı kardeşi doğdu. Ona da Zerah[b] adı verildi.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

37:2-50:26 Yusuf’un öyküsü (bkz. Giriş). Bu kısımda, RAB’bin kendi kutsal halkını Kenan kültürünün etkisinde kalıp yozlaşma tehlikesinden korumak için yaptıkları anlatılır. Yusuf, İsrail halkının Tanrı’nın dünyayı kutsama görevini yerine getirmek için sıkıntı çekmesi gerektiğini öğrenecektir (bkz. Yar.50:20).
38:1-30 Bölüm, Tanrı’nın kutsal halkı olarak İsrailliler’in Kenanlılar arasında yaşarken karşılaşabilecekleri tehlikeleri gösterir (bkz. Yar.15:16 ve ilgili not). Sonraki yıllarda İsrailliler Mısır’da yaş arken yerli halktan ayrı tutuldukları için (Yar.43:32; Yar.46:34) kimliklerini yitirmeden bir ulus olarak gelişebileceklerdir. Bölümde anlatılan olaylar, Yahuda’nın karakterinin Yusuf’unkiyle (39. bölüm) tezat oluşturduğunu ve İsrailliler arasında o neslin önderi olan Yusuf’un ahlâki açıdan Yahuda’dan üstün olduğunu gösterir (bkz. Yar.37:5-9).
38:1 kardeşlerinden ayrılarak Yusuf ailesinden zorla ayrılmıştı, Yahuda ise gönüllü olarak ailesinden ayrılıp Kenanlılar arasında yaşamını sürdürmeye çalışıyordu. Adullamlı Adullam, Yeruşalim’in güneybatısında bir kenttir (bkz. 2Ta.11:6).
38:3-4 Er... Onan O dönemin Mezopotamya oymaklarıdır.
38:5 Keziv’deydi MuhtemelenAkziv’in öbür adıdır (Yşu.15:44). Sözcüğün İbranicesi’nin kökü, Yakup ve oğullarının öyküsünde süregiden konu olan ‘aldatma’ anlamına gelir (bkz. Mik.1:14 ve ilgili not).
38:8 ‘Kayınbirader (Levirit) evliliği’ olarak bilinen geleneğin özeti. Bu yasal yükümlülüğün detayları daha sonra Kutsal Yasa verilirken İsrailliler’e bildirilecektir (bkz. Yas.25:5-6 ve ilgili not; krş. Mat.22:24 ve ilgili not). Bu geleneğin bir örneği Rut.4:5’te görülür (bkz. ilgili not), ancak orada bu durum en yakın akraba olmak üzere genişletilmiştir (Rut.3:12 ve ilgili not; Rut.2:20’ye ait not), çünkü ne Boaz ne de “en yakın akraba” olarak söz edilen kişi Rut’un kayınbiraderiydi.
38:9 kendisine ait olmayacağını biliyordu Krş. Rut.4:5-6 ve ilgili not.
38:10 RAB’bin buyruğuna göre İsrail halkının soyunun sürmesi ve mirasın bir sonraki nesle aktarılması gerekiyordu. Onan’ın yaptığı iki bakımdan kötüydü: (1) Maddi bir çıkarı vardı: hem ağabeyinin mirası artık kendisine değil çocuğa ait olacaktı, hem de bu çocuğun bakımını üstlenmekle sorumlu olacaktı. (2) Sorumluluğu reddetme hakkı olduğu halde, kabul eder gibi yapıp kadından faydalanmayı tercih etmişti.
38:11 “kardeşleri gibi ölebilir” diye düşünüyordu Yahuda’nın Şela’yı Tamar’a vermeye niyeti yoktu (bkz. Yar.38:14).
38:12 Timna’ya Yahuda’nın dağlık bölgesinde bir yerdir (bkz. Yşu.15:48,Yşu.15:57).
38:14 yolu üzerindeki... oturdu Fahişeler (Yar.38:15) genellikle yol kenarında dururlardı (Yer.3:2). Enayim Muhtemelen Yahuda bölgesinin batısındaki Enam’dır (bkz. Yşu.15:33-34).
38:18 kaytanını Muhtemelen, kil belgelerin üzerinde yuvarlayarak imza atmak için kullanılan küçük silindir. Mührün sahibi onu bir iple boynuna asardı.
38:21 fahişe İbranicesi, ‘tapınak fahişesi’ anlamına gelen, 15. ayette “fahişe” olarak çevrilen sözcükten başka bir sözcüktür. Yahuda’nın arkadaşı bilinçli olarak bu terimi kullanmış olmalıdır, çünkü Kenan’da tapınak fahişeleri normal fahişelerden daha üstün bir sosyal konuma sahipti.
38:24 yakın Daha sonraki dönemlerde yakılmak, fahişelik etmenin resmi cezası oldu (bkz. Lev.21:9).
38:27-30 Bkz. Yar.25:24-26.
38:29 Peres ‘Gedik açmak’ anlamına gelir. Yahuda’daki en büyük boyun başı, Davut’un (bkz. Rut.4:18-22) ve Mesih’in (bkz. Mat.1:1-6) atasıdır.
38:30 Zerah ‘Kırmızı’ anlamına gelir.

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş