Yaratılış 35

35
Yakup Beytel'e Dönüyor
1 Tanrı Yakup'a, “Git, Beytel'e yerleş” dedi, “Ağabeyin Esav'dan kaçarken sana görünen Tanrı'ya orada bir sunak yap.”
2Yakup ailesine ve yanındakilere, “Yabancı ilahlarınızı atın” dedi, “Kendinizi arındırıp giysilerinizi değiştirin. 3Beytel'e gidelim. Sıkıntı çektiğim günlerde yakarışımı duyan, gittiğim her yerde benimle birlikte olan Tanrı'ya orada bir sunak yapacağım.” 4Böylece herkes yabancı ilahlarını, kulaklarındaki küpeleri Yakup'a verdi. Yakup bunları Şekem yakınlarında bir yabanıl fıstık ağacının altına gömdü. 5Sonra göçtüler. Çevre kentlerde yaşayan halk peşlerine düşmedi, çünkü hepsini Tanrı korkusu sarmıştı.
6Yakup adamlarıyla birlikte Kenan ülkesindeki Luz –Beytel– Kenti'ne geldi. 7Bir sunak yaparak oraya El-Beytel[a] adını verdi. Çünkü ağabeyinden kaçarken Tanrı orada kendisine görünmüştü.
8Rebeka'nın dadısı Debora ölünce Beytel'in güneyindeki meşe ağacının altına gömüldü. Bu yüzden ağaca Allon-Bakut[b] adı verildi.
9Yakup Paddan-Aram'dan dönünce, Tanrı ona yine görünerek onu kutsadı. 10 “Sana Yakup diyorlar, ama bundan böyle adın Yakup değil, İsrail olacak” diyerek onun adını İsrail[c] koydu. 11 “Ben Her Şeye Gücü Yeten Tanrı'yım” dedi, “Verimli ol, çoğal. Senden bir ulus ve uluslar topluluğu doğacak. Kralların atası olacaksın. 12İbrahim'e, İshak'a verdiğim toprakları sana verecek, senden sonra da soyuna bağışlayacağım.” 13Sonra Tanrı Yakup'tan ayrılarak onunla konuştuğu yerden yukarı çekildi. 14 Yakup Tanrı'nın kendisiyle konuştuğu yere taş bir anıt dikti. Üzerine dökmelik sunu ve zeytinyağı döktü. 15Oraya, Tanrı'nın kendisiyle konuştuğu yere Beytel[ç] adını verdi.
Rahel'le İshak'ın Ölümü
16Sonra Beytel'den göçtüler. Efrat'a varmadan Rahel doğum yaptı. Doğum yaparken çok sancı çekti. 17O sancı çekerken, ebesi, “Korkma!” dedi, “Bir oğlun daha oluyor.” 18Ama Rahel ölmek üzereydi. Can verirken oğlunun adını Ben-Oni[d] koydu. Babası ise çocuğa Benyamin[e] adını verdi.
19Rahel öldü ve Efrat –Beytlehem– yolunda gömüldü. 20Yakup Rahel'in mezarına bir taş dikti. Bu mezar taşı bugüne kadar kaldı.
21İsrail yine göçtü ve Eder Kulesi'nin ötesinde konakladı. 22İsrail o bölgede yaşarken Ruben babasının cariyesi Bilha'yla yattı. İsrail bunu duyunca çok kızdı[g].
23Yakup'un on iki oğlu vardı.
Lea'nın oğulları: Ruben –Yakup'un ilk oğlu– Şimon, Levi, Yahuda, İssakar, Zevulun.
24Rahel'in oğulları: Yusuf, Benyamin.
25Rahel'in cariyesi Bilha'nın oğulları: Dan, Naftali.
26Lea'nın cariyesi Zilpa'nın oğulları: Gad, Aşer. Yakup'un Paddan-Aram'da doğan oğulları bunlardır.
27 Yakup, İshak'la İbrahim'in de yabancı olarak kalmış olduğu, bugün Hevron denen Kiryat-Arba yakınlarındaki Mamre'ye, babası İshak'ın yanına gitti. 28İshak yüz seksen yıl yaşadı. 29Kocamış, yaşama doymuş olarak son soluğunu verdi. Ölüp halkına kavuştu. Oğulları Esav'la Yakup onu gömdüler.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

25:19-35:29 Bkz. Giriş.
35:1-15 İbrahim’in Şekem’e varmasıyla, Tanrı’nın ona soy ve toprak vermeyi vaat ettiği yer olan Kenan’a yaptığı yolculuk sonlanmış oldu (Yar.12:6-7). Yakup Beytel’e giderek bu yolculuğun başladığı yere dönmüş oldu (Yar.28:10-22).
35:1 Beytel’e... kaçarken sana görünen Tanrı’ya orada Bkz. Yar.35:7; Yar.28:13.
35:2 yabancı ilahlarınızı Bkz. Yar.31:19’a ait not; ayrıca bkz. Yşu.24:23.
35:3 benimle birlikte olan Tanrı’ya Bkz. Yar.28:15; ayrıca bkz. Yar.26:3’e ait not.
35:4 küpeleri Putperest bir gelenek (krş. Hoş.2:13). Bu süsler uğur getirmesi için takılırdı. Yabanıl fıstık ağacı Uzun ömürlü olduğundan önemli olayları hatırlatmak için bu ağaç seçilirdi.
35:7 Bir sunak yaparak Bkz. Yar.12:7’ye ait not. El-Beytel ‘Beytel’in Tanrısı’ anlamına gelir.
35:8 Meşe ağacının Yöre halkı tarafından bilinen bu ağaç, 1Sa.10:3’te sözü geçen ağaç olabilir. Allon-Bakut ‘Ağlama meş esi’ anlamına gelir.
35:9 Paddan-Aram’dan Bkz. Yar.25:20’ye ait not.
35:10 Yakup... İsrail Bkz. Yar.32:28; krş. örn. Yar.21:31 ile Yar.26:33; Yar.28:19 ile Yar.35:15. İsrail ‘Tanrı’yla güreşir’ anlamına gelir.
35:11-12 Tanrı, İbrahim’e ve İshak’a verdiği vaatleri, Beytel’e dönen Yakup’a tekrar verir (Yar.17:1-8; bkz. Yar.28:3). Sözleri, ilk kez yaratılış sırasında (Yar.1:28) ve daha sonra tufanın ardından (Yar.9:1,Yar.9:7) insanlığı kutsayışını hatırlatır: Tanrı’nın insanı kutsaması, Yakup ve soyu aracılığıyla gerçekleşecektir (ayrıca bkz. Çık.19:4-6).
35:11 Bkz. Yar.48:3; Çık.6:3. Tanrı, daha önce Beytel’de kendini hem “İbrahim’in, İshak’ın Tanrısı” (Çık.28:13) hem de “Her Şeye Gücü Yeten Tanrı” (El-Şaday) olarak tanıtmıştı (bkz. Yar.17:1 ve ilgili not; ayrıca bkz. Yar.28:3).
35:15 Beytel ‘Tanrı’nın evi’ anlamına gelir.
35:16 Efrat’a Yahuda bölgesindeki Beytlehem’in eski adı (bkz. Yar.35:19; Rut.1:2; Mik.5:2).
35:17 bir oğlun daha Rahel Yusuf’u doğururken bunu dilemişti (bkz. Yar.30:24).
35:18 Ben-Oni ‘Kederimin oğlu’ anlamına gelir. Benyamin ‘Sağ elimin oğlu’ veya ‘güneyli oğul’ anlamına gelir.
35:19 Bkz. 1Sa.10:2. Eski zamanlardan beri gömüldüğü bu yerin Beytlehem yakınlarında olduğu söylenir, ancak bu bilgi kesinlik kazanmamıştır.
35:21 Eder Kulesi’nin Hayvanların çalınmasını önlemek amacıyla inşa edilen gözcü kulesi (örn. bkz. 2Ta.26:10).
35:22 Ruben, ilk doğan oğulluk hakkına şimdiden sahip olmakta aceleci ve küstahça davranır (bkz. 1Kr.2:22 ve ilgili notlar). Bilha ile zina ettikten sonra aile içindeki nüfuzunu yitirmiş (bkz. Yar.42:37-38) ve ilk oğulluk konumunu ebediyen kaybetmiştir (bkz. Yar.49:3-4; ayrıca bkz. Yar.37:21’e ait not); aileye önderlik görevi Yahuda’ya geçmiştir (bkz. Yar.37:26-27; Yar.43:3-5,Yar.43:8-10; Yar.44:14-34; Yar.46:28; Yar.49:8-12). bunu duyunca çok kızdı Septuaginta’da bu şekilde geçerken, Masoretik metinde “bunu duydu” diye geçer.
35:26 Yakup’un Paddan-Aram’da doğan oğulları Özet niteliğinde bir ifadedir; Benyamin Kenan’da doğmuştu (bkz. Yar.35:16-18).
35:27 Hevron denen Kiryat-Arba yakınlarındaki Mamre’ye Bkz. Yar.13:18; Yar.23:2’ye ait notlar.
35:29 Bkz. Yar.25:8’e ait not. gömdüler Makpela Mağarası’ndaki aile mezarlığına (bkz. Yar.23:9’a ait not; Yar.49:30-31).

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş