Yaratılış 37

37
Yusuf'un Düşleri
1Yakup babasının yabancı olarak kalmış olduğu Kenan ülkesinde yaşadı. 2Yakup soyunun öyküsü:
Yusuf on yedi yaşında bir gençti. Babasının karıları Bilha ve Zilpa'dan olan üvey kardeşleriyle birlikte sürü güdüyordu. Kardeşlerinin yaptığı kötülükleri babasına ulaştırırdı.
3İsrail Yusuf'u öbür oğullarının hepsinden çok severdi. Çünkü Yusuf onun yaşlılığında doğmuştu. Yusuf'a uzun, renkli bir giysi yaptırmıştı. 4Yusuf'un kardeşleri babalarının onu kendilerinden çok sevdiğini görünce, ondan nefret ettiler. Yusuf'a tatlı söz söylemez oldular.
5Yusuf bir düş gördü. Bunu kardeşlerine anlatınca, ondan daha çok nefret ettiler. 6Yusuf, “Lütfen gördüğüm düşü dinleyin!” dedi, 7“Tarlada demet bağlıyorduk. Ansızın benim demetim kalkıp dikildi. Sizinkilerse, çevresine toplanıp önünde eğildiler.”
8Kardeşleri, “Başımıza kral mı olacaksın? Bizi sen mi yöneteceksin?” dediler. Düşlerinden, söylediklerinden ötürü ondan büsbütün nefret ettiler.
9Yusuf bir düş daha görüp kardeşlerine anlattı. “Dinleyin, bir düş daha gördüm” dedi, “Güneş, ay ve on bir yıldız önümde eğildiler.”
10Yusuf babasıyla kardeşlerine bu düşü anlatınca, babası onu azarladı: “Ne biçim düş bu?” dedi, “Ben, annen, kardeşlerin gelip önünde yere mi eğileceğiz yani?” 11 Kardeşleri Yusuf'u kıskanıyordu, ama bu olay babasının aklına takıldı.
Kardeşleri Yusuf'u Satıyor
12Bir gün Yusuf'un kardeşleri babalarının sürüsünü gütmek için Şekem'e gittiler. 13İsrail Yusuf'a, “Kardeşlerin Şekem'de sürü güdüyorlar” dedi, “Gel seni de onların yanına göndereyim.”
Yusuf, “Hazırım” diye yanıtladı.
14Babası, “Git kardeşlerine ve sürüye bak” dedi, “Her şey yolunda mı, değil mi, bana haber getir.” Böylece onu Hevron Vadisi'nden gönderdi.
Yusuf Şekem'e vardı. 15Kırda dolaşırken bir adam onu görüp, “Ne arıyorsun?” diye sordu.
16Yusuf, “Kardeşlerimi arıyorum” diye yanıtladı, “Buralarda sürü güdüyorlar. Nerede olduklarını biliyor musun?”
17Adam, “Buradan ayrıldılar” dedi, “ ‘Dotan'a gidelim’ dediklerini duydum.”
Böylece Yusuf kardeşlerinin peşinden gitti ve Dotan'da onları buldu.
18Kardeşleri onu uzaktan gördüler. Yusuf yanlarına varmadan, onu öldürmek için düzen kurdular. 19Birbirlerine, “İşte düş hastası geliyor” dediler, 20“Hadi onu öldürüp kuyulardan birine atalım. Yabanıl bir hayvan yedi deriz. Bakalım o zaman düşleri ne olacak!”
21Ruben bunu duyunca Yusuf'u kurtarmaya çalıştı: “Canına kıymayın” dedi, 22“Kan dökmeyin. Onu şu ıssız yerdeki kuyuya atın, ama kendisine dokunmayın.” Amacı Yusuf'u kurtarıp babasına geri götürmekti.
23Yusuf yanlarına varınca, kardeşleri sırtındaki renkli uzun giysiyi çekip çıkardılar 24ve onu susuz, boş bir kuyuya attılar.
25Yemek yemek için oturduklarında, Gilat yönünden bir İsmaili kervanının geldiğini gördüler. Develeri kitre, pelesenk, laden yüklüydü. Mısır'a gidiyorlardı. 26Yahuda, kardeşlerine, “Kardeşimizi öldürür, suçumuzu gizlersek ne kazanırız?” dedi, 27“Gelin onu İsmaililer'e satalım. Böylece canına dokunmamış oluruz. Çünkü o kardeşimizdir, aynı kanı taşıyoruz.” Kardeşleri kabul etti.
28 Midyanlı tüccarlar oradan geçerken, kardeşleri Yusuf'u kuyudan çekip çıkardılar, yirmi gümüşe İsmaililer'e sattılar. İsmaililer Yusuf'u Mısır'a götürdüler.
29Kuyuya geri dönen Ruben Yusuf'u orada göremeyince üzüntüden giysilerini yırttı. 30Kardeşlerinin yanına gidip, “Çocuk orada yok” dedi, “Ne yapacağım şimdi ben?”
31Bunun üzerine bir teke keserek Yusuf'un renkli uzun giysisini kanına buladılar. 32Giysiyi babalarına götürerek, “Bunu bulduk” dediler, “Bak, bakalım, oğlunun mu, değil mi?”
33Yakup giysiyi tanıdı, “Evet, bu oğlumun giysisi” dedi, “Onu yabanıl bir hayvan yemiş olmalı. Yusuf'u parçalamış olsa gerek.”
34Yakup üzüntüden giysilerini yırttı, beline çul sardı, oğlu için uzun süre yas tuttu. 35Bütün oğulları, kızları onu avutmaya çalıştılarsa da o avunmak istemedi. “Oğlumun yanına, ölüler diyarına yas tutarak gideceğim” diyerek oğlu için ağlamaya devam etti.
36Bu arada Midyanlılar da Yusuf'u Mısır'da firavunun bir görevlisine, muhafız birliği komutanı Potifar'a sattılar.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

37:1 Kenan Vaat edilen topraklar Yakup’un vatanı olur (Yar.49:29-30; Yar.50:13,Yar.50:24-25).
37:2-50:26 Yusuf’un öyküsü (bkz. Giriş). Bu kısımda, RAB’bin kendi kutsal halkını Kenan kültürünün etkisinde kalıp yozlaşma tehlikesinden korumak için yaptıkları anlatılır. Yusuf, İsrail halkının Tanrı’nın dünyayı kutsama görevini yerine getirmek için sıkıntı çekmesi gerektiğini öğrenecektir (bkz. Yar.50:20).
37:2 öyküsü Bkz. Yar.2:4’e ait not. Yaratılış Kitabı’nın onuncu ve son ana öyküsü.
37:3 uzun, renkli bir giysi Yakup, Yusuf’u kayırıyordu (krş. 2Sa.13:18).
37:5 düş Bkz. Yar.20:3’e ait not.
37:7 eğildiler Yusuf’un düşü gerçekleşecektir (Yar.42:6; Yar.43:26; Yar.44:14).
37:8 bizi sen mi yöneteceksin? Yusuf daha sonra ilk oğulluk hakkını (1Ta.5:2; bkz. Yar.25:5’e ait not) alacaktır.
37:10 annen Rahel ölmüş olduğuna göre (bkz. Yar.35:19) Lea’dan söz edilmektedir. önünde yere mi eğileceğiz? İfade İshak’ın Yakup’u kutsarken söylediği sözleri hatırlatır (Yar.27:29).
37:11 aklına takıldı Yusuf’un düşleri gerçekleştiğinde Yakup bunu hatırlamıştır (krş. Meryem’in tepkisi, Luk.2:19,Luk.2:51).
37:12 Şekem’e Bkz. Yar.12:6; Yar.33:18 ve ilgili notlar.
37:17 Dotan’a Şekem’in kuzeyindeki Dotan o zamanlarda bile eski bir kentti.
37:19 Yusuf’un ağabeylerinin onu öldürmek istemelerinin nedeni, kıskançlıklarının yanı sıra, kişinin öldüğü takdirde gördüğü düşlerinin gerçekleşmeyeceğine dair o çağda yaygın olan bir inançtan kaynaklanıyor olabilir.
37:21 Ruben... Yusuf’u kurtarmaya çalıştı Ruben, Yakup’un ilk oğlu olarak Yusuf’a karşı kendini sorumlu hissediyordu.
37:25 Gilat Bkz. Yar.31:21’e ait not. İsmaili Midyanlılar da denir (Yar.37:28; bkz. Hak.8:22,Hak.8:24,Hak.8:26). Bu karma oymaklar akrabaydılar, çünkü Midyan da İsmail gibi İbrahim’in oğluydu (Hak.25:2). Pelesenk Şifalı özellikleri olan bir yağ veya reçine (bkz. Yer.51:8). Küçük ağaçların dallarından veya meyvesinden elde edilirdi. Gilat pelesengi özellikle etkiliydi (bkz. “merhem”, Yer.8:22; Yer.46:11; Yer.51:8). Laden Ladengiller gülünün yapraklarından elde edilen kokulu reçine (bkz. “mür”, Mez.45:8; Özd.17:17; Ezg.3:6; Ezg.5:13). Yağı cilt bakımında kullanılırdı (bkz. Est.2:12), bazen de şarapla karıştırılarak acıyı dindirmek için içilirdi (bkz. Mar.15:23). İsa’ya doğumundan sonra, krallara layık bir hediye olan mür getirilmiştir (Mat.2:11) ; öldükten sonra da gömme geleneklerine göre cesedine yine bu yağdan sürülmüştür (Yu.19:39-40).
37:31-33 Bkz. Yar.27:5-13.
37:34 giysilerini yırttı, beline çul sardı Yas göstergesi.
37:35 kızları Buna oğullarının eşleri de dâhil olabilir (örn. Yar.38:2’de Yakup’un bir gelininden söz edilir). Ölüler diyarına Sözcüğün İbranicesi, ölen kişinin ruhunun yaşadığı yer olarak tanımlanırdı. Çoğu yerde sadece mezar anlamında kullanılmıştır (ayrıca bkz. Makale: Cennet, Cehennem, s.1898).
37:36 sattılar Köle fiyatına (Yar.37:28; Mez.105:17).Arabistan çöllerinde uzun süredir uluslararası köle ticareti yapılıyordu (krş. Yar.1:6-9).

Videolar

Yaratılış Girişi

Yaratılış Kitabı bize evrenin ve insanın yaratılışını, günahın ve dünyada çekilen acıların başlangıcını, Tanrı'nın insanlığa yaklaşım biçimini anlatmaktadır. Yaratılış Kitabı'nı iki ana bölüme ayırabiliriz:

1. 1-11 bölümleri, dünyanın yaratılışı ve ilk insanların öyküsüdür. Adem'le Havva'nın, Kayin'le Habil'in, Nuh'un, Tufan'ın, Babil Kulesi'nin öyküsünü içerir.
2. 12-50 bölümleri, İsrailliler'in ilk atalarının öyküsüdür. Önce imanı ve Tanrı'ya itaatiyle bilinen İbrahim'den söz eder. Bunu İbrahim'in oğlu İshak'ın, torunu Yakup'un ve Yakup'un on iki oğlunun öyküsü izler. Bunlardan Yusuf'un öyküsüyle, Yakup ve oğullarını Mısır'da yaşamaya sürükleyen olayların öyküsü özel bir yer tutar.

Kitap insanın öyküsünü anlatmakla birlikte konunun odağında Tanrı vardır. Her şeyi yaratan, günahlıyı yargılayıp cezalandıran, halkına yardım ve öncülük eden hep O'dur. Kitap Tanrı'ya iman eden kişilerin öyküsünü kayda geçirmek ve sonraki kuşakların aynı imanı sürdürmelerini sağlamak için yazıldı.

Geleneksel kanıya göre Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım ve Yasanın Tekrarı kitaplarının yazarı Musa'dır. Bu beş kitap İbranice "Tora" diye bilinir. Türkçe Tevrat sözcüğü de Tora'dan geliyor.

Ana Hatlar:

1:1-2:25 Evrenin ve insanın yaratılışı
3:1-24 Günahın ve acı çekmenin başlangıcı
4:1-5:32 Adem'den Nuh'a
6:1-10:32 Nuh ve Tufan
11:1-9 Babil Kulesi
11:10-32 Sam'dan İbrahim'e
12:1-35:29 İlk atalar: İbrahim, İshak, Yakup
36:1-43 Esav'ın soyu
37:1-45:28 Yusuf'la kardeşleri
46:1-50:26 İsrailliler Mısır'da
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş