2. Krallar 22:3-23:27

3Kral Yoşiya, krallığının on sekizinci yılında Meşullam oğlu Asalya oğlu Yazman Şafan'ı RAB'bin Tapınağı'na gönderirken ona şöyle dedi: 4“Başkâhin Hilkiya'nın yanına çık. Kapı nöbetçilerinin halktan toplayıp RAB'bin Tapınağı'na getirdikleri paraları saysın. 5-6RAB'bin Tapınağı'ndaki işlerin başında bulunan denetçilere versin. Onlar da paraları RAB'bin Tapınağı'ndaki çatlakları onaranlara, marangozlara, yapıcılara, duvarcılara ödesinler. Tapınağın onarımı için gerekli keresteyi, yontma taşı da bu parayla alsınlar. 7Onlara verilen paranın hesabı sorulmasın, çünkü dürüstçe çalışıyorlar.”
8Başkâhin Hilkiya Yazman Şafan'a, “RAB'bin Tapınağı'nda Yasa Kitabı'nı buldum” diyerek kitabı ona verdi. Şafan kitabı okudu. 9Sonra krala giderek, “Görevlilerin tapınaktaki paraları alıp RAB'bin Tapınağı'ndaki işlerin başında bulunan adamlara verdiler” diye durumu bildirdi. 10Ardından, “Kâhin Hilkiya bana bir kitap verdi” diyerek kitabı krala okudu. 11Kral Kutsal Yasa'daki sözleri duyunca giysilerini yırttı. 12Kâhin Hilkiya'ya, Şafan oğlu Ahikam'a, Mikaya oğlu Akbor'a, Yazman Şafan'a ve kendi özel görevlisi Asaya'ya şöyle buyurdu: 13“Gidin, bulunan bu kitabın sözleri hakkında benim için de, bütün Yahuda halkı için de RAB'be danışın. RAB'bin bize karşı alevlenen öfkesi büyüktür. Çünkü atalarımız bu kitabın sözlerine kulak asmadılar, bizler için yazılan bu sözlere uymadılar.”
14Kâhin Hilkiya, Ahikam, Akbor, Şafan ve Asaya varıp tapınaktaki giysilerin nöbetçisi Harhas oğlu Tikva oğlu Şallum'un karısı Peygamber Hulda'ya danıştılar. Hulda Yeruşalim'de, İkinci Mahalle'de oturuyordu.
15Hulda onlara şöyle dedi: “İsrail'in Tanrısı RAB, ‘Sizi bana gönderen adama şunları söyleyin’ diyor: 16‘Yahuda Kralı'nın okuduğu kitapta yazılı olduğu gibi, buraya da, burada yaşayan halkın başına da felaket getireceğim. 17Beni terk ettikleri, elleriyle yaptıkları başka ilahlara buhur yakıp beni kızdırdıkları için buraya karşı öfkem alevlenecek ve sönmeyecek.’
18“RAB'be danışmak için sizi gönderen Yahuda Kralı'na şöyle deyin: ‘İsrail'in Tanrısı RAB duyduğun sözlere ilişkin diyor ki: 19Madem yıkılıp lanetle anılacak olan burası ve burada yaşayanlarla ilgili sözlerimi duyunca yüreğin yumuşadı, önümde kendini alçalttın, giysilerini yırtıp huzurumda ağladın, ben de yalvarışını işittim. 20Seni atalarına kavuşturacağım, esenlik içinde mezarına gömüleceksin. Buraya getireceğim büyük felaketi görmeyeceksin.’ ” Hilkiya ile yanındakiler bu sözleri krala ilettiler.
23
Yoşiya Putperestliği Kaldırıyor
(2Ta.34:3-7; 29-33)
1Kral Yoşiya haber gönderip Yahuda ve Yeruşalim'in bütün ileri gelenlerini yanına topladı. 2Sonra Yahudalılar, Yeruşalim'de yaşayanlar, kâhinler, peygamberler, büyük küçük herkesle birlikte RAB'bin Tapınağı'na çıktı. RAB'bin Tapınağı'nda bulunmuş olan Antlaşma Kitabı'nı baştan sona kadar herkesin duyacağı biçimde okudu. 3Sütunun yanında durarak RAB'bin yolunu izleyeceğine, buyruklarını, öğütlerini, kurallarını candan ve yürekten uygulayacağına, bu kitapta yazılı antlaşmanın koşullarını yerine getireceğine ilişkin RAB'bin huzurunda antlaşma yaptı. Bütün halk bu antlaşmayı onayladı.
4 Kral Yoşiya Baal, Aşera ve gök cisimleri için yapılmış olan bütün eşyaları RAB'bin Tapınağı'ndan çıkarmak üzere Başkâhin Hilkiya'ya, kâhin yardımcılarına ve kapı nöbetçilerine buyruk verdi. Bunları Yeruşalim'in dışına çıkarıp Kidron Vadisi'nde yaktı, küllerini Beytel'e götürdü. 5Yahuda krallarının kentlerde ve Yeruşalim'in çevresindeki tapınma yerlerinde buhur yaksınlar diye atamış olduğu putperest kâhinleri, Baal'a, güneşe, aya, takımyıldızlara –bütün gök cisimlerine– buhur yakanları ortadan kaldırdı. 6Aşera putunu RAB'bin Tapınağı'ndan çıkarıp Yeruşalim'in dışında Kidron Vadisi'nde yaktı, ezip toza çevirdi. Bu tozu sıradan halkın mezarlarına serpti. 7Fuhuş yapan kadın ve erkeklerin RAB'bin Tapınağı alanındaki odalarını yıktı. Kadınlar orada Aşera için kumaş dokurlardı.
8Yoşiya Yahuda kentlerinden bütün kâhinleri getirtti. Geva'dan Beer-Şeva'ya kadar kâhinlerin buhur yaktıkları tapınma yerlerini kirletti. Adını kent yöneticisinden alan Yeşu Kapısı'nın girişinde, kentin ana kapısının solunda kalan kapılardaki tapınma yerlerini de yıktı. 9Tapınma yerlerinin kâhinleri, Yeruşalim'deki RAB'bin sunağına çıkmaz, ancak öbür kâhinlerle birlikte mayasız ekmek yerlerdi.
10 Yoşiya, kimse oğlunu ya da kızını ilah Molek için ateşte kurban etmesin diye, Ben-Hinnom Vadisi'ndeki Tofet'i kirletti. 11Yahuda krallarının güneşe adamış olduğu atları RAB'bin Tapınağı'nın girişinden kaldırdı. Atlar tapınağın avlusunda, hadım Natan-Melek'in odasının yanındaydı. Yoşiya güneşe adanmış savaş arabalarını da ateşe verdi.
12 Ahaz'ın yukarı odasının damında Yahuda krallarının yaptırdığı sunakları da, RAB'bin Tapınağı'nın iki avlusunda Manaşşe'nin yaptırdığı sunakları da yıktı; onları kırıp parçalayarak tozlarını Kidron Vadisi'ne saçtı. 13 Yeruşalim'in doğusunda, Yıkım Dağı'nın[a] güneyinde İsrail Kralı Süleyman'ın Saydalılar'ın iğrenç putu Aştoret, Moavlılar'ın iğrenç putu Kemoş ve Ammonlular'ın iğrenç putu Molek için yaptırmış olduğu tapınma yerlerini kirletti. 14Dikili taşları, Aşera putlarını parçaladı; yerlerini insan kemikleriyle doldurdu.
15 Bundan başka İsrail'i günaha sürükleyen Nevat oğlu Yarovam'ın yaptırdığı Beytel'deki tapınma yerini ve sunağı bile yıktı. Tapınma yerini ateşe verip toz duman etti. Aşera putunu yaktı.
16 Yoşiya çevresine bakındı. Tepedeki mezarları görünce, adamlarını gönderip mezarlardaki kemikleri çıkarttı. Olacakları önceden bildiren Tanrı adamının açıkladığı RAB'bin sözü uyarınca, kemikleri sunağın üzerinde yakarak sunağı kirletti.
17 Kral, “Orada görünen anıt nedir?” diye sordu.
Kent halkı, “Orası Yahuda'dan gelen ve senin Beytel'deki sunağa yaptıklarını bildiren Tanrı adamının mezarıdır” diye yanıtladı.
18Kral, “Ona dokunmayın” dedi, “Kimse onun kemiklerini rahatsız etmesin.” Böylece Tanrı adamının kemiklerine de, Samiriye'den gelmiş olan peygamberin kemiklerine de dokunmadılar.
19Yoşiya Beytel'de yaptığı gibi, İsrail krallarının Samiriye kentlerinde yaptırdığı RAB'bi öfkelendiren tapınma yerlerindeki bütün yapıları ortadan kaldırdı. 20O kentlerdeki tapınma yerlerinin bütün kâhinlerini sunakların üzerinde kurban etti. Sunakların üzerinde insan kemikleri yaktıktan sonra Yeruşalim'e döndü.
Yoşiya Fısıh Bayramını Kutluyor
(2Ta.35:1-19)
21Kral, “Tanrınız RAB için Fısıh Bayramı'nı bu Antlaşma Kitabı'nda yazılanlara uygun biçimde kutlayın” diye halka buyruk verdi. 22İsrail'e önderlik etmiş olan hakimler döneminden bu yana, ne İsrail, ne de Yahuda kralları döneminde, böyle bir Fısıh Bayramı kutlanmamıştı. 23RAB için düzenlenen bu Fısıh Bayramı Kral Yoşiya'nın krallığının on sekizinci yılında Yeruşalim'de kutlandı.
Yoşiya'nın Getirdiği Öteki Yenilikler
24Bundan başka Yoşiya, Kâhin Hilkiya'nın RAB'bin Tapınağı'nda bulduğu kitapta yazılı yasanın ilkelerini yerine getirmek amacıyla, cincileri, ruhçuları, aile putlarını, öteki putları, ayrıca Yahuda ve Yeruşalim'de görülen bütün iğrençlikleri silip süpürdü. 25Ne ondan önce, ne de sonra onun gibi candan ve yürekten var gücüyle RAB'be yönelen ve Musa'nın yasasına uyan bir kral çıktı.
26Oysa Manaşşe işlediği suçlarla RAB'bi öyle öfkelendirmişti ki, RAB Yahuda'ya karşı alevlenen öfkesinden vazgeçmedi 27ve “İsrail'i nasıl huzurumdan attımsa, Yahuda'yı da öyle atacağım” dedi, “Seçtiğim bu kenti, Yeruşalim'i ve ‘Orada bulunacağım’ dediğim tapınağı kendimden uzaklaştıracağım.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

22:3 on sekizinci yılında Yoşiya’nın yirmi altı yaşında olduğu İÖ 622 yılında (ayrıca bkz. 2Ta.34:3).
22:4 Hilkiya’nın Azarya’nın babası ve Yeruşalim’in Babilliler tarafından yıkılması sırasında idam edilen başkâhin Seraya’nın büyükbabasıdır (bkz. 2Kr.25:18-21). Bu Hilkiya’nın, Yeremya’nın da babası olması mümkün değildir (bkz. Yer.1:1). Kapı nöbetçilerinin halktan toplayıp... paraları Yoşiya, tapınağın yapımı için para toplamak üzere Yoaş’ın yöntemini uygular (bkz. 2Kr.12:1-16; 2Ta.34:9).
22:8 Yasa Kitabı’nı Bazı uzmanlar bu kitabın, Musa’nın beş kitabının (Tora’nın) bir kopyası olduğunu, bazıları ise Yasanın Tekrarı’nın tamamının veya bir kısmının kopyası olduğunu söyler (bkz. Yas.31:24,Yas.31:26; 2Ta.34:14).
22:11 Muhtemelen, lanetlerin konu edildiği Lev.26 veya Yas.28. bölümler okunmuştu.
22:12 Ahikam’a Nebukadnessar tarafından daha sonra Yahuda’ya vali atanacak olan Gedalya’nın babasıdır (bkz. 2Kr.25:22; Yer.39:14). Ayrıca, Yehoyakim’in krallığı döneminde ölüm tehlikesiyle karşılaşan Yeremya’yı korumuştur (bkz. Yer.26:24).
22:14 giysilerin nöbetçisi... Şallum’un Muhtemelen Yeremya’nın amcası Şallum’dur (bkz. Yer.32:7). Peygamber Hulda’ya Bkz. Çık.15:20; Hak.4:4.
22:16 buraya da Yeruşalim’e de.
22:19 yüreğin yumuşadı Bkz. 2Kr.22:11.
22:20 esenlik içinde mezarına gömüleceksin Bu önbildiri Yoşiya’ya, Yahuda’nın ve Yeruşalim’in, kendi krallığı sırasında cezalandırılmayacağı güvencesini verir. Mısır Firavunu Neko ile savaşırken ölmesine karşın, “esenlik içinde” son nefesini verecektir, çünkü yaşadığı sürece Yeruşalim ile Yahuda’nın sonunun gelmeyeceğine dair Tanrı’dan güvence alır (2Kr.23:29-30).
23:2 Antlaşma Kitabı’nı Bkz. 2Kr.22:8’ e ait not.
23:3 antlaşma yaptı Yoşiya, kendisinden önce RAB’bin yasasına uyan önderler gibi (Musa, Çık.24:3-8; Yasanın Tekrarı; Yeşu, Yşu.24. bölüm; Samuel, 1Sa.11:14-12:25; Yehoyada, 2Kr.11:17), RAB’bin antlaşmasına uyacağını ilan ederek antlaşmayı yeniledi. Bütün halk bu antlaşmayı onayladı Yoşiya’yı örnek alan halk, Sina Dağı’nda yapılan antlaşmanın hükümlerine uyacaklarına dair söz verdi.
23:4 küllerini Beytel’e götürdü Bkz. 2Kr.23:15-16. Beytel, Yahuda ile İsrail Krallığı sınırının biraz kuzeyinde yer alıyordu. Asur’un zayıflamasını fırsat bilen Kral Yoşiya, kuzeyde hâkimiyetini hissettirmeyi başardı. Yoşiya’nın bu külleri Beytel’e götürmesi, ülkeyi ahlâksal bakımdan kirleten bu kentteki putlara tapılan ortamları kullanılmaz hale getirdi (bkz. 2Kr.23:14’e ait not; krş. 1Kr.12:28-30’a ait notlar); çünkü kimse ölülerin küllerinin bulunduğu bir yerde ibadet etmeyi istemezdi.
23:6 tozu sıradan halkın mezarlarına serpti Yoksulların mezarlarına saygısızlık etmek için değil, ilâhe olarak tapınılanAşera’yı aşağılamak amacıyla böyle yapılmıştı (bkz. Yer.26:23).
23:7 Fuhuş yapan... erkeklerin... odalarını Bkz. 1Kr.14:24’e ait not.
23:8 Geva’dan Beer-Şeva’ya Geva, güneydeki krallığın (Yahuda Krallığı’nın) kuzey sınırında (bkz. 1Kr.15:22) ; Beer-Şeva ise güney sınırında bulunuyordu (bkz. 1Sa.3:20’ye ait not).
23:9 öbür kâhinlerle birlikte mayasız ekmek yerlerdi Tapınağın sunağında hizmet etmelerine izin verilmemesine karşın bu kâ-hinler, kâhinlere ayrılan sunudan pay alabiliyordu (bkz. Lev.2:10; Lev.6:16-18). Bu kâhinlerin konumu, bedensel kusuru bulunan kâ-hinlerinkine benziyordu (bkz. Lev.21:16-23).
23:10 oğlunu ya da kızını... kurban etmesin diye Bkz. 2Kr.17:17; 2Kr.21:6; ayrıca bkz. 2Kr.16:3’e ait not. Molek... Tofet’i Bkz. 1Kr.11:5’e ait not. Tofet, Ben-Hinnom Vadisi’nde çocuk kurban etmek için kullanılan sunakların bulunduğu bölgeydi (bkz. Yşa.30:33; Yer.7:31; Yer.19:5-6 ve ilgili notlar).
23:11 güneşe adamış olduğu atları Bu atlar, dinsel toplantılarda bir güneş tanrısı biçimindeki putları taşıyan arabaları çekmek için kullanılırdı. Natan-Melek’i Muhtemelen arabalardan sorumlu kiş iydi.
23:12 damında... sunakları Gök cisimlerine tapınmak üzere Ahaz (2Kr.16:3-4,2Kr.16:10-16), Manaşşe (2Kr.21:3) veAmon (2Kr.21:21-22) tarafından yapılmış sunaklar (bkz. Yer.19:13; Sef.1:5).
23:13 Yıkım Dağı’nın Zeytin Dağı olduğu tahmin edilir. Süleyman’ın... yaptırmış olduğu tapınma yerlerini Bkz. 1Kr.11:5-7.
23:14 yerleri insan kemikleriyle doldurdu Kemikler bu yerleri bayağılaştırarak gelecekte putperest tapınmalarda kullanımını önleyecekti (bkz. Say.19:16).
23:15 Beytel’deki... sunağı Bkz. 1Kr.12:32-33 ; altın buzağı, Hoş.10:5-6.
23:16 mezarları Beytel’deki sunağın kâhinlerinin (bkz. 1Kr.13:2). Olacakları önceden bildiren Tanrı adamının Bkz. 1Kr.13:1-2,1Kr.13:32. yakarak sunağı kirletti Bkz. 2Kr.23:6,2Kr.23:14’ e ait notlar.
23:18 Samiriye’den gelmiş olan peygamberin Bkz. 1Kr.13:31-32. Samiriye, burada Samiriye Kenti’ni değil, dağılan kuzeydeki krallığa (İsrail Krallığı’na) ait bölgeyi tanımlar (bkz. 2Kr.17:24,2Kr.17:29 ve 1Kr.13:32’ye ait notlar).
23:20 tapınma yerlerinin kâhinlerini... kurban etti Bu kişiler, Levi soyundan olmayan, İsrail Krallığı’nda sapkın tapınma düzenini sürdüren kâhinlerdi (bkz. 2Kr.17:27’ye ait not). Yoşiya’nın bu konuyla ilgili olarak yaptıkları, Yas.13. bölüm ve 2Kr.17:2-7’ de yer alan buyruklarla da uyumluydu.
23:21 Fısıh Bayramı’nı... kutlayın Bkz. 2Ta.35:1-19. bu Antlaşma Kitabı’nda yazılanlara uygun biçimde Kutsal yerde toplulukla düzen içinde yapılan bir kutlama söz konusudur (bkz. Yas.16:1-8; ayrıca bkz. Çık.23:15-17; Çık.34:23-24; Lev.23:4-14).
23:23 on sekizinci yılında Yaklaşık İÖ 622’de. Yoşiya tüm yenilikleri bu yılda gerçekleştirdi (bkz. 2Kr.22:3’e ait not).
23:24 bulduğu kitapta Bkz. 2Kr.22:8.
23:25 onun gibi... kral çıktı Bkz. 2Kr.18:5’e ait not.
23:26 RAB... alevlenen öfkesinden vazgeçmedi Yoşiya’nın getirdiği yenilikler, RAB’bin Yahuda ve Yeruşalim’e vereceği cezayı erteledi, ancak ortadan kaldırmaya yetmedi (bkz. 2Kr.21:15; 2Kr.22:20’ye ait notlar).

Videolar

2. Krallar Girişi

2.Krallar Kitabı İsrail ve Yahuda krallıklarının tarihine 1.Krallar Kitabı'nda kaldığı yerden devam eder. Kitap iki bölüme ayrılabilir:

1. İki krallığın tarihi, İ.Ö. 9. yüzyıl ortalarından Samiriye'nin düşüşü ve İsrail (kuzey krallığı) halkının Asur'a sürgün edilmesine kadar (İ.Ö. 722).
2. Yahuda krallığının tarihi, İsrail krallığının yıkılışından Babil Kralı Nebukadnessar'ın Yeruşalim'i ele geçirip yıkmasına, Yahuda halkını Babil'e sürmesine kadar (İ.Ö. 586). Kitap Babil yönetimindeki Yahuda Valisi Gedalya'nın öldürülmesiyle ve Yahuda Kralı Yehoyakin'in Babil'deki tutukevinden salıverilmesi haberiyle son buluyor.

Bu ulusal felaketler Yahuda ve İsrail krallarının ve halklarının sadakatsizliği yüzünden yaşanmaktadır. Yeruşalim'in yıkılışıyla Yahudalılar'dan birçok kişinin sürgüne gitmesi İsrail tarihinde büyük dönüm noktalarından biridir.

2.Krallar Kitabı'nda en önemli iki peygamber İlyas'ın yerine geçen Elişa ve Yeşaya'dır.

Ana Hatlar:

1:1-17:41 Bölünen krallıklar
a. 1:1-8:15 Peygamber Elişa
b. 8:16-17:4 Yahuda ve İsrail kralları
c. 17:5-41 Samiriye'nin düşüşü
18:1-25:30 Yahuda krallığı
a. 18:1-21:26 Hizkiya'dan Yoşiya'ya
b. 22:1-23:30 Yoşiya'nın krallığı
c. 23:31-24:20 Yahuda'nın son kralları
ç. 25:1-30 Yeruşalim'in düşüşü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş