Notlar
5:1-24:25 5. bölümden itibaren 2. Samuel Kitabı’nın bazı bölümleri 1. Tarihler Kitabı ile paraleldir (ayrıca bkz.
2Sa.3:2-5).
5:6 Yeruşalim’de... Yevuslular’a Davut’un krallığının en önemli ve anlamlı başarılarından biri Yeruşalim’i krallığın ve ulusun başkenti haline getirmesidir (bkz. Giriş). Önceleri Yevus adıyla anılan Yeruşalim (bkz.
Yar.10:15-16;
Hak.19:10;
1Ta.11:4), stratejik bakımdan önemli bir noktadaydı. Hem batı ile doğu hem de kuzey ile güney ana yollarının kesiştiği kentin batısını ve doğusunu derin birer vadi çevreliyordu. Düzenli ve bolca akan Gihon Irmağı, kentin savunması için doğal bir set oluşturuyordu. Kent ilk olarak İÖ üçüncü binyılda işgal edilmişti ve İbrahim’in döneminde de bir krallık başkentiydi (bkz.
Yar.14:18’e ait not). İsrailliler vaat edilen topraklara girdiklerinde, hem Yahuda hem Benyamin oymağı kente saldırı düzenlemiş (bkz.
Hak.1:8,
Hak.1:21’e ait notlar), ancak kısa sürede hâkimiyeti tekrar Yevuslular’a kaptırmışlardı (
Yşu.15:63). Davut, Yeruşalim’i krallığının başkenti yaptığında kent Yahuda ile Benyamin oymakları arasındaki sınırda bulunuyordu, ancak bu oymakların denetimi altında değildi. Böylelikle Davut iki bölgenin hâkimiyetini tek çatı altında ve kendi denetiminde bir araya getirmiş oldu.
körlerle topallar bile seni geri püskürtebilir Yeruşalim üç tarafı derin vadilerle kuşatılmış bir tepe üzerinde bulunduğundan, doğal bir kaleydi; bundan dolayı da Yevuslular savunmalarına güveniyorlardı.
5:7 Siyon Yevus kalesinin bulunduğu en güneydeki tepenin adıydı. Kent genişledikçe (Kral Süleyman’ın döneminden itibaren) bu ad bütün kent için kullanılmaya başlandı (bkz.
Mez.78:68-69;
Yşa.1:8;
Yşa.2:3).
kaleye Büyük olasılıkla surlu kentin kendisi.
Davut Kenti Yeruşalim’i fetheden Davut kentin sahibi olur ve kente kendi adını verir. Yeruşalim’in güneydoğu tepesi (Ofel; bkz.
Neh.3:26’ya ait not), Davut’un zamanından uzun süre sonra da bu adı taşımaya devam edecektir.
5:8 Davut o gün... demişti Bkz.
1Ta.11:6.
su kanalından Muhtemelen, kentin dışındaki Gihon Irmağı’ndan kaleye kadar uzanan tünel (bkz.
2Ta.32:30 ve ilgili not).
Topallarla körlere Yevuslular kastediliyor (krş.
2Sa.1:6 ve ilgili not).
5:9 Millo’dan Tepenin dik yokuşlarında bulunan taş taraçalar, ev yapmaya yetecek kadar genişti (bkz.
Hak.9:6’ya ait not).
5:11 Sur İsrail’in kuzeyinde, Akdeniz’de kıyısı bulunan önemli bir Fenike liman kentiydi (bkz. Hez. 26-27. bölümler).
Sur Kralı Hiram Bu Fenikeli kral, Davut’u ve krallığını tanıyan ilk yabancı kraldı. İsrail, Sur’a giden ticaret yollarına hâkimdi; bu yüzden gıda ürünleri açısından İsrail’e bağımlı olan Sur için İsrail kralıyla iyi ilişkiler içinde olmak hayati önem taşıyordu (İS ilk yüzyılda da aynı durumun geçerli olduğu görülür; bkz.
Elç.12:20).
sedir Eski Ortadoğu’da, özellikle tapınak ve saray yapımı ve süslemesinde kullanılan, güzel kokulu, dayanıklı bir ağaç (bkz.
1Kr.5:6;
1Kr.6:9;
Ezg.5:15;
Ezg.8:9;
Yer.22:14-15;
Hag.1:4).
5:12 Davut RAB’bin kendisini İsrail Kralı atadığını... anladı Eski Ortadoğu’da, kralın bir saraya sahip olması, konumunun ve itibarının başlıca göstergesi olarak görülürdü. halkı İsrail’in hatırıiçin Davut, İsrail halkına krallık etmenin RAB’bin İsrail’le ilgili tasarısının önemli bir parçası olduğunu anlıyordu.
5:13 Davut... daha birçok cariye ve karı aldı Bkz.
2Sa.3:2-5 ve
Yar.25:6’ya ait notlar. Kentler ve krallıklar, güçlü (bazen kendilerinden üstün) krallıklarla ilişkilerini güvence altına almak ve kuvvetlendirmek amacıyla kızlarını eş olarak verir, onlardan da eş alırlardı (krş.
Yas.17:14-20 ve ilgili notlar).
5:14 Şammua, Şovav, Natan, Süleyman Anneleri Bat-Şeva’dır (
1Ta.3:5).
5:17 Filistliler Davut’un İsrail Kralı olarak meshedildiğini duyunca Filistliler’in saldırısı
2Sa.5:3’ te söz edilen olayların hemen ardından, ancak Yeruşalim’in ele geçirilmesinden önce (
2Sa.5:6-10) gerçekleşmiştir (bkz.
2Sa.7:1’e ait not). Filistliler, Davut’un Yahuda bölgesini hâkimiyeti altına almasından rahatsız oldukları için değil, Saul’un yenilgisinin ardından kuzeyde hâkim oldukları yerlerdeki çıkarlarını korumak üzere harekete geçmişlerdir (1Sa.31. bölüm).
kaleye Davut’un Saul’dan saklanırken konakladığı, Yahuda’nın güneyindeki çorak araziden söz ediliyor olabilir (bkz.
1Sa.22:4 ve
1Sa.23:14’e ait notlar).
5:18,22 Refaim Vadisi’ne Eski Yeruşalim’in batı ve güney batısını çevreleyen vadi (bkz.
2Sa.5:6’ya ait not;
Yşu.15:8;
Yşu.18:16; ayrıca bkz.
Yşa.17:5’e ait not).
5:21 orada bıraktığı putları Tıpkı İsrailliler’in Antlaşma Sandığı’nı savaş alanına götürmesi gibi (bkz.
1Sa.4:3’e ait not), Filistliler de kendi ilahlarına ait putları, savaşta galip gelmeyi garantilemek amacıyla savaş alanına taşımışlardı. Bu putları savaş alanında terk ederek kaçmaları, zaferin RAB’bin sayesinde kazanıldığını kabul ettiklerini gösterir.
alıp götürdüler Yas.7:5’teki buyruk uyarınca bu putları yaktılar (
1Ta.14:12).
5:23 RAB şöyle karşılık verdi RAB halkının, Yeşu’nun önderliğinde kazanılan zaferde olduğu gibi, kendi belirlediği yoldan savaşmasını buyurur (bkz.
Yşu.6:2-5;
Yşu.8:1-2;
Yşu.10:8,
Yşu.10:14;
Yşu.11:6). Yeş u’nun önderliğindeki savaşlarla vaat edilmiş topraklara giren İsrailliler, Davut’un önderliğindeki savaşlarla bu topraklardaki yerini sağlamlaştırır ve hâkimiyet alanını genişletir.
5:25 Gezer Filist ovasını görebilecek yükseklikte bir kentti ; Geva’nın 2 5 km batısındaydı (bkz.
Yşu.10:33’e ait not).